Reis
door
Balkan vol smeergeld 8 w
Casper Hobbes
recept
T omatenketchup
In Bulgarije was het erg, maar in Joegoslavië beginnen ze het ook te leren het weer
puzzel
Heer Bommel en de Kwinkslager Toonder Studio's
Op elke verticale regel dient een woord van vier een van vijf en een van zes le
ters te worden ingevuld. Het woord van vijf letters bestaat uit de letters van h
voorgaande woord plus 1, het woord van zes letters bestaat uit de vijf letters
van het voorgaande woord plus 1. Als de hele puzzel juist is ingevuld, vormen
de letters op de vet omlijnde regel een woord.
1. Groente, deel v.h. lichaam, vernuft; 2. rekening, deel v.e. effect, proefgewicht;
part, deel v.h. lichaam, schade; 4. rustteken, stad in Frankrijk, binnendijk; 5. ontke
ning, landbewerking, voldoende; 6. vliegtuig, vangwerktuig, gebakken vloertegel;
mikpunt, dwaler, deel v.e. huis; 8. zuiver, koningin, plechtige inkomst; 9. bijenkon
gin, geweldig, deel v.e. breuk; 10. zoom, vreemde munt, havenstad in Noord-
Australië.
Horizontaal: 1. Dier op drie
benen (4); 4. Gooi 'm om als
hij naar de drank stinkt! (5); 7.
Men liet per brief weten er niet
over te gaan (7); 8. Die bijbei-
se figuur kreeg een heleboel
Engels (3); 9. Zo onwrikbaar
als een Engelse maat (3); 10.
Een hoogleraar weet er wel
raad mee (7); 12. Jatten van
latten (7).
Verticaal: 2. Spreek een klin
ker uit om te winnen (4); 3. Dit
afdak maakt mensen vurig (6);
4. Het schijnt dat 't hoofd niet
zwaar is (8); 5. Brandweerman
zonder spuit (4); 6. In Pakistan
een noot beluisteren? Niet
helemaal! (6); 9. Druk de jour
nalisten naar buiten (4); 11.
Doe er wat aan als je te dik
bent! (3).
Oplossingen van gisteren:
Horizontaal: 1. Zee; 5. pas; 7. stellig; 8. Ate; 9, nap; 11. noest; 14. ei; 16. en; 17.
erf; 18. iel; 19. op; 20. ik; 22. frase; 25. mal; 27. vol; 29. belagen; 30. ets; 31. nel.
Verticaal: 2. Est; 3, eten; 4, olie; 5. pint; 6. aga; 8. ave; 10. pan; 12. offer; 13. spit:
15. iep; 16. Eli; 19. oom; 21. kol; 22. fles; 23. arak; 24. even; 26. abt; 28. one.
Cryptogram:
Horizontaal: 4. Lichtmast; 6. skigebied; 8. smelter; 9. menig; 10. nat.
Verticaal: 1. Uitkammen; 2. stee; 3. papieren; 5. tijdmaat; 7. galei.
Heer Bommel hoorde het geprevel van de dichtende edel
man achter zich en hij keerde zich om.„Markies", riep hij
uit. „Dat is een onverwacht genoegen. Ik krijg niet veel be
zoek meer, sinds ik last van een kwink heb. Ik heb er geen
tijd meer voor, bedoel ik. Dat komt omdat ik van het ene
ongemak in het andere val..." Zo sprekende deed hij een
pasje in de richting van zijn bezoeker, maar doordat hij
niet in de gaten had dat een rank zich om zijn enkel geslin
gerd had, verloor hij het evenwicht en viel dreunend ter
aarde. „Tiens!" prevelde de heer De Canteclaer, een koele
blik op zijn gastheer werpend. „Ik begrijp uw bedoeling,
amice. Hoewel ge uw poging om duidelijk te zijn nu toch
werkelijk overdrijft! Ik stel het echter op prijs, want door
uw piasserij begint het wezen van de kwink mij steeds dui
delijker te worden. En ook de herkomst van de kwinkslag is
hiermede vastgesteld. Merci, en au revoir." De edelman
hervatte zijn wandeling in een dromerige stemming, en
heer Ollie bleef versuft achter. Maar gelukkig waren Joost
en Tom Poes niet ver uit de buurt, zodat hij al spoedig hulp
kreeg.
„Dit gaat zo niet langer, jongeheer", zei de bediende ont
steld. „Het wordt tijd dat hier een einde aan komt, want het
is nu niet leuk meer." „Dat is zo", zei Tom Poes. „Als ik
maar wist hoe."
HIER, CASPER, IK ZAL JE EEN
GOOCHELTRUC LATEN ZIEN
KIJK, IK HEB EEN EURO
UIT JE OOR GEHAALD!
GOED, HÈ?
Voor het maken van tomatenketchup
heeft men in de zon gerijpte tomaten
nodig. De tomaten uit de Nederlandse kas
sen lenen zich er nietzo goed voor. Boven
dien zijn ze er naar mijn mening ook te
duur voor. Kies daarom voor de in eigen
tuin gerijpte tomaten of kijk de buurman
die over een volkstuin beschikt vriendelijk
aan.
Voor ca. 4 (jam)potjes:
2 1/2 kg zongerijpte tomaten; 3 rode pa
prika's; 600 gram uien; 3 knoflookteen-
tjes; 4 dl (kruiden)azijn; 400 gram suiker; 2
kleine gedroogde rode pepertjes (lombok
rawit); 2 laurierblaadjes; 4 kruidnagels;
zwarte peper uit de molen; zout.
Spoel de tomaten en paprika's in ruim
koud water. Neem van de tomaten de
kroontjes af. Halveer ze en neem de ker
nen, het zaad en het vocht weg. Snijd het
vruchtvlees in stukken. Snijd de steelaan
zetten uit de paprika's. Halveer de papri
ka's en neem de kernen, het zaad en de
zaadlijsten weg. Snijd het vruchtvlees in
kleine stukjes. Snipper de uien en hak de
knoflooktenen fijn.
Breng de azijn in een wijde pan met dikke
bodem aan de kook. Voeg de suikertoe en
laat alles, onder voortdurend roeren, aan
de kook komen. Blijf roeren tot de suiker is
opgelost. Laat alles 2 - 3 minuten zachtjes
koken. Voeg hierna tomaten, paprika's, ui
en, knoflook, verkruimelde laurierblaad
jes, verkruimelde pepertjes, kruidnage
len, een beetje peper en wat zout (ca. 1
theelepel) toe. Schep alles enkele malen
goed om en wacht tot alles aan de kook is
gekomen. Temper de warmtebron en laat
WOENSDAG
Hoog
water
Laag water
4 SEPTEMBER
uur
cm
uur
cm
uur
cm uur
cm
Vlissingen
00.19
167
12.55
170
06.46
144 19.10
158
Terneuzen
00.40
189
13.12
193
07.06
152 19.35
165
Cadzand
00.00
160
12.25
162
06.26
136 18.50
151
Roompot Buiten
00.25
132
12.55
130
06.34
106 19.05
118
Roompot Binnen
01.20
116
13.56
114
07.30
099 19.55
107
Zierikzee
01.35
135
14.05
133
07.45
11620.15
127
Krammersl. West
01.30
141
14.06
140
07.50
116 20.20
126
Hansweert
01.05
199
13.40
204
07.25
166 20.01
179
Stavenisse/Yers.
01.36
136
14.04
135
07.34
11320.15
123
door Bill Watterson
lichte sneeuw
matige sneeuw
zware sneeuw
lichte regen
matige regen
zware regen
Isobai
Europa: Depressies
Hans Belterman
alles 30 minuten zachtjes doorkoken. Door
het indampen zal er 3/4e deel van de oor
spronkelijke hoeveelheid overblijven.
Stort de gehele inhoud van de pan in een
bolzeef die boven een tweede pan met dik
ke bodem is geplaatst. Wrijf zoveel moge
lijk vaste bestanddelen door de zeef.
Breng de nu verkregen ketchup aan de
kook. Proef het en voeg naar eigen smaak
en inzicht nog watzouten/of pepertoe.
Spoel zorgvuldig schoongemaakte potjes
of flessen om met kokend water en vul ze
met de ketchup. Sluit potten of flessen
luchtdicht af met plastic folie. Plak er eti
ketten op met vermelding van inhoud en
datum.
Bewaar de ketchup op een koele, droge en
donkere plek. Na 3 weken smaakt de ket
chup al bijzonder goed. De ketchup kan 3 -
4 maanden worden bewaard.
Het hogedrukgebied boven het noorden en midden van Europa
verliest in de loop van de week zijn invloed. Herfstdepressies die
tot nu toe alleen nog actief waren in het uiterste noorden van
Scandinavië en in IJsland bepalen later in de week ook het weer
over een groot deel van Noord-Europa. Voorlopig is het op veel
plaatsen nog zomers, vooral in het Middellandse-Zeegebied
liggen de temperaturen nog tussen de 25 en 30 graden met
slechts een paar stevige buien. In Polen, West-Rusland en de
Baltische wordt ook veelal de zomerse 25 graden of hoger
gemeten. Minder warm is het in Noord-Frankrijk, de Benelux en
Zuid-Scandinavië met 20 tot 24 graden. Echt fris en herfstachtig
wordt het op de Britse eilanden.
Zon
O
vandaag
op 6.59
onder 20.26
Maan
vandaag
op 1.27
onder 18.58
dinsdag 3 september 2002
wind ZW 3 ZW 4 ZW 4 ZW 4
Nautisch bericht
Er waait een matige tot vrij krachtige oostenwind en het water
heeft een temperatuur van 19 graden.
Waterstanden
DINSDAG
Hoog
water
L
.aag water
3 SEPTEMBER
uur
cm
uur
cm
uur
cm
uur
cm
Vlissingen
11.46
144
05.30
131
18.05
134
Terneuzen
11.59
165
05.56
137
18.31
140
Cadzand
11.20
137
05.16
122
17.56
126
Roompot Buiten
11.56
113
05.35
101
18.15
103
Roompot Binnen
12.40
103
06.15
096
18.56
096
Zierikzee
00.05
119
12.45
118
06.25
111
19.00
113
Krammersl. West
00.05
128
12.44
125
06.36
109
19.10
110
Hansweert
12.26
176
06.05
150
18.50
153
Stavenisse/Yers.
00.10
123
12.50
121
06.35
108
19.05
108
door Luuk Kortekaas
Turken en Nederlanders van
Turkse afkomst komen deze
weken massaal terug van va
kantie in hun land van her
komst. Zij die met de auto gin
gen hebben niet alleen leuke
verhalen, maar ze vertellen ook
dat afpersing in met name Bul
garije schering en inslag is.
Het is nog net niet zo datTurkan
Dastan (33) een nieuwe vakan
tie nodig heeft om bij te komen
van haar net verstreken vrije
weken. Maar de ellende onder
weg van en naar Turkije, op de
lange reis heen en vooral terug,
heeft ze nog niet van zich af
kunnen schudden, hoewel ze al
weer aan het werk is.
Na een rit van 52 uur, lange
wachttijden en vooral de haast
onophoudelijke stroom verzoe
ken om smeergeld, heeft ze het
wel even gehad. „Het tarief dat
ze vragen is meestal vijf euro. De
ene na de andere douanebeamb
te en politieagent vraagt het je.
Vooral in Bulgarije was het heel
erg, maar in Joegoslavië begin
nen ze het ook te leren."
Het was voor het eerst dat ze
weer met de auto op familiebe
zoek in Turkije ging, met haar
man Merdan (40), dochtertje
Gülpembe (11) en zoontje Sadik
^(6). De gezinsleden hebben een
Turks en een Nederlands pas
poort, zo vertelt ze in het siga
renmagazijn aan de Badhuis
straat in Scheveningen, waar ze
werkt.
Vooraf was al verteld dat het
handiger zou zijn op de Turkse
pas te reizen, dan zouden ze on
derweg minder smeergeld vra
gen. „De afgelopen vijf jaar zijn
we met het vliegtuig gegaan. Dit
jaar wilden we het toch weer
met de auto proberen. Ik heb al
le ambassades van de landen
waar we doorheen moesten ge
beld, en ze zeiden allemaal dat
het goed zou gaan. Ik herinner
me van vroeger wel dat je af en
toe ergens een pakje sigaretten
moest geven. Maar nu is het echt
veel en veel erger geworden."
De heenreis ging: 31 uur, met
slechts hier en daar een verzoek
om een kleine financiële bij dra-
De Haagse Turkam Dasdan (33) vindt dat het tijd wordt om een einde te maken aan de smeergelden die Turken moeten betalen als ze per
auto door Bulgarije naar hun land van herkomst reizen. foto Evert-Jan Daniels/GPD
ge. De terugreis daarentegen
werd voor de familie een ramp:
52 uur. „We hebben er alleen al
24 uur over gedaan om Bulga
rije doorte komen. Aan de grens
lieten ze zo om het half uur eens
een auto door, en dat terwijl er
geen enkele reden was om ons
zolang te laten wachten."
Toen de familie eindelijk aan de
beurt was, hield de eerste grens
wacht zijn hand op en liet hen
pas passeren toen er een briefje
van tien euro in was gestopt.
„Een paar stappen verder stond
er nog één, die wilde vijf euro.
En daarna waren er nog tweeJe
hebt geen keus. Betaal je niet,
dankrijgjeproblemen. Of zege
ven je je paspoort niet terug, of
ze laten je staan, of ze keren je
auto binnenstebuiten. Als je be
taalt stellen ze je alleen maar de
vraag: heb je heroïne bij je? Heb
je'een mes of pistool bij j e? En als
je daarop nee zegt, mag je door -
als je zou willen kun je dus mee
smokkelen wat je wil."
Paspoortcontrole
Eenmaal op de snelweg in Bul
garije was het nog niet over met
het spekken van overheidsdie
naren. „Op de gekste plaatsen in
het land werden we aangehou
den door de politie. De bevol
king waarschuwde ons met
handgebaren dat ze weer ergens
stonden, dat we rustig aan
moesten doen. Maar dat deden
we ook, en toch hielden ze ons
aan en dan laten ze je betalen
voor je verder kan. Dit gebeurde
in Bulgarije vier keer. Ook hier
was het vijf euro, maar ze vroe
gen ook nog een keer dertig euro
omdat we met meer mensen wa
ren. Allemaal onder de noemer
paspoortcontrole.
Slechts één keer kreeg de fami
lie een betalingsbewijs. Na be
talingvan twintig euro werd een
zogenoemd transitvisum voor
Bulgarije verstrekt. „Maar dat
is ook normaal, zo zijn nu een
maal deregels."
Schamen
Bij het verlaten van Bulgarije en
aan de grens met Joegoslavië
herhaalde de geschiedenis zich.
„Alleen kon je aan de Joegosla-
ven zien dat die er duidelijk
minder bedreven in waren. Je
zag aan die mensen dat ze zich
een beetje schaamden. De Bul
garen doen dat allang niet meer
Die zeggen gewoon: of je betaalt
niet en ik haal je auto uit elkaar,
of je betaalt wel en ik laat je
doorrijden als een diplomaat."
Alles bij elkaar was het vakan
tievierende gezin zo'n tweehon
derd euro kwijt aan smeergeld.
„Dat is veel geld. Ik werk kei
hard, dan is het toch zonde om
geld voor zoiets uit te geven? En
waarom is het alleen daar? Als je
door Duitsland, Oostenrijk of
Slovenië rijdt heb je geen enkel
probleem. Bulgarije wil lid van
de Europese Unie worden. Nou,
als ze dat echt willen, dan moe
ten ze snel met dit soort dingen
ophouden, anders hebben ze in
de EU niets te zoeken. Het is niet
erg als je arm bent, maar dan
hoef je nog niet onmenselijk te
zijn. Het wordt gewoon hoog
tijd dat dit wordt aangepakt: Er
moet iets aan gebeuren."
Voor een volgende vakantie in
naar Turkije zal de familie Das
tan zeker niet meer de route over
de Balkan nemen. „Er is een om
weg helemaal door Italië en dan
met de veerboot naar Izmir in
Turkije. Dat duurt wel even,
maar dat is stukken beter dan
dit, en je kunt op de ferry ook
uitrusten. Maar Bulgarije?
Nooit meer. En iedereen die we
onderweg tegenkwamen zei dat.
Dus als je het zo wil zien: op die
manier lost het probleem zich
vanzelf opwant uiteindelijk zal
niemand het nog doen." GPD
De eerste dagen van de meteoro- Door: Margot Ribberink
logische herfst zijn prima verlopen.
De aanvoer van schone, en zondag nog vrij frisse oceaanlucht
leverde stralend blauwe lucht op met slechts weinig wolken.
Gisteren zagen we vrij veel vliegtuigstrepen. Met een matige
oostenwind werd het ook op de stranden ruim 20 graden.
In de heldere lucht koelt 's avonds en 's nachts werd flink af.
Vandaag komt de wind ook uit het oosten en is zelfs wat sterker
dan gisteren. Op de meren en op zee af en toe vrij krachtig,
windkracht 5. Er is opnieuw veel zon, maar de lucht is niet meer
strak blauw. In de loop van de dag zien we vrij veel sluierbewol-
king. De temperaturen lopen met de aflandige wind op naar 23 a 24
graden, ook op de stranden. Op de weerkaart zien we geleidelijk
veranderingen. Depressies rukken op en veroorzaken op woensdag
al meer bewolking waaruit vooral in de middag en avond lokaal
een regen- of onweersbui zou kunnen vallen. De oostenwind gaat
draaien en wordt in de loop
van de middag aan zee zuid
westelijk. Met een aanlandige
wind wordt het vlak aan zee Veel zon -H 4pa Ifü24°
20 graden en landinwaarts y 04 |||1201 t
22 graden. Donderdag, vrijdag A-0-
en in het weekeinde neemt de L== Ü211| 'Q-:
oude vertrouwde zuidwesten- [^sa 1415° |j|T
wind toe en wordt matig, aan I os j
zee vrij krachtig en voert dan JP_/
minder warme lucht aan. 24°jj
De temperatuur gaat overdag IjjlO01 o r
wat naar beneden, naar I 04 i L
ongeveer 19 graden, 's Nachts 1 Ü24°|N_ T.
gaat het kwik iets omhoog. i115C' H T
Zwakke storingen trekken sr u V I 4a 1123°
regelmatig over ons land met g4 -j 04 j |ïös|I
tijdelijk wat meer WOlken en fij^umtemperatuurvoorvondstI
een enkele bui. Tussendoor is Minimumtemperatuur voor de komende nacht f
er ook nog ruimte voor een verwachtingvoor ~..j I v' I
prettig nazomers zonnetje. dinsdag3september 2002
Vooruitzichten
woensdag donderdag vrijdag zaterdag
