Down-test voor alle zwangeren
PZC
Mogelijke opvolgers Herben
missen de nodige kwalificaties
39ÜÜ
Kamp voorkomt met
voorschot chaos bij
nieuwe huursubsidies
Eis twaalf jaar cel in
zaak-Tjirk van Wijk
Staat rechtvaardigt
gevangenisnoodwet
voor bolletjesslikkers
PvdA bepleit gedragscode gesubsidieerde bedrijven
VU Amsterdam ontwikkelt goedkoper onderzoek om syndroom op te sporen
Taxi-ritje op de motor
3
Douane vindt 110 kilo cocaïne
Kapitein in Cyprus opgepakt
Meer meldingen legionella
Vewin is tegen vuil kraanwater
Lichaam vermiste zeiler gevonden
Python in plaats van alarminstallatie
Rechter spreekt
straatracers vrij
Frauderende
postbeambte
gevangenis in
Sun OQQ
M* 'Ik ga
W voor
■i Edah!'
woensdag 7 augustus 2002
van onze redactie binnenland
ORANJEWUU1J - fcr moet een
gedragscode komen voor be
drijven die gebruik maken van
overheidssubsidies. Zo'n ge
dragscode moet voorkomen dat
bedrijven met veel overheids
steun worden binnengehaald en
na een paar jaar toch weer ver
dwijnen.
Hiervoor pleitte gisteren Twee
de-Kamerlid J. Tichelaar
(PvdA). Aanleiding is het ver
trek van het Amerikaanse com
puterbedrijf SCI uit Heeren
veen. Het bedrijf is vier jaar
geleden met vele miljoenen
rijks- en provinciaal en gemeen
tegeld naar Heerenveen ge
haald.
Tichelaar meent dat bedrijven
hun maatschappelijke verant
woordelijkheid moeten kennen.
„Het bedrijf was belangrijk
voor deze regio en zat eigenlijk
nog in een opbouwfase. Ze ver
trekken niet omdat zij failliet
dreigen te gaan, maar wijken uit
naar een lagelonenland. Dat
slaat nergens op."
Bedrijven die gebruikmaken
van overheidssubsidies krijgen
geen voorwaarden opgelegd
over vertrek van het bedrijf.
Volgens Tichelaar zouden dat
soort zaken in een code vastge
legd moeten worden. Ook over
terugbetaling van subsidies is in
principe niets vastgelegd. „We
hopen dat de belastingcenten
met het vertrek van SCI niet
weggegooid zijn, maar we vre
zen het ergste. In ieder geval iets
om in de toekomst te voorko
men."
De PvdA heeft ook schriftelijke
vragen gesteld aan minister
Heinsbroek (Economische Za
ken). ANP
door Gitte Brugman
DEN HAAG - Alle zwangere
vrouwen kunnen in de toekomst
worden getest of hun embryo
mogelijk het syndroom van
Down heeft. De Vrije Universi
teit in Amsterdam onderzoekt
een bloedtest waarmee veel
goedkoper dan nu en met min
der risico's op het syndroom kan
worden gescreend.
Onderzoek naar deze erfelijke
afwijking gebeurt nu alleen bij
zwangere vrouwen van 36 jaar
of ouder. De komende jaren
vraagt de Vrije Universiteit in
Amsterdam zesduizend zwan
gere vrouwen mee te werken
aan een bloedtest, die met een
DNA-analyse het syndroom
kan aantonen. De bloedtest kan
menig duurdere vlokkentest of
vruchtwaterpunctie overbodig
maken.
Het onderzoek van het VU me
disch centrum staat onder lei
ding van J. van Vugt, hoogleraar
foetale geneeskunde. Er is al
aangetoond dat uit het bloed
van zwangere vrouwen DNA
van de foetus kan worden geïso
leerd. Wat Van Vugt nog uit wil
zoeken, is of het bloed moet
worden geprikt bij een zwan
gerschap tussen de zes tot zeven
weken of bij de acht tot negen
weken. Dat is aanmerkelijk
vroeger dan bij huidige metho
den.
De VU werkt samen met het
AMC en het Onze Lieve Vrouwe
Gasthuis in Amsterdam en het
Medisch Centrum Alkmaar. Het
grootschalige onderzoek moet
aantonen hoe nauwkeurig de
test de kans op het syndroom
van Down voorspelt. Nu maken
ziekenhuizen gebruik van de
triple test en de nekplooimeting
bij het embryo om die kans te
bepalen.
In Nederland komen vrouwen
die 36 jaar of ouder in aanmer
king voor de voorspellende tes
ten en de eventuele vlokkentest
of vruchtwaterpunctie om het
syndroom van Down voor hon
derd procent vast te stellen. Van
Vugt vindt deze grens arbitrair.
„Statistieken tonen aan dat de
meeste kinderen met Down
syndroom worden geboren bij
vrouwen van 35 jaar en jonger",
zegt hij in het tijdschrift Sy
naps. Met de nieuwe bloedtest
kunnen makkelijk alle zwange
re vrouwen gescreend worden.
Van Vugt: „Mocht dan blijken
dat er kans bestaat op Down
syndroom, dan volgen alsnog de
gebruikelijke onderzoeken."
De kosten van screening van
bloedserum liggen met 70 euro
veel lager dan van die van vlok
kentesten of vruchtwaterpunc
ties. Bovendien is er bij deze
duurdere tests een klein risico
op miskramen.
Van Vugt verwacht dat het
bloedonderzoek op termijn kan
worden geautomatiseerd,
waardoor de kosten nog meer
dalen.
Als dit onderzoek slaagt, kun
nen ook andere chromosomale
afwijkingen worden opge
spoord.
Mogelijk zijn in het vroege sta
dium van de zwangerschap ook
sporen te vinden voor bijvoor
beeld hemofilie A, cystic fibrose
(taaislijmziekte) of de (spier)
ziekte van Duchenne. GPD
AMSTERDAM - R. Kallenbach rijdt vanaf vandaag met zijn motortaxi door Amsterdam. De taximotorrijder is herkenbaar aan zijn motorhelm, waarop hij een daklichtje met
taxi heeft gemonteerd. Iedereen die mee wil kan hem aanhouden. foto Robin Utrecht/AN P
ROTTERDAM - De douane heeft 110 kilo cocaïne onder
schept in de haven van Rotterdam. Dat gebeurde op zondag 28
juli. De douane maakte de drugsvangst gisteren pas bekend.
De cocaïne is inmiddels vernietigd.
De 110 kilo heeft een straatwaarde van ongeveer 5,5 miljoen
euro. De cocaïne zat verstopt in een container die uit Zuid-
Amerika kwam en Nederland als bestemming had. De douane
had de container geselecteerd voor een controle via een risico
analyse. ANP
DELFZIJL - Een kapitein van rederij Wagenborg uit het Gro
ningse Delfzijl zit sinds een week gevangen in de Cypriotische
hoofdstad Nicosia.
De 41 - jarige Groninger is voor de kust van de Grieks-Cyprio
tische haven Limassol aangehouden, omdat hij korte tijd
daarvoor de Turks-Cypriotische haven Famagusta had aan
gedaan, aldus de rederij gisteren.
De rederij denkt dat de kapitein is opgepakt, omdat het vol
gens een Cypriotische wet uit begin j aren zeventig is verboden
havens op het Turkse en Griekse deel van het eiland vlak na
elkaar te bezoeken. De kapitein is tot dertig dagen cel veroor
deeld. ANP
BILTHOVEN - In de eerste helft van dit jaar zijn 52 gevallen
van legionella gemeld. Vorig jaar waren dat er in diezelfde pe
riode 19. Een duidelijke verklaring voor de stijging ontbreekt,
aldus het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu.
Het gaat om mensen die de ziekte in Nederland opgelopen
moeten hebben. Opmerkelijk is ook dat onder de 52 gevallen
27 vrouwen waren. Doorgaans krijgen veel meermannen dan
vrouwen de ziekten. Er zijn geen aanwijzingen gevonden voor
een gemeenschappelijke besmettingsbron. ANP
RIJSWIJK - De vereniging van waterbedrijven Vewin is tegen
het idee om drinkwater alleen nog in flessen aan te leveren. Ze
vinden ongezuiverd kraanwater te gevaarlijk. „Wie wil er
douchen met legionella's?", stelde de Vewin gisteren. De ver
eniging reageert op het idee dat F. Stadler, voorzitter van de
werkgroep Water van ondernemersorganisatie VNO-NCW,
vrijdag lanceerde op persoonlijke titel. Hij wil fors besparen
op de waterzuivering.
„Op het eerste gezicht 1 ij kt de gedachte terechterkent de Ve
win. „Een Nederlander drinkt hooguit zo'n drie liter water
per dag, terwijl we totaal gemiddeld 126 liter gebruiken.
Maar Stadler vergeet dat risico's voor de volksgezondheid
ook optreden bij water dat voor andere persoonlijke toepas
singen wordt gebruikt." ANP
URK - De politie heeft gisterochtend in het IJsselmeer het
stoffelijk overschot gevonden van de 17-jarige Volendammer
die vrijdag overboord sloeg van een zeilschip. Dat heeft het
Korps Landelijke Politiediensten (KLPD) bekendgemaakt.
De waterpolitie vond de jongen in het gebied waar hij vrijdag
middag bij een stoeipartij te water raakte. Hij sloeg daarbij
met zijn hoofd tegen het jacht en verdween onder water. Hij
was met drie vrienden onderweg van Monnickendam via
Enkhuizen naar Lemmer. Direct na het voorval sprongen zijn
vrienden hem na, maar zij konden hem niet meer vindenANP
door Lianne Sleutjes
DEN HAAG - De 140.000 huur
ders die dit jaar voor het eerst
huursubsidie hebben aange
vraagd, krijgen een voorschot
van het ministerie van Vrom.
Minister Kamp heeft hiertoe
gisteren besloten.
Hij wil daarmee de achterstand
bij het toewijzen van huursubsi
die wegwerken en een chaos
voorkomen, aldus zijn woord
voerder.
Door de grote achterstand bij de
verwerking van gegevens, drei
gen veel huurders een paar
maanden zonder subsidie te
blijven zitten terwijl zij daar
wel recht op hebben. Daarom
krijgen komende week 70.000
huurders een voorschot; uiter
lijk begin september volgt de
rest. Het bedrag is gebaseerd op
de gemiddelde huursubsidie die
wordt verstrekt aan een huis
houden. Normaal moet een
huurder wachten op de defini
tieve beoordeling of hij wel
recht heeft op subsidie voordat
geld wordt overgemaakt.
Aan het voorschot zijn geen
rechten te ontlenen, aldus de
woordvoerder van het ministe
rie.
Sinds dit jaar lopen de aanvra
gen voor huursubsidie via het
ministerie in plaats van de ge
meenten zoals voorheen het ge
val was.
Gemeenten wezen aanvragers
die geen recht hadden op subsi
die sneller af. Normaal komen
jaarlijks 40.000 nieuwe aanvra
gen binnen, dit jaar zijn het er
140.000.
Een oorzaak voor die toename
kan het ministerie niet geven.
Wel bemoeilijkt die toevloed de
verwerking van de gegevens.
Volgens het ministerie leek het
er echter tot eind juli op dat alles
op tijd verwerkt zou zijn. GPD
door Peter Elberse
ARNHEM - Advocaat-generaal
L. van der Laan heeft gisteren
voor het gerechtshof in Ajrnhem
twaalf jaar cel geëist tegen een
47-jarige man, wegens diens rol
in de zeer gewelddadige dood
van Tjirk van Wijk. Deze werd
op 16 oktober 1999 in zijn wo
ning in Groningen op gruwelij
ke wijze met een mes afgeslacht.
De hoofddader werd door de
rechtbank in Groningen veroor
deeld tot veertien jaar cel en tbs.
Hij berustte in dat vonnis. Zijn
gisteren terechtstaande hand
langer kreeg van de rechtbank
twaalf jaar opgelegd. Hij ging in
hoger beroep. Tot verrassing
van velen sprak het hof in Leeu
warden hem vorig jaar vrij, om
dat niet vast zou komen zijn te
staan dat hij daadwerkelijk een
aandeel had gehad in de dood
van de 27-jarige, zwakbegaafde
Van Wijk.
Na de vrijspraak in Leeuwarden
ging het Openbaar Ministerie in
cassatie bij de Hoge Raad. Dit
hoogste rechtscollege vond dat
de zaak opnieuw moest worden
behandeld.
De hoofddader en zijn handlan
ger reisden op de bewuste dag
per bus van Assen naar Gronin
gen. In Groningen pleegden zij
winkeldiefstallen. Óm zich ver
borgen te houden voor de poli
tie, belden zij aan bij de woning
van de hen onbekende Tjirk van
Wijk.
Toen deze opendeed, viel de
hoofddader hem onmiddellijk
aan. Korte tijd later diende hij
het slachtoffer enkele tientallen
messteken toe. Op zijn aandrin
gen van stak zijn compaan ook
enkele malen.
Bang
De 47-jarige man wist dat Van
Wijk in doodsnood verkeerde,
maar stak geen vinger naar hem
uit, zo betoogde Van der Laan.
Dat hij bang zou zijn geweest
voor de andere dader en daarom
zijn bevelen opvolgde, is niet ge
bleken.
Het Leeuwarder hof kwam on
der meer tot vrijspraak omdat
Van Wijk vermoedelijk dood
was toen de verdachte in op
dracht van de hoofddader stak.
Van der Laan keert die redene
ring om. Het hof doet uitspraak
op 20 augustus. ANP
ASSENDELFT - Een 2,15 meter lange albino tij
gerpython bewaakt in een winkeletalage in As
sendelft een ivoren olifantentand ter waarde van
4500 euro. Winkeleigenaar Ger Jong hoopt zo die
ven te weren.
Jong heeft voor de python gekozen, omdat hij niet
zoveel vertrouwen heeft in een alarminstallatie.
„Een etalageruit is snel vernield en een alarm
piept alleen maar. Met een slang steek je je hand
niet zo snel uit naar de tand."
Behalve 'zwaarlijvige' bewaker van het ivoor is de
wurgslang een grote publiekstrekker. De python
verdwijnt uit de etalage zodra de tand is verkocht
en gaat dan terug naar de eigenaar, de zwager van
Jong. Volgens de winkeleigenaar is het dier 'Hol
landse kweek'.
De handel in ivoor is verboden, maar Jong zegt te
beschikken over een zogenoemde cites-verkla-
ring, waaruit blijkt dat de verkoop van de tand le
gaal is. Hij heeft het voorwerp een tijd geleden
gekocht op een Nederlandse veiling.
foto Evert Elzinga/ANP
UTRECHT - Twee Utrechters en
een Maarssenaar zijn gisteren
door de kantonrechter in
Utrecht vrijgesproken van ver
storing van de openbare orde
door deelname aan straatraces.
De verdachten krijgen hun in-
beslaggenomen auto's terug.
Het drietal werd op 30 juni door
de politie aangehouden op in
dustrieterrein Lage Weide in
Utrecht. Volgens officier van
Justitie M. van Leent was er
sprake van 'dreigende wanor
delijkheden', omdat de groep
waarvan zij deel uitmaakten
van plan zou zijn te gaan straat
racen. Omdat het niet eerder
was gelukt de straatracers op
heterdaad te betrappen, wend
de Justitie zich tot de Algemene
Plaatselijke Verordening, waar
in ook een dreigende verstoring
van de openbare orde kon wor
den aangepakt.
De officier wees erop dat hun
kentekens waren genoteerd bij
eerdere bijeenkomsten waar
volgens verschillende getuigen
straatraces werden gehouden.
Hij eiste dat de inbeslaggeno-
men wagens Van de verdachten
verbeurd zouden worden ver
klaard, maar dat de verdachten
de eventuele opbrengst van de
auto's boven de 1000 euro zou
den terugkrijgen. Daarnaast
eiste hij drie weken voorwaar-
door Fons Kockelmans
DEN HAAG - De positie van
LPF-fractievoorzitter Mat Her
ben staat onder zware druk. Een
groep invloedrijke fractieleden
wil van hem af. Herben zou te
weinig hebben binnengesleept
in de kabinetsformatie en on
voldoende uit de verf zijn geko
men in het debat over de rege
ringsverklaring.
De vraag is alleen: wie zou hem
moeten opvolgen? Regionaal
LPF-bestuurder Tieleman
noemde de Kamerleden Scho-
newille (die overigens zelf zegt
dat Herben in functie moet blij
ven), Van As, Eerdmans en Palm
als mogelijke opvolgers. Ande
ren voegen daar de twee vice-
fractievoorzitters Hoogendijk
en Varela en de hoogste vrouw
op de LPF-lijst, Winny de Jong,
aan toe. Ook Kamerlid Wijn
schenk wordt wel als kandidaat
gezien.
Maar al deze fractieleden heb
ben hetzelfde probleem als Her
ben: ze missen iedere Kamerer
varing. De LPF-fractie telt
slechts twee leden die op poli
tieke ervaring van enige beteke
nis kunnen bogen. Dat zijn Jim
Janssen van Raay, die namens
het CDA in het europarlement
heeft gezetenen Gerard van As
jarenlang VVD-wethouder in
Alphen aan den Rijn.
Janssen van Raay was in het eu
roparlement bepaald niet on
omstreden. Hij werd achter
volgd door beschuldigingen van
fraude en vertrok tenslotte met
ruzie bij het CDA. Overigens
heeft de inmiddels 70-jarige
Janssen van Raay nog geen en
kele ambitie voor het fractie
voorzitterschap laten blijken.
Van As heeft binnen de LPF een
goede reputatie opgebouwd
door zijn rol als vredestichter in
het conflict tussen fractie en
partijbestuur. Binnen de fractie
geldt hij als een zwaargewicht
en zijn ervaring als wethouder
geeft hem een streepje voor.
Maar de Tweede Kamer is na
tuurlijk wel wat anders dan de
gemeenteraad in Alphen aan
den Rijn.
Van de overige eventuele kandi
daten heeft Eerdmans het poli
tieke bedrijf leren kennen als
fractiemedewerker van het
CDA, terwijl Palm een hoge
ambtelijke functie heeft be
kleed; hij was directeur van het
kabinet voor Nederlands-An-
tilliaanse en Arubaanse zaken.
Varela en Wijnschenk komen
beiden uit het bedrijfsleven.
Opvallend is dat twee van de
meest prominente fractieleden
zich distantiëren van de com
motie rond Herben. Zowel Ferry
Hoogendijk als Winny de Jong
noemt het 'ongepast' om het
functioneren van de fractie
voorzitter aan de kaak te stellen
terwijl die op vakantie is.
Hoogendijk noch De Jong wil
zeggen of zij beschikbaar zijn,
mocht Herben aan de kant wor
den geschoven. Of de 68-jarige
Hoogendijk veel kans zou ma
ken valt te betwijfelen. Hij
schuwt tegendraadse uitspra
ken niet en lijkt daardoor niet de
man die de broodnodige rust in
de fractie zou kunnen brengen.
Instorting
Ex-fotomodel en voedseldes
kundige De Jong zou door wij
len Fortuyn als zijn opvolgster
zijn gezien en speculeerde er
eerder zelf op dat ze Herben wel
zou willen vervangen. Maar hoe
sterk haar positie in de fractie is
na haar geestelijk instorting op
de verkiezingsavond is ondui
delijk. ANP
door Jan Kooy
DEN HAAG - De landsadvo
caat wijst de kritiek van een
groep bolletjesslikkers op het
regime in de speciale drugsge
vangenissen in grote lijnen van
de hand. Dat bleek gisteren tij
dens de behandeling van een
kort geding bij de president van
de rechtbank in Den Haag.
Het kort geding was aangespan
nen door vijf smokkelaars van
cocaïnebolletjes die vastzitten
in een tijdelijke gevangenis in
Roermond. Ze eisen overplaat
sing naar een normale strafin
richting. De huidige huisvesting
in het tijdelijke gevangenis in
Roermond is volgens de drugs
koeriers discriminerend.
De mannen klagen over de ge
brekkige faciliteiten. Het gaat
dan om voorzieningen op het
gebied van bijvoorbeeld sport,
arbeid en resocialisatie en het
voorbereiden van de gevange
nen op hun terugkeer naar de
gewone maatschappij.
Landsadvocaat F. Bleichrodt
erkent dat de noodwet ingrij
pende beperkingen van de rech
ten van de drugskoeriers tot
gevolg heeft De 'ontstane nood
situatie met de enorme toename
van het aantal bolletjesslikkers
eind vorig jaar rechtvaardigt
volgens hem de maatregelen
Volgens Bleichrodt zijn de men
senrechten in de noodwet ge
waarborgd. De bepalingen in
het Europees Verdrag voor de
Rechten van de Mens (EVRM)
zouden evenmin in het gedrang
komen.
Advocaat B. Nooitgedagt vindt
dat van een noodsituatie hele
maal geen sprake is. De bolle
tjesslikkers zijn volgens hem
slechts de pakezels, verant
woordelijk voor een relatief
klein aandeel in de cocaïne-in-
voer. De handel gaat gewoon
door, ook als deze smokkelaars
worden gepakt, betoogde hij.
De noodwet is volgens Nooitge
dagt het gevolg van politiek op
portunisme van kabinet en
Tweede Kamer. Hij omschrijft
de huidige aanpak van bolle
tjesslikkers als 'een heksenjacht
die elke vorm van realisme ont
beert'. Ook zou de noodwet op
diverse punten strijdig zijn met
nationale en internationale
wetten en verdragen. ANP
Uitspraak 14 augustus.
LELYSTAD - Een 37-jarige
postbeambte uit Lelystad die
ruim een miljoen euro heeft ver
duisterd, krijgt 30 maanden cel.
Dat heeft de rechtbank in Lely
stad gisteren bepaald.
De man stal acceptgiro's en
overschrijvingsformulieren op
zijn werk bij een postsorteerbe-
drijf in Nieuwegein. Hij veran
derde de gegevens op de bank
papieren, waardoor hij
1.231.000 euro kon doorsluizen
naar zijn bankrekening in
Duitsland. Bij huiszoeking
vond de politie nog eens voor 14
miljoen euro aan betalingsop
drachten ANP
Hein eken
Magere hamburgers Ffjah
pakket 8 stuks ItHSÜ
ca. 760 gram 5?*
wM prijs per liter 1 51
11 pnjs per kilo 5.25
mcca pack Sun tabletten
pak 100 stuks
of 3 in 1
«rawrei 66 stuks
v, *wapp-°pi
Aanbiedingen zijn geldig t/m II augustus 2002
Idah Prettig winkelen Compleet assortiment. Scherpe prtj/en.
