Onteigende boeren krijgen geld
TOT 50% 1
31J POT
AXEL
I
PZC
Poolse kolonel rebelleert tegen
maffiapraktijken legerleiding
pot
Amerika valt Irak
desnoods alleen aan
Den Haag steunt Nederlanders in Zimbabwe bij internationaal proces
Explosie in
Afghanistan
kost 26 levens
Saartjie herbegraven
VN evacueert
Soedanese
vluchtelingen
AXEL
Aanslag op
christelijk
ziekenhuis
Pakistan
Weer bomaanslag aan Costa
Portugal spil in wapenhandel EU
Britse Labourpartij in geldnood
Oud-SS'er blijft gevangen
Italiaan doodgeschoten op Sulawesi
Midden-Europa wacht
nog meer overstromingen
zaterdag 10 augustus 2002
door Eelco van der Linden
HARARE - De Nederlandse re
gering geeft Nederlandse boe
ren in Zimbabwe, wier land
wordt onteigend, financiële
steun voor het voeren van een
internationaal proces tegen de
Zimbabwaanse staat.
Dat staat in een brief die giste-
ISLAMABAD - Een enor
me explosie in de Af
ghaanse stad Jalalabad
heeft gistermorgen zeker
26 mensenlevens geëist.
Dat heeft het Afghaanse
ministerie van Defensie
gezegd. Ongeveer tachtig
mensen raakten gewond.
Het dodental zou kunnen
oplopen tot vijftig.
Het is onduidelijk of het
ging om een bomaanslag.
De ontploffing, die ook
tientallen huizen bescha
digde, deed zich voor op
het kantoor van een hulp
verleningsorganisatie.
Het gaat om een bureau
dat zich bezighoudt met
de wederopbouw van het
land. Deze organisatie be
staat sinds medio jaren
tachtig. Er zouden alleen
Afghanen werken.
Plaatsvervangend gou
verneur Mohammad Asif
Qazizada van de provin
cie Nangarhar, waarvan
Jalalabad deel uitmaakt,
gelooft niet in een aan
slag. De militaire com
mandant van Jalalabad
denk echter dat terroris
ten de explosie hebben
veroorzaakt. Vijf mede
werkers van de hulporga
nisatie zijn opgepakt, om
dat zij zich op het moment
van de explosie niet in het
kantoor bevonden.
DPA/RTR
ren is verstuurd naar de voor
man Ben Funnekotter van de
Nederlandse boeren in het zui
delijke Afrikaanse land.
Gisteren verliep de door de re
gering gestelde termijn waar
binnen 2900 boeren, onder wie
vijftien Nederlanders, van hun
land moesten zijn vertrokken.
Enkele honderden boeren gaven
geen gehoor aan deze oproep.
De Zimbabwaanse autoriteiten
gingen ook nog niet over tot ar
restatie van deze mensen. In to
taal wonen er circa 45 Neder
landse boeren in Zimbabwe.
Vijf Nederlandse boeren zijn al
geruime tijd bezig de onteige
ning aan te vechten, op basis
van een tussen Nederland en
Zimbabwe gesloten overeen
komst. Deze 'Overeenkomst ter
Bescherming van wederzijdse
Investeringen' (IBO) houdt in
dat investeerders en investerin
gen in eikaars land worden
beschermd en in geval van ont
eigening compensatie plaats
vindt. Bij een conflict kan een
speciale rechtbank in Washing
ton, gelieerd aan de Wereld
bank, een vonnis vellen
De Nederlandse regering, een
van de felste criticasters van het
Mugabe-regime, stelde zich tot
nu op het standpunt dat Neder
land formeel geen geld hoeft te
geven nu Zimbabwe zijn ver
plichtingen niet nakomt. Wel is
de ambassade in Harare actief
om met het akkoord in de hand
de onteigeningen aan te vech
ten. Dat gebeurt met wisselend
resultaat „Het grootste pro
bleem is dat de autoriteiten el
kaar onderling tegenspreken en
de zogenaamde oorlogsvetera
nen 'op de grond' vaak gewoon
hun eigen gang gaan", aldus een
diplomaat.
Deze week gebeurde zoiets. Het
Zimbabwaanse ministerie van
Buitenlandse Zaken liet de am
bassade weten dat de Neder
landse bedrijven van de 'ontei-
geningslijst' verwijderd konden
worden. „We waren dolblij",
zegt Loekie Weller, die met haar
man en zoon een bedrijf heeft in
Mvurwi, honderd kilometer ten
noorden van Harare, en grote
problemen ondervindt. Haar
man overleefde vorig jaar ter
nauwernood een aanval met bij
len en speren.
Maar de vreugde voor de familie
Weller was van korte duur. „De
zelfde dag bleek het ministerie
van Landbouw de toezegging
tegen te spreken en donderdag
stond een oorlogsveteraan hier
te schreeuwen dat we moesten
vertrekken." De familie moest
halsoverkop vluchten naar Ha
rare.
De Wellers waren gisteren, naar
het zich nu laat aanzien, de eni
ge Nederlandse familie met gro
te problemen.
Verrekenen
Hoewel president Mugabe heeft
aangetoond weinig respect voor
juridische uitspraken in eigen
land te hebben, lijkt dat anders
voor een vonnis van het hof in
Washington. Boetes kunnen
hoog oplopen en via de Wereld
bank wel degelijk te worden
'verrekend'. GPD
GENÈVE - De VN-vluchtelin-
genorganisatie UNHCR haalt
duizenden Soedanese vluchte
lingen weg uit het noorden van
Oeganda, omdat ze bedreigd
worden door rebellen van het
Verzetsleger van de Heer.
Afgelopen maandag vielen bij
een aanval van de rebellen op
een vluchtelingenkamp in
Acholipii zeker 55 doden.
De rebellen ontvoerden ook vier
Oegandese hulpverleners, sta
ken gebouwen en voertuigen in
brand en namen goederen mee.
Donderdag dreigden ze met
nieuwe aanvallen als de vluch
telingen en hulporganisaties
Noord-Oeganda en Zuid-Su-
dan niet binnen een week verla
ten.
Woordvoerder Chris Janowski
van het UNHCR zei dat de
vluchtelingen niet verplaatst
worden vanwege het ultima
tum, maar om hen in veiligheid
te brengen. De vluchtelingen
worden voorlopig onderge
bracht in een ander vluchtelin
genkamp in Kiryondongo, dat
verder naar het zuiden ligt. Uit
eindelijk moeten ze worden ge
huisvest in een kamp aan het Al-
bertmeer. Het Verzetsleger van
de Heer werd in 1987 opgericht
en was tot voor kort gevestigd in
Zuid-Soedan. Het Oegandese
leger begon in maart toestem
ming van Soedan een offensief
tegen de rebellen om hen uit
Zuid-Soedan te verdrijven.
Sindsdien hebben de rebellen
tientallen mensen ontvoerd en
vermoord. AP
HANKEY - Khoisan-hoofd Joseph Little (1) leidt de begrafenisceremonie van Sarah Baartman in Hankey, in de Zuid-Afrikaanse riviervallei Gamtoos. Baartman, ook wel be
kend als Saartjie of de Hottentot Venus, werd tweehonderd jaar geleden door een Britse dokter mee naar Europa meegenomen als onderzoeksmateriaal. Frankrijk, waar ze
was overleden, gaf haar stoffelijke resten enkele maanden geleden vrij. foto Mike Hutchings/RTR
doorRuna Hellinga
WARSCHAU - Vriendjespoli
tiek en maffiapraktijken. Dat
verwijt de Poolse kolonel Rys-
zard Chwastek de Poolse minis
ter van Defensie Jerzy Szmajd-
zinski en de legerleiding.
De rebelse commandant van de
Twaalfde Gemechamseerde
Brigade in Stettin is deze week
geschorst, nadat hij een pers
conferentie over zijn klachten
had belegd. Hem hangt ontslag
boven het hoofd.
Wat Chwastek te zeggen heeft,
is misschien niet allemaal even
terecht. In veel van zijn kritiek
klinkt de oude, volgens sovjet
model getrainde militair door.
De kolonel vindt bijvoorbeeld
dat er ten onrechte 50.000 man
uit zijn gegaan bij het 200.000
man tellende Poolse leger. Maar
die inkrimping is geheel in over
eenstemming met de Navo-
praktijk, die uitgaat van een
klein, maar goed getraind leger.
Ook heeft Chwastek weinig op
met burgers bij het ministerie
van Defensie, die meer te zeggen
hebben over de landmacht dan
de landmacht zelf en die, in zijn
visie, officieren expres dwars
zitten. Dat burgerbestuur, een
vereiste voor Navo-lidmaat-
schap, kwam in de plaats van
een door militairen geleid mi
nisterie.
Verder is duidelijk dat hij zijn
brief deels uit wrok schreef, hij
is de afgelopen twee jaar niet in
rang bevorderd, hoewel hij daar
volgens eigen zeggen wel recht
op heeft. Aan de andere kant
breekt hij een lans voor de ge
wone soldaat, die volgens hem
schandelijk wordt verwaar
loosd. En dat terwijl de minister
van Defensie en een aantal met
elkaar bevriende, hoge legerof
ficieren onderling de vette
baantjes verdelen.
Dat is geen loze kritiek. Volgens
een rapport van de Poolse om
budsman zijn er legereenheden,
waar soldaten op laarzen zon
der zolen lopen. Er zijn eenhe
den waar dienstplichtigen niet
meer dan een keer per week on
der de douche kunnen en slechts
een enkele set ondergoed heb
ben. Veel soldaten schieten in
hun jaar diensttijd geen enkele
kogel af wegens gebrek aan mu
nitie en tankeenheden oefenen
nauwelijks, omdat er geen
brandstof is om de tanks te laten
rijden.
Tekorten
In een reactie moest de com
mandant van de landmacht, ge
neraal Edward Pietrzyk, erken
nen dat de kritiek niet onterecht
was. Volgens Pietrzyk kampt
het Poolse leger met ernstige fi
nanciële tekorten. Hierdoor, al
dus de generaal, moeten keuzes
worden gemaakt.
Los van die terechte kritiek ging
Chwastek volgens de generaal
ver buiten zijn boekje, onder
meer door zijn persconferentie
te houden op militair terrein,
terwijl hem dat uitdrukkelijk
was verboden. GPD
Advertentie
B t Ti B B ^ÉT 88 j mjm jH 8
Jori
Leolux deSede Hiilsta Rolf Benz Gelderland HF-Style Auping
Ruime keus uit onze toonaangevende meubelcollectie tijdens de opruimingsfinale.
Duizenden euro's korting, uitsluitend bi) Pot in Axel.
I Nu 10% extra korting op de reeds afgeprijsde meubels.
Elke zondag geopend van 13.00 tot 18.00 uur
Nu kopen, over 12 maanden betalen zonder rente.
Pot Nieuwendijk 89 Axel. Zeeuws-Vlaanderen Telefoon (0115) 56 20 10. SieMatic keukenstudio 1 e verdieping. A Stoutenbeek company Bezoek ons ook op internet www.stoutenbeek.nl
Label
NEW DELHI - Drie onbe
kende mannen hebben
gisterochtend in Pakistan
drie verpleegsters gedood
tijdens een aanval op een
christelijk ziekenhuis.
Twintig anderen raakten
gewond. De aanslag werd
gepleegd in Taxila, twin
tig kilometer ten noorden
van de hoofdstad Islama
bad.
De patiënten en de staf
van het ziekenhuis wer
den opgeschrikt door ex
plosies van handgranaten
die de mannen gooiden
naar de drie vrouwen, die
het kerkje op het terrein
verlieten. De aanvallers
renden verder het terrein
op en gooiden nog een
aantal granaten naar het
daar aanwezige publiek.
Zeker één van de aanval
lers kwam om, toen een
handgranaat vroegtijdig
afging. De daders moeten
volgens velen worden ge
zocht onder moslimextre
misten.
Het is de vierde keer bin
nen een jaar dat christe
nen in Pakistan het doel
wit zijn van bloedige
aanslagen. Terroristische
moslimgroepen beschou
wen de leden van de kleine
christelijke minderheid in
Pakistan als 'goddelozen'
die ook nog eens dezelfde
religie hebben als de door
hen zo gehate Amerika
nen.
De autoriteiten proberen
aanslagen tegen christe
nen te voorkomen. Presi
dent Musharraf beval
eerder dat christelijke or
ganisaties politiebescher
ming krijgen. GPD
TORRE VIE JA - Door een ontploffing is gisteren een hambur
gerrestaurant in de badplaats Torrevieja aan de Spaanse
Middellandse-Zeekust beschadigd. Er vielen geen gewonden
omdat het eethuis was ontruimd na een telefonische waar
schuwing namens de gewapende afscheidingsbeweging ETA
aan een krant in Baskenland.
In het telefoontje werd een tweede explosie aangekondigd in
het 25 kilometer verderop gelegen Santa Pola. Een ontplof
fing bleef uit, maar later werden in een discotheek explosie
ven gevonden en onschadelijk gemaakt. Afgelopen zondag
kwamen in Santa Pola twee mensen om het leven toen een au
tobom ontplofte voor een kazerne van de Guardia Civil. AP
LISSABON - Portugal is uitgegroeid tot een spil in de Euro
pese illegale wapenhandel. Dat meldde de Portugese krant
Publico gisteren op gezag van bronnen binnen de Portugese
geheime dienst SIS. Voor 50 euro is er volgens de krant al een
illegaal wapen te krijgen.
De SIS zegt dat leden van de Baskische terreurgroep ETA ac
tief zijn in de Portugese wapenhandel. De dienst spreekt van
een potentieel gevaar voor de binnenlandse veiligheid. DPA
LONDEN - De Britse Labourpartij van premier Blair ver
keert in ernstige financiële problemen. Naar nu bekend is ge
worden, stemden de vakbonden eind juli in met een nooddo-
natie van ruim 156.000 euro aan de partij. Labour heeft het
geld nodig om de lopende rekeningen te betalen.
Volgens sommige, anonieme, partijleden is dit zelfs de ern
stigste crisis sinds ruim honderd jaar. De partij zou schulden
hebben van ruim 12,5 miljoen euro, en van de bank geen geld
meer kunnen loskrijgen. ANP
MANNHEIM - Josef Schwammberger (90), een voormalige
commandant van SS-werkkampen in Polen, moet nog tien
jaar van zijn levenslange gevangenisstraf uitzitten. Een
rechtbank in Mannheim heeft dat gisteren bepaald.
Schwammberger heeft een zwakke gezondheid, maar de
rechtbank oordeelde dat de 'uitzonderlijk wrede' misdaden
die hij beging, zwaarder wegen. Ook bracht de rechtbank in
rekening dat hij tot 1987 justitie heeft ontlopen. Op 12 novem
ber dit jaar zal Schwammberger vijftien jaar vastzitten.
Schwammberger heeft volgens de rechtbank op eigen initia
tief moorden gepleegd omdat hij joden haatte. Hij zou 'vol
strekt willekeurig' hebben beslist overleven en dood van zijn
gevangenen. AP
JAKARTA - Een Italiaanse toerist is donderdagavond op het
Indonesische eiland Sulawesi door onbekenden doodgescho
ten. De 34-jarige man zat in een bus die onder vuur werd geno
men, aldus de politie. Vier andere inzittenden, allen Indone
siërs, raakten gewond.
De bus reed vanToraja naar Tenpena, op ruim 1600 kilometer
ten noordoosten van de hoofdstad Jakarta. De Italiaan was
met een vriend op excursie geweest naar het zuiden van het ei
land. Het centrale gedeelte van Sulawesi is al drie jaar het to
neel van strijd tussen christenen en moslims. De Indonesische
politiechef generaal Da'i Bachtiar stuurt extra mankracht
naar het gebied. DPA/AFP
van onze redactie buitenland
LONDEN - De Amerikaanse
president Bush is bereid om des
noods alleen Irak aan te vallen
als dat nodig mocht zijn, maar
verwacht wel de steun van de
Britse premier Tony Blair. Dat
schrijft een hoge adviseur van
het Amerikaanse ministerie van
Defensie in de Britse krant Dai
ly Telegraph van gisteren.
De mening van Richard Perle,
die hoofd is van de Defence Po
licy Board, een belangrijke ad
viescommissie, komt overeen
met die van Britse deskundigen.
Die menen dat Blair de zijde van
Bush zal kiezen als de Ameri
kaanse president ten strijde
trekt. Perle zei verder dat het
aanbod van de Iraakse presi
dent Saddam Hoessein van
vorige week om onder voor
waarden weer VN-wapenin
specteurs toe te laten geen in
vloed zal hebben op het besluit
voor een eventuele aanval
„Bush noch Blair zal zich laten
afleiden door Saddams charme
offensief", meent Perle.
De Britse regering zou echter de
Verenigde Staten dringend heb
ben afgeraden Irak aan te val
len. Dat zou alleen maar de con
flicten in Israël, Afghanistan en
de Indiase deelstaat Kashmir
verhevigen. Dat hebben bron
nen uit defensiekringen en uit
de diplomatie volgens de Britse
krant The Independent gisteren
bevestigd.
Een nieuwe oorlog zou ernstige
gevolgen hebben voor de crises
in de genoemde gebieden, vre
zen de bronnen. „Dit zijn zaken
die de Amerikanen blijkbaar
niet goed hebben overdacht",
aldus een bron, een anonieme
regeringsfunctionaris in de
Britse krant. Er bestaan boven
dien zorgen over de oproep van
de Amerikaanse president Bush
voor een nieuw bewind in Irak
Een alternatief is er namelijk
helemaal niet, vinden de diplo
maten en functionarissen.
Biologische wapens
Hoewel Groot-Brittannië er ze
ker van is dat Saddam Hoessein
de beschikking heeft over che
mische en biologische wapens,
zeggen de regeringsbronnen dat
er geen bewijs is dat de Iraakse
leider ze ook echt tegen het wes
ten kan inzetten. RTR/ANP
van onze redactie buitenland
WENEN - In Oostenrijk hebben
tientallen bewoners van onder
gelopen dorpen de nacht op het
dak van hun huis doorgebracht
in afwachting van reddingswer
kers en in Rusland zijn zeker 34
mensen omgekomen door het
noodweer dat Europa in zijn
greep houdt.
Hoewel het water zich inmid
dels aan het terugtrekken is,
wordt voor dit weekeinde meer
regen - en daarmee nieuwe
overstromingen - verwacht.
Zestien van de Russische slacht
offers werden gisteren gevon
den in Sjirokaja Balka bij
Novorossiisk aan de Zwarte-
Zeekust, maakte het Ministerie
van Noodsituaties bekend. In
het nabijgelegen dorp Abraoe
Djoerso werden de lichamen
van een kind en twee kampeer
ders gevonden, terwijl zes ande
ren vermist worden.
In het zuidwesten van Roemenië
vonden een man van 62 en een
kind van 8 de dood toen de straf
ten van hun dorp zich vulden
met kolkende stromen.
In Bulgarije kwamen twee boe
ren om door bliksem en kwamen
tal van dorpen zonder elektrici
teit te zitten.
Grote delen van Opper- en Ne-
der-Oostenrijk stonden gisteren
nog onder water. Hoewel het
peil zakte, werd voor het week
einde meer regen verwacht. De
waterbouwkundige dienst van
Neder-Oostenrijk zei dat de
overstromingen de ergste waren
sinds m 1896 werd begonnen
met het bijhouden van gege
vens.
Het reddingswerk werd gister
ochtend hervat met de inzet van
vijfhonderd militairen en tien
tallen vrijwilligers van het Rode
Kruis Overal waren huiseige
naren in de weer om het water
uit hun kelders te scheppen. De
brandweer zei dat een aantal
huizen dreigt in te storten. On
geveer 4000 brandweerlieden
waren ingezet om brandstof op
te ruimen uit tanks die onder
druk van het water zijn gebar
sten. AP