PZC
Toon in ruzie VS en EU scherper
I
I
i-mode
toestel nu
vanaf €99
Lichte straf Timor-tribunaal
wekt alom verontwaardiging
Miljardenschade door overstromingen
Ex-legerleider van
Rwanda opgepakt
Korea's werken aan
spoorlijn over grens
Wederzijdse verwijten over strijd Washington tegen strajhof
Militairen België
defileren met
namaakpistolen
Zimbabwanen
zetten blanke
uit boerderij
Actie tegen netwerk Karadzic
Verzekering sluit autoreuzenrad
ETA pleegde aanslag Santa Pola
Pakistanen vast in Griekenland
Zes doden door legionella in Japan
Nu
3 maanden
gratis
donderdag 15 augustus 2002
door Hetty van Rooij
BRUSSEL - Het Internationale
Strafhof in Den Haag blijft een
bron van conflicten tussen de
Europese Unie en de Verenigde
Staten. De EU is geïrriteerd
door de manier waarop de VS
kandidaten voor het EU-lid-
maatschap onder druk zet. Een
verzoek uit Brussel aan de kan
didaat-landen om met Was
hington geen afzonderlijke af
spraken te maken, noemen de
VS op hun beurt 'volstrekt on-
De VS zien het Internationale
Strafhof als een bedreiging van
BRUSSEL - Belgische militai
ren defileren niet met échte
maar met speelgoedwapens.
Dat beweert de Belgische leger-
vakbond 'Action et Liberté'.
In zijn tijdschrift schrijft de
bond dat sommige Belgische
militairen tijdens het nationaal
défilé op 21 juli in Brussel na
maakwapens droegen. Reden:
ze hadden geen zin om hun echte
pistolen schoon te maken. Het
Belgische ministerie van Defen
sie is woest en heeft een onder
zoek ingesteld.
In de jongste editie van het tijd
schrift van Action et Liberté
(Actie en Vrijheid) staat dat het
Belgische leger plastic replica's
heeft aangekocht van een GP 9
mm-pistool. De replica's zouden
op 21 juli gedragen zijn door de
medische staf van het leger. Uit
gemakzucht. Het onderhoud
van nepwapens is veel minder
tijdrovend dan dat van de echte.
De plastic wapens zouden al ja
ren in zwang zijn bij de Belgi
sche strijdkrachten. Hele een
heden zouden hun uitrusting
hebben uitgebreid met speel
goedpistolen.
De Franstalige socialistische
minister van Defensie Flahaut
heeft al laten weten disciplinai
re maatregelen te zullen treffen.
HARARE - Tientallen militante
zwarte Zimbabwanen hebben
gisteren met geweld een blanke
boer uit zijn boerderij gezet in
het noorden van Zimbabwe. Vo
rige week liep een ultimatum af
dat president Moegabe aan 2900
van de 4500 blanke boeren had
gesteld. Dinsdag zouden vijf
boeren in het zuidoosten van het
land zijn gedwongen hun werk
zaamheden te beëindigen.
Moegabe gaf maandag de boe
ren te verstaan dat zij hun boer
derijen en landerijen zonder
compensatie aan zwarte Zim
babwanen moeten afstaan.
„Wij, het belangrijkste volk van
Zimbabwe, wijde ware eigena
ren van dit land, zullen niet bui
gen", riep de president uit.
Volgens woordvoerster J. Wil
liams van een organisatie die
het voor de boeren opneemt,
gaat het om de familie Hinde die
is gedwongen de Condwelani-
boerderij ten noorden van Ha
rare te verlaten.
Ruim twee jaar geleden vielen
zogeheten oorlogsveteranen,
Zimbabwanen die in de jaren
zeventig hebben gevochten te
gen het blanke minderheidsbe
wind, de boerderij van Hinde
ook binnen. RTR
de eigen soevereiniteit, en pro
beren zoveel mogelijk landen de
belofte af te dwingen dat ze
nooit Amerikaanse militairen
aan het hof zullen uitleveren.
Tot nu toe zijn alleen Roemenië
en Israël bezweken voor de
Amerikaanse druk.
Israël is overstag gegaan omdat
het de steun van Washington in
de oorlog met de Palestijnen
niet kan missen. Roemenië is
kandidaat-lid van de EU maar
ook kandidaat voor het lid
maatschap van de Navo, die
door de VS wordt gedomineerd.
Het land is nog lang niet klaar
voor de EU, maar het Navo-lid-
maatschap komt wellicht in no
vember al aan de orde. „Was
hington heeft in bedekte termen
laten weten dat de Amerikaanse
steun daarbij niet vanzelfspre
kend is. Er hangt een prijskaart
je aan", zei gisteren een diplo
maat in Brussel.
Afspraken
De Europese Unie beschouwt
Roemenië als volwaardig kan
didaat-lid, al hoort het niet bij
de tien landen die wellicht al
over een paar jaar lid worden. In
de ogen van de Unie moet Roe
menië zich aan de afspraken
houden, en dat betekent ook:
geen overeenkomsten sluiten
die in strijd zijn met het beleid
van de Unie.
Eind deze maand zullen de vijf
tien EU-ministers van Buiten
landse Zaken in Denemarken
vrijwel zeker afspreken dat ze
niet op de Amerikaanse verlan
gens ingaan. Tot woede van de
VS heeft de EU aan alle kandi
daat-landen gevraagd om op
dat besluit te wachten. „Het is
spijtig dat Boekarest daar niet
toe bereid is", zei een woord
voerder. „Dit is een slecht poli
tiek signaal." Washington wei
gert mee te werken aan het
strafhof in Den Haag omdat het
vreest dat de internationale
rechtbank voor politieke doel
einden misbruikt zal worden.
Een poging om via de VN-Vei-
ligheidsraad volledige on
schendbaarheid voor Ameri
kaanse militairen op
vredesmissie af te dwingen, is
mislukt. Daarom proberen de
VS nu om via afzonderlijke af
spraken met zo veel mogelijk
landen him militairen te behoe
den voor mogelijke internatio
nale strafvervolging. Noorwe
gen, Zwitserland en Canada
wijzen het Amerikaanse ver
zoek af.
Eerder demonstreerden de VS
dat ze de strijd om het Interna
tionale Strafhof keihard spelen.
Ut protest tegen de installatie
van het hof, dat inmiddels ge
steund wordt door zeventig lan
den, weigerde Amerika begin
juli verdere medewerking aan
de VN-politiemacht in Bosnië.
Daardoor werd voortzetting
van de missie onmogelijk. De
impasse werd doorbroken toen
de EU bereid bleek om de missie
razendsnel over te nemen. GPD
SARAJEVO - De internationale vredesmacht SFOR in Bosnië
is gisteren in het zuidoosten van het land een actie begonnen
tegen het 'netwerk' rond Radovan Karadzic. Deze voormalige
Bosnisch-Servische leider wordt gezocht door het Joegosla-
vië-Tribunaal in Den Haag.
De actie, waarbij ook helikopters werden ingezet, was onder
meer bedoeld om informatie te vergaren over de verblijf
plaats van Karadzic. „Het was niet de bedoeling hem op te
pakken", aldus een woordvoerder van SFOR. Pogingen om
dat wel te doen, liepen eerder op niets uit.
SFOR denkt dat Karadzic zich momenteel ophoudt in ooste
lijk Bosnië of in Montenegro. SFOR poogt nu druk uit te oefe
nen op familie, lijfwachten en sympathisanten van Karadzic
om zo zijn arrestatie dichterbij te brengen. RTR/AFP/ANP
ANTWERPEN - Gezellig met de hele familie per auto in het
reuzenrad: het is er niet bij in Antwerpen. Verzekeraars dur
ven het risico voor zo'n megaproject niet aan. Het autorad van
de Nederlandse kunstenaar John Körmeling op de Antwerpse
Zuidkermis moet daarom dicht.
Architect en kunstenaar Körmeling stelde eerder in Utrecht
al zijn autorad op. In plaats van enkele tientallen kleine
schuitjes hangen aan zijn reuzenrad vier grote metalen con
structies, waarop een kleine garagebrug voor auto's is gemon
teerd. ANP
BILBAO - De Baskische terreurbeweging ETA heeft zich ver
antwoordelijk verklaard voor een bomaanslag die vorige
week twee mensen het leven kostte. De aanslag werd gepleegd
in Santa Pola in het zuidoosten van Spanje.
De ETA eiste de terreuractie op in een verklaring die is door
gespeeld aan de Baskische radiozender Euskadi Irratia. De
beweging waarschuwde voor een verbod op de politieke tak
van de ETA, BatasunaZo'n verbod zal het conflict in Basken
land alleen maar verscherpenaldus de verklaring. DPA/ANP
ATHENE - Twee Pakistaanse mannen zijn gisteren in Grie
kenland aangeklaagd wegens het filmen van een luchtmacht
basis, hebben bronnen bij justitie gemeld. De twee werden
dinsdag opgepakt bij het militaire vliegveld van Elefsina,
vijftien kilometer ten westen van Athene.
Zij kunnen een maximale gevangenisstraf van twee jaar op
gelegd krijgen. Een van de twee Pakistanen was in het bezit
van een Griekse werkvergunning. AP
TOKIO - Zes mensen zijn in Japan gestorven aan de vetera-
nenziekte en honderden mensen zijn met de legionella-bacte-
rie besmet geraakt na een bezoek te hebben gebracht aan net
geopende warmwaterbronnen. Dat hebben de autoriteiten
gisteren gemeld.
Het centrum Sun Park Hot Springs werd op 1 juli geopend en
ontving dagelijks rond de duizend bezoekers. Aan het eind
van de maand juli werden de eerste gevallen van legionella-
besmetting geconstateerd en moest het centrum op last van de
autoriteiten zijn deuren sluiten.
Tot nu toe is de veteranenziekte bij 223 bezoekers van de
bronnen vastgesteld. Gisteren werden nog 32 mensen in het
ziekenhuis opgenomen. AP
Een vrouw en een jongetje proberen in het Duitse Passau het water weg te houden bij hun huizen.
foto Michael Dalder/RTR van onze redactie buitenland
van onze redactie buitenland
BERLIJN - Terwijl in grote de
len van Europa het water nog
steeds stijgt, staat al vast dat de
schade in de door overstromin
gen getroffen landen in de mil
jarden loopt. In Duitsland gaat
het volgens schattingen van de
boerenbond DBV alleen al door
mislukte oogsten om 1 miljard
euro.
De Duitse Kamer van Koophan
del in Chemnitz waagt zich nog
niet aan een schatting, maar
voorzitter Goedecke zei te ho
pen dat er geen golf van f ailisse-
menten komt. Veel bedrijven
zijn stilgelegd en hebben grote
schade opgelopen. Ook tal van
burgers hebben een strop, door
dat hun verzekeiing schade
door wateroverlast niet dekt.
De Duitse regering heeft voorlo
pig 385 miljoen euro beschik
baar gesteld voor directe hulp
aan de getroffenen. Bondskan
selier Schroder zei tijdens zijn
bezoek aan Saksen gisteren dat
ook de Europese Unie financieel
te hulp zal moeten komen. De
Europese Commissie heeft er
echter op gewezen dat het ram
penfonds van de EU niet meer
bestaat en dat de nationale re
geringen in eerste instantie de
getroffenen moeten helpen.
In Duitsland zijn sinds het begin
van de overstromingen twaalf
mensen om het leven gekomen.
Inmiddels is ook de stad Dres
den in Saksen, in het oosten van
het land, overstroomd door de
wassende rivier de Elbe. De
Moldau, die Praag onder water
zette, stroomt in de Elbe. Ook de
rivier de Mulde trad buiten haar
oevers, waardoor Jessnitz en
Raguhn overstroomden.
stromingen hebben in het land
aan zeven mensen het leven ge
kost. Volgens voorlopige schat
tingen bedraagt de schade zeker
3 miljard euro. Wenen heeft tot
nu toe 650 milj oen euro beschik
baar gesteld voor snelle hulp.
Achtduizend militairen en dui
zenden brandweerlieden zijn
gisteren begonnen de straten te
ontdoen van de modder, stenen
en spullen die het water met zich
mee sleurde.
De Europese verzekeraars
hangt nog zwaar weer boven het
hoofd. De Duitse maatschappij
Allianz, de op één na grootste in
Europa, heeft becijferd alleen al
voor de waterschade in Oosten
rijk zo'n 20 miljoen euro te moe
ten uitkeren. DPA/ANP/AP
Advertentie
Praag
In Tsjechië heeft het water in
middels ruim 200.000 mensen
uit hun huizen verjaagd. Ook
hoger gelegen delen van Praag
zijn geëvacueerd. Voor het his
torische centrum van de stad is
het gevaar nog niet geweken al
steeg het water in de Moldau
gisteren niet meer. In het land
zijn inmiddels tien mensen door
overstromingen om gekomen.
Oostenrijk lijkt het ergste te
hebben gehad. In veel rivieren
daalt het waterpeil. De over-
Advertentie
de Jonge Hoek van Dijke
Heinkenszand
door Theo Haerkens
JAKARTA - Organisaties voor
mensenrechten hebben veront
waardigd gereageerd op de ver
oordeling tot drie jaar cel van de
voormalige Indonesische gou
verneur van Oost-Timor, Abilio
Soares. Zij vinden de straf te
licht. Het Oost-Tiinor-tribu-
naal in Jakarta vond dat Soares
te weinig had gedaan om schen
ding van de mensenrechten te
voorkomen. Er was tieneneen-
half jaar geëist.
Soares deed niet genoeg om
moordpartijen te voorkomen
vóór en na de volksraadpleging
over onafhankelijkheid van de
regio, eind augustus 1999. De
slachtpartijen werden uitge
voerd door milities die nauw sa
menwerkten met het Indonesi
sche leger. Soares zei zich een
zondebok te voelen en wil in be
roep gaan.
De uitspraak is de eerste van het
ad hoc-tribunaal dat Indonesië
na grote buitenlandse druk op
zette om de terreur in Oost-Ti-
mor te bestraffen. De uitspraak
verraste omdat het Openbaar
Ministerie 10,5 jaar had geëist,
een half jaar meer dan de mini
male straf. Ook dat vonden di
plomaten en mensenrechtenor
ganisaties al onder de maat.
Zij vrezen nu dat deze straf be
palend zal zijn voor de volgende
zaken. De achttien aangeklaag
den zijn allen voormalige be
stuurders of militairen uit het
middenkader.
Wiranto, minister van Defensie
en opperbevelhebber ten tijde
van de volksraadpleging, blijft
buiten schot. Hij werd door pre
sident Wahid eerder ontslagen
wegens de kwestie. De procu
reur-generaal uit die tijd, Da-
rusman, zei onlangs dat er af
spraken zijn om Wiranto niet te
vervolgen. Wel is de beruchte
leider Eurico Guterres van de
Aitarrak-militie alsnog aan de
lijst van verdachten toege
voegd.
Verzoeningsgezind
Opmerkelijk is dat president
Gusmao van Timor Lorosa'e,
zoals de regio sinds zijn onaf
hankelijkheid heet, onlangs
voor Soares pleitte. In een brief
aan het tribunaal stelde hij dat
die voldoende had gedaan om
geweld tegen te gaan. Gusmao is
zeer verzoeningsgezind ten op
zichte van Indonesië. Hij wil hoe
dan ook goede relaties met het
land dat een kwart eeuw de baas
speelde in Oost-Timor.
Het tribunaal richt zich op de
militie-aanvallen op het huis
van voormalig gouverneur Ma
rio Carescalao in Dili en de ker
ken in Suai en Liquisa waarbij
tientallen doden vielen. Enige
tijd leek het erop dat ook de
moord op de Nederlandse jour
nalist Sander Thoenes door het
tribunaal zou worden behan
deld.
Inmiddels is duidelijk dat de In
donesiërs geen trek hebben die
kwestie aan te pakken. De
Thoenes-zaak geldt als de best
gedocumenteerde van de dra
ma's in Oost-Timor. Dinsdag
heeft de Nederlandse ambassa
deur voor Indonesië en Timor
Lorosa'e, baron Van Heemstra,
in Dili een herdenkingssteen ge
plaatst voor de vermoorde jour
nalist.
Gusmao stelde bij die gelegen
heid dat de Thoenes-zaak in Dili
voor de rechter gebracht moet
worden. GPD
Bestel via 0800-0105 of kijk op www.kpn.com
Vraag naar d« voorwaarden.
BelCompany
n NTT DoCoMo,
ARUSHA - De oud-legerleider
van Rwanda, generaal Bizi-
mungu, is begin deze week in
Angola gearresteerd. Dit heeft
het VN-tribunaal voor Rwanda
gisteren bevestigd. Bizimungu
werd gevonden tussen gedemo
biliseerde strijders van de An
golese verzetsbeweging Unita.
Een woordvoerder van het
Rwanda-tribunaal sprak van
'een zeer belangrijke aanhou
ding'. Hij zal zo snel mogelijk
worden overgebracht naar
Arusha in Tanzania waar het
tribunaal zitting heeft.
Tribunaal-woordvoerder Mog-
halu zei dat Bizimungu 'een van
de drie meest gezochte' mensen
is. Hij wordt beschuldigd van
genocide en misdaden tegen de
menselijkheid.
De generaal werd kort na de
moord op president Habiyara-
mana op 6 april 1994 benoemd
tot chefstaf van de Rwandese
strijdkrachten. De moord was
het sein voor massamoord op de
Tutsi-minderheid in Rwanda.
In drie maanden werden tussen
de 50000 0 en een milj oen Tutsi's
en gematigde Hutu's op gruwe
lijke manier afgeslacht.
Volgens de aanklacht hadden
Bizimungu en anderen tussen
1990 en 1994 de plannen voor
het bloedbad gemaakt. „In zijn
hoedanigheid van chefstaf van
het Rwandese leger had Augus-
tin Bizimungu het bevel over het
gehele Rwandese leger", aldus
de aanklacht.
Pas nadat Tutsi-opstandelingen
van het Rwandees Patriotische
Front onder leiding van de hui
dige president Kagame in juli
1994 de hoofdstad Kigali inna
men, kwam er een einde aan de
slachting. De huidige regering
van Rwanda zegt dat Bizimun
gu achter de voortdurende aan
vallen op Rwanda zit die sinds
die tijd vanuit Congo worden
uitgevoerd.
Sinds de oprichting van het
Rwanda-Tribunaal zijn nog
maar acht mensen van de vroe
gere, door de Hutu's gedomi
neerde regering berecht. AFP
van onze redactie buitenland
SEOUL - Noord- en Zuid-Ko-
rea hebben gisteren een ak
koord bereikt over het beginnen
van militaire besprekingen. Het
overleg staat in het teken van
het gezamenlijke plan een
grensoverschrijdende spoorlijn
aan te leggen.
Dat hebben de beide landen gis
teren laten weten in een officiële
verklaring aan het einde van een
driedaags overleg. De histori
sche besprekingen op minis
tersniveau begonnen maandag.
Woordvoerder Rhee Bong-jo
van de Zuid-Koreaanse delega
tie zei dat er geen datum voor de
militaire besprekingen is vast
gelegd. Voor de aanleg van de
grensoverschrijdende spoorlijn
is het militair overleg van cruci
aal belang, omdat het project
moet worden uitgevoerd in een
grensgebied dat zwaar wordt
bewaakt door troepen uit beide
landen. De situatie in die grens
regio is gespannen.
De delegaties zijn het verder
eens geworden over nieuwe reü
nies van familieleden die sinds
de deling van de Korea's na de
oorlog begin jaren vijftig van el
kaar gescheiden leven. De bij
eenkomsten staan voor 21 sep
tember op de agenda en worden
gehouden in het Noord-Kore-
aanse vakantieoord Mount
Kumgang.
In oktober wordt in de Noord-
Koreaanse hoofdstad Pyongy
ang een nieuwe serie ministerië
le gesprekken gehouden.
Gevlucht
Twee Noord-Koreanen zijn
dinsdagmiddag de ambassade
van Albanië in Peking binnen
gevlucht. Zij hopen toestem
ming te krijgen naar Zuid-Ko-
rea te gaan waar zij politiek
asiel willen aanvragen. Dat
heeft een Albanese diplomaat in
de Chinese hoofdstad gisteren
gezegd.
China heeft extra veiligheids
maatregelen rond ambassades
genomen sinds zeker 67 Noord-
Koreanen de laatste maanden
diplomatieke vertegenwoordi
gingen in Peking zijn binnenge
vlucht. ANP/RTR/AFP
