Eerstejaars krijgen vuurdoop
PZC
Neefjes uit verwondering over de aarde
Scholen bestrijden
samen lerarentekort
Scoop opent school
voor vrijwilligers
Als het doek valt
begint het drama
10
LICHT
Introductie
kunst cultuur
woensdag 28 augustus 2002
door Henk Postma
Foeten half ontbloot op een zeep-
helling van kakelbont plastic. Een
tribunaal in de kroeg. Eén verkeerd
woord, en je wordt bespat met meel en
water. In het Bellamypark gaan de
sixpacks van hand tot hand. En ter
wijl de zanger zich 'zo verdomd al
leen' voelt, maken de durfals zich op
voor een wedstrijdje geil dansen. De
een leeft zich uit, de ander kijkt
schuchter toe. Het studentenleven in
Vlissingen is weer begonnen.
De Zeeuwse Hogeschool verwacht dit
jaar zo'n 1500 nieuwe studenten. Bij
na de helft daarvan komt in de loop
van de komende maanden uit het bui
tenland. Voor de ruim achthonderd
Nederlandse eerstejaars beginnen de
studies al na dit weekeinde. Span
nend, want niet iedereen is tegen de
druk van het hoger onderwijs be
stand. De ervaring leert dat dertien
van de de honderd studenten er in het
eerste jaar de brui aan geven.
Gisteren was de eerste kennisma
kingsdag. Zoals gebruikelijk, hadden
de studentenclubs daarvoor de Vlis-
singse binnenstad op de kop gezet,
's Avonds namen ze de aankomende
studenten mee naar de Kop van
Schouwen, waar ze tot donderdag
middag op twee plekken, bij Renesse
en bij Scharendijke, bivakkeren.
Donderdagavond worden de feestda
gen afgesloten met een 'daverend'
feest in het Vlissingse Arsenaal.
Ontgroening
De introductiedagen, zo meldt de
website van Aqua ad Vinum (water bij
de wijn), één van de twee studenten
verenigingen op de hogeschool, zijn
elk jaar weer een perfecte gelegenheid
om studiegenoten te leren kennen en
Vlissingen als studentenstad te ver
kennen. Er is beslist geen sprake van
ontgroening: „Geen enkele activiteit
zal er op gericht zijn je een rotweek te
bezorgen. Niets moet, alles mag."
Althans, dat was vorig jaar zo. De in
formatie op de website van de studen
tenvereniging is danig verouderd. Er
worden introductie-activiteiten op
aangekondigd die een jaar geleden al
plaatsvonden. 'Tsja', verontschuldigt
Rutger van Hezik, derdejaars student
bouwkunde, secretaris van de Vlis
singse studentenvakbond VS Vb, en
voorzitter van de introductiecommis
sie, zich. We hebben het druk. Stude
ren, activiteiten organiseren, belan
De nieuwe studenten van de Hogeschool Zeeland nemen een aanloopje voor de levende sjoelbak.
gen behartigen. Het is hard werken."
In ieder geval, verzekert hij, wordt er
ook nu weer naar gestreefd de nieuw
komers het 'feest van hun leven' te be
zorgen. Er zijn zo'n zeventig vrijwilli
gers in touw om de activiteiten in goe
de banen te leiden. En dan zijn er na
tuurlijk de Vlissingse kroegbazen die
hun beste beentje hebben voorgezet:
Brutus, De Concurrent, De Dop, Na
tionaal, Fraggles, Popeyeen De Meye-
ry, alle etablissementen die dit
schooljaar weer een graantje uit de
veelal schaars gevulde studenten
beurzen hopen mee te pikken, doen
mee. De cafés zijn, samen met de Ra
bobank, nadrukkelijk in beeld als
sponsor, en hebben allemaal een lu
dieke kennismakingsactiviteit op
touw gezet. De nieuwelingen worden
er, verdeeld in groepjes, langs ge
loodst. Er is ook met het Zeeuws Con
sultatiebureau voor Alcohol en Drugs
gepraat. ,,We zijn voorgelicht hoe met
drankgebruik om te gaan", zegt Rut
ger van Hezik. Overigens zijn niet alle
nieuwkomers er voor in om drie dagen
lang uit hun bol te gaan. Krap de helft
van de eerstejaars is deze dagen pre
sent. Het merendeel meldt zich pas
volgende week, en ziet dan vanzelf
wel hoe het er aan toe gaat.
Op de relatief kleine hogeschool wa
ren tot voor kort maar liefst vijf stu
dentenverenigingen actief. Door fu
sies zijn dat er nu twee geworden:
Aqua Ad Vinum en Trias Omegas. Op
de website van Trias Omegas, 'sponso
red by Heineken', wordt uit de doeken
gedaan dat samenbundeling noodza
kelijk was om nog op grote schaal ac
tiviteiten te kunnen blijven organise
ren „Door de verhoogde studiedruk is
het lastiger geworden de studie te
combineren met bestuursfuncties en
uitgaan. De studentenverenigingen
van vroeger bestaan bijna niet meer.
Die hadden nog het geluk jaren over
de studie te doen en veel meer in de
kroeg te kunnen zitten."
De twee studentenverenigingen belo
ven de leden veel vertier: feesten, ex
cursies, lezingen, en natuurlijk
kortingen in kroeg en winkel. Geïnte
resseerden kunnen behalve bij de stu
dentenverenigingen ook nog bij HZ-
Sport en HZ-Cult terecht. Bij die laat
ste organisatie kunnen zelfs studie
punten worden behaald door mee te
doen aan culturele activiteiten.
foto Mechteld Jansen
Als het aan Dieuwertje de Mul, de uit
Axel afkomstige voorzitter van Trias
Omegas ligt, zullen de twee studen
tenverenigingen uiteindelijk één or
ganisatie vormen. Want wat is nu ei
genlijk nog het verschil tussen de
twee? Ze zou het zo gauw niet weten.
Dat er niet meteen één studentenver
eniging kon ontstaan, was volgens
haar meer een kwestie van verschil
lende achtergronden en persoonlijke
strubbelingen, dan van uiteenlopende
activiteiten. Ze verwacht dat alle rim
pelingen uiteindelijk worden
gladgestreken. „Het gaat er uiteinde
lijk om, om van Vlissingen een leuke
studentenstad te makenBij peilingen
onder studenten komt de Hogeschool
Zeeland steeds beter uit de bus, maar
bij vwo- en havo-scholieren staat
Vlissingen nog steeds laag aange
schreven. En dat zijn we beu. Het leeft
nu heel erg dat we samen moeten pro
beren er iets van te maken.
door Henk Postma
MIDDELBURG - De Zeeuwse
ROC's en de scholen voor voort
gezet onderwijs proberen samen
het hoofd te bieden aan het drei
gend tekort aan docenten. Ze
bepleiten de aanstelling van een
'relatief onafhankelijke' func
tionaris die op creatieve wijze
gestalte moet geven aan een ge
zamenlijk vacaturebeleid.
Daarvoor moet jaarlijks 30.000
euro op tafel komen. De scholen
vragen het provinciebestuur om
de eerste drie jaar de helft van
de kosten te vergoeden. Het da
gelijks provinciebestuur heeft
daar positief op gereageerd.
De aanvraag is ingediend door
het LAZ-project, waarbinnen
de Zeeuwse scholen al samen
werken om opleidingen beter op
elkaar af te stemmen. In een
brief, die is ondertekend door
projectvoorzitter W. deBruijne-
Wiskerke en projectcoördinator
J. Leenman, wordt het dreigend
tekort aan docenten 'omvang
rijk en ernstig' genoemd. ,,Iiet
zal enorme inspanningen ver
gen de komende jaren langdun i
ge vacatures te vermijden
De scholen willen de probiemen
gezamenlijk oplossen, met be
houd van eikaars identiteit en
bevoegdheden. De aan te stellen 1
functionaris moet komen met
onorthodoxe' ideeën. De be
trokkene stemt op verzoek van 1
scholen vacatures op elkaar af 1
bijvoorbeeld door beschikbare 1
deeltijd-vacatures van ver
schillende scholen te combine- 1
ren, coördineert gezamenlijke
wervingsactiviteiten en orgam-
seert scholing voor onbevoegd 1
personeel. De scholen overwe- I
gen ook te gaan werken met zo-
genaamde les-assistenten. I i
Verwacht wordt dat de Zeeuws-
Vlaamse scholen, die nog niet
meedoen aan het LAZ-project f 1
ook bij de samenwerking be- 1
trokken kunnen worden. Het
dagelijks provinciebestuur
heeft de staten instemming ge- 1
vraagd om voor het project 1
3 00 0 0 euro te halen uit het pro-
vinciaal budget voor arbeids
markt en scholing, en 15.000 eu
ro uit het provinciaal budget
voor onderwijsactiviteiten.
door Ab van der Sluis
MIDDELBURG - Scoop, het
Zeeuws Instituut voor Zorg,
Welzijn Cultuur, is een Vrij
willigersschool Zeeland begon
nen. De school geeft cursussen
en verzorgt thema-avonden
voor individuele vrijwilligers,
beroepskrachten die veel met
vrijwilligers werken en vrijwil
ligersorganisaties.
De vrijwilligersschool stelt dat
het vrijwilligerswerk onderhe
vig is aan veranderingen en ver
nieuwingen. Vrijwilligers wil
len zich blijven ontwikkelen en
soms moet de kwaliteit van het
vrijwilligerswerk verbeterd
worden. De school heeft cursus
sen ontwikkeld, die aansluiten
bij de vraag van vrijwilligers.
Voorafgaand aan de samenstel
ling van het lesaanbod, heeft de
school bij verschillende vrijwil
ligersorganisaties aangeklopt
en hen gevraagd naar hun be
hoeftes.
De cursussen behandelen uit
eenlopende onderwerpen, van- I
erend van het bouwen van een
website tot het werven en be
houden van vrijwilligers en j
praktische tips voor professio-
nele public relations. Iedere I
vrijwilliger kan zich voor een
cursus of thema-avond aanmel- j
den.
De lessen worden gegeven in de I
Scoopera in Middelburg.
Het komt ook voor dat organisa- i
ties hun vrijwilligers en be-
stuursleden intern een cursus i
willen aanbieden. Daarvoor j
kunnen onderdelen uit het aan- j
bod van de vrijwilligersschool
gecombineerd worden met vra- 1
gen en problemen uit de eigen
organisatie.
Zonnemaire,
Nazonierfestival
'Coupure', van Heieen Verburg,
met Marlies Hamelynck, Bram
Kwekkeboom en Osca r Postern a
Decor van Hartwig Dobbertin,
lichtontwerp van Johan Vonk.
Regie van Guido Wevers.
door Willem Nijssen
Als het doek valt - en het
valt écht, met een doffe
plof op de grond - dan begint
het stuk. Ineens zit je vanuit
een tent - met een beetje goe
de wil toch een aardige imi
tatie van een theaterzaal -
midden in een wijds land
schap. Alleen al voor die sen
satie is het méér dan de moei
te waard om af te reizen naar
Coupure. Alle vragen op de
heenweg over waarom dat
nou weer in zo'n uithoek
moest worden geprogram
meerd, zijn in één klap be
antwoord.
In de loop van de voorstell i ng
(van bijna anderhalf uur)
kan je vervolgens op een rus
tige zomeravond een schitte
rend proces meemaken: het
wordt langzaam nacht. Dat
hebben we natuurlijk alle
maal al duizenden keren
kunnen meemaken. Gratis
ook nog, in het beste geval
vanuit je eigen raam. Maar ik
durf wedden dat het zelden
zo intens zal zijn geweest als
nu, bij Coupure.
Dat we door een theaterlijst
naar het landschap en naar
de naderende nacht kijken,
maakt het al bijzonder. Maar
ook het stuk levert zijn bij
drage. In Coupure ontmoet
de toeschouwer twee mensen
in wier leven het nacht ge
worden is. Dat is ooit heel
plotseling gebeurd, maar dat
het gebeurd is, dringt maar
heel langzaam door. En dus
wordt het voor je eigen bele
ving heel langzaam nacht...
net als 'buiten'. En die syn-
chroniteit werkt subliem.
Zelden werd het mooier
nacht dankzij het stuk, het
stuk wordt zeldzaam mooi
van de naderende nacht.
In Coupure wordt terugge
grepen naar de watersnood
ramp van 1953. Bijna vijftig
jaar geleden, het zal binnen
kort wel weer herdenkingen
regenen. Wrange woordspe
ling trouwens. Zeker ook
omdat we op dit moment tal
loze beelden te zien krijgen
van overstroomde gebieden.
Rampen voor de getroffenen,
waarvan wij op veilige af
stand de reikwijdte niet kun
nen overzien, niet kunnen
navoelen. Maar 'Coupure'
brengt je een heel eind dich
terbij.
Een vrouw en een man. Zij
heeft indertijd een kind ver
loren. Een dochtertje dat nog
steeds om ha.ar heen is, ze
praat ermee als tegen de 10-
jarige die ze was. Ze zoekt
nog altijd 'schuldigen', om
dat een ramp niet zomaar
kan gebeuren. Hij was inder
tijd havenmeester en kreeg
destijds geen telegram van de
Stormwaarschuwings-
dienst. Heeft hij daarom mis
schien uit frustratie wel na
gelaten het uiterste te doen
om de ramp te voorkomen? Is
sindsdien 'gek' geworden en
heeft vijftig jaar een schim
mig bestaan op een zolder ge
leefd en komt nu naar buiten.
Ze zijn jager en gejaagde
zonder het zelf te weten, en
komen - elk in zijn eigen,
weinig opvallende 'waan
zin'- elkaar tegen bij een bus
halte die al tien jaar is opge
heven.
Coupure heeft een mooie op
bouw, de personages worden
steeds meer vlees en bloed,
De Ramp wordt hün ramp en
je kunt dat intens meebele
ven. Uitstekend ingevulde
rollen van Marlies Hame
lynck en Bram Kwekke
boom. Mooi gedoseerde
humor, een snufje vervreem
ding, Ook in het landschap,
waar de blauw-plastic balen
stro - zo keurig op een rij met
verdwijnpunt in het eindelo
ze niets van de horizon - in
het groeiende duister begin
nen op te lichten. Tussen
spookachtig en sprookach-
tig.
Precies zo is Coupure. Een
gave voorstelling Een boei
ende tekst, prima spel, schit
terend gebruik en accentue
ring van het landschap. En
het mooist van al het groeien
de besef: als het doek valt,
dan begint het drama. Voor
ieder van ons.
Coupure is nog te zien van 28-31
augustus en van 3-7 september
op overdekte tribune in de polder
bij Zonnemaire
door Anita Tournois
SLUIS - Het werk van Maria
Neefjes is een ode aan het leven.
Centraal staat de blijvende ver
wondering over de aarde, haar
natuur en haar bewoners. Haar
schilderijen en werken op pa
pier, geëxposeerd in de
Raadskelder van het stadhuis in
Sluis, vertellen verhalen over de
schoonheid van landschappen,
ervaringen, verlangens en her
inneringen.
„Schilderen is voor mij een pas
sie, een manier van leven. Dan
pas komt de rest. Hiervoor zoek
ik de rust en eenzaamheid, die ik
nodig heb om me te kunnen con
centreren." Aan het woord is
Maria Neefjes, een kleine, fra
giele vrouw met een zachte
stem. Geboren in Noordwijk
aan Zee, waarvan het licht een
nog steeds niet aflatende inspi
ratiebron vormt. Ze studeerde
af aan de Koninklijke Academie
voor Beeldende Kunsten in Den
Haag, de stad waar zij nu woont
en werkt. Daar, in haar atelier
verwerkt ze de impressies, het
licht, de geur, muziek, gedach
ten, verhalen en herinneringen
die ze opslaat tijdens haar vele
reizen. In schilderijen, opge
bouwd met tempera en olieverf,
gouaches of grafiek Modern
werk, dat niet onmiddellijk bij
één of andere stroming in te de
len valt, maar een eigenheid
kent in vormgeving en kleur
stelling.
Evenwel onderhevig aan in
vloeden van cobra, expressio
nisme en kubisme. Het werk
wordt gekenmerkt door een uit
gebalanceerde schakering van
kleur, contrast, vorm en lijn,
steeds met een zeker spannings
veld tussen abstractie en figura
tie.
Vlakken
Werken van Neefjes ogen land
schappelijk door het toepassen
van vlakken. Typerend is het in
elkaar schuiven van de geschil
derde vlakken, waarbinnen fi
guratieve vormen van mensen,
bloemen en dieren te vinden
zijn. Laag na laag wordt de verf
aangebracht, bij gedeelten dik
ker dan weer heel dun door
schijnend, waardoor onderlig
gende patronen ontstaan.
Kleuren worden niet gemengd
maar over elkaar heen gezet, zo
dat deze intensief en helder blij
ven. Eerst in tempera, daarna
met olieverf. „Door deze ge
laagdheid, schep ik diepte en
vertaal ik de gevoelens ten aan
zien van kleur en licht. Ik werk
Het olieverfschilderij Solitude, gemaakt door Maria Neefjes.
nooit met perspectief, vindt het
voor het schilderen niet interes
sant", aldus Neefjes. Van the
ma's, die haar op een bepaald
moment bijzonder inspireren,
maakt zij series, bijvoorbeeld
havens. Istanbul, Visnegrad en
Antwerpen zijn drie havenpor
tretten uit een serie van twaalf.
Impact
De eerste twee tonen impressies
van landschappen, hun vorm,
hun kleur, hun impact op de
kunstenares. Twee rokende
vriendinnen, bewoners van de
rosse buurt, geven een blik op
het zeemansleven in laatstge
noemde. Een fraai werk met
veel beweging is Solitude. Een
fontein met een leeuwenkop
vormt het middelpunt van het
werk, daarboven toornt een
eenzame figuur, omlijst door
een krans van nachtschade; een
werk uit een serie, die gaat over
wensen en verlangens. „Hier
wordt het verlangen naar alleen
zijn uitgebeeld", legt Neefjes
uit.
De zeefdrukken van Neefjes
zijn felle contrastrijke werken,
waarbij gelaagdheid en kleur
net als in de rest van haar werk
een vanzelfsprekend gegeven
zijn. Koele en warme tinten be
palen de sfeer van het beleefde
en de emotie van het moment
Keivormen, een eerdere inspira
tiebron, komt men tegen in bij
na al haar werk. Op het waarom,
antwoordt ze: „Stenen kunnen
me diep ontroeren." Zo vormt
November Stenen een ode aan
de haar zo geliefde kei. In Win-
foto Peter Nicolai
terse Kamer zien we twee gelief
den verstrengeld op een wit la
ken. een hoofdeinde van een
ledikant en een tent voor de zo
merse noot in de winterse ka
mer. Aangebrachte zwaarden in
de hoek van het werk staan sym
bool voor het kwetsbare van de
liefde. Symboliek die in veel van
haar werk terug te vinden is.
Tentoonstelling t/m 6 oktober in de
Raadskelder van hel stadhuis in
Sluis.
Openingstijden: dag. behalve do. en
vr. van 14.00-17.00 uur
De vraag is hem vaker ge
steld, maar het antwoord
moet hij schuldig blijven. Zan
ger Filip Jordens kan niet exact
aangeven wat hem ertoe heeft
gebracht een hommage te bren
gen aan de legendarische
chansonnier Jacques Brei. „Het
is min of meer bij toeval ge
gaan."
Jordensvader is Franstalig, I
zijn moeder Nederlandstalig. Er
zijn dus wel enige parallellen
tussen het leven van Brei en
hemzelf. „Van kleins af aan heb
ik zijn muziek gehoord. Ik denk
dat ik een jaar of vijf was toen ik j
een documentaire over hem op
televisie zag. Dat heeft me wel I
gefrappeerd. Maar ik kan niet I
precies de vinger leggen op het j
moment dat bepalend was voor
m i j n 1 i edj esprogrammaOp de
middelbare school zat ik bij een
jongen in de klas die piano
speelde. Ik wilde graag zingen.
WebeslotenliedjesvanBrehnte
studeren. Zo is het gaan rollen."
In Hommage a Brei zitten klas
siekers als 'Ne me quitte pas' en
'Les Bourgeois', maar ook min- J
der bekend repertoire van de
Belgische chansonnier. Jordens.
die zowel uiterlijk als in zijn
manier van bewegen doet den
ken aan Brei, wordt begeleid
door les p 'tits Mozarts de ce soir
oftewel pianist Jan van Looy
(bekend van Stef Bos), accor
deonist Gwen Cresens (uit de
band van Arno) en contrabas
sist Peter Verhaegen (Jo Lemai-
re).
Wat vindt Jordens zo mooi aan
Brei? „Ik heb een voorliefde
voor de Franse taal. In zijn tek
sten weet hij de kleine gevoelig
heden van de mens te treffen. Hij
bezingt ook de minder goede
kanten van de mens, inclusief
die van hemzelf, zonder dat hij
die veroordeelt. En dat alles op
een manier die enorm poëtisch
is. Zijn oeuvre en zijn voor
dracht waren echt magistraal.
Uit enthousiasme heb ik dat
aangepakt, pas achteraf reali
seerde ik me wat een waagstuk
dat was. Gelukkig reageert het
publiek zeer positief. Wij imite
ren Brei met, maar we zijn ook
zeker niet gigantisch aan zijn
liedjes gaan knutselen. We wil
len de sfeer treffen van hoe con
certen van Brei in de jaren zestig
mogelijk zijn geweest, zonder
een retro-programma te bren
gen. We streven naar een voor
stelling die authentiek is Tijd
loos. Want dat heb je als iets
goed is, dan is het besef van tijd
weggevallen."
Abdijplein Middelburg, 21.30
uur.
