Horeca Nobelstraat boos op ZOC
Groot Eiland is stil, maar duister
Glastuinbouw Bathpolder dijt uit
Gedenksteen in gevel
Middelburgs pand
gesneuveld bij bouw
Bunker herbergde
xtc-Iaboratorium
Kramen ontbreken in de straat tijdens Maritieme Dagen Zierikzee
ZOMER IN ZEELAND
zeeuwse almanak
Vreemde bietjes
VAKANTIE VAKANTIE VAKANTIE
VAKANTIE
door Rosalie Buizer
RILLAND - Met het ophangen
van de laatste assimilatiever-
lichting opende burgemeester
A. Verbree van de gemeente
Reimerswaal gisteren een
nieuwe kas van trostomatente-
I Ier Agro-care. Het bedrijf is on-
derdeel van het project De
j Bathpolders, bedoeld voor
glastuinbedrijven.
De Bathpolders is een project
van de gemeente Reimerswaal
en Fortis Vastgoed. De ge
meente was al eerder van plan
uit te breiden, maar werd te
ruggefloten door de Raad van
State vanwege bezwaarproce
dures.
Hierdoor liep de verkoop en
aanbouw van nieuwe glastuin
bouwbedrijven flinke vertra
ging op. „Nu staat ons niets
meer in de weg", reageert di
recteur Somson van Fortis
Vastgoed, eigenaar van de
grond.
Eerder werd ongeveer 20 hec
tare van de 100 beschikbare
hectare verkocht aan glastuin
bedrijven.
Argo -care was in 1997 het eer
ste bedrijf dat zich vestigde in
de Bathpolders. Nu volgt de
uitbreiding met een nieuwe kas
van totaal ongeveer 12 hectare.
Somson ziet het bedrijf als een
van de motoren van het project.
Hij hoopt dat meer onderne
mers naar Zeeland komen om
hier een glastuinbedrijf te star
ten.
„Het is een geschikte plek om
aan glastuinbouw te doen. Ril
land ligt tussen Rotterdam en
Antwerpen in, twee belangrij
ke afnemers. Een ander voor
deel is dat het gebied tegen de
Oosterschelde ligt. Deze gun
stige ligging aan het water
zorgt voor een hogere lichtin
tensiteit, dat een voordelige in
vloed heeft op de productie van
de gewassen. Prima geschikt
dus."
door Nadia Berkelder
MIDDELBURG - Hij was met
dubbeltjes en kwartjes bij el
kaar gespaard, maar nu is hij
weg. Aan de gevel van een pand
aan de Korendijk in Middelburg
hing een gedenksteen ter herin
nering aan de oorlog. In het
pand vonden 138 vluchtelingen
onderdak tijdens de beschietin
gen in november 1944. De steen
is bij de verbouwing van het
pand onherstelbaar bescha
digd.
In de kelder van het pakhuis van
Van Eenennaam zaten in de da
gen vlak voor de bevrijding in
totaal 138 vluchtelingen. Ze
waren afkomstig uit het wijkje
achter de Korendijk: De Eigen-
haardstraat, de Oude Werf-
straat en de Dokstraat. Door de
hevige beschietingen in novem
ber 1944 waren de woningen
niet veilig. Bovendien was er
sprake van dat de Duitsers de
bruggen in de stad zouden op
blazen. De Duitsers vonden dat
de kelder van Van Eenennaam
de beste bescherming bood. Uit
krantenberichten uit 1945
blijkt dat S. van Eenennaam ie
dereen opnam. „Elke binnen-
valler was welkom", staat in De
Vrije Zeeuw. In de kelder was
verlichting, vers water en brood
voor iedereen. Elke morgen
werd de ruimte schoongemaakt.
Dankbaarheid
Uit dankbaarheid voor die gast
vrijheid, besloten de vluchtelin
gen direct na de bevrijding iets
terug te doen. Volgens Den Hol
lander kochten de mensen van
'dubbeltjes en kwartjes' een ge
denksteen. Die werd in februari
1945 op de gevel aangebracht.
Daarop was de volgende tekst te
lezen: „Met pak en zak onder
veilig dak. Welgedaan door Van
Eenennaam. In dankbare herin
nering aan de Bange dagen van
Nov. 1944. 138 vluchtelingen."
De steen werd op 24 februari
1945 onthuld. Van Eenennaam
stond erop dat alle vluchtelin
gen aanwezig waren.
Jden Hollander uit Middelburg
verbaast zich erover dat de
steen verdwenen is. Zijn vrouw
was, als kind, één van de vluch
telingen. „Ik ben twee maanden
geleden bij de gemeente ge
weest. Ik zou nog bericht krij
gen, maar ik heb nooit meer iets
gehoord", zegt hij. Den Hollan
der is verontwaardigd. „Dat
haal je toch niet zomaar van de
muur? Dat hoort erop te zitten!
Fotograaf Ruden Riemens
kocht het pand twee jaar gele
den. Bij de verbouwing is de ge
velsteen gesneuveld, vertelt hij.
De steen is in tweeën gebroken
en is inmiddels weg. Riemens
belooft dat hij een nieuwe steen
laat maken. „Ik ben dat moreel
verplicht aan meneer Van Een
ennaam. Als ik er genoeg geld
voor heb, komt er een mooie
zwarte steen terug." Die wordt
niet in de gevel geplaatst, zoals
de oude, maar in de stoep ge
legd, die van dezelfde soort na
tuursteen wordt.
Riemens zegt al een tijd in ge
sprek te zijn met de gemeente en
de Stichting Vrienden van Mid
delburg over vervanging van de
steen. Voorzitter P. Smallegan-
ge van de stichting bevestigt
dat. Hij denkt dat de nieuwe
steen er ook daadwerkelijk
komt. „Ik heb niet de indruk dat
hij het op de lange baan wil
schuiven." Volgens wethouder
A. van 't Westeinde van cultuur
heeft de gemeente nog geen ac
tie ondernomen. Hij zegt het wel
belangrijk te vinden. „Aan dat
soort dingen moet je een herin
nering houden."
C Advertentie
Natuurlijk
GEOPEND
tijdens de
BOUWVAK!!
Glashandel Moerstee
Kapelle - Biezelinge
s 0113-341688
waarin opgenomen
de Zierikzeesche Nieuwsbode
1844 - 1998
SCHOUWEN-DUIVELAND
woensdag 31 juli 2002
door Piet Kleemans
ZIERIKZEE - De horecaonder
nemers uit de Lange Nobel
straat in Zierikzee zijn boos op
Zierikzee Actief. Zierikzee Ac
tief is onderdeel van het Zierik-
zees Ondernemers Collectief
(ZOC) en organiseert de toeris
tische Maritieme Dagen in de
monumentenstad. In tegenstel
ling tot voorgaande jaren staan
er geen kramen of attracties in
de Lange Nobelstraat, waar
door deze straat er een beetje bij
hangt en de terrassen er leeg
blijven.
De jaarlijkse Maritieme Dagen
trekken doorgaans aardig wat
volk naar Zierikzee. De afgelo
pen jaren stonden de kraampjes
door de hele binnenstad, inclu
sief de Lange Nobelstraat tot en
met het kruispunt met het Jan-
newekken, waar Café Old
Dutch een terras heeft. Dat be
zorgde het café behoorlijk wat
klandizie.
Dit jaar blijven de stoelen vol
gens een medewerker van Old
Dutch leeg. „We vallen nu pre
cies buiten de route en dat is
voor het eerst. In voorgaande ja
ren was het bij ons altijd hart
stikke druk tijdens de Maritie
me Dagen."
De uitbater van Old Dutch heeft
de kwestie aangekaart bij coör
dinator Ph. Gudde van Zierik
zee Actief. Die zou hebben toe
gezegd dat er alsnog kraampjes
in de Lange Nobelstraat zouden
verschijnen, maar tot dusverre
is dat volgens de horecaonder
nemers uit die straat nog niet
gebeurd.
Een forse tegenvaller, niet al
leen voor café Old Dutch en ca
fé-restaurant Huis van Nassau,
maar ook voor café De Klinker.
„Terwijl we nu juist voor elkaar
hadden gekregen dat we - voor
het eerst - een terras neer moch
ten zetten", zeggen een teleur
gestelde M. Berrevoets, evenals
C. van Gurp, eigenaar van De
Klinker. „Nou, we kunnen die
vijftien stoelen net zo goed weer
binnen zetten, want er komt
toch geen hond."
Berrevoets steekt zijn ongenoe
gen over de gang van zaken niet
onder stoelen of banken. „Wij
zijn lid geworden van het ZOC
onder meer vanwege die Mari
tieme Dagen. Maar als het zo
moet, kunnen we dat lidmaat
schap maar beter weer opzeg
gen. Als er volgend jaar weer
geen kramen in de Lange Nobel
straat staan tijdens de Maritie
me Dagen, dan houden wij het
voor gezien voor wat betreft het
ZOC.
Vaag antwoord
Het is Berrevoets ook onduide
lijk waarom er tijdens de Mari
tieme Dagen van 2002 geen kra
men in de Lange Nobelstraat
staan. „Ik heb dat wel gevraagd
aan meneer Gudde, de coördi
nator van Zierikzee Actief,
maar dan krijg je een vaag ant
woord. Ik vind dat een slechte
zaak." Gudde was gisteren niet
bereikbaar voor commentaar.
De eigenaar van café Old Dutch vreest lege terrasstoelen tijdens de Maritieme Dagen. foto Marijke Folkertsma
door Rob Paardekam
KLOETINGE - De brand die af
gelopen zaterdag heeft gewoed
in de bunker aan de Zomerweg
in Kloetinge blijkt te zijn ont
staan in een xtc-laboratorium.
De politie heeft in totaal vier
verdachten aangehouden.
De bunker is in de jaren vijftig
gebouwd om een nucleaire oor
log te kunnen doorstaan. Enkele
jaren geleden verkocht Defensie
het gebouw aan een internetbe
drijf, dat de locatie omdoopte
tot Cyberbunker.
Diverse internetdiensten zijn
sinds de verkoop in de bunker
ondergebracht. Nu blijkt dat
het pand ook werd gebruikt
voor de productie van xtc-pil
len, een harddrug die veel op
danceparty's wordt gebruikt.
De politie heeft vier verdachten
aangehouden. Het gaat om drie
mannen en een vrouw, in leef
tijd variërend van 25 tot 43 jaar.
Eén van de verdachten is de 42-
jarige man uit Arnhem die bij de
brand gewond raakte aan zijn
arm. Twee andere personen
werden zaterdag met ademha
lingsproblemen naar het zie
kenhuis gebracht. Of ook zij tot
de verdachten behoren, kan jus
titie niet zeggen.
Voorgeleid
Alle aangehouden personen
wonen buiten de provincie. Ze
worden nog deze week voorge
leid aan de Officier van Justitie
en de Rechter-Commissaris.
Advertentie
Kom morgen, 1 aug., ook naar Westenschouwen
om een zandkasteel te bouwen!
Aanmelden om 13.00 uur bij de PZC-stand op het strand,
ter hoogte van paviljoen De Schaar.
Zelf schep, emmer e.a. meenemen!
Deelnemers krijgen een PZC-prijzenpakket.
Als ware plattelanders weten
ze zich bijzonder gelukkig
met het bezit van een royale
groentetuin. De hele buurt
eet er van mee, daar in Sas
van Gent. Zelfs kennissen
van over het water, plukken
er de vruchten van. Ze komen
zo af en toe eens langs, om
met een goed gevuld tas weer
terug naar de overkant te va
ren.
Zo ook deze week. Onze Sas
van Gentenaars waren uit
huizig, maar hadden op de
stoep een voorraadje achter
gelaten. De andere dag ging
de telefoon. Met dank voor de
gulle hoeveelheid groente.
„Maar wat zaten er deze keer
nu toch een vreemde bietjes
bij? Als je ze schilde en kook
te, werden ze wit. We hebben
ze voor de zekerheid maar
weggegooid." Het duurde,
daar in Sas van Gent even
voordat ze van de lachbui
waren bekomen. „Vreemde
bietjes?", kregen die van de
overkant te verstaan. „Wel
eens van aardappelen met
een rode schil gehoord?"
door Wout Bareman
Het Groot Eiland bij Hulst is niet zo
maar een eiland. Het is het geïso
leerde rijk van de vogels. Ze fourageren
er, ze voelen zich er weliswaar bedreigd
door jagers als kroonprins Willem-
Alexander en de geachte notaris Seyd-
litz, maar wijken doen ze nooit. De na
tuur won het er ooit van de vervuilende
uitstoot van textielfabrieken en andere
onverlaten. De koeien die er grazen zijn
geen gewone bonte, maar prachtige
bruine. Limousins dus, bijkans van
adel.
Achter de hekken strekt zich het privé-
domein uit van de Belgische industri
eel, die toevallig in hekwerk doet. Gis
teren nog meldde de beurs dat het
bedrijf het werkelijk voortreffelijk
doet. Iedereen wil hekwerk. Je kunt er
ook op het Groot Eiland niet omheen.
Prikkeldraad alom.
Het gekoesterde natuurgebied tussen
Axel en Hulst, maar bij de vorige herin
deling precies zo ingedeeld dat het
Hulst werd, moet zo'n stukje mysteri
eus Zeeuws-Vlaanderen zijn geweest
waar ooit witte wieven rondwaarden,
waar vliegende aardappelen in de boe
renschuur werden gesignaleerd, waar
in de avond lichtjes dansten op de ne
vels en waar 'den Ossaert' mensen op de
schouders sprong. Stil, onvoorspelbaar
en onheilspellend. Met een zoetwater
vis, die in een overdreven dolle bui uit
het kreekwater plonsde, en met opvlie
gende vogels, gestoord in hun slaap
door een mug.
In de vroege ochtend is het er doodstil.
De huizen op Luntershoek, aan de
noordkant, slapen. En al het gedierte
houdt zich gedeisd. Een kleine bestel
wagen met Belgisch kenteken hobbelt
over de weg aan de westkant van het
immense natuurgebied. Jean Domisse
uit Stekene en zijn geblondeerde vrouw
houden halverwege halt. De achter
klep open, de klapstoeltjes naar buiten,
de parasol op en de hengels uit. „Zo
kunnen wij hier de hele dag zitten",
zegt de loodgieter vergenoegd. Zijn
Germaine knikt, de tandenloze mond
stijf dichtgeknepen.
Luwte
Jean: ,,'t Is er prachtig vissen, maar ook
prachtig verblijven. We hebben alles
bij en als er straks vrienden komen - en
die komen er, want we hebben afge
sproken - is het een groot feest. Nee,
niet elke dag, maar in de vakantiepe
riode wel tweemaal per week. De rust,
achter die oude Zeedijk. Ge zit in de
luwte met niks om u heen en aan uw
hoofd." Of hij wat vangt? Niet vaak. En
of hij misschien ooit eens wil doordrin
gen tot die andere wereld van Zeeuws-
Vlaamse stilte, het gesloten natuurge
bied, het privédomein van de heren Be-
kaert en Seydlitz? „Nee meneer. Dat is
voor ons mensen niet haalbaar. En ver
tel het niet verder hè, de rust die we hier
vinden, vinden we nergens niet. Niet in
heel de streek."
Tussen z'n boterhammen zit hesp, op
het campingklaptafeltje staat een
Kriek Bellevue en aan z'n haak zit een
bolleke gist van de bakker. Of wij bur
gemeester Herman Rollier van Stekene
kennen? „Dat is een man he? Die is 68
en houdt zich nog dagelijks met de
drugs bezig. Al onze scholieren halen
dat toch bij jullie, in Hulst?"
Vanaf de Oude Zeedijk is het zicht op
het Groot Eiland adembenemend. Be
wegende kreken met opspringende
Het is prachtig vissen in Groot Eiland, zeker als het de visser vooral om de rust gaat en in de tweede plaats pas om de vangst. foto Charles Strijd
karpers, onrustig riet en stille boom
toppen. Tot in de verste verte alleen na
tuur. De vegetatie langs de kreek is een
paradijs voor de watervogels en het bos
herbergt zangvogels in alle soorten.
Het is ook een overwinteringsgebied
bij uitstek voor de ganzen. Het hek
staat open, de bordjes 'Verboden Toe
gang' zijn ontelbaar, maar niemand die
de stiekeme insluiper opmerkt. Het in
formatiebord, onder het verbodsbod
meldt de ontstaansgeschiedenis van
het gebied. „Westelijk van Hulst lagen
destijds gedeelten van de moeren van
Hulst en het gebied Zoot Wael of Zoot-
polder. Die gebieden hadden naast her
haalde overstromingen ook te leiden
onder inudaties, bijvoorbeeld in 1586
en 1596 (Beleg van Hulst). In 1789 wer
den beide gebieden bedijkt als Absda-
lepolder en Riet- en Wulfsdijkpolder.
De laatste bleef een zanderige plaat
met veel kreken: het Groot Eiland, een
vogelrijk gebied. Door de bedijking
verloor Hulst de open verbinding met
het Hellegat en de Westerschelde. La
ter werd bij Luntershoek (de Hulster
Sassing) een sluis gebouwd."
Betrapt
Hier moet de kroonprins ooit betrapt
zijn, terwijl hij verscholen in het
struikgewas het jachtgeweer hanteer
de. „Verdeurie, weer mis!" moet hij bij
die gelegenheid hebben uitgeroepen.
Maar niemand die het bevestigt. Is de
prins incognito, dan bestaat hij niet.
Vraag mensen uit Hulst, Axel en Vogel
waarde naar verhalen over het Groot
Eiland en ze zullen geheimzinnig en
veelbetekenend lachen. Theo van Puy-
velde uit Ossenisse: „Het kan daar zo
stil en zo donker zijn, he..."
Minstens zo duister is het verhaal over
de 'verdwenen moffenmeiden'. Het
speelde zich af in de chaotische dagen
na Dolle Dinsdag, toen in de buurt van
Axel twee vrouwen verdwenen. Mof
fenmeiden, zo wilde het gerucht. In fe
bruari '46 werden bij het Groot Eiland
twee lijken opgegraven: de stoffelijke
resten van Zus Antheunis en Deborah
van Es. Gewurgd met hun eigen sjaals.
Moord of liquidatie, dat was de vraag.
Het is altijd het raadsel van het Groot
Eiland gebleven. 295 hectare groot.
Oude kreekresten, riet, vochtige laag
gelegen weilanden en bouwland. Met
217 vogelsoorten en grazend vee van
adel, vandaag de dag biologisch vlees
vee genoemd. Er heerst een oordverdo-
vende stilte. Blijf er dus weg!
Waar moet
je zijn als je
in Zeeland
op vakantie
bent?
