Aandacht voor de vakantiesores
PZC
O, o, o, wat zijn wij toch slim!
Scoop wil jongeren
vaker in contact
brengen met cultuur
Geboeid door klei en oersfeer
I
10
Slachtofferhulp
kunst cultuur
Marcel Verreck promoot boek met treinmarathon
Eyskens opent
festival van
Z-Vlaanderen
Expositie in
ziekenhuis
De Honte
Orgelconcert
in Nieuwe Kerk
van Zierikzee
Tentoonstelling
beeldsculpturen
dinsdag 13 augustus 2002
door Jacques Cats
Je zult het maar treffen dat je, zoals
vorige week gebeurde, vertoevend
aan de boorden van het Gardameer in
la bella Italia, door een mitrailleur-
vuur van hagelstenen wordt getrof
fen. Autoruiten naar de filistijnen, het
dak van de heilige koe veranderd in
één grote poffertjespan, caravan on
der de deuken. Daar zit je dan in den
vreemde, worstelend met een taalpro
bleem en met de constatering dat ga
rages massaal dicht zijn omdat Italia
nen graag tegelijk vakantie vieren.
Geen vervangende ruiten beschik
baar om de thuisreis te kunnen aan
vaarden. Er is ook geen vertrouwd so
ciaal netwerk om op terug te vallen.
Gelukkig is daar dan nog die mobiele
telefoon; doorgaans een doorgeefluik
voor non-informatie, maar een gods
geschenk onder zulke ontregelende
omstandigheden.
Zo'n natuuruitbarsting met al die na
re gevolgen: het zou een mooie klus
zijn voor een Stichting Slachtoffer
hulp zoals die al jaren in Zeeland
functioneert. Sinds kort bestaat er in
die dienstverlening een zomerse vari
ant: de toeristenslachtofferhulp. Ge
pensioneerd techneut bij de Konink
lijke Landmacht Ben van de Ven is één
van de meer dan zestig vrijwilligers
van Slachtofferhulp. „Ontzettend
mooi werk"', vindt hij. „Je staat men
sen niet alleen emotioneel bij, maar
ook vaak in praktische zin."
Slachtofferhulp en toeristenslachtof
ferhulp, daar bestaat niet zoveel ver
schil in. Als je tijdens je vakantie in de
problemen raakt, maak je in grote lij
nen dezelfde dingen mee als wanneer
je in je dagelijkse doen bent. Alleen
komt een toerist eerder in een extra
benarde situatie te verkeren omdat
die meestal ver van huis zit, op een
plek waar hij heg nog steg weet en al
zeker de weg weet te vinden naar de
verschillende instanties. Je zult maar
in het buitenland door beroving of
diefstal alles kwijt raken. Op wie kun
je dan een beroep doen? In zo'n geval
biedt de toeristenslachtofferhulp een
schouder om even tegen te leunen.
Beladen term
Bij ieder incident waarmee de politie
wordt geconfronteerd, komt de vraag
aan de orde: u heeft het een en ander
meegemaakt. Wilt u slachtofferhulp?
„Veel mensen weten niet wat die hulp
voorstelt", heeft Van de Ven ervaren.
Ben van de Ven: „Als vakantieganger ben je kwetsbaarder."
„Het is ook een beetje een beladen
term. Een mens speelt niet graag de rol
van slachtoffer, knapt zijn zaakjes lie
ver zelf op." Omdat de politie in de
hectiek rond een incident nog wel eens
vergeet om te wijzen op het bestaan
van slachtofferhulp, trekt de organi
satie zelf ook na of er bijstand nodig is.
De vrijwilligers zijn op afroep be
schikbaar. Ze houden verder
spreekuur op politiebureaus, zoals in
Renesse, Zierikzee en sinds kort in Se-
rooskerke. Volgend jaar wordt ook
een post in Zeeuws-Vlaanderen inge
richt. Wat de hulpverleners zoal
tegenkomen? Vaak zijn het verkeers
ongevallen, in ernst oplopend tot
dodelijke slachtoffers. „Trieste toe
standen zijn dat", weet Van de Ven.
„Mensen zijn totaal ontredderd." In
zulke gevallen kan de hulpverlener
emotionele steun bieden, maar ook
helpen een aantal zaken weer op de
rails te zetten. Het valt op dat Slacht
offerhulp minder met de emotionele
kant bezig zijn maar meer met het
praktische gedeelte. Van de Ven:
„Mijn invulling is dat mensen dat
stukje emotie vaak verdringen. Men
heeft er veelal eerder behoefte aan om
een aantal praktische problemen met
geld of verzekeringen op te lossen."
De toeristenslachtofferhulp is zeer
van nut bij het overwinnen van taal
barrières. In opmerkingen klinkt
vaak de opluchting door: 'nu kan ik in
mijn eigen woorden duidelijk maken
wat ik voel en wat er moet gebeuren'.
Daarnaast gaan dingen in het gast
land nog wel eens anders dan de toe
rist thuis gewend is. In Duitsland is de
rechtsgang in die zin anders dan in
Nederland dat er vaak eerder een be
roep wordt gedaan op rechtshulpver
zekeringen. Er wordt veel sneller niet-
materiële schade geclaimd. Bij de oos
terburen wordt verder standaard pro-
ces-verbaal opgemaakt, waarna ad
vocaten de zaak afwikkelen. Van de
Ven: „In Nederland moet je veel meer
zelf de touwtjes in handen nemen."
Dat je als toerist eerder het risico
loopt om slachtoffer te worden, is vol
gens Ben verklaarbaar: „Mensen zijn
in de vakantie met een heleboel din
gen bezig, behalve met veiligheid. En
zeker als je kampeert, ben je kwets
baarder dan wanneer je in je eigen
huis verblijft. Daar wordt misbruik
van gemaakt".
Soms kan heel simpel ondersteuning
worden geboden. Van de Ven haalt het
foto Mechteld Jansen
voorbeeld van een Duitse gezinnetje
aan. Dat had zoveel zin in een patatje,
dat vergeten werd de auto af te slui
ten. Bij terugkeer bleek de tas met
geld en alle waardepapieren verdwe
nen. Gevolg: totaal geen contanten
meer om zelfs ook maar de thuisreis te
kunnen aanvaarden. „Met een voor
schot kunnen zulke gedupeerden al
enorm geholpen worden."
De Stichting Slachtofferhulp is ook
voor de financiële ondersteuning van
toeristen voor een belangrijk deel af
hankelijk van lokale overheden. Het
bestaan van deze dienstverlening zou
eigenlijk onderdeel moeten uitmaken
van de promotie van het totale toeris
tische product Zeeland, meent Ben
van de Ven. Door te laten weten dat je
maximale hulp krijgt aangeboden
wanneer je tijdens je vakantie iets
overkomt waar je niet op zit te wach
ten. „Het moet toch een goed gevoel
geven dat er de nodige aandacht aan je
sores wordt besteed".
Een pot en een schilderij van Bep Franzel. foto Peter Nicolai
door Ernst Jan Rozendaal
MIDDELBURG - Het is een on
gewone vraag die cabaretier en
schrijver Marcel Verreck de
treinreizigers stelt. „Goeiedag.
Vindt u het leuk als ik u een ver
haal voorlees?" De auteur heeft
een mooie stunt bedacht om zijn
literaire debuut Een wonder
middel te promoten. In één dag
doet hij met de trein alle twaalf
provinciehoofdsteden en Rot
terdam en Amsterdam aan.
Meer dan duizend kilometer
treinen van 's ochtends vijf voor
zeven, vertrek uit Middelburg,
tot kort voor middernacht, aan
komst in Amsterdam. Onder
weg leest hij voor of zingt hij een
liedje van zijn nieuwe cd Van
Mars.
Maandagochtend blijkt het eer
ste verhaal meteen een schot in
de roos. Net na Middelburg of
freert Verreck zijn speciaal ver
vaardigde 'menukaart' aan een
man die daarvoor Het Finan-
cieele Dagblad even opzij legt.
Op de kaart staan de hoofdstuk
titels van Een wondermiddel,
een boek met verhalen die een
jongen aan een meisje vertelt om
haar voor zich te winnen. „Een
soort omgekeerde 1001 Nacht",
aldus Verreck. De man kiest
voor het hoofdstuk 'O, o, o, wat
zijn wij toch slim!', dat gaat
over mensen die zichzelf verrij
ken. In tegenstelling tot de 'zelf
verrijkers uit het bedrijfsleven',
de 'droefgeestige graaiers' die
zoveel geld op de beurs verdie
nen dat ze het nooit meer kun
nen opmaken, heb je ook men
sen als de verteller, die zich rijk
voelt bij een symmetrisch mo
ment op de kilometerteller
(133331) of een natuurwande
ling als 'elders in het land' ieder
een 'zwoegt voor het dagelijks
brood'. Als het verhaal is voor
gelezen, klapt de man in zijn
handen. „Het eenmansapplaus
is voor mij", constateert Verreck
tevreden. Hij informeert nog
even waarnaar de man op weg
is. Naar Amsterdam, is het ant
woord. Daar werkt hij op de
beurs. Verreck begint te grijn
zen. „O, dus u heeft precies het
juiste verhaal gekozen." Net als
de hoofdpersoon in het verhaal
zullen Verreck en zijn begelei
der Michiel Niesen van uitgeve
rij Vassallucci maandag onge
twijfeld wel eens hebben ge
dacht: „O, o, o, wat zijn wij toch
slimWant de publiciteitsstunt
loopt, om het toepasselijk uit te
drukken, als een trein. In Mid
delburg zijn PZC en Omroep
Zeeland ingestapt, radiomaker
Rob Stenders belt kort voor sta
tion Roosendaal op om Verreck
live in de uitzending te halen en
zo staan er op bijna elke etappe
ontmoetingen gepland met ver
tegenwoordigers van zowel lan
delijke als regionale media. Als
Verreck naast een reiziger aan
schuift om voor te lezen, weet
het duo meteen twee televisie
camera's en twee fototoestellen
op zich gericht.
Column
„Ik wilde mijn boek promoten
op een manier waarop het ei
genlijk nog nooit is gedaan",
verklaart Verreck. „Ik ben co
lumnist voor Metro. Op bijna
elk station zie je die groene bak
ken met kranten staan en door
reacties op mijn column ben ik
ervan doordrongen dat de trein
een plek is waar veel gelezen
wordt. In mijn enthousiasme
ben ik achter de reisplanner ge
kropen en toen bleek het te kun
nen alle provinciehoofdsteden
in één dag met de trein aan te
doen. Mijn uitgever Vassallucci
staat bekend om zijn spectacu
laire manier van publiciteit ge
nereren, dus die zagen het ook
zitten. Dus inderdaad, via inter
views op radio en tv en artikelen
in de krant moet dit zich als een
inktvlek over het hele land ver
spreiden. Eerlijk is eerlijk, we
hebben dit niet voor niks in au
gustus gepland. Toen ik redac
teur was van Propria Cures heb
ben we eens een boekje gemaakt
over prins Willem-Alexander.
Dat presenteerden we ook in au
gustus. Alle media van Neder
land vlogen erop af. Dan kun
nen ze een extra onderwerp
kennelijk goed gebruiken."
De auteur bekent dat hij tijdens
de rit van Eindhoven naar
Maastricht, waarvoor zich tot
dusver nog geen journalist heeft
aangemeld, mogelijk niet al te
veel zal voorlezen. „Om mijn
stem een beetje te sparen en uit
te rusten. Want ik merk nu al dat
het flink zweten is. En het is
toch een beetje afhankelijk van
de aanwezigheid van een came
ra of ik voorlees."
NS
Verrecks marathon wordt on
dersteund door de NS, die sinds
vorig jaar sponsor is van de Boe
kenweek. De vervoersmaat
schappij die tot voor kort door
velen vooral met vertragingen
werd geassocieerd, steekt daar
mee zijn nek uit, aldus Verreck.
„Ik heb er wel vertrouwen in dat
ik vanavond Amsterdam haal.
Mijn kleine belang is in deze
operatie gekoppeld aan het gro
te belang van de NS. Zij willen
laten zien dat het kan, duizend
kilometer per trein door Neder
land, zonder al te veel vertra
gingen. Je weet natuurlijk nooit
wat er gebeurt, maar in het reis
schema zijn redelijk ruime over-
staptijden opgenomen."
Hoe versleten hij bij aankomst
zal zijn. kan Verreck 's morgens
om half acht nog niet inschat
ten „In mijn column schrijf ik
vandaag dat ik onderweg mis
schien het Jan-Peter Balkenen
de-gevoel zal ervaren. Oftewel:
Waar ben ik in godsnaam aan
begonnen?"
door Anita Tournois
GROEDE - De keramiek van
kleikunstenares Bep Franzel
straalt een oersfeer uit. Deze
kunstenares is de hoofdexpo
sant van een nieuwe expositie in
Gallery d'Ouwe Smisse. Twee
andere nieuwkomers zijn Ans
van der Zweep en Theo Schotel.
Van der Zweep's etsen werpen
een blik op het leven van alle
dag. Schotel is geïnspireerd
door de Chinese schilderkunst.
Franzel, uit Krimpen aan de IJs-
sel, is geboeid en gebonden door
het materiaal klei en weet het op
een bijzondere manier uit te
buiten, voor deze kunstenares is
het de materie bij uitstek om
weer te geven wat haar aantrekt
en wat ze wilt zeggenDe natuur
met al haar verschijnselen is een
onuitputtelijke inspiratiebron.
Speciaal geboeid door hetgeen
verweerd, roestig of vergaan is,
bijvoorbeeld hout of staal.
Voorbeeld hiervan zijn de 'hou
ten' sokkels, waarop haar ob
jecten zijn geplaatst. Bij nader
inzien zijn ze echter van kera
miek.
Planeten
Andere inspiratiebronnen zijn
eb- en vloedbeweging van Lek
en IJssel en de planeten. Eb en
vloed zien we terug in golvende
lijnen in haar schalen en objec
ten. Een ander veelvuldig toege
past lijnenpatroon is de mense
lijke figuur. Naast deze lijnen
gebruikt Franzel tekens, waar
bij pijl en spiraal het vaakst
voorkomen. Spiraaltjes van
draad zijn aangebracht in een
pot en een schaal. Bij de pot zijn
verschillende delen met ijzer-
draad aan elkaar vastgemaakt
en een opengewerkt randje is
voorzien van een spiraaldraad.
Bij de schaal op drie pootjes en
uit twee delen zitten de drie spi
raaltjes aan de binnenkant op
de bodem. De kleinere binnen-
schaal balanceert hierop.
De bolvorm, een van de favorie
te vormen, komt steeds terug en
is te zien in de wereld van de pla
neten. Deze vormen kun je door
ze te verplaatsen van positie
veranderen. Bijzonder zijn twee
objecten waar de kunstenares
glas toepast. Bij het ene voor
werp is het binnenste doorschij
nend en vormt een doorkijk. Een
ander object moet een grot voor
stellen, waar water doorloopt
en binnenin ligt een druppel van
glas. Opvallend is dat veel van
haar werk uit twee delen be
staat, die bij elkaar horen en el
kaar versterken. De toegepaste
kleuren, meest roest en blauw
tinten, vindt men ook terug in de
natuur. Het meest recente werk
zijn haar schuttingobjecten.
Hier valt veel te ontdekken: tek
sten, verweerde en bemoste de
len, tekens van de tijd, affiches
en tekeningen. Franzel ver-
door HenkPostma
MIDDELBURG - Er komt in
Zeeland een plan van aanpak
om scholen en scholieren ener
zijds en culturele instellingen
anderzijds nader tot elkaar te
brengen.
Aanleiding is de constatering
dat Zeeuwse scholieren het
minst gebruik maken van ckv-
bonnen: vouchers waarmee
leerlingen goedkoop theaters,
musea en bioscopen kunnen be
zoeken voor het schoolvak cul
turele en kunstzinnige vorming
(ckv).
De provinciale welzijnsorgani
satie Scoop ziet op dit vlak een
taak voor zich weggelegd. Sa
men met de scholen denkt Scoop
eind oktober een plan gereed te
hebben dat verbetering moet
brengen in het cultuuraanbod
voor middelbare scholieren.
Scoop-woordvoerder Willem
Huijbreghs erkent dat sprake is
van een 'inhaalslag': de samen
werking tussen scholen en cul
turele instellingen is in Zeeland
nog niet optimaal.
Scoop houdt zich al jaren na
drukkelijk bezig met het opzet
ten en verbeteren van het cul
tuureducatief aanbod voor
scholieren. De organisatie heeft
daar negen medewerkers voor
in dienst, deels werkend op
parttime-basis. „We zijn in Zee
land de aangewezen organisatie
om bemiddeling en ondersteu
ning te bieden", zegt Huij
breghs. „De afgelopen jaren
hebben we veel energie gesto
ken in de cultuurmenu's voor
het basisonderwijs. Het ontbrak
aan menskracht om ons na
drukkelijker op het voortgezet
onderwijs te richten. Nu de cul
tuurmenu's voor het basison
derwijs op het goede spoor zijn
gezet, kunnen we meer voor het
voortgezet onderwijs gaan
doen.
Bonnen
Sinds de invoering van het vak
culturele en kunstzinnige vor
ming voor de hogere klassen van
vwo en havo in het schooljaar
1999/2000, verstrekt de Stich-
beeldt hetgeen ze wil zeggen,
net als in al haar overige werk,
in een originele eigen taal met
picturale en grafische elemen
ten.
Nieuw werk
Twee nieuwkomers in Gallery
d'Ouwe Smisse zijn Ans van der
Zweep en Theo Schotel.
Van der Zweep exposeert figu
ratieve kleurenetsen met een
humoristische ondertoon. Het
zijn meestal indrukken uit het
dagelijkse leven, met een voor
keur voor dieren. Schapen, kip
pen, koeien en poezen voeren de
boventoon.
Keuvelende mannen en vrou
wen, gezeten aan een tuintafel,
op een bank of in een strand
stoel vormen vredige tafereel
tjes, maar voorzien van komi
sche trekjes.
Schotels werk is sterk geïnspi
reerd op de Chinese schilder
kunst. Met een dik penseel met
fijne punt en een minimum aan
lijnen maakt hij op moerbei-,
rijste-, of xuanpapier een tref
fend schilderij. Soms zwart
wit, soms ingekleurd met Chi
nese pigmenten maar altijd
voorzien van een rode stempel,
het signatuur van de kunste
naar.
Tentoonstelling tot 27 augustus in
Gallery Atelier d'Ouwe Smisse, Mo
lenstraat 19 in Groede. Openingstij
den: do. t/m za. 10.30 tot 17.00 uur
ting Cultureel Jongeren Pas
poort (CJP) aan de scholen
bonnen waarmee scholieren i
goedkoop naar theater, bio
scoop of museum kunnen. Lan
delijk maakt 73 procent van de
scholieren van die bonnen ge
bruik. Zeeland zit daar met 61
procent aanzienlijk onder, fc
Limburg, waar scholen en cul
turele instellingen intensief sa
menwerken, worden de bonnen
het meest gebruikt. Daar maak:
80 procent van de scholieren er
gebruik van.
Volgens woordvoerder Martin
Kamphuis van het CJP in Am
sterdam heeft de lage score in
Zeeland mede te maken met de
grote reisafstanden in Zeeland
,Met name in Zeeuws-Vlaande
ren is er een probleem met de
bonnen. Daar gaan leerlingen
naar culturele instellingen in
België, waar de bonnen niet gei-
digzijn."
TERNEUZEN - Het Festival
van Zeeuwsch-Vlaanderen
wordt vrijdag 6 september offi
cieel geopend door de Belgische
minister van Staat Mare Eys-
kens.
Eyskens is voorzitter van het
Festival van Vlaanderen en
staat bekend als een liefhebber
van cultuur. Als politicus was
hij minister en zelfs een periode
eerste minister van België. De,
opening vindt plaats in het
Scheldetheater in Terneuzen
om 18.00 uur.
Vanaf 20.00 uur verzorgt het I
Symfonieorkest van Vlaande
ren onder leiding van David An
gus in het Scheldetheater een
concert. Op het programma bal
letmuziek (Jeu de Cartes) van
Stravinsky, de ouverture La Ce-
nerentola van Rossini, de 41ste
symfonie en het 21e pianocon
cert van Mozart met als solist
Dejan Lazic.
TERNEUZEN - De kunstenaars
Frans Kegels uit Sas van Gent
en Frans Room uit Wormerveer
houden tot eind september ex
posities in de expositieruimte
van ziekenhuis De Honte in Ter-
neuzen.
Kegels maakt overwegend
ruimtelijke kunstwerken in
brons. Zijn werk is bijna altijd
gerelateerd aan de mens, die hij
realistisch uitbeeldt, idealiseert!
of filosofisch verbeeldt.
Frans Room exposeert vuurto-'
rens.
Door de invoering van nieuwe
elektronische navigatiesyste
men is dit maritieme erfgoed,
nagenoeg overbodig geworden,
en zijn de vuurtorens nu objec
ten met een hoogst onzekere
toekomst. Met name om die re
den besloot Room ze voor het
nageslacht vast te leggen. Hier
bij zit ook zijn absolute favoriet
de twaalfzijdige constructie,
van de vuurtoren in Schevenin-
gen.
Beide exposities zijn tijdem
kantooruren te bezoeken.
ZIERIKZEE - Organist Rimb
Verhage geeft op woensdag 2!
augustus een concert op hel
Kam Van der Meulen orgel in
de Nieuwe Kerk in Zierikzee.
Op het programma staan onde:
meer Ciacona van Pachelbel
Praeludium et Fuga van Men
delssohn en Trio van Krebs.
Verhage is behalve al twaalf
jaar organist in Zierikzee er.
Oude Tonge, ook dirigent van
drie koren en heeft een lesprak
tijk. Het concert begint oit
20.00 uur.
OUDDORP - Anja Grinwis, Nel
Tanis en Margreet Struyk expo-,
seren tot en met donderdag 29
augustus met hun beeldsculptu
ren in 't Blaeuwe Huus in Oud
dorp.
De drie vrouwen hebben geza-
melijk een cursus kleien ge
volgd bij Clarine Belemans
't Blaeuwe Huus is geopend var.
maandag tot en met vrijdag var
83 0 tot 173 0 uur en op zaterdag
van 8.30 tot 16.00 uur.
Marcel Verreck (r) draagt in alle vroegte een verhaal uit zijn nieuwe bundel voor aan Henk van Beek,
reiziger uit Kwadendanune. foto Mechteld Jansen
