Inhaalslag verzorgingstehuizen
PZC
Gebruik drugs neemt
nog maar langzaam toe
School /21 rekent
af met saaie lessen
Universiteit Leiden dreigt met uitverkoop
Kiezers hebben
weinig vertrouwen
in nieuw kabinet
Eenmalige overheidsbijdrage nodig voor ambitieus (ver-)bouwplan
Man bedenkt zich steeds vaker over kinderen krijgen
Freek de Jonge
wil eerherstel
voor dominee
V
Varen is thema kinderboekenweek
Meer werk bij groei biolandbouw
Veel natuurschade na houseparty
Trein rijdt in op koeien
Meer aanmeldingen bij pabo's
Veiligheidsvignet voor basisschool
dinsdag 3 september 2002
van onze redactie binnenland
VOORBURG - Het is niet al
leen de vrouw die wikt en be
schikt bij de vraag of en wan
neer zij aan het moederschap
begint. Mannen spelen ook een
belangrijke rol bij het uitstel
len van kinderen krijgen.
Dat blijkt uit onderzoek van
het Centraal Bureau voor de
Statistiek (CBS), dat gisteren is
gepubliceerd. „Nu mannen
meer zorgtaken op zich nemen,
merken we dat zij zich ook wel
even bedenken voordat zij aan
kinderen beginnen", aldus on
derzoeker J. Latten van het
CBS. Volgens hem kwam de rol
van de man minder nadrukke
lijk naar voren uit eerder on
derzoek naar het moeder
schap.
Gemiddeld krijgen vrouwen
hun eerste kind wanneer ze
29,2 jaar zijn. Sinds de jaren
zeventig is die gemiddelde
leeftijd voortdurend gestegen.
In 1970 begonnen vrouwen
doorgaans op hun 25ste jaar
aan het moederschap.
Uit het CBS-onderzoek blijkt
dat de expliciete keuze van de
man om nog niet aan kinderen
te beginnen, voor 15 procent
van de ondervraagden de reden
was voor uitstel. De lastige
combinatie van werk en zorg
was voor 15 procent van de on
dervraagden reden voorlopig
even te wachten. Bij een kwart
van de mannen en vrouwen
heerste algemene twijfel of ze
wel kinderen willen. Nog een
kwart van de ondervraagden
gaf aan geen geschikte partner
te hebben. Materiële zaken als
het ontbreken van goede huis
vesting en financiële onzeker
heid speelden volgens onder
zoeker Latten in mindere mate
mee.
Het opleidingsniveau van bei
de partners hangt ook samen
met uitstel van moederschap.
De vrouw met een hoogopge
leide partner stelt meer uit, dan
wanneer de man minder oplei
ding heeft dan zijzelf. Paren
waarvan beiden hoogopgeleid
zijn, stellen kinderen het meest
uit. Ruim 60 procent van hen
krijgt het eerste kind later dan
gemiddeld, terwijl dat bij stel
len met laag opleidingsniveau
slechts een op de vijf is. ANP
door Bernice Breure
DEN HAAG - Driekwart van de
bestaande verzorgingstehuizen
voor ouderen moet drastisch
worden verbouwd en 35 procent
van de verpleeghuizen is kwali
tatief onder de maat. Dat stelde
Arcares, de brancheorganisatie
voor verpleging en verzorging,
gisteren bij de presentatie van
een financieel plan dat de aan
pak van de instellingen moge
lijk moet maken.
Nederland telt momenteel
100.000 bedden in verzorgings
huizen en 65.000 in verpleeg
huizen. Dat zijn er te weinig,
ruim 30.000 ouderen staan op de
wachtlijst. Bovendien voldpen
veel kamers niet aan de minima
le norm van 45m2. Veel instel
lingen worden echter in hun
(ver-)bouwplannen gehinderd
doordat hun onderkomens fi
nancieel nog niet zijn afgeschre
ven. „Er ontstaat een tekort op
de balans wanneer een gebouw
in plaats van na vijftig al na
twintig j aar wordt afgebroken"
aldus adviseur W. Ettyvoorzit
ter van de commissie die zich op
verzoek van Arcares over deze
problematiek boog.
Fonds
Het plan van deze commissie,
'Steen der Wijzen' genoemd,
moet binnen vier jaar een ambi
tieus (ver-)bouwplan bewerk
stelligen. Dat kan onder meer
door het eigendom en beheer
van de gebouwen onder te bren
gen bij woningcorporaties en de
oprichting van een fonds voor
AMSTERDAM - Cabaretier
Freek de Jonge pleit voor een
eerherstel van de dominee.
Hij verwerpt net idee dat predi
kanten allen intolerante mo
raalridders zijn.
Op initiatief van De Jonge
komen eind oktober naar ver
wachting duizend dominees
kinderen voor een ontmoetings
dag bij een in De Nieuwe Kerk in
Amsterdam.
Zij zullen zich afvragen wat hun
opvoeding en afkomst beteke
nen voor hun inbreng in de cul
tuur en het debat in Nederland.
Enkele prominente dominees
kinderen verlenen hun mede
werking, zoals rapper Brainpo
wer, fotograaf Anton Corbijn,
cabaretier Seth Gaaikema.
En verder advocaat Cees Korvi-
nus en de schrijvers Jan Brok
ken, Geert Mak en Michaël Zee
man. ANP
door Artghur't Hart
AMSTERDAM - Nederland is
niet zo'n drugswalhalla als
vaak wordt gedacht. Het
drugsgebruik neemt nog maar
langzaam toe. De meeste Ne
derlanders die wel eens drugs
tot zich nemen, doen dat bo
vendien maar heel inciden
teel.
Dit blijkt uit een grootscheeps
onderzoek onder 18.000 men
sen van 12 jaar en ouder dat
het Centrum voor Drugson
derzoek (CEDRO) van de Uni
versiteit van Amsterdam
heeft verricht. „Ons onder
zoek heeft niets verontrus
tends opgeleverd. Het drugs
gebruik in ons land valt in
feite enorm mee. Er is weinig
aan de hand", zegt Peter Co-
hen, directeur van het CEDRO
en een van de leiders van het
onderzoek.
Het percentage Nederlanders
dat ooit wel eens een joint
heeft gerookt, is tussen vijf
jaar geleden (toen het natio
nale drugsonderzoek voor de
eerste keer werd gehouden) en
nu gestegen van 15,6 naar
verzorg- en verpleeghuizen die
versneld gaan renoveren.
Arcares stelt voor 10.000 plaat
sen in bestaande verzorgingste
huizen geschikt te maken als
verpleeghuisplaats. Ongeveer
een kwart van de bestaande
onderkomens in verzorgingste
huizen, 25.000 plaatsen, moeten
van onze redactie binnenland
RIJSWIJK - De universiteiten
hebben de opening van het aca
demisch jaar gisteren benut om
zich te beklagen over de bezui
nigingen op hun budgetten. De
universiteit van Leiden dreigde
zelfs een deel van zijn weten
schappelijke collecties van de
hand te doen.
Dit betekent verkoop van kost
bare handschriften, boekcollec
ties, foto's en prenten om onder
zoek te betalen.
17,0. Die stijging is echter lo
gisch, aangezien drugs pas in
de jaren '60 in Nederland hun
intrede deden, de oudere ge
neraties er dus nooit mee in
aanraking kwamen en iedere
nieuwe wél. Drie op de hon
derd Nederlanders (1997: 2,5)
gebruiken daadwerkelijk
hasjVan hen is één op de tien
een frequent gebruiker.
Het percentage mensen dat
ooit cocaïne heeft gesnoven, is
toegenomen van 2 naar 2,9
procent, Die cijfers gelden ook
voor xtc en amfetamine. Plet
percentage actuele gebrui
kers van coke staat op 0,4
(was: 0,2).
Het heroïnegebruik lijkt sta
biel geworden; 0,1 procent
van de bevolking neemt die
drug en 0,4 procent heeft hem
eens geprobeerd, cijfers die
nauwelijks verschillen van
die van i997.
Mode
Drugs zijn veruit het popu
lairst bij de leeftijdsgroep van
20 tot en met 24 jaar. Opval
lend is dat 8,7 procent van de
mensen in die leeftijdsgroep
zegt wel eens naar de cocaïne
grondig worden gerenoveerd.
Om de gevolgen van de vergrij
zing op te vangen is ook nieuw
bouw nodig. Er is behoefte aan
ongeveer 10.000 extra plaatsen
voor demente ouderen. Voor de
'nieuwe ouderen', de jongste
groep senioren die nog redelijk
gezond is, moeten 24.000 extra
De universiteiten voorspellen
dat de mogelijkheden om fun
damenteel wetenschappelijk
onderzoek te doen steeds klei
ner worden. Minister Van der
Hoeven kon de universiteiten
niet gerust stellen. De universi
teiten zullen door de zure appel
heen moeten bijten, zei zij bij de
jaaropening van de Universiteit
Twente. „We zullen meer moe
ten doen, met minder geld."
De vorige minister van Onder
wijs, Hermans, had de universi
teiten hoop geboden op investe
ringen in het 'vrije' onderzoek,
plekken in kleinschalige woon
zorgeenheden komen. Verder
wordt rekening gehouden met
een explosieve vraag naar zorg-
aan-huis, voor de oudere die
zelfstandig woont, maar wel 24
uur per dag een beroep op zorg
kan doen.
Het plan van de commissie Etty
dat zich niet laat leiden door de
waan van de dag en niet is ge
richt op direct toepasbare resul
taten. „Maar met het aantreden
van het kabinet-Balkenende
dreigt die stap voorwaarts om
gezet te worden in twee stappen
achterwaarts", aldus de voor
zitter van de Leidse universiteit
L. Vredevoogd.
Schande
Prof. C. Blom, rector magnificus
van de Katholieke Universiteit
Nijmegen sprak gistei'en zijn
'schande' uit over de plotselinge
valt of staat met een overheids
bijdrage van 0,8 miljard euro.
Op termijn 'een besparing', al
dus Arcares, dat de balanswaar-
de van de instellingen op 5 mil
jard euro becijfert. Ondanks de
tegenvallende economie rekent
de organisatie niet op een afwij
zing van de regering. „Dit is een
bezuinigingen. Nederland wil
zich afficheren als een 'kennis
economie', aldus Blom. Maar
met deze extra bezuinigingen
komt van die ambitie niets te
recht. Volgens Blom heeft de
maatschappij meer dan ooit
hoogopgeleide mensen nodig.
Vakbond AbvaKabo FNV waar
schuwde gisteren dat het hoger
onderwijs op zijn kop wordt ge
zet door de snelle invoering van
het bachelor-mastersysteem.
Het dreigt mis te lopen aan de
universiteiten, omdat er te wei
nig is nagedacht over de schei-
tijd van bezuinigingen", erkent
de woordvoerder. „Maar de ver
grijzing zet ondertussen ge
woon door."
Het aantal 75-plussers in Ne
derland zal de komende dertig
jaar verdubbelen. Daarnaast
stijgt ook het aantal mensen dat
dementeert. GPD
foto Robin Utrecht/ANP
ding tussen het algemene, drie
jaar durende programma dat el
ke opleiding krijgt, en de eenja
rige vervolgfase voor een gese
lecteerde groep studenten.
Moordend
Het 'bama'-stelsel gaat dit stu
diejaar van start. Volgens Abva
Kabo stelt de driejarige bache
lorsopleiding te weinig voor en
zijn door het 'moordende tem
po' bij de invoering allerlei
practische zaken over het hoofd
gezien. Dat moet alsnog worden
geregeld. ANP/GPD
van onze redactie binnenland
RIJSWIJK - Het kabinet Balke
nende geniet vooralsnog weinig
vertrouwen onder de kiezers.
Uit een onderzoek van Maurice
de Hond in opdracht van het
SBS6-programma 'Stem van
Nederland', blijkt dat tweeder
de van de ondervraagden denkt
dat het kabinet voor eind 2003
zal vallen.
Het onderzoek is gebaseerd op
een telefonische enquête onder
750 personen en een internet-
panelonderzoek onder 10.000
Nederlanders. Het kabinet
kreeg van de ondervraagden een
gemiddeld rapportcijfer van
4,7. Alleen de LPF-aanhang
was bereid het kabinet een zesje
te geven. Bij PvdA-kiezers kon
er niet meer dan een 3,1 van af.
Opvallend is dat het vertrouwen
in de premier over het algemeen
wel positief uitvalt. Maar liefst
67 procent is van mening dat
Balkenende het goed doet.
Verder hebben de LPF-minis-
ters Heinsbroek (Economische
Zaken) en Nawijn (Vreemdelin
genbeleid) zich in de kijker ge
werkt. Zij staan beiden boven
aan de lijsten van ministers die
het goed doen en bewindslieden
die het slecht doen.
Dat de twee ook prominent op
de negatieve lijst figureren,
heeft volgens De Hond te maken
met het slechte imago dat de
twee bij de oppositiepartijen
hebben opgebouwd. Bij de eigen
achterban kunnen Heinsbroek
en Nawijn niet stuk. Ondanks
de waardering die de LPF-aan-
hang heeft voor de eigen be
windslieden in het kabinet, zijn
de kiezers het gekrakeel binnen
de partij behoorlijk zat.
De LPF zou, als er nu verkiezin
gen zouden worden gehouden,
nog maar twaalf van de 26 zetels
overhouden. Het CDA daaren
tegen blijft zijn opmars voort
zetten en komt uit op 47 zetels.
PvdA vertoont een licht herstel
en komt uit op 27 zetels, vier
meer dan tijdens de verkiezin
gen van mei. Verder profiteren
SP, WD, GroenLinks en Chris
tenunie van de neergang van de
LPF. Voor D66 en Leefbaar Ne
derland is. er geen bonus, zij
moeten zelfs ieder een zetel inle
veren. ANP
te hebben gegrepen, terwijl
dat in 1997 nog maar 3,9 pro
cent was. Cohen leidt hieruit
af dat coke onder jong vol
wassenen weer meer in de mo
de is. Maar zorgelijk is ook dat
volgens hem niet: „Modes ko
men en gaan nu eenmaal. Bij
de overgrote meerderheid ligt
het gebruik bovendien heel
laag."
Amsterdam is nog altijd toon
aangevend waar het drugs be
treft. Daar heeft bijvoorbeeld
38 procent wel eens een joint
opgestoken, tegen 17 procent
landelijk. Maar juist in Am
sterdam groeit het drugsge
bruik niet meer; voor wat be
treft cannabis en heroïne
daalt het zelfs. Of dat de voor
bode is van een landelijke
trend, valt volgens Cohen
moeilijk te voorspellen.
Ook internationaal staat Ne
derland al lang niet meer aan
de top; ons land neemt in Eu
ropa een gemiddelde positie
in. In Groot-Brittannië bij
voorbeeld is het percentage
cocaïnesnuivers twee maal zo
hoog en het percentage
hasjgebruikers anderhalf
keer. GPD
AMSTERDAM - Auteur Rindert Kromhout, toont
zijn werk 'Boris en het woeste water', dat hij
schreef als kinderboekenweekgeschenk 2002.
'Ay, ay kapitein!' is het thema van dit jaar. Verha
len over boten, zeilen, roeien en zeekapiteins
staan dit jaar centraal. „Een oer-IIollands thema
dat alle leeftijden aanspreekt", aldus directeur H.
Kraima van de Stichting Collectieve Propaganda
van het Nederlandse Boek (CPNB).
De kinderboekenweek is van 2 lot en met 12 okto
ber. De opening vindt plaats in de Rotterdamse
haven. Een groep kinderen krijgt op die dag een
rondvaart door de haven. Een stoet van brand
weer-, politie- en sleepboten vaart achter de kin
deren aan.
In 'Boris en het woeste water' beleven Boris, zijn
tante Jo en dunne Dirk een avontuurlijke reis op
een vlot. Ook geeft de CPNB een prentenboekje
uit dat tijdens de kinderboekenweek voor 2,25 eu
ro in de winkel ligt. Het prentenboekje met teke
ningen van Rotraut Susanne Berner gaat over een
hoed die op reis gaat. foto Olaf Kraak/ANP
van onze redactie binnenland
LICHTENVOORDE - Geen
saaie vakken en nooit meer
huiswerk. Op de nieuwe school
/21 in Lichtenvoorde is dit voor
153 leerlingen de praktijk van
alle dag. De naam /21 refereert
aan vernieuwing: een korte
naam met verwijzingen naar de
informatietechnologie en de 21e
eeuw.
De Achterhoekse school voor
voortgezet onderwijs heeft een
nieuwe onderwijsmethodiek
ontwikkeld. Er zijn geen klas
sen meer en de docent is door
een team van tien begeleiders
vervangen. „Uitgangspunt is
dat de leerlingen meer eigen ini
tiatief en verantwoordelijkheid
nemen", zegt directeur H. van
Dieten van /21.
De klaslokalen zijn ingeruild
voor units met speelse schei
dingswanden en de schoolboe
ken zijn vervangen door op
drachten. „Per dagdeel wordt er
een onderwerp behandeld. De
leex-lingen kunnen zelf een keu
ze maken uit een aantal onder
werpen. De traditionele vakken
zijn in de opdrachten verwerkt.
De leerlingen moeten zoveel
mogelijk zelf uitzoeken hoe de
opdracht wordt uitgewerkt.
Daarbij krijgen zij ondersteu
ning van het team begeleiders."
De belangstelling voor het nieu
we onderwijssysteem is erg
groot.
Alle beschikbare leerlingplaat
sen zijn ingevuld. Van Dieten:
„De ouders zijn zeer te spreken
over de begeleiding. Doordat de
docent vervangen is door een
team is er een veel persoonlijker
contact met de kinderen. Bo
vendien valt er nooit meer een
les uit omdat een docent ziek is.
Het begeleidingsteam is niet
aan een specifieke docent ge
bonden." ANP
WAGENINGEN - As het kabinet ernst wil maken met een
forse uitbreiding van de oppervlakte van de biologische land
bouw in Nederland, zijn daar duizenden extra arbeidskrach
ten voor nodig. Voor de beoogde verviervoudiging van de op
pervlakte in 2010, zijn in piekperiodes 5000 tot 10.000 extra
mensen nodig, becijfert het Landbouw Economisch Instituut
(LEI) in een studie voor het ministerie van Landbouw.
De behoefte aan extra arbeidskrachten heeft vooral te maken
met het handmatig onkruid wieden. De overheid zal de biolo
gische sector actief moeten steunen bij het oplossen van de ar-
beidsknelpunten, meent het LEI. ANP
BERGEN - Het duurt nog jaren voordat de schade is hersteld
aan de natuur op de Bergerheide in het Noord-Limburgse
Bergen, waar afgelopen weekeinde een illegale houseparty
werd gehouden. Met name de kruidenvegetatie heeft veel
schade opgelopen.
Dat zei een woordvoerder van de gemeente Bergen gisteren.
De conclusies zijn getrokken na overleg met de stichting het
Limburgs Landschap, eigenaar van het natuurgebied. De
schade valt verder erg mee, aldus de gemeente.
Burgemeester C. Klaverdijk zei gisteren heel tevreden te zijn
over de manier waarop de festivalgangers zelf de rommel op
het terrein hebben opgeruimd. ANP
WORKUM - Een trein is gistermorgen bij Workum op een
kudde van elf koeien ingereden. Twee dieren overleefden het
ongeval niet. Er raakten geen mensen gewond door de aanrij
ding die rond zes uur gebeurde.
Het treinverkeer op het traject Sneek - Stavoren lag ongeveer
tweeëneenhalf uur stil. De koeien waren ontsnapt uit een
langs het spoor gelegen weiland. ANP
DEN HAAG - De belangstelling voor de hbo-opleidingen
voor verpleegkundige en voor leraar voor het basisonderwijs
groeit flink. Dit meldt de hbo-raad op basis van cle vooraan
meldingen bij de hogescholen.
Het aantal eerstejaars verpleegkunde neemt toe met bijna
vierhonderd studenten, een stijging met 15,4 procent ten op
zichte van vorig j aar. Voor de opleiding tot leraar in het basis
onderwijs hebben zich zevenhonderd studenten meer aange
meld, 8 procent meer dan in 2001.
Scholen en zorginstellingen zitten te springen om leraren en
verpleegkundigen. ANP
TINTE - Basisschool Tintestein in Tinte (Zuid-Holland)
krijgt morgen van minister Van der Hoeven (Onderwijs) als
eerste school in Nederland een veiligheidsvignet. De school
krijgt het vignet omdat ze maatregelen heeft genomen om on
gelukken op scholen te voorkomen. Het vignet is door de orga
nisatie Consument en Veiligheid toegekend.
Jaarlijks belanden gemiddeld 18.000 kinderen na een ongeval
op school op de afdeling spoedeisende hulp van een zieken
huis. Dat zijn gemiddeld 85 kinderen per schooldag.
Tintestein heeft onder meer een ontruimingsplan met de kin
deren en de brandweer geoefend en heeft bijvoorbeeld kap
stokhaakjes afgeschermd, zodat kinderen niet meer hun
hoofd kunnen stoten. ANP
Een professor neemt na de opening van het academisch jaar van de Katholieke Universiteit Nijmegen het studieboekje door.
