Bijna 1,9 miljoen voor Zuidhoek ^™nb"Sa„nd
Het Zeeuwse ritme van
de stam
Opwarmen voor vampiertikkertje
Strandkrant laat
Opknapbeurt Zierikzees bedrijventerrein kan dit najaar van start
Twee gewonden
bij ongeval
in Brijdorpe
Muziek en mossels op
Zierikzeese Havendag
zeeuwse almanak
Verwendag
VAKANTIE VAKANTIE VAKANTIE VA KAN
IE VAKANTIE
waarin opgenomen
de Zierikzeesche Nieuwsbode
1844 - 1998
SCHOUWEN-DUIVELAND
woensdag 7 augustus 2002
door Famke van Loon
RENESSE - Renesse en Schou-
wen-Duiveland zijn dit jaar niet
in beeld als populaire kust
plaats. In de Strandkrant,
waarin jaarlijks de meest hippe
en trendy badplaatsen van Ne
derland worden besproken,
wordt met geen woord gerept
over de West-Schouwse kust.
Volgens F. van Kessel, adjunct
hoofdredacteur van BasisMedia
BV, wil de Strandkrant vooral
een 'geografische peiling' geven
van wat er langs de kust gaande
is. Wat betreft Zeeland is dit
jaar gekozen om Walcheren en
Zeeuws-Vlaanderen eruit te
lichten. Zowel de Schouwse
strandpaviljoenhouders als de
Stichting promotie Schouwen-
Duiveland in de 21ste eeuw vin
den het niet terecht dat noch Re-
nesse noch Schouwen-Duive-
land vermeld zijn. „Je kunt hier
niet zomaar aan voorbij gaan",
vindt stichtingsvoorzitter E.
Troost.
Langs de Nederlandse kust
wordt jaarlijks in de zomer
maanden de Strandkrant ver
spreid. Deze gratis krant geeft
een overzicht van de populaire
badplaatsen. Met artikelen over
kite-surfen, strandfeesten en de
laatste badmode geldt de krant
als graadmeter voor j ongeren en
jonge volwassenen waar zij deze
zomer aan de kust kunnen neer
strijken voor vertier.
Vorig jaar nog mocht Renesse
Zeeland vertegenwoordigen
met een tiende plaats in de bad
plaats top tien.
Gezien de vroegere reputatie als
ongelimiteerd feestoord was de
ze klassering al een kleine ader
lating.
Onterecht
Voorzitter Troost van de Stich
ting Promotie Schouwen-Dui-
veland in de 21ste eeuw vindt
het niet terecht dat het eiland
buiten het blikveld is gebleven.
„Ze hebben ons gewoon overge
slagen. Ik vind een strandkrant
niet compleet als Schouwen-
Duiveland er niet in staat."Ook
voor de ondernemers op het
strand is het niet gunstig dat de
Westschouwse kust dit jaar bui
ten deze promotie valt. „Zeer
vervelend. Ik denk dat we hier
een strand hebben dat de ver
melding waard is. Het is mooi,
schoon en rustig. En we doen
natuurlijk zat aan activiteiten",
aldus L. Hart, voorzitter van
de Vereniging Strandpavil
joenhouders Schouwse Kust
(VSSK).
Ondanks de teleurstelling vindt
voorzitter Troost niet dat er nu
direct een man over boord is.
„Het is niet zo schrikbarend
omdat Renesse toch landelijk
een goede bekendheid heeft."
Wel is het negeren van Schou-
wen-Duiveland voor zijn stich
ting aanleiding voor de editie
van 2003 actie te ondernemen.
BRIJDORPE - Twee 22-jarige
inwoners van de gemeente
Schouwen-Duiveland zijn
maandagavond gewond ge
raakt bij een verkeersongeluk
op de ringdijk bij Brijdorpe.
De auto waarin de twee samen
meteen 19-jarige en een 21-jari
ge Schouwen-Duivelander za
ten, raakte in een bocht van de
weg. De bestuurder, die volgens
de politie tweemaal de toegesta
ne hoeveelheid alcohol op hacl,
raakte de macht over het stuur
kwijt en de auto belandde uit
eindelijk in de sloot. De jongens
moesten door de brandweer uit
het wrak van de auto bevrijd
worden. De gewonden werden
naar het Oosterscheldezieken-
huis in Goes en het Dijkzigtzie-
kenhuis in Rotterdam overge
bracht. De bestuurder van de
auto moestzijnrijbewijsinleve-
door Piet Kleemans
ZIERIKZEE - De Zierikzee
se Havendag beleeft vrijdag
23 en zaterdag 24 augustus
de vijftiende editie. Ook deze
keer staat het visserijevene
ment bol van mosselen en
muziek. Water speelt even
eens een belangrijke rol. Het
festijn wordt zaterdagavond
laat afgesloten met een
groots vuurwerk.
Vrijdag 23 augustus zijn de
huizen aan de Nieuwe Haven
versierd en verlicht om Zie-
rikzee alvast in de stemming
te brengen. Draaiorgel Alan-
ti zorgt voor muziek en in de
feesttent aan het Luitje be
gint om 20.00 uur het concert
van shantykoor De Hoekse
Waard.
Om 21.30 uur steekt de band
Bad Hair Day van wal en het
is de bedoeling dat versierde
en verlichte schepen om
streeks 22.00 uur de haven
binnenvaren.
Opening
De officiële opening van de
Havendag 2002 volgt zater
dag 24 augustus. De mossel
prinses geeft, geassisteerd
door burgemeester J. Assel-
bergs van Schouwen-Duive
land, om 13.15 uur het start
schot waarna iedereen die
dat wil mee kan varen met de
mossel vloot om Neptunus op
te halen. Na een vaartocht
over de Oosterschelde wordt
de vloot om 15.30 uur terug
verwacht in de haven van
Zierikzee.
De achterblijvers kunnen
zich ondertussen op verschil
lende manieren amuseren.
Langs de Nieuwe Haven zijn
attracties als het wonder-
wiel, de waterschoenen en de
stormbaan te vinden. Om
14.30 uur is er een Line
Dance-show, modelbouw
vereniging Flakkee geeft ac
te de présence, er zijn paling
rokers actief en Duikschool
Dolphins verzorgt een de
monstratie. The Original
Zealand Streetparade band
zorgt voor de muzikale om
lijsting.
Vanaf 16.00 uur worden mos
selen geserveerd. Koninklij
ke Harmonie Kunst en Eer
geeft om 16.30 uur een con
cert en de reddingsbrigade
Zierikzee-Duiveland ver
zorgt verschillende demon
straties. Het gekostumeerd
boegsprietlopen door visserij
en vrijwillige brandweer
gaat om 19.00 uur van start.
Fair Play speelt vanaf 20.30
uur in de feesttent op het
Luitje, op het podium bij
Bouwman is Trio Lennart
Hoekman te horen, in eetcafé
De Banjaard wordt de Red
Buil drive-in-show gehou
den en in café De Gekroonde
Suikerbiet speelt de band
Weekend. Bij laatstgenoemd
café gaat om 22.00 uur de
lampionoptocht van start.
De Havendag wordt om
23.00 uur afgesloten met
vuurwerk.
Hadden we eindelijk een
paar tropische dagen, liep ie
dereen nog te klagen: veel te
heet. Behalve dan die dame
uit de randstad. Ze had zich
zelf getrakteerd op een ver
wendag in het vakantiepark
aan de Walcherse kust. Na
het saunabezoek en een fijne
massage meldde ze zich fris
van de lever aan de balie
waar de medewerkers zich
met de tong op de schoenen
door de dag heen sleepten. Ze
vroeg hen om een muntje.
Aan dal verzoek werd vol
daan, zij het niet bepaald
vlotjes. Sorry mevrouw,
lamgeslagen door de hitte",
luidde het excuus. Onze da
me zweeg hooghartig, liep
monter de gang uit, en wierp
haar muntje in de gleuf. „Het
is ook nooit goed. Zon, zee en
strand, wat wil je nog
meer...", hoorde men haar
mompelen. „Eindelijk mooi
weer." En welgemoed vleide
ze zich onder de snelbruiner
Natuurlijk
GEOPEND
tijdens de
BOUWVAK!!
Glashandel Moerstee
Kapelle - Biezelinge
•B 0113-341688
door Famke van Loon
ZIERIKZEE - De opknapbeurt
van bedrijventerrein De Zuid
hoek in Zierikzee gaat bijna
1,9 miljoen euro kosten. Een
deel van deze kosten wordt ge
dekt door subsidies - naar ver
wachting ruim 544 duizend eu
ro - van het Rijk en de provincie
Zeeland.
Een onzekere factor in de be
groting is nog de teruggave via
het BTW-compensatiefonds,
dat met ingang van 2003 van
start gaat. In de berekeningen
gaat de gemeente nu uit van een
teruggave van 95 procent. Valt
dat percentage lager uit, dan zal
de gemeente het tekort aanvul
len uit de risicoreserve grond
exploitaties, zo heeft het college
gisteren vastgesteld.
Volgens zowel de gemeente
Schouwen-Duiveland als de on
dernemers is bedrijventerrein
De Zuidhoek in Zierikzee aan
een grondige facelift toe. Het
terrein heeft nu een verwaar
loosde en verouderde uitstra
ling, de straatverlichting laat te
wensen over en de bereikbaar
heid van de bedrijven voor het
verkeer is niet goed. Zeker als
economisch 'visitekaartje' is het
volgens wethouder G. van de
Velde-de Wilde (economische
zaken) van belang dat het be
drijventerrein er weer goed en
verzorgd bij komt te liggen.
„Dat voorkomt ook vandalisme
en inbraken."
De afgelopen jaren is daarom in
samenspraak met de onderne-
Advertentie)
mers gewerkt aan het revitalise
ringsplan voor het Zierikzeese
bedrijventerrein, dat De Zuid
hoek weer meer allure moet ge
ven. Onderdelen van de vijftien
deelplannen zijn meer groen op
het terrein, een betere verkeers-
ontsluiting en de opzet van een
samenwerkingverband tussen
gemeente en bedrijven op het
gebied van onderhoud en col
lectieve terreinbeveiliging.
Voor het vernieuwingsplan is
subsidie aangevraagd in Den
Haag. Bij deze aanvraag zijn de
kosten van het project geschat
op 1,36 miljoen euro.
Nu de subisidiestroom van het
Rijk is zeker gesteld - de provin
cie mag in totaal 6,8 miljoen eu
ro verdelen - is de definitieve
begroting voor het vernieu
wingsproject opgesteld. In to
taal zal de facelift van het be
drijventerrein bijna 1,9 miljoen
euro gaan kosten. Dat deze be
rekening aanzienlijk hoger uit
valt dan geraamd, komt volgens
de wethouder 'deels omdat de
cijfers iets explicieter' zijn. Ook
zijn de (arbeids)kosten voor uit
voering van de verschillende
projecten in de afgelopen twee
jaar iets gestegen. De gemeente
staat voor deze kosten niet al
leen aan de lat: naar verwach
ting betaalt het Rijk bijna 454
duizend euro mee en doet ook de
provincie ruim negentigdui
zend euro in het zakje.
Wanneer die bijdrage binnen
enkele weken vaststaat, kan het
vernieuwingsproject beginnen.
De plannen worden, vanaf het
najaar, in fasen uitgevoerd. Het
eerste wat nu te doen staat is het
starten van verschillende on
derzoeken: zo moet onder meer
bekeken worden waar de nieu
we straatlantaarns geplaatst
moeten worden voor een goede
verlichting van het terrein en
moet uit een parkeeronderzoek
blijken op welke termijn een
vrachtwagenparkeerterrein
aangelegd moet worden. Wet
houder Van de Velde verwacht
dat de eerste plannen begin
2003 daadwerkelijk uitgevoerd
kunnen worden.
Bij de kerk in Renesse doen zo'n twintig kinderen mee aan Halloweenspellet jes. foto Pieter Honhoff
door Andrea Bolle
RENESSE - Er staat een harde
wind, maar het regent niet in
Renesse. Dimitri en Monique
van Schouwenland Eventures
slaan naast de Jacobuskerk hun
tent op voor de activiteit van de
dag: de Halloweenspelen.
Ondanks de dreigende lucht gis
termiddag kwamen er toch bij
na twintig kinderen opdagen.
Aan spelletjes als vampiertik
kertje, moordenaartje en hekse-
nestafette werd enthousiast
meegedaan. Als de muziek be
gint en de kinderen samen met
Dimitri aan de warming-up
dansjes beginnen, waait het zeil
van de tent. Een vader helpt het
zeil vast zetten. De harde wind
kan de pret niet drukken, want
de groep danst gewoon door ter
wijl het zeil wordt vastgeplakt
met tape. De groep van Schou
wenland Eventures is opge
deeld in een strandteam en een
dorpteam. Volgens Monique is
minder mooi weer ideaal voor
de dorpsactiviteiten. Zelfs bij
regen kunnen ze nog op deelne
mers rekenen. „Maandag had
den we het kindertheater en
toen regende het, maar toch was
het hartstikke druk", zegt ze.
Tot en met zaterdag is het Grie-
zelweek in Renesse. Vandaag
staat er bijvoorbeeld een grie
zeloptocht op het programma.
„Dan krijgen de kinderen een
spinnenweb op hun gezicht ge
schminkt en kunnen ze zich ver
kleden. We zetten opdrachten
uit rond de kerk en bij ieder goed
antwoord krijgen de kinderen
een spin op het spinnenweb er
bij", legt Dimitri uit. De onder
nemers in het dorp hebben zich
ook aangesloten bij de thema-
week.
Zij hebben hun etalages inge
richt met een door het team uit
gedeeld pakket, dat bestaat uit
heksenmutsen, vleermuizen en
zwarte ballonnen.
wachttijd één uur
door Jeffrey Kutterink
Wat is dat toch met die bomen in
Zeeland? Alsof ze verwijzen naar
de drommen toeristen in de file, staan
elzen, populieren en knotwilgen overal
keurig in de rij. Over het waarom is een
boom op te zetten. De vertoning begint
al bij Rilland. In de fruitgaarden op
Zuid-Beveland maken ze het wel erg
bont. Door de rijen bomen, zie je het bos
niet meer.
Toegegeven, het is praktisch dat de
houtgiganten in rijen staan. U wilt er
toch ook niet aan denken dat u midden
op een dijk met een gracieuze eland-
proef een eigenwijze populier moet
ontwijken. Maar in Zeeland staan wel
heel veel rijen bomen: ze markeren dij
ken, landgoederen, wegen en omzomen
fruitboomgaarden. Een sterk voor
beeld daarvan is te vinden in de Zak
van Zuid-Beveland. In tegenstelling
tot de polderwegen liggen de fruit
boomgaarden kaarsrecht. Fruitteler E.
van der Hage uit 's -Heer Abtskerke
plant graag een boompje. Hij wil er
zelfs wel voor van zijn tractor stappen.
Glimlachend en instemmend knikkend
hoort hij de bevindingen aan. De teler
kijkt eens rond over het bijna één hec
tare grote perceel en brult boven het ge
ronk van de dieselmotor: „Het draait in
de fruitboomgaarden alleen maar om
rijen en afstanden."
Het familiebedrijf is vijftien hectare
groot. Eenderde staat gevuld met pe
renbomen. Fier stapt de Bevelander op
een rij af. „Natuurlijk is het met pluk
ken makkelijk dat de bomen op rij
staan. Maar er is meer aan de hand. Ik
wil er graag met de tractor tussendoor
kunnen rijden om het gras te maaien en
om gewasbeschermingsmiddelen te
kunnen spuiten."
Denk nou niet dat het zomaar wille
keurige rijtjes zijn. Tussen elke bomen
rij zit op de centimeter nauwkeurig 3,5
meter afstand. En ook in de rij heerst
absolute orde. Elk boompje staat 1,5
meter van het andere. „De peer moet
ruimte hebben om te groeien en de zon
moet er goed bij kunnen. Van nature
groeien de takken omhoog. Wij span
nen ze met een touwtje nog net niet ho
rizontaal. Daar groeien de peren beter
door."
Windscherm
De zwaarbeladen twijgjes hebben het
bij de eerste zucht wind zwaar te ver
duren. De boom van wraak draagt geen
vruchten en dus vormen elzen of Itali
aanse populieren uit solidariteit een
windhaag. Hoge bomen vangen nu een
maal veel wind. Zulke imposante bo
menrijen, omzomen dan ook bijna alle
boomgaarden op de Bevelanden. „Het
groene windscherm werkt twee kanten
op. Het houdt de wind buiten en be
strijdingsmiddelen binnen."
Vooral de els is voor die klus een popu
laire jongen, weet landschapsinrichter
W. Joosse. „Snelgroeier, hoog en door
winterse kaalheid goed inpasbaar in
het Zeeuwse landschap." Werkend
voor het Bureau Ruimte en Groen, weet
hij maar al te goed dat de bomenrij het
landschap domineert.
„De veelheid aan bomenrijen is mis
schien typisch Zeeuws", zet hij een
boom op. „Het ontstaan ervan heeft te
maken met de invulling van het land
schap. Bomen markeren allereerst de
dijken. Je vindt bovenop de taluds
veelal populieren. Door de hoogte en
het ontbreken van onderbeplanting,
ontstaat het ritme van de stam. In
Zeeuws-Vlaanderen, Tholen en Schou
wen-Duiveland zie je soortgelijke
structuren."
Bomen staan overal in Zeeland Êeurig in rijtjes aangeplant. En dat is niet zonder reden. foto Dirk-Jan Gjeltema
Walcheren telt minder dijken dan de
Bevelanden, dus vind je daar minder
rechtlijnigheid. „Hagen van essen en
iepen beheersen het beeld. Daartussen
groeit opslag van essen en wilde roos.
Stammen zie je nauwelijks, waardoor
minder ritme in het landschap aanwe
zig is. Een uitzondering vorm het Ka
naal door Walcheren, waarlangs rijen
abelen - witte populieren - staan."
Efficiënt
De feiten op een rij verklaren veel bo
menrijen, maar niet alle. Met een klap
slaat de landinrichter een historische
atlas open. Overzichtskaarten van de
Zeeuwse polders maken het rechtlijni
ge landschap in één oogopslag duide
lijk. Wijzend op de kaart: „Stukken
land tussen dijken zijn zo efficiënt mo
gelijk ingedeeld: in rechthoeken of
vierkanten. Het duidelijkst is dat in
Borsele. Tussen de percelen staan nau
welijks bomen, maar wel op de dijken."
Knotwilgen zijn in de minderheid.
„Vroeger maakten mensen er beschoei
ing of matten van. Tegenwoordig is het
meer een herinnering aan het verleden.
Het is gebruikelijk om bij landinrich
ting te letten op de historie. Op nieuw-
landpolders hoor je populieren te
planten, op oudlandpolders eiken. De
duurzame eik verwijst naar het verle
den."
Taal uit het oerbos? Nee, het is respect
voor ongeschreven regels van de land
inrichting. Sommige landschapsin
richters wijken er tegen beter weten
van af. Een ronduit slecht voorbeeld
vindt Joosse de bomenrijen bij de Vlak-
etunnel. „Bomen zouden in dezelfde
richting moeten staan als de autoweg.
In plaats daarvan staan ze in de rich
ting van de vaarweg. Mensen beseffen
daardoor niet dat ze onder water door
rijden, want ze associëren bomen en
water niet met elkaar."
Bij Ruimte Groen vinden ze dat zulke
landinrichters de boom in kunnen. Hoe
verleidelijk ook, het bureau wijkt niet
af van zijn principes. Zie het ontwerp
voor de inpassing van de weg naai- de
volgend jaar maart te openen Wester-
scheldetunnel. Wat er ook langs komt:
geen bomen „Mensen verwachten dat
wel", lacht Joosse. „Maar bomen ont
nemen het zicht op het Zeeuwse land
schap. Dat moet centraal staan, niet de
weg. Anders gaat die een eigen leven
leiden." Daarmee klampt Ruimte
Groen zich weliswaar vast aan een
boomMaar de landinrichters hebben
hun ideeën wel op een rij
