De Mont Saint-Michel valt droog
PZC
Groeiend aantal zandbanken bedreigt Frans wereldwonder
puzzel
Heer Bommel en de Kwinkslager
Casper Hobbes
recept
Mosselsoep met prei
het weer
O
O
dinsdag 27 augustus 2002
door Henk Glimmerveen
Het riviertje Couesnon is nog
maar een schim van vroe
ger. Toen was het een kolkende
stroom waardoor het zeewater
zich een weg baande naar de
voet van de Mont Saint-Michel.
De Couesnon is nu een parodie,
lachwekkend sloom, zich voort
slepend door een vlak polder
landschap.
Links en rechts schieten bruine
graspollen uit het zand. „Vorig
jaar was het hier allemaal nog
kaal", wijst Francois Malhom-
me om zich heen, „nu begint
zich nota bene al een nieuwe
polder te vormen
De Mont Saint-Michel is niet al
leen oogverblindend fraai en in
drukwekkend, de abdijrots voor
de kust van Normandië spreekt
vooral tot de verbeelding door
de wijze waarop ze honderden
jaren succesvol weerstand heeft
geboden aan de zee. Slechts
weinigen hebben dat natuur
wonder evenwel van nabij kun
nen aanschouwen. De Mont is al
lang geen eiland meer. De ver
zanding van de Baai van Mont
Saint-Michel is zo snel gegaan
dat alleen een wonder het We
reldwonder nog kan redden.
„Als er niet snel wordt ingegre
pen zal iedere poging om de
Mont Saint-Michel van de ver
zanding te redden, vergeefs
zijn", zegt Malhomme.
Hij leidt een door de regering in
Parijs en de departementen
Basse-Normandie en Manche
ingestelde werkgroep die de
omsingeling van de klooster-
berg door zandbanken onge
daan moet maken.
Erfgoed
Na jaren voorbereiding kan de
werkgroep nu haar voorstellen
in een heuse inspraakprocedure
ter discussie stellen. Tot eind
september kan iedereen zijn op
en aanmerkingen kwijt in de
omringende gemeenten. Mal
homme: „We hebben met opzet
de vakantieperiode erbij be
trokken om zo veel mogelijk
toeristen in de gelegenheid te
stellen met ons mee te denken.
De Mont Saint-Michel is per
Gehuld in regenjassen maken toeristen de tocht naar de Mont Saint-Michel.
slot van rekening niet voor niets
door de Unesco op de lijst van
cultureel erfgoed geplaatst."
De berg in zee is na Parijs
Frankrijks grootste toeristische
trekpleister. Miljoenen buiten
landse toeristen worden nog
steeds aangetrokken door de
mythische kracht die de granie
ten krachtpatser uitstraalt. De
grote getijverschillen in het Ka
naal maakten van de Mont een
wereldwonder: afwisselend om
geven door water en land. Onbe
reikbaar en niet in te nemen
door vijandelijke legers.
Monniken
Het water was de natuurlijke
barrière en bij eb liep alles en ie
dereen vast in het drijfzand.
Hoe de Benedictijner monni
ken, die sinds jaar en dag de
Mont bevolken, het al die tijd
hebben kunnen uithouden,
blijft een mirakel.
De Mont Saint-Michel heeft
zee, wind en oorlogen weer
staan maar tegen de aanleg van
polders en, vooral, de bouw van
een dijk die de berg met het Nor-
mandische vasteland verbond,
bleek de granieten berg echter
foto Marcel Mochet/EPA
niet bestand. De natuur heeft
haar eigen wetten. Waar het
aangespoelde zand tot voor kort
door de machtige vloed weer
werd meegezogen naar zee,
blijft het nu liggen. Er komt
steeds minder zee, er komt
steeds meer land. De afgelopen
twintig jaar is de verzanding in
een stroomversnelling geraakt.
Waar in de jaren tachtig vissers
1 23456789 10
Op elke verticale regel dient een woord van vier een van vijf en een van zes let
ters te worden ingevuld. Het woord van vijf letters bestaat uit de letters van het
voorgaande woord plus 1, het woord van zes letters bestaat uit de vijf letters
van het voorgaande woord plus 1. Als de hele puzzel juist is ingevuld, vormen
de letters op de vet omlijnde regel een woord.
1. Figuur van Shakespeare, waakzaam, speels; 2. dierenverblijf, monsterlapje, voor
lopig; 3. lust, mannelijk dier, randinkerving; 4. pluim, angst, namiddagdienst; 5. lad
der, vent, fair; 6. knevel, Spaanse titel, de oudste; 7. korte tijd, geest, gulzigaard; 8.
kier, soort appel, rank; 9. wagenvracht, gebladerte, lofwaardig; 10. lol, zeer buig
zaam, verschansing.
Horizontaal:
1. Baby waar nattigheid uit
valt (4); 4. Zijn karakter (5); 7.
Gelegenheid voor een natje en
een droogje (7); 8. Van woede
springt men eruit (3); 9. Hier is
ook een weg (3); 10. Kleverige
instemming (7); 12. De tijd
voor een conferentie? (7).
Verticaal:
2. Dier bij het begin van een
wervelstorm (4); 3. Zandschip
(6); 4. Er zit inderdaad gang in
de economische bloei (8); 5.
Eén van de mensen die voor
meer vreugde zorgt (4); 6.
Vocht gelijk in Zuid-Afrika (6);
9. Elke dag opnieuw worden
er praatjes over gemaakt (4);
11. Aansporing voor een
vogel (3).
Oplossingen van gisteren:
Horizontaal: 1. Ooi; 5. kom; 7. beleven; 8. uit; 9. neb; 11. start; 14. re; 16. rij; 17.
erg; 18. Eta; 19. in; 20. po; 22. vlies; 25. tee; 27. pak; 29. stemmig; 30. Ate; 31. tap.
Verticaal: 2. Obi; 3. iets; 4. Hera; 5. Kent; 6. one; 8. uur; 10. brij; 12. tegel; 13.
roede; 15. een; 16. rap; 19. iet; 21. ook; 22. vete; 23. ieme; 24. spit; 26. Est; 28. aga.
Cryptogram:
Horizontaal:4. Ondergang; 6. slagbomen; 8. meelpap; 9. Essen; 10. pot.
Verticaal: 1. Knalfeest; 2. drab; 3. mammapop; 5. gangmat; 7. gilde.
Dat lukte hem; met veel moeite slaagde hij erin de burge
meester op de vaste grond te trekken.„Blijf maar rustig zit
ten", sprak hij goedig. „Even bekomen van de schrik, weet
u wel?"„Schrik", mompelde de magistraat. „Ja, ja. Het
valt niet mee. Zou deze plek werkelijk ongeluk brengen,
Sleuteldraaier? We vallen van de ene ellende in de andere-
."„Het zou best kunnen", zei de chauffeur. „Ik voor mij ge
loof wel in ongeluksplekken. Alles is mogelijk, behalve
wanneer het niet mogelijk is, zeg ik altijd maar."De burge
meester zweeg even om deze opmerking te laten bezinken.
Voordat hij echter een antwoord had kunnen verzinnen,
klonk er een krakend lachje en nu naderde er een grijsaard,
door Bill Watterson
ELKE ZATERDAG 5TA IK
OH ZE5 UUR OP EN EET IK
DRIE KOHHEN KNAPPERIGE
5UIKERB0mETU"E5L
DAN KIJK IK TOT TUAALF
UUR TEKENFILPI5, EN BEN
IK DE RE5T VAN DE
DAG 0N5AHENHANGEF
EN HYPERACTIEF.
Verse mosselen zijn dit jaar bijzonder
schaars en de prijzen daardoor ook
bijzonder hoog. Voor een traditionele
mosselmaaltijd moet je rekenen op 1 ki
logram verse mosselen per persoon.
Voor het maken van een soep met mos
selen heb je er veel minder van nodig.
Met 750 gram verse mosselen bent u in
staat om een kostelijke mosselsoep met
prei voor 4 personen op tafel te brengen.
Met een dubbele hoeveelheid mosselen
maakt u er zelfs een maaltijdsoep van
Voor 4 personen: 750 gram verse mosse
len; 50 gram ontbijtspek, dunne plakjes;
2 middelgrote preien; 2 dl droge witte
wijn, zoals Pinot blanc (Elzas); 1 tablet
voor 1/2 liter visbouillon; 1 dl visfond,
uit potje; 40 gram boter; 35 gram bloem,
gezeefd; 1 theel. Groninger (Marne)
mosterd; (zee)zout; witte peper uit de
molen; 4 eetl. slag- of kookroom; 1 eetl.
fijngehakte (blad)peterselie.
Spoel de mosselen enkele malen in ruim
koud water. Verwijder de te zware, be
schadigde en openstaande exemplaren.
Snijd het spek in smalle reepjes. Maak de
preien schoon. Spoel de al te groene de
len enkele malen in ruim koud water.
Laat ze uitlekken en hak ze grof. Snijd de
witte en licht geelgroene delen in smalle
ringetjes. Spoel de ringetjes enkele ma
len in ruim koud water.
Leg de grof gehakte prei op de bodem
van een hoge pan. Schik de mosselen er
op en schenk de wijn er over. Breng al
les, onder regelmatig omscheppen aan
de kook. Laat de mosselen 5 -7 minuten
koken of zolang tot de schelpen zich heb
ben geopend.
Stort de gehele inhoud van de pan in een
grote bolzeef die boven een tweede pan
of kom is geplaatst. Zeef het opgevangen
kookvocht door een vochtig gemaakte
(kaas)doek. Neem de mosselen uit de
Zeeland: Onstabiel
hun netten nog uitwierpen, gra
zen nu schapen, weet een oude
visser in het nabijgelegen
Avranches te vertellen.
De schapen eten gretig de zilte
graspollen en zijn vanwege hun
'pré-salé'-vlees gewild in menig
Frans gastronomisch restau
rant. Het fruit uit de polders
rondom de Mont kost vanwege
zijn verfijnde smaak vier tot vijf
keer zo veel als elders in het
land, en de mosselen van Mont
Saint-Michel zijn de lekkerste
die je in Frankrijk kunt eten.
Er zijn dus niet alleen land
schappelijke en milieubelangen
in het geding; de agrarische sec
tor in Normandië en Bretagne
wil precies weten wat de kosten
en de baten zijn van de maritie
me ingrepen in de Baai van
Mont Saint-Michel.
Monorail
De ingenieurs uit Parijs, Rennes
en Rouen menen met de vervan
ging van de dijk door een brug
en de aanleg van een grote sluis
in de Couesnon twee vliegen in
een klap te slaan. Het zal in de
toekomst voor de drie miljoen
toeristen niet meer mogelijk
zijn met de auto tot aan de voet
van de Mont te rijden. Een ge
luidloze monorail zal hen naar
de kloosterberg vervoeren.
En de sluis in de Couesnon zal
gaan fungeren als een stuw die
bij vloed wordt geopend en zo
doende een extra hoeveelheid
zeewater richting Mont Saint-
Michel perst. De bedoeling is
dat dat extra water het eerder
aangespoelde zand weer terug
neemt naar zee. Net als vroeger.
In een waterloopkundig labora
torium in Grenoble zijn de afge
lopen jaren proeven genomen
die de theorieën van de ingeni
eurs hebben bevestigd.
Er is dus nog een sprankje hoop
dat de kloosterberg eens weer
volledig door water zal zijn om
geven. De deskundigen hopen
dat over een jaar of zes, zeven te
kunnen meemaken. Ook al is dat
slechts voor een periode van tien
dagen per jaar. Meer lijkt er niet
in te zitten. Het menselijk in
grijpen in de Normandische na
tuur is al rigoureus genoeg ge
weest. GPD
Door: Margot Ribberink
Na het noodweer van afgelopen
zaterdag kon de regio zondag lekker
bijkomen. De dag begon een beetje heiig, maar dat is niet gek
met zoveel vocht in de atmosfeer. Overdag had de zon af en toe
wat moeite met de wolken, maar het bleef wel droog. In Clinqe
werd een maximumtemperatuur van 22,6 graden gemeten.
Daar noteerde Johny Leijs uit Clinge tot nu toe in augustus
123,8 mm. Of er in de laatste dagen van de maand nog een
wolkbreuk langskomt, is niet zomaar te zeggen. De atmosfeer zit
zo ingewikkeld in elkaar dat meteorologen zelfs met de beste
weermodellen zulke extreme weersstituaties niet helemaal kun
nen voorspellen. Wel kunnen ze zien dat de komende 24 uur de
atmosfeer nog steeds onstabiel is. Ook vandaag ligt er een
storing dichtbij. Daardoor is er vrij veel bewolking, maar laat de
zon zich ook af en toe zien. De kust heeft zoals vaker de beste
papieren. Wat verder landinwaarts en zeker in het oosten kan er
een enkele regen- of
onweersbui vallen. Het is er
ook wat broeierig met weinig
wind en 22 graden. Op het
strand is er meer ruimte voor
de zon, staat iets meer wind
en is het aangenamer.
Ook morgen is er kans op een
bui. Daarna stabiliseert de
atmosfeer en blijft het droog.
Niet alleen aan zee, maar ook
landinwaarts is er dan meer
zon. De wind blijft vrij rustig
en komt uit het noorden of
westen. Het is heerlijk weer
met temperaturen die er
mogen zijn, zo tussen 21 en
25 graden, 's Nachts koelt het
af naar waarden tussen 14 en
16 graden.
Zon en een b||ËfTr
Tl
Vooruitzichten
weer
woensdag
donderdag
vrijdag
zaterdag
Üfc
max.
21°
22°
24°
24°
min.
16°
14°
15°
15°
wind
N 4
W 3
W 3
NW 3
Zon
vandaag
op 6.48
onder 20.42
Maan
vandaag
op 22.27
onder 11.14
D Toonder Studio's
Nautisch bericht
Matige noordnoordoostenwind, kracht 3 a 4. Het zicht is goed,
maar er is wel een kans op een onweersbui. Het water is warm,
20 graden.
Waterstanden
die een takkenbos op de schouder droeg.„Mis, mijn jon
gen", riep hij uit. „Alles is mogelijk, wanneer men maar
denkt dat het gebeuren kan. En wanneer men dat niet ge
looft, kan er niets!"Sleuteldraaier glimlachte beleefd en
de heer Dickerdack zette grote ogen op. De oude lette daar
niet op; hij fronste de wenkbrauwen en vervolgde met ge
zwollen stem: „Maar iets laten gebeuren met geweld leidt
tot rampspoed! Daarom kan men beter hout sprokkelen
dan bomen omzagen wanneer men hout nodig heef t! "Deze
woorden gaven de magistraat de spraak terug.„Ik heb he
lemaal geen hout nodig!riep hij verontwaardigd uit. „Al
leen maar ruimte!"
DINSDAG
Hoog
water
aag water
27 AUGUSTUS
uur
cm
uur
cm
uur
cm
uur
cm
Vlissingen
05.36
224
17.46
224
11.46
162
-
Terneuzen
05.56
248
18.07
249
00.11
208
12.16
171
Cadzand
05.10
219
17.21
218
11.19
156 23.45
184
Roompot Buiten
05.38
171
17.47
170
11.46
109
Roompot Binnen
06.56
138
19.06
139
00.50
130
12.56
096
Zierikzee
07.15
164
19.20
163
01.00
151
13.00
116
<rammersl. West
07.26
173
19.20
173
01.01
153
13.00
118
Hansweert
06.26
258
18.40
259
00.31
223
12.35
187
Stavenisse/Yers.
07.16
168
19.21
169
01.01
149
13.00
115
WOENSDAG
Hoog
water
Laag
water
28 AUGUSTUS
uur
cm
uur
cm
uur
cm
uur
cm
Vlissingen
06.08
214
18.19
214
00.09
191
12.16
158
Terneuzen
06.26
237
18.40
238
00.40
200
12.40
167
Cadzand
05.39
209
17.56
207
11.50
152
-
Roompot Buiten
06.09
163
18.26
162
00.16
140
12.04
108
Roompot Binnen
07.25
133
19.26
135
01.05
126
13.20
098
Zierikzee
07.40
158
19.45
157
01.25
147
13.30
116
(rammersl. West
07.51
168
19.56
167
01.25
149
13.36
118
Hansweert
06.57
248
19.12
248
01.02
216
13.06
183
Stavenisse/Yers.
07.46
162
19.45
163
01.26
145
13.30
116
L Lagedrukgebied
lichte sneeuw
-G-
H Hogedrukgebied
zware sneeuw
7'
Europa: Tweedeling
Hans Beiterman
schelpen en houd ze warm. Verhit een
grote pan met dikke bodem. Laat de bo
ter smelten en wacht tot het schuim be
gint weg te trekken. Temper de warmte
bron. Bak de spekreepjes niet veel langer
dan 2 minuten in de hete boter. Schep de
preireepjes er door en laat alles nog
maals 2 minuten zachtjes bakken. Strooi
bloem er over en schep alles enkele ma
len om. Schenk er, onder voortdurend
roeren, het gezeefde kookvocht, visfond
en 1/2 liter koud water bij. Blijf zolang
roeren tot alles aan de kook is gekomen
en de soep niet al te dik is gebonden.
Voeg het bouillontablet toe en laat het in
de soep oplossen.
Laat de soep hierna 7 - 8 minuten zacht
jes doorkoken. Proef de soep en voeg
naar eigen smaak en inzicht eventueel
nog wat zout en/of peper toe. Roer mos
terd en room vlak voor het opdienen
door de soep.
41 O 37 O
VERWACHTING VOOR mNSDAGMinnAG 27 AUGUSTUS 2002
In Oost Europa is het de komende dagen nog steeds aardig
weer. Er zijn flinke zonnige gebieden en de temperaturen blijven
op een aangenaam niveau. Zo loopt de temperatuur in Moskou
de komende dagen op naar zo'n 25 graden. Ook op de Britse
Eilanden is het meest droog, al is het wel koeler met 20 graden-
In West- en Centraal Europa vallen nog diverse buien en vooral
in België vallen nog stevige onweersbuien. De temperaturen
liggen meest tussen 20 en 25 graden; rond de Middellandse Zee
is het wel warmer met zo'n 28 graden. Toch blijft het ook daar
niet overal droog. Later in de week beweegt de storing met de
buien zich naar het oosten van Europa en wordt het in West
Europa zonniger en droog.
