Sas weert
verkeer uit
centrum
i pzc
De natuur in een ladenkastje
Plank bleek eeuwenoude doodskist
Noodhulp nog trager
bij uitgebreide versie
van Duurzaam Veilig
Intiem strandconcert
Bl0f op Brouwersdam
College plant ringstructuur
Hennepkwekerij
ontmanteld
zeeuwse almanak
Onmogelijk
0800 - 0231 231 (GRATIS)
VAKANTIE VAKANTIE VAKAM TJ
VAKANTIE
ZEEUWS-VLAANDEREN
vrijdag 16 augustus 2002
HoorConny van Gremberghe
SAS VAN GENT - Het dagelijks
bestuur van de gemeente Sas
van Gent wil het centrum van
Sas van Gent in de nabije toe
komst verkeersluw maken. Mo
menteel voert het college over
leg met de provincie om het
zwaar verkeer en het vervoer
van gevaarlijke stoffen via de
bruggen bij Sas van Gent en
Zelzate om te leiden, zodat de
kern zelf van deze transporten
gevrijwaard wordt. Wethouder
R. Noët (verkeer) rekent er
op dat deze omleiding voor
het eind van dit jaar geregeld
is.
Is dat het geval, dan willen bur
gemeester en wethouders ook
het gewone doorgaande ver
keer, dat nu nog dagelijks over
de Westkade (de N252) jakkert,
over een andere tracé door de
stad leiden.
In de structuurvisie Sas van
Gent, die is opgesteld door de
Grontmij en die deze maand
de inspraakprocedure ingaat,
wordt voorgesteld om het ver
keer in de komende jaren via de
Suikerdijk, Poelstraat en Ca
nadalaan naar het Bolwerk te
geleiden. Zo komt het verkeer
uiteindelijk weer uit onderaan
de oprit van de Sasse brug.
Oude kern
Op deze manier ontstaat er een
ringstructuur, die als ontslui
ting voor de oude kern en ach
terliggende woonwijken kan
functioneren. West- en Oostka
de en het gebied rond de Markt
zouden dan verkeersluw wor
den.
Volgens wethouder Noët is de
voorgestelde oplossing niet ide
aal, maar vooralsnog het beste
alternatief dat voorhanden is.
„Een rondweg om de hele kern
heen zou natuurlijk de meest
ideale oplossing zijn, maar ja,
daar valt buiten de kern Sas van
Gent weinig steun voor te vin
den. Het provinciebestuur en
meer precies gedeputeerde
J. Hennekeij van verkeer heeft
altij d gesteld dat er andere prio
riteiten op zijn lijst prijken. Hij
duidt dan op een goede oost-
westverbinding in Zeeuws-
Vlaanderen met een nieuwe
tunnel bij Sluiskil, zolang die er
niet ligt, zal een rondweg om Sas
van Gent heen niet de politieke
aandacht krijgen die ze eigen
lijk zou moeten hebben", legt
Noët uit.
Vervelend
„Een vervelende bijkomstig
heid verder is dat onze Belgi
sche vrienden niet geporteerd
zijn van een rondweg om Sas.
Met name in Assenede zit men
daar niet op te wachten", bena
drukt Noët.
Het Sasse bestuur voelt er niets
voor om te wachten tot een
rondweg wel eventueel be
spreekbaar wordt. „We moeten
nu iets doen, anders verslechtert
de situatie in Sas van Gent al
leen maar. Straks komt het ver
keer van de Westerscheldetun-
nel er ook nog eens bij en we
moeten voorkomen dat die
stromen volgend jaar ook
nog eens door de kern gaan lo
pen. Doen we dat niet, dan is
er - denk ik - geen weg meer
terug", aldus wethouder
Noët.
Jetje op bezoek bij haar naamgenoot Jetje van Saeftinge. foto Camile Schelstraete
door Jean-Lou de Gucht
EMMADORP - „Meneer, ik sta
op een plank", roept de elfjarige
Jetje Hoed uit Hoorn op 20 sep
tember 1993 tegen gids Richard
Bleijenbergh als ze plotseling
iets hards onder haar blote voe
ten voelt in het Verdronken
Land van Saeftinge.
De plank waar ze op stond was
het deksel van een eeuwenoude
doodskist, blootgespoeld door
het getij. De stap van Jetje ver
anderde de geschiedenis van
Saeftinge. In een klap was de
bewoning van het gebied met
ruim tweehonderd jaar ver
vroegd. Tot die tijd gingen ar
cheologen er vanuit dat Saeftin
ge pas in de dertiende eeuw
bevolkt zou zijn. Onderzoek van
de Groninger universiteit wees
uit dat het skelet in de doodskist
dateerde uit de elfde eeuw. Het
skelet is later vernoemd naar
het meisje dat het ontdekt had
en heet Jetje van Saeftinge, ook
al is het geraamte van een onge
veer dertigjarige man.
Negen jaar later is Jetje Hoed
voor het eerst weer terug in
Saeftinge. Jetje is geen meisje
meer, maar een mooie jonge
vrouw van twintig. Jetje is Jet
geworden en kijkt haar ogen uit
in het bezoekerscentrum Saef
tinge in Emmadorp waar ze
rondgeleid wordt door Bleijen
bergh. 'Dat is raar', zegt ze wan
neer ze het skelet in de glazen
kist ziet. „Richard vroeg mij ne
gen jaar geleden of hij de vondst
naar mij mocht noemen. Dat
vond ik wel leuk." Het hele ver
haal was de afgelopen jaren bij
Jet wat naar de achtergrond ge
drongen tot het moment dat
Bleijenbergh haar belde om te
vragen wanneer ze weer eens
naar Saefinge kwam. „Toen
wilde ik wel eens weten hoe het
nu eigenlijk zat met het skelet."
Bijzonder
„Het is inderdaad een hele bij
zondere ervaring", zegt Bleijen
bergh ietwat geëmotioneerd.
Terwijl hij door z'n baard krabt,
komen de herinneringen over de
vondst weer bij hem boven.
„Het skelet is het oudste ge
raamte dat in Saeftinge is ge
vonden. En wat ik nog belang
rijker vind, is dat het ontdekt is
door een kind en niet door een of
andere professor. Het skelet
maakte deel uit van een graf
veld dat zich waarschijnlijk be
vond in het verdronken middel
eeuwse dorp Weele. De mensen
lagen in het veen, deze substan
tie zorgde ervoor dat het skelet
meer dan negenhonderd jaar
bewaard is gebleven.
Bleijenbergh heeft het geraamte
van de man vervolgens mee naar
huis genomen. „Eerst heb ik al
les proper gemaakt en het heel
zorgvuldig in elkaar gezet. Toen
mijn dokter het geraamte kwam
bekijken, klopte er iets niet. Die
man heeft drie armen, riep hij
van verbazing uit. Ik heb maar
een arm weggegooid, toen zat
het beter in elkaar." Uit onder
zoek van de universiteit van
Groningen bleek dat de man een
afwijking aan de rechterarm
had. „Tsja, ik had de verkeerde
arm weggegooid."
door Jacques Cats
MIDDELBURG - De aanrijtij-
den voor brandweerkorpsen en
ambulancediensten dreigen in
Zeeland op zorgwekkende wijze
te worden overschreden als het
project Duurzaam Veilig in de
meest uitgebreide variant
wordt doorgevoerd.
Dat blijkt uit een in opdracht
van de provincie Zeeland ge
maakt rapport. In de huidige
situatie bereiken brandweer
wagens en ambulances de
onheilsplek al later dan wette
lijk is voorgeschreven. Daar
komt bij uitgebreide nieuwe
maatregelen in het kader van
Duurzaam Veilig nog een forse
overschrijding bovenop.
In de rapportage wordt - uit
gaande van de huidige situatie -
een toename van de overschrij
ding van de norm verwacht met
37 procent. Bij de ambulance
diensten zal die stijging 14 pro
cent zijn. „Ik was al een beetje
bevreesd voor de uitkomsten,
maar dit doet me echt schrik
ken", zegt commandant van de
regionale brandweer, W. van
Leersum, tevens leider van de
Centrale Post Ambulancever
voer Zeeland, in een eerste reac
tie.
Overleg
Hij heeft het rapport nog niet
onder ogen gehad. Van Leersum
wil na kennisneming van de
rapportage zo snel mogelijk
overleg over het geschetste toe
komstbeeld. „Het moet wijs be
leid zijn om aan de ene kant ef
fectief te willen zijn en aan de
andere kant doorgaande wegen
toch zo goed mogelijk berijd
baar te houden. Op dit moment
zit de ambulancedienst in Zee
land over het totaal van het
spoed- en ongevallenvervoer
ongeveer zeven procent boven
de norm van binnen een kwar
tier na de melding op locatie
aanwezig zijn. De gemidddelde
overschrijding van de tijd die
voor de brandweer geldt om ter
plekke te zijn, wordt geschat op
tien procent. Drempels, bloem
bakken, een kantelweg, roton
des en wegversmallingen zijn
bedoeld om het verkeer tot ma
tiging van de snelheid te manen.
Als die remmers er niet waren,
zouden er meer ongelukken ge
beuren In wezen zijn ze bedoeld
om ervoor te zorgen dat ambu
lancediensten minder werk
hebben. Maar nu ze er zijn, vor
men ze voor de noodhulpverle
ning ernstige obstakels. Ze wer
ken vertragend en kunnen in het
ambulancevervoer overlast be
tekenen voor zwaargewonde of
doodzieke passagiers. Voor
brandweereenheden vormen
belemmeringen in de wegen
structuur in die zin hinder dat
het zware materieel weer extra
tijd nodig heeft om op te trek
ken.
Problematischer
Van Leersum is niet alleen be
zorgd over de toenemende over
schrijding van de aanrijtijden.
Het wordt bij de brandweer ook
steeds problematischer om door
de week overdag voldoende
menskracht op de been te bren
gen. Ter beperking van vertra
gingen die mede ontstaan door
de aanwezigheid van verkeers
remmers, hebben ambulance
diensten al eerder besloten om
her en der in de provincie aparte
posten in te richten waar een
wagen stand-by staat.
SINT-ANNALAND - Bij een
ontruiming van een woning aan
de Tienhoven te Sint-Annaland
werd is donderdag een hennep
kwekerijtje aangetroffen. Rond
13.00 uur viel de politie binnen
in het pand, waar veertig plan
ten en twee groeilampen werden
aangetroffen. De marihuana
planten en lampen zijn in beslag
genomen. Tegen de bewoonster
werd proces-verbaal opge
maakt.
door Maurits Sep
SCHARENDIJKE - Bief geeft
zondagavond een intiem
strandconcert bij ondergaande
zon op de Brouwersdam.
Slechts een beperkte groep ge
lukkigen kan het optreden bij
wonen. Via de site van Bief en
via het muziekstation Sky Ra
dio hebben duizend mensen een
toegangskaart gewonnen.
Het concert werd al enige tijd
aangekondigd op de site van de
Zeeuwse band, maar de locatie
bleef onvermeld: Stel je voor, je
zit met een selecte groep fans
rond een kampvuur op een ver
laten stuk strand. Op de achter
grond zie je de ondergaande zon
in de zee zakken en jouw favo
riete bandje verzorgt een bijzon
der akoestisch optreden. Kaar
ten voor het strandconcert zijn
niet te koop. Dat waren ze ook
nooit. Wie het optreden wil bij
wonen, had zich via internet
moeten aanmelden. Volgens
burgemeester J. Asselbergs van
de gemeente Schouwen-Duive-
land zijn 'de gebruikelijke'
maatregelen genomen om de
openbare orde en veiligheid te
garanderen. Blof staat boven
dien niet bekend als 'een gezel
schap waar speciale maatrege
len voor nodig zijn', merkt
Asselbergs op. Ook bij het par
keren verwacht Asselbergs geen
problemen. „Daar is plenty
ruimte voor. Dat weten we uit de
ervaringen met Beach Pop. En
omdat er wel vaker grote evene
menten langs de Brouwersdam
plaatsvinden. Daar komt bij dat
Sky Radio een enorme eigen vei
ligheidsorganisatie heeft en dat
er een positief advies van de po
litie ligt. Anders hadden we na
tuurlijk ook niet meegewerkt."
Voor het concert wordt een
stukje strand langs de Brou
wersdam afgesloten. Assel
bergs: „Natuurlijk mag dat. Dat
gebeurt toch wel vaker."
Die jeugdige Middelburger
was ervan overtuigd dat het
niet kon: jongeren die een
heel krat bier achterover
slaan. Vierentwintig flesjes
is wel erg veel hoor", hield hij
zijn collega's voor, die hem
vanwege zijn leeftijd als ex-
i pert inschatten. Volgens mij
is het merendeel van de ver-
halen verzonnen door gasten
s die stoer willen doen", voeg
de hij er stellig aan toe. Afge
lopen weekend zeeg hij neer
op een Zeeuws terras. Stra-
i lend weer, goed gezelschap,
i lekker bier. Het ging erin als
I limonade. Voor hij het in de
gaten had was het twaalf uur
later. Maar nee, geen pro
bleem, alles onder controle.
Dacht hij. Tot hij opstond
Opeens wist hij het niet meer
zo zeker, van die vierentwin
tig flesjes. Hoeveel glazen
zou dat zijn? Twee per flesje,
vier glazen per uur? Te bene
veld om de rekensom te ma
ken, nam hij zich voor het een
volgende keer eens bij te hou
den.
Maar eenmaal thuis, tollend
in bed, produceerde zijn
hoofd nog maar één heldere
gedachte: ik hoef nooit meer
te weten of het kan.
Advertentie
Lezersservice - bezorgklachten - informatie over abonnementen
r4
PRIVETERREIN
geen toegang
door A.J. Snel
Van de toegang naar het strand is een
corridor gemaakt. Een pad met aan
beide zijden prikkeldraad voert naar
het water in de verte. Wie de weidsheid
op de scheiding van zee en land wil aan
schouwen, moet eerst beklemming er
varen. Als hier een filosofie achter
schuilging, zou bewondering op haar
plaats zijn. Naar echter valt te vrezen,
hebben de verwaten natuurvervalsers
die hier aan de slag zijn geweest zo diep
niet nagedacht.
Ze hebben de ruigheid van dit territoir
grondig naar de knoppen geholpen. De
uitkomst van hun inspanningen levert
een beeld op van Hollandse truttigheid
in het kwadraat. Achter de Veerse Dam
liggen afgepaalde tuintjes; alleen om
naar de kijken. Ze hebben namenEen
tje is er 'broedgebied' genoemd, een an
der 'slufter' en een derde 'Kamperland-
se duintjes'. De natuur is opgeborgen in
een ladenkastje. Op etiketten is te lezen
wat daar in zit.
Aan de Noord-Bevelandse kant van de
Veerse Dam staat een tent met vettig
voedsel. Fishburgers en hamburgers
verkopen ze er en nog zo het een en
ander aan smakelijke vaatvemauwers.
Bij de tent is een parkeerterrein waar
meeuwen zich vadsig laten zakken bo
ven de overgeschoten etenswaren. Van
af dat terrein loopt een trap en wie die
bestijgt, ziet het pad. Dat voert naar de
Roompot, een stukje Noordzee aan de
buitenkant van de stormvloedkering in
de Oosterschelde.
Bij het begin van het pad wordt de be
zoeker op de hoogte gesteld van wat
hier allemaal niet mag en, het moet ge
zegd, de autoriteiten hebben zich van
hun ijverigste kant laten zien. Tussen 1
mei en 30 september moeten de honden
hier aan de lijn, althans van acht uur in
de ochtend tot zes uur 's avonds. Paar
den zijn het klokje rond niet welkom.
Het is voor mensen verboden zich in
hun natuurlijke staat te verpozen, er
mogen geen kampvuren worden aan
gelegd, stuntvliegers zijn niet welkom,
de jetski is verbannen, overnachten
mag niet en het duin betreden al even
min. Er is ook nog een bord waarop
staat dat de waterkwaliteit en de vei
ligheid periodiek worden gecontro
leerd en dat zwemmen op eigen risico
is. Die laatste waarschuwing is bedoeld
voor domoren die toch altijd weer pro
beren op risico van de overheid te
zwemmen. Mocht het met die klunzen
fout lopen dan moeten ze maar lijden
wat ze overkomt.
Sterns
Aan de oostkant van het pad staan
groene bordjes waarop wordt meege
deeld dat zich hier een slufter bevindt
en wie weet gaat het daar ooit ook op
lijken. Het is in ieder geval vast tot ver
boden gebied verklaard. Aan de west
zijde van het pad ligt een stuk strand
dat speciaal bedoeld is voor sterns. Om
te broeden. Per tien meter staat een
blauw bordje waaruit blijkt dat de
mens hier moet wijken voor de vogel.
De jongens en meisjes natuurmanipu-
lanten hebben een afrastering ge
plaatst. Omdat de sterns elders steeds
minder plaats krijgen om te broeden en
toch ergens nageslacht moeten voort
brengen. Helemaal gelukt is het project
nog niet. In het eerste jaar waaide het te
hard en was het te nat. In het tweede
jaar kwamen, vanaf de rijk beboste
Schotsman aan gene zijde van de Veer
se Dam, kraaiachtigen de eieren en de
jongen opvreten. Sindsdien aarzelen
de van huis uit goedgelovige sterns of
de natuurbeweging bestaat uit een ver
zameling steenezels dan wel gluiperds.
De wandelaar die het pad blijft volgen,
wordt al vlug een volgende verrassing
bereid. Alweer een bord en daar staat
Deze week in de vakantierubriek:
Ondanks de campagne Welkom in Zeeland
van de provincie, zijn er nog heel wat gebie
den in Zeeland waar niet iedereen welkom
is. Vandaag: de mens heeft de natuur etiket
ten opgeplakt
op: 'Welkom bij Staatsbosbeheer'. Dat
is verzonnen door de leukste thuis. Di
rect achter het welkomstwoord staat
namelijk een afrastering van prikkel
draad waardoor de toegang tot het Ho
ge Duin en de Kamperlandse Duintjes
wordt bemoeilijkt.
Engerd
Hier kwamen mijn levensgezellin en ik
vaak; vele jaren geleden. Natuur en mi
lieu maakten toen al opgang en ook
toen was het duin al verboden gebied.
Wij deden echter net of we vogels wa
ren van een merk en type dat niet kon
lezen en we waren niet de enigenHer in
der in het struweel hoorden we onder
drukt gelach van mensen die op feeste
lijke wijze de lokroep van de eigen na
tuur volgden. Dat bracht ons wel eens
op een idee. Toen we op een keer de
maakbaarheid van de liefde wilden be
proeven, verscheen een man in groene
kledij die ons sommeerde het duinge
bied te ontruimen. Een engerd was het,
die niet op gepaste wijze afstand wist te
houden. Het castingbureau, op zoek
naar een bezetting voor een film over de
Hof van Eden, had voor de rol van de
slang niet verder hoeven zoeken.
Lange tijd na onze verdrijving uit het
paradijs keren we terug. De natuurver
vormers met hun gigantische rollen
prikkeldraad hebben niet stilgezeten.
We mijmeren over hun drijfveren en ik
kom niet op mooie gedachten. Mijn
reisgenote op het pad des levens welZe
is de mildheid zelf en oppert dat de luit
jes die de natuur in laatjes opbergen het
misschien niet kunnen helpen. Zij acht
het lang niet uitgesloten dat de dwin
gelanden van bos en duin zelf uit een
heel fout broedgebied komen, waar
fundamentalistische ouders of verzor
gers hun jeugd verzuurden. En dat ze
die omstandigheid later zijn gaan ver
halen op stern en medemens.
Als het zo in elkaar steekt, dan zijn ze
helemaal niet dom of kwaadaardig,
maar zielig. Toch nog een opbeurende
gedachte.
Prikkeldraad verdeelt het duinlandschap netjes in overzichtelijke partjes, stuk voor stuk voorzien van een etiketje. foto Mechteld Jansen
