Graven bekijken wordt dagje uit
PZC
2
Zorgvlied is laatste rustplaats voor veel bekende Nederlanders
het weer
Nederzetting piramidebouwers ontdekt in Gizeh
puzzel
Heer Bommel en de Kwinkslager
Casper Hobbes
recept
Echte soufflé met Brie en appels
'\i i J? o
Êk
Uk
3
dinsdag 30 juli 2002
Op begraafplaats Zorg
vlied in Amsterdam heb
ben tal van bekende Ne
derlanders hun laatste
rustplaats gekregen. Ook
dood trekken ze nog pu
bliek.
door Joris Roes
Zorgvuldig steekt een meisje
een roos in het graf van An
nie M.G. Schmidt. „Dat zal ze
leuk vinden", zegt haar moeder.
Het graf van de kinderboeken
schrijfster was al heel vrolijk.
Een verticale glasplaat met
haar naam is ingemetseld in ge
kleurde tegels. Op de rand staat
een pianospelend poppetje.
Voor de glasplaat liggen bloe
men.
Annie M.G. Schmidt ligt begra
ven op Zorgvlied in Amsterdam.
Het kerkhof biedt plaats aan
52.000 doden, onder wie veel
bekende Nederlanders. Ook
dood trekken zij nog publiek.
Zorgvlied, gesticht in 1869,
heeft zelfs een lijst met de na
men en de grafnummers van de
bekenden. Er is veel vraag naar.
„In het weekeinde bestaat de
helft van de bezoekers uit toe
risten die een wandeling maken
langs de bekende doden", ver
telt Jurjen Stokebrook.
Zorgvlied is daarmee het Père-
Lachaise van Nederland. Net
als de Parijse begraafplaats,
waar onder anderen de legenda
rische Doors-zanger Jim Morri
son begraven ligt, is het een be
devaartsoort voor fans.
Jurjen Stokebrook is al 23 jaar
hoofd uitvoering op Zorgvlied.
De Amsterdammer woont bo
ven het kantoor op de begraaf
plaats. „Dit is de veiligste plek
van Amsterdam. In het donker
durft geen man over de begraaf
plaats te lopen. Maar ik ben niet
iDang voor spoken."
Sinds ruim twee weken heeft
Zorgvlied een nieuwe trekpleis
ter: Herman Brood. De urn van
de kunstenaar is vrijwel meteen
na zijn crematie in juli vorig j aar
begraven op Zorgvlied. Doordat
er nog geen steen op stond, kon
geheim blijven dat het om het
graf van Brood gaat. Op 11 juli,
precies een jaar na zijn dood,
maakte Broods vrouw Xandra
bekend dat Herman op Zorg
vlied ligt,
Na de herdenking in het Hilton
Hotel waar Brood vorig j aar een
einde aan zijn leven maakte,
werd de begraafplaats bezocht
door fans. Het aantal viel Sto
kebrook wat tegen. Dat was wel
anders bij de begrafenis van ho-
reca-ondernemer Manfred Lan
ger in 1994. De eigenaar van ho
modisco iT trok vierduizend
mensen. Die dronken allen een
flesje sterke drank leeg. De kist
werd bedolven onder de flessen
voor er aarde over ging. „Om al
le mensen kwijt te kunnen, had
den we tenten opgezet", vertelt
Stokebrook. „Er was muziek,
het was gewoon een feest."
Stokebrook ziet het zestien hec
tare metende Zorgvlied liever
als een herdenkingspark dan als
een begraafplaats. Tijdens een
ruim twee uur durende wande
ling geeft de voormalig tuinman
dan ook meer uitleg over de bo
men dan over de graven. Zijn er
gernis over potsierlijke rust
plaatsen steekt hij niet onder
stoelen of banken. Zelfs kleur
rijke personen ziet Stokebrook
het liefst begraven onder een
grijze steen of planten. „Kijk,
een paars graf. Dat past hier
toch niet in de natuur?" GPD
Bekende Nederlanders die lig
gen begraven op Zorgvlied:
Herman Brood (zanger/kunste
naar), Hein Donner (scha
ker/schrijver), Kerwin Duin-
meijer (slachtoffer racisme),
Frank Govers (modeontwer
per), Frans Halsema (cabare
tier), Herman Heijermans
(schrijver), Greet Hof mans (pa-
ragnoste), Leen Jongewaard
(acteur), Manfred Langer (dis
cotheek-eigenaar), Fien de la
Mar (actrice), Piet Muyselaar
(revue-artiest), Israel Querido
(schrijver), Renate Rubenstein
(schrijfster), Jan Schaeffer (po
liticus), Arthur van Schendel
(auteur), Annie M.G. Schmidt
(schrijfster), Gerard Thoolen
(acteur), Coen van Vrijberghe de
Coningh (acteur) en Carel Wil
link (schilder). GPD
van onze redactie buitenland
Amerikaanse archeologen hebben bij de
Sfinx in Gizeh een 4500 jaar oud ge
bouw van de piramidebouwers opgegraven,
het oudste dat tot nog toe is gevonden.
Het gebouw, dat ookeengraanopslagplaats
en een bakkerij omvat, bevindt zich ten
zuidoosten van de Sfinx. Het maakt deel uit
van een groot complex waar de migranten
waren ondergebracht die bouwden aan de
piramide van farao Chef ren, de zoon van
Cheops, vertelde minister van Cultuur
Faruk Hosni.
De leider van de opgraving, Mark Lehner
van de universiteit van Harvard, zei dat
maar 25 meter van de achterkant van
het gebouw is blootgelegd. De rest bevindt
zich onder een in 1948 aangelegd sportcom
plex.
In het midden van het gebouw bevindt zich
Zeeland: Nog zeer warm
de graanopslag - stenen silo's rond een
rechthoekige binnenplaats. De ai'cheologen
vonden er koperen potten en pannen, pot
tenbakkerijen, ovens en een verzameling
van 250 zegels met de namen Chefren en
Mycerinus. In de gangen er omheen ontdek
ten zij werkplaatsen voor het vervaardigen
van koperen instrumenten, linnen en zegels.
Ook werd een ruimte voor het zouten van vis
aangetroffen en een oude weg die het com
plex verbond met de piramides. AP
1 23456789 10
Op elke verticale regel dient een woord van vier een van vijf en een van zes let
ters te worden ingevuld. Het woord van vijf letters bestaat uit de letters van het
voorgaande woord plus 1, het woord van zes letters bestaat uit de vijf letters
van het voorgaande woord plus 1. Als de hele puzzel juist is ingevuld, vormen
de letters op de vet omlijnde regel een woord.
1. Rivier in Siberië - mislukken - eindstrijd; 2. voorgerecht - lekkernij - plotseling; 3. barak
- militair hoofddeksel - verzoekschrift; 4. bevlieging - iel - tovenaar; 5. oevergewas - open
baar vervoermiddel - inwendig; 6. kneedbaar mengsel - stootwapen - geschikt zijn voor
iets; 7. voedsel - genoemd worden - Europese hoofdstad; 8. nors - vis - sloep; 9. zwem
vogel - naar beneden - hetzelfde; 10. lol - familie - verhandeling.
Horizontaal:
4. Steels begin van een
schaatser (8); 6. Middel om de
bruid te vangen? (8); 8. Veel
regenwater schenken (6); 9.
Opgezet tegen een lasso (4);
10. Niet van harte een lofdicht
(4).
Verticaal:
1. Goedje in een tent (4); 2.
Vogel die het land totaal in
beslag neemt (9); 3. Zo rijk dat
er een luchtje aan zit (8); 5.
Vuurwerk dat schrik aanjaagt
(5); 7. Bril om te zeilen (3).
Oplossingen van gisteren:
Horizontaal: 1. Val; 5. aap; 7. contant; 8. ven; 9. nee; 11. terra; 14. la; 16. Ur; 17.
lat; 18. bui; 19. om; 20. te; 22. frêle; 25. rei; 27. iep; 29. telling; 30. bar; 31. dol.
Verticaal: 2. Ace; 3. lont; 4. ster; 5. Anna; 6. Ate; 8. vel; 10. eer; 12. ester; 13. rebel;
15. alm; 16. uit; 19. oer; 21. esp; 22. fier; 23. eelt; 24. eind; 26. Eta; 28. ego.
Cryptogram:
Horizontaal: 4. poezel; 5. vlooien; 7. rozen; 9. manco; 10. knokker.
Verticaal: 1. Spellen; 2. betonrock; 3. bede; 6. gemak; 8. zeer.
D Toonder Studio's
Na de eerste verbazing vatte heer Bommel moed en betrad
de marmeren vloer van de zaal, terwijl hij met bolle ogen
om zich heen keek. „D-dit kan niet", herhaalde hij fluiste
rend.
„Waarom kan het niet?", vroeg de grijsaard. „Je ziel toch
dat het kan?" „Het is onzin", hield heer Ollie vol. „De af
metingen deugen niet. Aan de buitenkant heb ik duidelijk
gezien, dat dit een klein huisje is. En als de buitenkant
klein is, moet het van binnen ook klein zijn, dat spreekt!"
De oude stond stil en prikte met een dunne wijsvinger naar
zijn bezoeker. „Je praat naar je verstand hebt, mijn jong
en!", riep hij met een schrille stem. „Ik ken heel wat lieden
die van buiten klein zijn, maar van binnen groot. En ik ken
grote, dikke figuren die een innerlijk hebben als een erwt!"
„U hoeft niet persoonlijk te worden!", riep heer Bommel
toornig uit. „Deze ruimte kan niet verklaard worden, en
daarom bestaat hij niet. Maar ik sta er toch in en dus moet
er bedrog in het spel zijn, dat ik hier verklaard wil hebben."
„Een kleingelovige", mompelde de grijsaard. „Hij gelooft
niet eens, wat hij zelf ziet." „Gezichtsbedrog!", voer heer
Ollie roepend voort. „Oplichting! Hier staat een gestu
deerd heer voor u, die zich niet met een appeltje in het riet
laat sturen! Ik eis een verklaring, en ook wil ik weten, hoe
men perziken uit de grond kan halen!"
door Bill Watterson
KW
Hans Belterman
De klassieke soufflés, zoals wij ze van
daag kennen, hebben al een lange ge
schiedenis achter de rug. Ze waren al in
het oude Rome bekend. Of de Romeinen
de kunst van het maken van soufflés van
de Grieken overnamen is niet bekend. Wel
weten we dat het de Griekse koks waren
die als slaven in dienst van hun Romeinse
eigenaren uitstekende soufflés bakten. De
soufflé van vandaag heeft er wel iets van
weg omdat er destijds, vlak voor het op
dienen, nog het een en ander werd toege
voegd. Vandaag zijn dat met Calvados ge
flambeerde gebakken appeltjes.
Lunch- of buffetgerecht voor 6 - 8 perso
nen: 300 gram Brie; 55 gram boter; ca. 50
gram bloem, gezeefd; 5 dl melk; 3 eieren,
gesplitst; 1 mespuntje zout; 2 zachtzure
appels, vruchtvlees in gelijke blokjes (ca.
7.5 mm.) gesneden; 1 1/2 eetl. Calvados;
6 - 8 trosjes aalbessen.
Neem alle korsten van de kaas weg. Snijd
de kaas in kleine stukjes. Verhit een
pannetje met dikke bodem en laat 50 gram
boter smelten. Wacht tot het schuim van
de boter begint weg te trekken. Schakel
de warmtebron uit. Roer de bloem door
de hete boter. Blijf zolang roeren tot een
volkomen gladde massa (roux) is verkre
gen.
Schenk de melk er bij en breng alles, bo
ven een matig afgestelde warmtebron,
onder voortdurend roeren, tot het kook
punt. Neem de pan van de warmtebron zo
dra een gebonden saus is verkregen.
Roer de kaas door de hete saus en blijf
roeren tot de kaas in de saus is opgeno
men.
Klop hierna de dooiers een voor een door
de saus. Voeg een volgende dooier pas toe
wanneer de voorgaande geheel in de mas
sa is opgenomen.
Klop vervolgens de eiwitten in een volko
men schone kom meteen volkomen scho
ne garde zeer stijf op. Voeg er tijdens het
kloppen 1 mespuntje zout aan toe.
Bestrijk bodems en wanden van 6 - 8 souf
flépotjes met boter. Vul de potjes voor 3/4e
deel met het soufflémengsel
Zet de potjes op het rooster dat in het mid
den van de tot 200° C. voorverwarmde
oven is geplaatst. Reken op een oventijd
van 20-25 minuten.
Verhit intussen een kleine bakpan en laat
er 40 gram boter in smelten. Wacht tot het
schuim begint weg te trekken. Voeg de ap
pelblokjes toe en laat ze, onder voortdu
rend omschudden, ca. 5 minuten zachtjes
bakken tot ze een goudbruine kleur heb
ben gekregen. Schakel de warmtebron en
de afzuiginstallatie boven kookplaat of for
nuis uit. Sprenkel de Calvados over de ap
pelblokjes en steekde alcoholdamp boven
de pan aan. Laat de vlammetjes vanzelf
doven. Houd alles warm.
Het zicht is goed en de temperatuur van het kustwater is 18 gra
den. Er waait een matige noordwestenwind en vanavond kan er
een onweersbui vallen.
Waterstanden
DINSDAG
30 JULI
Vlissingen
Terneuzen
Cadzand
Roompot Buiten
Roompot Binnen
Zierikzee
Krammersl. West
Hansweert
Stavenisse/Yers.
WOENSDAG
31 JULI
Vlissingen
Terneuzen
Cadzand
Roompot Buiten
Roompot Binnen
Zierikzee
Krammersl. West
Hansweert
Stavenisse/Yers.
Hoog water
Laag water
uur
cm uur
cm
uur
cm uur
cm
06.46
198 18.58
196
00.51
19412.50
150
07.06
222 19.18
220
01.16
202 13.17
158
06.20
192 18.35
188
00.25
18612.30
142
06.49
151 19.06
147
00.56
147 12.54
104
08.06
124 20.06
125
01.50
13413.55
094
08.15
150 20.20
146
02.05
155 14.05
114
08.20
160 20.26
158
02.06
156 14.05
114 j
07.36
234 19.50
231
01.35
21813.35
175 I
08.16
153 20.26
152
02.05
152 14.06
111
Hoog water
Laag water
uur
cm uur
cm
uur
cm uur
cm
07.26
184 19.40
181
01.26
18413.25
144
07.41
208 20.00
204
01.45
193 13.51
153
06.55
177 19.18
173
01.06
175 13.05
135
07,36
141 19.50
138
01.14
141 13,35
102 I
08.25
119 20.36
120
02.25
130 14.25
095
08.45
142 20.55
138
02.35
151 14.45
113
08.56
153 21.06
151
02.35
151 14.46
113
08.16
220 20.25
216
02.11
20914.09
170
08.50
146 20.55
145
02.36
148 14.46
111
L Lagedrukgebied
H Hogedrukgebied
lichte sneeuw
malige sneeuw
zware sneeuw
lichle regen
matige regen
zware regen
P
hagel
1030
Isobaar
Europa: Onweer
- O 33
O
O To.on
32 31, ^"7 U
VERWACHTING VÖOR DINSDAGMIDDAG 30 JULI 2002
Vanuit het zuidwesten van Èuropa rukken regen- en onweersbui
en geleidelijk naar het noordoosten op. In Duitsland blijft het
vandaag nog droog en vrij zonnig, maar in België en vooral
Frankrijk onweert en regent het al. De buien gaan aan minder
warme lucht (21 tot 25 graden) vooraf, terwijl in Duitsland van
middag nog moeiteloos temperaturen van 30 graden of hoger
zullen worden gemeten. Op een plaatselijk warmte-onweer na
blijft het in Zuid-Europa vakantieweer met volop zon en ook
hitte. Ook aan sommige Spaanse Costa's wordt het rond 35 gra
den. Verder komen we in Italië en Griekenland middagtempera-
turen tussen 27 en 32 graden tegen. Het blijft ook tropisch warm
in Moskou en wijde omgeving.
Opspeel
nii'f.o! licpl".
Hëtpy;D.:i'iooF
Sinds kort staat er een steen op het graf van Herman Brood op Zorgvlied.
foto Diederik van der Laan/GPD
NATUURLIJK NIET.
DOE NIET ZO RAAR.
Vooruitzichten
Nautisch bericht
weer
woensdag
donderdag
vrijdag
zaterdag
max.
23°
22°
22°
23°
min.
18°
14°
14°
15°
wind
ZW 4
W 3
W 3
W 4
vandaag
op 6.04
onder 21.36
Maan
vandaag
op
onder 12.19
Het blijft nog een paar dagen vrij Door: Johan Reuter
warm in Zeeland en Brabant, maar
vanaf vanmiddag neemt wel de kans op regen- of onweersbuien
geleidelijk toe. We raken het zomerweer daarmee echter niet kwijt,
want voor de zon blijft ook de komende dagen een prominente rol i
weggelegd. Zo is het vanochtend zonnig en loopt de temperatuur
snel op richting 25 graden. Uiteindelijk wordt het in Brabant 30 of
31 graden. In Zeeland zou het lokaal net nog een tropische dag
kunnen worden, maar de maxima liggen daar omstreeks 28 gra
den. Afgelopen zondag werd Zeeland de warmste provincie van
Nederland. Van de amateurstations werd Clinge het warmst met
31,9 graden. Van de officiële stations was Westdorpe koploper met i
31,7 graden en Vlissingen werd met 31,3 graden een goede twee- i
de. Gisteren was het bij ons weer raak, want net na het middaguur I
had Clinge alweer 30 graden op de thermometer. Vanmiddag
stroomt er vochtigere lucht binnen en in combinatie met die tropi
sche temperaturen voelt het
dan klam aam. Tevens ontstaan
er een paar stapelwolken. Een
enkeling groeit tegen de namid- Eerst zonnig ||i:30°|
dag of avond uit tot een regen- p04 Hll9°|
of onweersbui. Morgen is de 3Ëbir-x- fül
kans op onweersbuien groter, II«26° I
maar de zon verdwijnt niet van I .i|. 11419° tTT 1 I
het toneel. Wel wordt het min- n's r— I
der warm, want het wordt dan .vj-:
nog'maar'23 graden. Daarmee 7)Ü30° IJ
is het kwik teruggezakt tot voor f® JW
de meeste mensen aangename- I °2 I I ••'xj
re temperaturen. Met af en toe 28
een bui, maar ook flinke zonni- ||l7° N
ge perioden blijft het ook dan 'j 1 ki-irsT
aangenaam zomerweer. Tegen L-''""" -I o3
het weekeinde worden de MraTmTmtemperaluurWotvandaa
regenkansen bovendien kleiner Minimumtemperatuur voor de komende natjitj jji,
en loopt het kwik weer iets op. verwachtogvoor -L "i I
