Schoonmaakbranche
in kwaad daglicht
Lerarentekort leidt
tot leerachterstand
PZC
FNV komt in actie
tegen banenverlies
door kabinetsplan
OM beknibbelt op schadevergoeding Twee van Putten
Kartelwaakhond vermoedt prijsafspraken
Bomhoff Iaat
Kwart van Marokkanen
en Turken heeft uitkering
verder met rust Nawijn houdt vast aan bezuiniging asielbeleid
Claus blijft op
intensieve zorg
Prostituees willen prijsverhoging
Grote drugsactie Noord-Limburg
Studie naar onderzoek metrolijn
Celstraf voor doodsteken dochter
Oud-ambassadeurs overleden
Ziekenhuis Tilburg moet
betalen na zelfmoord
Politie oefent preventief fouilleren
dinsdag 27 augustus 2002
van onze redactie binnenland
DEN HAAG - De Nederlandse
Mededingingsautoriteit (NMa)
verdenkt de schoonmaakbran
che ervan dat er in het verleden
prijsafspraken zijn gemaakt.
De kartelwaakhond heeft rap
port opgemaakt tegen de On
dernemersorganisatie Schoon
maak- en Bedrijfsdiensten
(OSB) en een aantal grote leden
wegens het geven van prijsad-
viezen en het coördineren van
prijsverhogingen. Zij kunnen
nu reageren alvorens er maatre
gelen worden genomen.
Uit onderzoek van de NMa is ge
bleken dat de OSB haar leden
onder meer een rekenmodel
voor uurtarieven aanbood. Ook
adviseerde de OSB om jaarlijks
en soms ook tussentij ds tarieven
te verhogen.
De OSB heeft de prijsadviezen
gebruikt om de prijsverhogin
gen van de leden te coördineren.
Hierdoor werd de concurrentie
op prijs grotendeels uitgescha
keld, aldus de NMa. Ook heeft
een aantal leden van de OSB
volgens de NMa de Mededin
gingswet overtreden, omdat zij
direct betrokken waren bij de
afstemming en coördinatie van
de prijsverhogingen.
De leden van de OSB vertegen
woordigen 60 tot 70 procentvan
de totale marktomzet, die wordt
geschat 2,4 miljard euro in 2000.
Kritiek
De OSB verwerpt de kritiek van
NMa. De brancheorganisatie
heeft zich volgens eigen zeggen
nooit beziggehouden met het
maken van gecoördineerde
prijsafspraken en heeft die in
tentie ook nooit gehad. Op geen
enkele wijze heeft de branche
zich volgens de schoonmakers
schuldig gemaakt aan prijsaf
spraken. NMa doet op deze ma
nier geen recht aan de schoon
maakbranche, zo vindt OSB.
FNV Bondgenoten vraagt zich
af waar de mededingingsauto
riteit mee bezig is. In een reactie
zegt een woordvoerder dat met
de adviezen van de OSB juist
duidelijk is hoe de prijs is opge
bouwd. „Er is veel mis in de
branche, maar het systeem van
de prijzen is juist goed." ANP
DEN HAAG - Ruim een
kwart van de Turken en Ma
rokkanen in Nederland ont
vangt een uitkering. Dat is
twee keer zo veel als onder
autochtonen; van hen heeft
twaalf procent een uitkering.
Dit meldt het Centraal Bu
reau voor de Statistiek.
Turken en Marokkanen heb
ben, met respectievelijk 29
en 28 procent, het vaakst een
uitkering. Maar ook onder
Antillianen, Arubanen en
Surinamers is het aandeel
uitkeringsgerechtigden aan
zienlijk hoger dan onder au
tochtonen. Bij de Antilianen
en Arubanen waren er 23
procent uitkeringsgerechtig
den en bij de Surinamers 21
procent.
De niet-westerse allochto
nen doen vooral vaak een be
roep op bijstand. Veertien
procent van hen had eind
2000 een bijstandsuitkering,
zeven keer zoveel als autoch
tonen. Van de oudere alloch
tonen heeft dertig procent
een bijstandsuitkering, te
gen drie procent autochtone
ouderen.
Het percentage oudere Tur
ken en Marokkanen met een
arbeidsongeschiktheidsuit
kering is ook zeer hoog: 61 en
46 procent, tegen 27 procent
bij autochtonen. Over de ge
hele beroepsbevolking ge
meten is het beeld heel
anders. Het percentage ar
beidsongeschikten ligt onder
autochtonen iets hoger dan
onder allochtonen (9 tegen 8
procent). Onder de tweede
generatie Turken en Marok
kanen bevinden zich minder
uitkeringsontvangers. Acht
procent van hen heeft een
uitkering, tegen 27 procent
van de eerste generatie. GPD
DEN HAAG - In de ambtelijke
top van het ministerie van VWS
wordt niet meer ingegrepen.
LPF-minister Bomhoff heeft
gisterochtend deze belofte ge
daan in een vergadering met
zijn staf.
Berichten dat na directeur-ge
neraal Van Lieshout ook secre
taris-generaal Bekker bij de
minister in ongenade zou zijn
gevallen, deed Bomhoff af als
'volstrekte onzin'. Volgens de
woordvoerder van de minister is
tijdens de stafvergadering uit
gebreid gesproken over de on
rust die was ontstaan naar aan
leiding van de aanvaring tussen
Bomhoff en Van Lieshout. De
minister benadrukte dat hij
nooit het ontslag van Van Lies
hout had beoogd, maar hij we
gens een 'vertrouwenskwestie'
op overplaatsing had aange
drongen.
Secretaris-generaal Bekker, de
hoogste ambtenaar van VWS,
heeft recent vanaf zijn vakan
tieadres in Frankrijk met Bom
hoff gebeld om te verifiëren dat
er geen problemen waren in hun
werkrelatie. De verhouding met
Bekker is 'uitstekend', heeft
Bomhoff de ambtelijke staf gis
teren verzekerd. GPD
DEN HAAG - Prins Claus ligt
nog steeds op de afdeling inten
sieve zorg van het Academisch
Medisch Centrum in Amster
dam. Zijn toestand is sinds vori
ge week niet veranderd. Dit
heeft de Rijksvoorlichtings
dienst (RVD) gisteren gezegd.
De prins werd ruim een maand
geleden in het ziekenhuis opge
nomen omdat hij niet goed
genas van een infectie aan de
luchtwegen. Zijn toestand werd
daarna even 'zorgelijk' ge
noemd, zoals de RVD het uit
drukte. Op 9 augustus kreeg hij
een pacemaker. Een week gele
den mocht hij van de beade
mingsapparatuur af. ANP
AMSTERDAM - De afgelopen twintig jaar zijn de prijzen
voor seksuele dienstverlening hetzelfde gebleven en is er geen
inflatiecorrectie geweest. Veel vrouwen in clubs mogen blij
zijn als ze twee klanten per dag hebben, waar ze gemiddeld 25
euro per klant aan overhouden.
Het is de hoogste tijd voor prijsverhoging, zo stelde Vakwerk,
de beroepsvereniging van belangenorganisatie De Rode
Draad gisteren.
Volgens Vakwerk moet het nieuwe kabinet-Balkenende zich
meer met prostitutiebeleid gaan bezig houden. Er is werk aan
de winkel voor het ministerie van Sociale Zaken, want het is
slecht gesteld met de arbeidsverhoudingen in de clubs. ANP
BAARLO - Tachtig politiemensen hebben gisterochtend in
totaal zeventien mensen aangehouden bij verschillende in
vallen en huiszoekingen in Noord-Limburg. Zij hebben onder
meer drie wietplantages opgerold in Baarlo, Gennep en Reu
ver, meldde de politie in Venlo.
De politie heeft tijdens de actie vijftien Polen aangehouden
die illegaal in Nederland verbleven. Zij heeft de mannen
overgedragen aan de Vreemdelingenpolitie. ANP
AMSTERDAM - Een onafhankelijke deskundige gaat de zo
geheten auditrapporten over de Noord-Zuidlijn in Amster
dam bestuderen. De Amsterdamse wethouder G. Dales,
verantwoordelijk voor de aanleg van de metrolijn, heeft inge
stemd met een verzoek hiertoe van D66.
De deskundige moet kijken naar mogelijke 'kostenverhogen
de elementen' tijdens de bouw van de Noord-Zuidlijn. Tegen
standers van de metrolijn dragen de deskundige voor. ANP
AMSTERDAM - De rechtbank in Amsterdam heeft gisteren
een 43-jarige vrouw uit Amsterdam veroordeeld tot tweeën
half jaar celstraf, waarvan tien maanden voorwaardelijk.
Volgens het vonnis heeft de veroordeelde haar 17-j arige doch
ter opzettelijk gedood, toen deze een ruzie tussen haar moeder
en haar stiefvader probeerde te sussen.
Ook heeft ze volgens het vonnis opzettelijk getracht haar
echtgenoot met een mes om het leven te brengen.
De vrouw zei twee weken geleden dat het nooit de bedoeling
was geweest haar oudste dochter te doden. ANP
DEN HAAG - De oud-ambassadeurs jonkheer mr. Eduard
Roëll en Iwan Verkade zijn onlangs overleden, meldden hun
families gisteren.
Roëll overleed vrijdag op 64-jarige leeftijd. Hij vertegen
woordigde Nederland als laatste in Brussel. In 1996 kwam
Roëll in het nieuws toen hij na 35 j aar plotseling werd overge
plaatst van Zuid-Afrika naar België.
De overplaatsing gebeurde vlak voor het staatsbezoek van
koningin Beatrix aan Zuid-Afrika. De koningin zou daarop
hebben aangedrongen, omdat zij het er onder meer niet mee
eens was dat Roëll zijn vriendin in plaats van zijn vrouw had
meegenomen naar Zuid-Afrika.
Zijn oud-collega Verkade overleed vorige week dinsdag op
81-jarige leeftijd. In 1948 kwam hij als administratieve hulp
kracht bij het ministerie, toen hij het 38 jaar later verliet was
hij secretaris-generaal. ANP
Minister Nawijn wordt aangesproken door een asielzoeker bij de ingang van het ministerie van Justitie.
foto Marcel Antonisse/ANP van onze redactie economie
door Dick Hofland
DEN HAAG - Minister Nawijn van Vreemdelingenza
ken blijft bij zijn besluit om negentig procent te bezui
nigingen op het asielbeleid. In een gesprek met de vak
bonden zegde hij gisteren wel toe het budget per
asielzoeker niet te zullen verminderen en tevens geld
beschikbaar te houden voor een onverwacht hoger aan
tal asielzoekers als gevolg van een calamiteit elders in
de wereld, zoals een oorlog.
De vakbonden waren tevreden met de uitkomst van het
overleg, maar ze zeiden wel nog te moeten zien wat er
daadwerkelijk van terecht komt. Dat zal duidelijk wor
den als het kabinet op Prinsjesdag de begroting presen
teert. Dan zal ook blijken of de leus van de bonden
waarheid wordt: 'Nawijn komt de kater'.
Tijdens het gesprek tussen de minister en de bonden de
monstreerden 75 mensen tegen de voorgenomen bezui
niging, die bij na neerkomt op opheffing van het asielbe
leid. Nawijn wil het budget van de Immigratie- en
Naturalisatiedienst (IND) nauwelijks aantasten, maar
hij overweegt fors te snijden in het Centraal Orgaan op
vang Asielzoekers (COA). Gebouwen die al dan niet tij
delijk zijn neergezet, zullen moeten worden afgebroken
en personeel zal worden ontslagen. De minister zei dat
het hele systeem van budgettering is gebaseerd op het
aantal asielzoekers en dat dit aantal door andere maat
regelen van hem hoe dan ook (fors) omlaag zal gaan. Als
dit lukt, dan blijft er mogelijk voldoende geld over voor
de asielzoekers die wel worden toegelaten. GPD
door Lianne sleutjes
en Carine Neefjes
DEN HAAG - Door het tekort
aan leraren lopen leerlingen in
de hoogste groepen van de ba
sisschool een achterstand op in
taal en rekenen. Uiteindelijk is
het eindniveau in groep 8 wel
stabiel maar het onderwijs is in
de bovenbouw op sommige ge
bieden zwak, meldt minister
Van der Hoeven van Onderwijs.
Daarom wil de minister scholen
voortaan grotendeels de vrije
hand geven in het besteden van
hun budget. Dan kunnen zij zelf
knelpunten verhelpen, of die nu
de hoogste of de laagste groepen
betreffen.
Veel scholen hebben een tekort
aan leerkrachten in de boven
bouw; groep 5 tot met 8, zo blijkt
uit onderzoek in opdracht van
ministerie van Onderwijs. De
leraren in die groepen kunnen
daardoor minder goed rekening
houden met verschillen tussen
de leerlingen dan hun collega's
in de onderbouw, en ze ervaren
een hoge werkdruk,
Afschaffen
In de onderbouw zijn de groe
pen sinds 1998 kleiner gewor
den, Scholen hebben daar ook
geld voor gekregen. Die speci
fieke bestemming wil Van der
Hoeven afschaffen. De scholen
hoeven het geld niet meer ver
plicht in te zetten voor de klas
senverkleining in de onder
bouw, maar ook benutten om
reken- of taaiassistenten in. te
zetten om de docent in de bo
venbouw te ontlasten.
Dat scholieren uiteindelijk een
stabiel niveau halen in groep 8,
komt doordat zij met een hoger
niveau in de bovenbouw bin
nenkomen, melden de onder
zoekers. Dit is weer het resul
taat van de klassenverkleining
in de lagere groepen, aldus een
woordvoerster van de minister.
Voorzitter Dresscher van de Al
gemene Onderwijsbond (AOb),
met 75.000 leden de grootste le
rarenorganisatie, vindt het vol
strekt logisch dat leerlingen in
de bovenbouw een leerachter
stand hebben opgelopen. „Tot
nog toe mochten scholen alleen
klassen in de onderbouw ver
kleinen. De prestaties in kleine
groepen zijn aanzienlijk verbe
terd. In de bovenbouw is de
werkdruk veel hoger, omdat le
raren les moeten geven aan gro
te groepen kinderen. Hierdoor
lopen deze leerlingen, die vaak
ook veel lastiger zijn dan de
kleintjes in de onderbouw, een
leerachterstand op. Bovendien
is het bij ziekte en verlof heel
moeilijk om invallers te vinden
in de bovenbouw. Er is bijna
geen docent die les wil geven
aan grote groepen."
De AOb vindt het daarom een
prima plan dat de minister
scholen de vrijheid geeft het
budget naar eigen inzicht te be
steden. „Dan zullen ook kinde
ren in deze hoogste groepen be
ter presteren." GPD
GRONINGEN - De vakcentrale
FNV gaat actie voeren tegen de
bezuinigingsplannen van het
kabinet-Balkenende ten aan
zien van gesubsidieerde arbeid.
Volgens de FNV dreigen door de
plannen landelijk 31.000 gesub
sidieerde banen verloren te
gaan.
Het gaat daarbij om 18.000 ar
beidsplaatsen in de Wet Inscha
keling Werkzoekenden (WIW),
de vroegere banenpool-banen,
en om 13.000 I/D-banen, de
vroegere Melkertbanen. Voor
afgaande aan een grote landelij
ke manifestatie eind november
is er in Groningen een eerste
protestmanifestatie op 9 sep
tember.
De actie in Groningen is een ini
tiatief van FNV Regiowerk en
de Algemene Onderwijsbond
AOb. Volgens H. Brouwer, re-
giohoofd van de vakcentrale
FNV Noord-Nederland is beslo
ten de acties in het Noorden te
laten beginnen omdat daar rela
tief veel gesubsidieerde banen
zijn. Volgens de bonden leiden
de kabinetsplannen alleen al
voor het Noorden tot een verlies
van 4000 gesubsidieerde ar
beidsplaatsen.
Volgens de bonden is bij het
strategisch akkoord van het ka
binet-Balkenende afgesproken
dat er de komende vier jaar 850
miljoen euro bezuinigd wordt
op de gesubsidieerde arbeid.
Formeel wordt de gesubsidieer
de arbeid een zaak van de ge
meenten.
Het kabinet legt daar vervol
gens geen geld bij voor de ge
meenten, en wil bovendien de
OZB (onroerend zaakbelasting)
afschaffen. Dat leidt er uitein
delijk toe dat eenderde van de
huidige 90.000 gesubsidieerde
banen in Nederland verdwijnt.
Volgens de bonden zijn de plan
nen zeer ingrijpend omdat in het
onderwijs, bij bibliotheken, het
welzijnswerk en de zorgsector
zeer veel mensen actief zijn via
een gesubsidieerde baan. ANP
pagina 4: kabinet jaagt sociale
partners in de gordijnen
ROTTERDAM - De politie Rotterdam-Rijnmond heeft gisteren voor het eerst de mobiele scan van de
douane ingezet bij een verkeerscontrole in het centrum van de Maasstad. De actie was een oefening.
Vanaf 1 september is preventief fouilleren in aangewezen gebieden in de stad toegestaan.
foto Arie Kievit/ANP
van onze redactie binnenland
LEEUWARDEN - Als het aan
het Openbaar Ministerie ligt,
dan krijgen Wilco Viets en Her
man Du Bois, ex-veroordeelden
in de beruchte Puttense moord
zaak, aanzienlijk minder scha
devergoeding uitgekeerd dan
zijn hebben geclaimd.
Voor de tijd die het tweetal in
voorlopige hechtenis en, na hun
veroordelingen, in gevangen
schap heeft doorgebracht, bere
kent het OM de geleden schade
op ongeveer eentiende van de
2,2 miljoen euro die zij ieder
hebben gevraagd. Het gerechts
hof veroordeelde Viets en Du
Bois in 1995 tot elk tien jaar cel
wegens het verkrachten en do
den van de 23-jarige Christel
Ambrosius. Het tweetal legde
zich niet bij de veroordeling
neer en slaagde er uiteindelijk
in zijn zaak door de Hoge Raad
herzien te krijgen. Het hof in
Leeuwarden sprak hen uitein
delijk in april definitief vrij.
Beiden hadden hun volledige
gevangenisstraf (tien jaar,
waarvan zeven jaar effectief)
uitgezeten.
Na de vrijspraak diende het
tweetal een schadeclaim in van
circa 2,2 miljoen euro per per
soon. Gisteren boog het hof in
Leeuwarden zich in een open
bare zitting over de claims.
G,J. Knoops, de advocaat van
Viets en Du Bois, zei in een toe
lichting op de claims dat de Put
tense moordzaak dermate uniek
is, dat bij de schadeclaim afwij
kende normen mogen gelden.
Zo heeft hij namens zijn cliën
ten een veelvoud gevraagd voor
de geldende dagvergoedingen
voor de tijd die zij in voorlopige
hechtenis en gevangenschap
hebben doorgebracht.
Volgens Knoops zijn zijn cliën
ten door toedoen van politie en
justitie zeven jaar van hun leven
misgelopen. Dat is nauwelijks
in geld uit te drukken, aldus de
raadsman. Ook wees hij erop
dat de mannen een 'blijvende
stigmatisering' hebben opgelo
pen, vooral ook omdat zij ko
men uit een kleine gemeenschap
als Putten,
Volgens advocaat-generaal S.
Tempel hebben Viets en Du Bois
daar zelf aan bijgedragen door
de publiciteit te zoeken. „Wij
hadden geen andere keus", was
daarop het antwoord van Du
Bois, „want elke deur ging voor
onze neus dicht." Misdaadjour
nalist Peter de Vries heeft ertoe
bijgedragen dat de zaak uitein
delijk werd herzien. „Als hij er
niet was geweest, hadden wij
hier nooit gezeten", aldus Du
Bois.
De advocaat-generaal zei het
maar ten dele juist te vinden dat
de Puttense moordzaak als een
bijzondere zaak wordt gezien.
Wel bijzonder is dat de rechter
nu moet oordelen over een scha
declaim van personen die hun
straf geheel hebben uitgezeten,
meent hij. Ook bijzonder is dat
de herziening eindigde in een
vrijspraak.
Het hof doet op zijn vroegst over
zes weken uitspraak. ANP
van onze redactie binnenland
TILBURG - Het Tweesteden
Ziekenhuis in Tilburg moet een
schadevergoeding van meer dan
een half miljoen euro betalen
aan het zoontje van een 29-jari-
ge patiënte die in juli 2000 zelf
moord pleegde.
De vrouw was toen onder be
handeling in het ziekenhuis.
Over het exacte schadebedrag
moeten de advocaat van de na
bestaanden en de verzekeraar
van het ziekenhuis nog onder
handelen.
Dat heeft de rechtbank van Bre
da donderdag bepaald. Zij ver
wijt het ziekenhuis nalatigheid.
Tijdens een gymles vroeg de
vrouw of ze naar de wc mocht.
Hierna nam ze de benen en
sprong van een flatgebouw in de
omgeving van het ziekenhuis.
Normaal gesproken zijn bij de
gymles twee instructeurs aan
wezig.
„Hierin is het ziekenhuis nala
tig geweest", zegt een woord
voerder van de rechtbank. Door
de moeder zonder begeleiding
buiten de afdeling te laten, heeft
het ziekenhuis een veiligheids
norm overschreden. Daardoor
heeft de suïcide kunnen plaats
vinden, aldus het vonnis.
De advocaat van de nabestaan
den, M. de Witte, wil zo spoedig
mogelijk met de verzekeraar
van het ziekenhuis overleggen
om de exacte hoogte van de
schadevergoeding vast te stel
len. „Ik wil het graag zonder
tussenkomst van de rechter uit
vechten maar weet niet wat het
ziekenhuis wil", zegt hij.
De letselschade-advocaat ver
moedt dat het nog enkele weken
kan duren voordat duidelijk is
wat het ziekenhuis doet.
Het bedrag aan schadevergoe
ding bestaat uit de kosten van
levensonderhoud voor het
zoontje tot zijn achttiende le
vensjaar. Doordat de moeder
een hoog inkomen had is de
schadeclaim volgens de advo
caat extra fors. Het kind is nu
twee jaar oud. ANP
