Iedere steeg leidt
naar een hofje
PZC
Zutphen
dger0emae verhalen in tin gegoten
Bomen
Architectuur
Strips
Corso
Poëzie
Museum
in Ommen
Borgen
Wandelen langs monumen
tale bomen in Middelburg
kan zaterdag onder leiding van
een gids van de IVN Walcheren
Start om 11.00 uur bij De Drvk-
kery op de Markt in Middelburg.
Daar kunnen kaartjes worden
gekocht. Volwassenen: 1,20,
kinderen: 0,50.
De stichting Architectuur
Centrum Amsterdam (Ar-
cam) heeft een route uitgestip
peld langs het Noordzeekanaal
tussen de sluizen van IJmuiden
en de Oranjesluizen in Amster
dam. De route voert langs resten
van oude havens en langs loca
ties waar de haven diende als in
spiratiebron voor nieuwe ste
denbouw en architectuur. De
tocht kan per fiets, auto of boot
worden afgelegd en voert langs
kaden, bruggen, pakhuizen,
hijskranen, moderne architec
tuur en de Ceres-containerter-
minal. De route heet 'Amster
dam aan Zee'. Bij Arcam, Wa-
terlooplein 213 te Amsterdam,
kan voor €2,50 een routeboekje
worden besteld. Tel. 020 - 62 04
878, www.arcam.nl
In het sportcentrum Valken-
court in Valkenswaard wordt
vandaag (zaterdag) en morgen
voor de 17e keer het Brabants
Stripspektakel gehouden. Er is
een luxe, gekartonneerde uitga
ve van Suske en Wiske's De
Rammelende Rally te koop en
tekenaar Paul Geerts van deze
strip zal een van de dagen aan
wezig zijn om te signeren.
Verder is er een ruilbeurs met
meer dan honderd standhou
ders, er is beide dagen een vei
ling en er zijn nog tien andere
striptekenaars die hun handte
kening willen zetten. Valken-
court is beide dagen van 10 tot
17 uur open. Voor meer infor
matie: tel. 0032-11-661473.
Pal na de Tweede Wereldoor
log is het begonnen: het
Bloemencorso Aalsmeer. Dit
jaar trekt het voor de 55ste keer
door de binnenstad van Amster
dam en wel volgende week za
terdag. Het corso met twintig
praalwagens en dertig met bloe
men getooide auto's staat dit
jaar geheel in het teken van de
aidsbestrijding. De stoet ver
trekt om 9 uur uit Aalsmeer. Na
een stop bij het Olympisch Sta
dion in de hoofdstad om 11 uur
wordt de tocht voortgezet tot de
finish om 16 uur op de Dam.
Meer informatie op website
www.bloemencorsoaalsmeer.nl
of tel 0297-32 89 31.
zaterdag 31 augustus 2002
Hij kocht z'n eigen plekje
in de hemel, de kanun
nik Borro, toen hij in 1320
zijn woonhuis met hof naliet
aan de armen en zieken van
Zutphen. Misschien had hij
wat goed te maken, of nam
hij simpelweg het zekere
voor het onzekere. Wie weet.
Feit is dat die beslissing re
sulteerde in het Oude Born-
hof. Het oudste hofje van
Zutphen en punt van aan
dacht in het VVV- gidsj e Hof
jeswandeling door Zutphen.
Eigenlijk is Zutphen zinsbe-
goochelend. Het mooiste
Hanzestadje wordt het wel ge
noemd. Kampen, Deventer,
Doesburg, Zwolle, Hattem en
Hasselt zullen protesteren. Ook
zij hebben eeuwenoude koop
manshuizen, delen van vesting
werken en hofjes binnen de
grenzen. Maar - zo menen velen
- zo mooi als Zutphen, nee, dat
zijn zij niet.
Niet dat Zutphen een en al
pracht en praal is. Ook hier ver
toont de glazen koepel, waaron
der het centrum al eeuwenlang
lijkt te liggen, op meerdere plek
ken barsten. Zoals bij het foeile
lijke Stationsplein, toevallig
het startpunt van de wandeling
en daardoor de grootste vergis
sing in het VW-gidsje. Snel
doorlopen maar naar de eerste
tussenstop, de Rosmolensteeg,
waar de stad haar ware gezicht
laat zien.
Degene die hier ooit iets aan
doet, de stad een facelift wil ge
ven en de karakteristieke rim
pels wil wegwerken, moet ter
stond naar het schavot geleid
worden. De Rosmolensteeg is
klein, maar van een uitzonder
lijke schoonheid. Van oorsprong
is het een binnenhof behorende
bij het dertiende-eeuwse Domi
nicanenklooster, nu is het een
steeg tussen twee poorten en
verwelkomt ze de bezoekers aan
het oude centrum op koninklij
ke wijze. Met rechts het huidige
Stedelijke Museum en de Open
bare Bibliotheek. En natuurlijk
groen, veel groen.
Vanuit de Rosmolensteeg leidt
de route verder door de Turf-
straat, vervolgens over de Korte
Hofstraat, naar de Groenmarkt
en Waterstraat. Een heerlijke
route, mede omdat de straten
niet opgesierd zijn met V&D,
C&A of andere grootwinkël- gi
ganten. Nee, hier vind je nog
Kelderman Broodspecialist. Of
een juwelier Van Soest. En na-
Het Oude Bornhof stamt uit 1320 en is daarmee het oudste hofj e van de acht die Z utphen rij k is.
tuurlijk grand café Chapeau,
waar het met een biertje in de
hand heerlijk toeven is.
Het aardigste aan de hofjes
wandeling is dat de deelnemer
een (nagenoeg) compleet beeld
krijgt van wat Zutphen te bie-
"denlïeeft. Immers, de tocht
voert niet alleen naar die acht
groene rustpunten, maar ook
langs tal van monumenten.
Daar heeft Zutphen er nogal
wat van: zo'n 375 rijksmonu
menten en enkele honderden ge
meentelijke. Waarvan de impo
sante Sint Walburgiskerk
(waarvan voor het eerste altfé is-1
gedaan in 1105) het absolute
"hoofdgerecht is, ën de zestien-
de-eeuwse bibliotheek Librije
het toetje.
Bijgerechten vind je er op alle
Het gidsje Hofjeswandeling door Zutphen is
verkrijgbaar bij de VW aan het Stations
plein 39 en kost €1,79. Het is niet de enige wande
ling die door hét centrum voert. Natuurlijk is er
nog de Hanzewandeling, waarin aandacht voor
alle bezienswaardigheden uit de tijd dat Zutphen
een sterke handelsstad was. Ook kan men Happen
en Stappen, een culinair arrangement onder lei
ding van een VW-gids. Hierbij worden zeven res
taurants en cafés aangedaan. Informatie: WV
Zutphen tel. 0900 -26 92 888.
Zutphen is ook een ideale uitvalsbasis voor enkele
fietstochten die door het glooiende landschap
rond de stad naar plaatsen als Deventer en Vorden
leiden.
De stad zelf heeft enkele musea, waarvan het Ste
delijk Museum (over de geschiedenis van stad en
streek) en vooral de bibliotheek Librije (schatka
mer voor boekliefhebbers), Museum Henriëtte
Polak (moderne figuratieve kunst) en het Gra
fisch Museum absolute aanraders zijn. Ook kun
nen tochten gemaakt worden over de IJssel en
Berkel, met een rondvaart- danwel fluisterboot.
Of op eigen kracht in een kano.
plaatsen. Iedere steeg, straat en
hof leidt naar een monument.
Zoals de vijftiende-eeuwse
Bourgonjetoren, de Berkelpoort
(een ruïne), de toren van het
Wijnhuis, de Drogenapstoren.
En de Mariaportaal. Met alle
hün ëige"n verhaal, waarvan me
nigmaal in het WV-werkje
kond wordt gedaan
Tussen alle gangen door zijn het
de hofjes die voor rust zorgen.
Zoals het Wöhrmannhofje, ver
noemd naar de koninklijke
drukkerij die er eerder huisde.
En de 's-Gravenhofvan waar
uit Zutphen ongeveer duizend
jaar geleden is ontstaan. Of het
Ruitershof je, dat evenals het
Oude Bornhofdienst deed als
groen voor armen. En ja, ook
nog het Sareptahof je (naar de
passage uit de bijbel, waarin
profeet Elia tijdens een hon
gersnood werd onderhouden
door een weduwe uit Sarfat of
Sarapta), het Luthershofje en -
natuurlijk - het Agnietenhof,
even zinsbegoochelend als Zut
phen zelf.
Harold de Haan
foto's Ron Nagtzaam
De Rosmolensteeg is van oorsprong het binnenhof van het aanlig
gende Dominicanenklooster, tegenwoordig de thuishaven van het
Stedelijk Museum.
T"\ e grootste dwaasheid is de "1 1 J A
wereld te zien zoals hij is en
niet zoals hij zou moeten zijn.
En dus laat schrijver Miguel de
Cervantes Saavedra zijn Don
Quichot vechten tegen 'molens'.
Een verloren strijd. Maar niet
vergeten. Ook niet door het 'Na
tionaal Tinnen Figuren Muse
um' in Ommen, waar tot en met
mei 2003 de expositie 'Beroem
de verhalen' is te zien.
Overal waar je kijkt, zie je tin
nen figuurtjes. Sommige zijn
een vingerkootje groot, andere
een duim. Maar altijd zijn ze be
schilderd op een wijze waarop je
dat niet verwacht. Tot in het
kleinste detail. „Mensen die dit
maken zijn geen hobbyisten
meer, maar kunstenaars."
Wie door het Tinnen Figuren
Museum in Ommen loopt, kan
niet anders dan Lou van der Aa
gelijkgeven. Huisvlijt, heet het
in de volksmond. „Belachelijk."
De 'pr-man, webmaster en klus
jesman' van het onderkomen
wil er niet aan. „Als je zo'n dio
rama toch ziet, dan..." Hij wordt
er stil van, en dat voor een
spraakwaterval. „Een driedi
mensionaal schilderijtje is het."
Tot mei volgend jaar is de bega
ne grond van het Tinnen Figu
ren Museum in Ommen gewijd
aan Beroemde verhalen. Dat be
tekent mythen, sagen, legenden
en sprookjes uitgebeeld in tin.
Maar ook waargebeurde en in
latere tijden zwaar geromanti
seerde epossen komen aan bod,
zoals die van het roversduo
Bonnie en Clyde. „Het is een
dwarsdoorsnee van enkele mil
lennia aan verhalen", zegt Van
der Aa Daarin heeft een - naar
het schijnt - willekeurige selec
tie plaatsgehad. Dus na het
Jungle Book het verhaal van het
kindje Jezus, om vervolgens via
OdysSee te belanden bij de ge
broeders Grimm. Daartussen
door nog enkele Germaanse en
middeleeuwse vertellingen.
Ook het boek van Umberto Ec-
co, De naam van de roos, dat in
de jaren tachtig nog verfilmd is
met in de hoofdrol Sean Conne-
ry, valt daaronder. Een epos
over goed en kwaad, dat ook wel
de rode draad in alle vertellin
gen genoemd kan worden.
„De tentoonstelling is een feest
van herkenning"meent Van der
Aa. „Het zijn allemaal verhalen
die we vroeger in de klas van de
meester hoorden en daarna zelf
zijn gaan lezen." Maar dat geldt
niet voor de jeugd, haast hij te
zeggen. „Het valt me op dat heel
veel kinderen op deze expositie
pas voor de eerste keer van der
gelijke verhalen horen. Zo zie je
maar weer: er wordt tegenwoor
dig bijna niet meer voorgele
zen." Overigens is de wisselex
positie, hoewel alleraardigst,
nog karig vergeleken met de
vaste tentoonstelling. Wat te
denken van een twintig vier
kante meter groot diorama van
de Slag bij Waterloo, compleet
met licht- en geluidseffecten.
„De op een na grootste ter we
reld." Na de verbouwing - het
museum is begonnen op de be
gane grond en werkt vanuit
daar naar de tweede verdieping
- zal het de grootste zijn. „Met
ruim zevenduizend tinnen figu
ren."
De ruimte ernaast is in het ge
heel gewijd aan de tinliefde van
wijlen W. G. L. Wieringa. De
Haagse wiskundeleraar is een
leven lang bezig geweest met di
orama's die verwijzen naar di
verse gebeurtenissen uit het
verleden. „Een van de fraaiste
Hanzestad Ommen ligt in het bosrijke Vechtdal dat een prima
uitvalsbasis is voor fiets-, vaar- en wandeltochten. Het stadje
zelf herbergt enkele oude gebouwen, een Streekmuseum en twee
molens die op ambachtelijke wijze draaien. Het Tinnen Figuren
Museum is gevestigd in het oude stadhuis van Ommen aan de
Markt I. Meer informatie: www.tinfigmuseum.nl en tel. 0529-
454500. Het Streekmuseum (Den Oordt 7) staat nagenoeg volledig
in het teken van Ommen en omgeving.
Meer informatie Streekmuseum: www.museum-ommen.nl en tel.
0529 -45 34 87. Voor informatie over de tochten door het Vechtdal
kan men contact opnemen met het plaatselijke VVV-kantoor:
www.vechtdalvvv.nl en tel. 0529 - 45 16 38.
Het verhaal van Jungle Book, afgebeeld in een diorama van het Tinnen Figuren Museum.
foto Ab Hakeboom
collecties ter wereld." Tiental
len doorkijkjes, historische fi
guren als prins Hendrik, oude
gebouwen en pleinen als het
Sant in Haarlem, en het - zeer
betoverende - Parijs bij nacht:
hier zie je dat de ouderwetse
kijkdoos een fantasievolle blik
op de werkelijkheid kan geven.
Op de zolder, tot slot, vindt de
bezoeker de expositie Oranje
Boven. Qua tin valt het hier wat
tegen, hoewel de uitvoering van
de Gouden Koets een waar
kunstwerkje is.
Nederland kent geen grote tin
cultuur, meent Lou van der Aa
Natuurlijk zijn er bevlogen
hobbyisten en kunstenaars.
Maar zo groot als in Duitsland
zal het tinnen figuur in Neder
land wel nooit worden. „Op de
een of andere manier leeft 't er
meer. Daar heb je ook nog speci
ale fabrieken. In Nederland
niet." Daarom heeft het muse
um zijn (tijdelijke) collectie
hoofdzakelijk gevuld met tin
van de oosterburen.
Overigens zijn tinnen figuurtjes
aan veranderingen onderhevig.
Niet zozeer qua vorm als wel
qua gebruik. Immers, de Romei
nen gebruikten de poppetjes al.
Daarna de veldheren, maar
schalken, prinsen en generaals
die er hun veldslagen mee voor
bereidden. Vervolgens werd het
kinderspeelgoed, om na de laat
ste wereldoorlog weer hoofdza
kelijk in handen van volwasse
nen te komen. „Sindsdien is het
een verzamelobject. Net zoiets
als postzegels.'
Harold de Haan
In boekenstad Bredevoortis de
nieuwe poëzie- en prozafiets-
route Oost-Achterhoek gepre
senteerd Op de pedalen van het
woord. Dit is een bewegwijzer-
de fietsroute van circa zeventig
kilometer lengte, waarin de re
latie tussen landschap, cultuur
historie en literatuur centraal
staat. Het 192 pagina's tellende
routeboek bevat naast een rou
tekaart zestig poëzie- en proza
fragmenten. Op drie locaties
zijn zogenaamde luisterplekken
ingericht. Mede daarom wordt
aangeraden de tocht in twee da
gen te rijden, of in te korten.
Het routeboek is voor 11,50 euro
te koop bij VW-kantoren en
boekhandels in de Achterhoek,
maar kan ook besteld worden
bij het Achterhoeks Bureau
voor Toerisme, tel. 0575-
519330, email info@achter-
hoektoerisme.nl
De VW Stad Groningen
heeft een boekje op de
markt gebracht, dat Borgen in
het Groninger land heet. Het
gidsje bevat acht originele ont
dekkingstochten door de Gro
ninger Ommelanden, waarbij
de borgen, vier met museum
functie, centraal staan. Er
wordt ook gewezen op moge
lijkheden om een kanotochtje
op de Groninger maren te ma
ken of een fietstochtje naar het
Theemuseum in Houwerzijl.
Het boekje wordt verkocht bij
de Groninger WV's en aan de
cultuurbalie van het Groninger
Museum (prijs 1 euro).
Meer info: VVV Stad Gronin
gen, tel. 0900-2023050 (45 euro
cent per minuut), e-mailadres
info@vwgroningen.nl of websi
te www.vwgroningen.nl
