Meer pensioenfondsen in gevaar
Vlicomp maakt kassa tot spil bedrijf
19
Twee directeuren
voor één salaris
u
Topbanken verdienden aan fraude Enron
Starbucks bouwt aan koffieketen
Hypotheekgarantie
Twintig procent zit onder limiet van toezichthouder
het bedrijf
van onze redactie economie
APELDOORN - Tweehonderd
van de duizend pensioenfond
sen in Nederland bevinden zich
door het slechte beursklimaat in
de gevarenzone. Ze hebben een
dekkingsgraad tussen de 110 en
100 procent, maakte hun toe
zichthouder, de Pensioen- en
Verzekeringskamer (PVK), gis
teren bekend. Eind vorig jaar
zaten 120 pensioenfondsen on
der de PVK-limiet van 110 pro
cent.
De dalende aandelenkoersen
slaan een gat in de beleggingen
van de pensioenfondsen. De
fondsen hebben een groot deel
van het vermogen in aandelen
belegd omdat zij daar op de lan
ge termijn het beste rendement
van verwachten. Nu dalen de
koersen echter zo hard dat de
verhouding tussen de verplich
tingen en het vermogen, de dek
kingsgraad, te klein wordt.
De toezichthouder wil dat pen
sioenfondsen dagelijks kunnen
aantonen of zij in staat zijn aan
hun verplichtingen te voldoen.
„Het zou normaal moeten zijn
dat wij als toezichthouder op
dagbasis weten wat de dek
kingsgraad is van een fonds",
stelt voorzitter D. Witte veen in
een interview met het Finan-
cieele Dagblad.
De fondsen zouden in het ver
volg volgens Witteveen kwar
taalcijfers moeten publiceren,
zoclat toezichthouder en pu
bliek beter op de hoogte blijven
van de (beleggings)prestaties en
de actuele dekkingsgraad. Nu
publiceren pensioenfondsen al
leen jaarcijfers, waardoor de
PVK slechts met grote vertra
ging kan reageren als er iets mis
is.
Strikter
De PVK hanteert een dekkings
graad van minimaal 110 pro
cent. De definitie van de dek
kingsgraad moet volgens de
PVK ook scherper. Volgens cle
toezichthouder gebruiken de
fondsen geen eenduidig begrip,
waardoor de marges en beleids
vrijheid van de fondsen soms
onvoldoende duidelijk zijn.
Vanwege de dalende tendens op
de beurs heeft de PVK driehon
derd pensioenfondsen aange
spoord vóór 1 november een
adequaat bedrijfsplan in te le
veren. Sinds anderhalf jaar is
dat plan wettelijk vereist, maar
de bedoelde groep (eenderde
van het totaal) heeft daar nog
niet aan voldaan. In een be
drijfsplan moeten de fondsen
onder meer laten zien welke
noodscenario's klaarliggen als
de beurskoersen lange tijd da
len.
Witteveen noemt de huidige
middelen om toezicht te houden
achterhaald en 'van voor de
Tweede Wereldoorlog'. Maar hij
onderstreept ook dat er geen re
den is voor paniek: „Nederland
heeft nog altijd een van de aller
beste pensioensystemen ter we
reld. Het domste wat we nu zou
den kunnen doen, is in paniek de
pensioenfondsen dwingen om
aandelen te gaan verkopen."
Voorzitter D. Terpstra van de
vakcentrale CNV is nijdig over
de mededeling van de pensioen
kamer. „Buitengewoon onge
lukkig. Hierdoor ontstaat een
volledig onnodige schrikreac
tie. Er is volstrekt geen reden
voor paniek", vindt Terpstra.
De vakbond zit in het bestuur
van tientallen fondsen. Terpstra
benadrukt dat alle pensioen
fondsen meer dan 100 procent
aan hun verplichtingen kunnen
voldoen. ANP/GPD
WASHINGTON - De Ameri
kaanse banken Citigroup en J.P.
Morgan Chase Co., verdien
den ruim 200 miljoen dollar aan
transacties die schulden van
Enron moesten verdoezelen.
Dat meldde The Wall Street
Journal gisteren.
Bij een door het Congres gehou
den hoorzitting kwamen dins
dag onderzoekers al met voor de
banken belastend materiaal. De
documenten suggereren dat me
dewerkers van Citigroup en J.P.
Morgan Chase (de grootste ban
ken in de VS) wisten van Enrons
doel om met pseudo-handel zijn
failliet te maskeren. Ze zouden
andere energieconcerns hebben
geholpen om soortgelijke trucs
toe te passen. Het gaat om het
afsluiten van leningen op basis
van te verwachten inkomsten.
Maar van de omzetstijging was
alleen in de boeken sprake.
De banken stelden dinsdag dat
de transacties legitiem zijn.
Volgens rechtsdeskuncligen is
het niet uit te sluiten dat de ban
ken strafrechterlijk of anders
zins kunnen worden aangepakt.
Het Congres onderzoekt mo
menteel de ondergang van En
ron.
Leden van het Congres zijn het
eens geworden over een nieuwe
wetgeving voor het toezicht op
het bedrijfsleven. Michael Ox-
ley, voorzitter van de financiële
commissie van het Huis, maakte
dit gisteren bekend.
Er komt in ieder geval meer toe
zicht en verder kunnen be
stuursvoorzitters die zich aan
fraude schuldig maken, rekenen
op zwaardere straffen. Later de
ze week stemt het Congres over
de wet. ANP
door Sylvia Marmelstein
UTRECHT - Veel bedrijven en
overheidsinstellingen kampen
met onvervulbare vacatures op
managementniveau. Het gaat
om banen die geknipt zouden
zijn voor hoogopgeleide vrou
wen die nu niet of onder hun ni
veau werken.
Deze vrouwen solliciteren even
wel niet op de topfuncties om
dat ze wegens zorgtaken niet
fulltime aan de slag willen.
Om ze toch te porren voor de
topfuncties stappen steeds
meer bedrijven en overheidsin
stellingen over op duobanen:
twee werknemers delen één top-
baan.
„Het fenomeen twee namen op
één visitekaartje neemt onmis
kenbaar toe", zegt Luise Jeu-
nink. Ze werkt (in jawel, een
duobaan) voor het bureau Pro-
jactive in Utrecht dat sinds drie
jaar bedrijven aan duo's helpt.
Ze schat dat het bedrijfsleven
nu enkele tientallen topduo's
heeft. „Door er twee mensen op
te zetten die elkaar na 2,5 tot
drie dagen aflossen, maken we
van twee parttimers één echte
fulltimer. Heel veel mensen die
parttime willen werken, hebben
alles in huis om carrière te ma
ken en dus hogere functies te be
kleden. Bedrijven zijn daaren
tegen nog terughoudend. „Ze
zijn vaak bang dat een duo te
veel rompslomp met zich mee
brengt."
Motivatie
Jeunink vindt die angst onte
recht. „Werknemers die aan een
duobaan beginnen, blijken zo
ontzettend gemotiveerd dat het
bijna altijd goed gaat. Boven
dien onderzoekt Proj active van
tevoren nauwkeurig of de werk
nemers wel bij elkaar passen.
„We hebben een test ontwikkeld
waaruit blijkt of het duo- een
grote kans van slagen heeft."
Men moet namelijk perfect op
elkaar zijn ingespeeld. Want na
de overdracht halverwege de
week, moet de ander aan de slag.
„Klanten die de ene helft van
het duo heeft gesproken, moe
ten door de andere helft verder
worden geholpen. Als ik
's maandags een besluit heb ge
nomen, kan mijn partner dat
niet terugdraaien. „Ook al had
ze het anders gedaan, ze moet
mijn beslissing respecteren. An
ders weten collega's en klanten
niet waar ze aan toe zijn."
Het aantal bedrijven en over
heidsinstellingen dat duobanen
crëert neemt snel toe. ABN Am-
ro en ING experimenteren er
mee. Unilever heeft een aantal
topduo's rondlopen en hotelres
taurant Ibis in Tilburg heeft een
duodirectie. De Vereniging van
Nederlandse Gemeenten over
weegt duobanen te creëren om
het tekort aan raadsleden op te
lossen.
Redmiddel
De duobanen worden ook als
redmiddel gezien om een einde
te maken aan het tekort aan di
recteuren in het basisonderwijs.
Het ministerie van Onderwijs is
enkele maanden geleden samen
met de organisatie Duojob een
project begonnen, om directie
functies in te vullen door twee
personen.
„Het loopt als een trein", zegt
Peter Rooze, directeur van Duo
job. Hoewel het project net is
begonnen zijn al zes duo's sa
mengesteld om basisscholen te
leiden. In Maarssen is al een duo
aan de slag. Aan het eind van dit
jaar moeten 150 duodirecteuren
aan het werk zijn. Rooze merkt
wel dat veel onderwijsinstellin
gen een afwachtende houding
aannemen. Hij verwacht echter
niet dat dat een rem zet op de
groei van het aantal duobanen.
Een duodirecteur heeft daar
naast veel voordelen, vindt
Rooze. „Als twee mensen één
baan bemannen, kunnen ze de
taken zo verdelen dat ze allebei
de dingen doen waar ze goed in
zijn."
Jeunink ziet ook voordelen voor
werkgevers. „Als één werkne
mer ziek is, komt het werk nooit
helemaal stil te liggen. En om
dat een duo niet meer kost dan
één fulltime werknemer krijgt
de baas twee stel hersens voor de
prijs van één." GPD
donderdag 25 juli 2002
AMSTERDAM - Het Amerikaanse bedrijf briek gebouwd in de Amsterdamse Afrika-
Starbucks wil voet aan de grond krijgen in haven. Voorst wil het concern in het hele
Nederland. Daartoe wordt een koffiefa- land veertig koffiehuizen openen, waar de
eigen soorten worden geschonken. In okto
ber moet de fabriek klaar zijn.
foto: Evert Elzinga/GPD
door Frans Bothof
door Brenda van Dam
DEN HAAG - Een groeiend
aantal huizenbezitters heeft
problemen met het aflossen
van de hypotheek. Dat con
stateert de Stichting Waar
borgfonds Eigen Woning,
uitvoerder van de Nationale
Hypotheek Garantie (NHG).
De stijgende werkloosheid
leidt tot plotselinge terugval
in inkomen - onder meer als
gevolg van een niet in alle ge
vallen voorziene beëindiging
van een tijdelijk arbeidscon
tract. Een andere boosdoener
hangt samen met huwelijkse
twisten, resulterend in een
vaak ook financieel pijnlijke
echtscheiding.
Toch zijn er mogelijkheden
om de risico's te beperken, zo
onderstx-eept directeur K.
Schiffer van het Waarborg-
fonds Eigen Woning. Wie
leent met NHG is er van vex*-
zekerd dat de totale hypo
theekschuld wordt afgelost,
ook als gedwongen verkoop
van de woning onontkoom
baar is en - nog erger - de op-
bx-engst van die woning te
klein is om de schuld geheel
af te lossen. In het laatste ge
val betaalt het Waarborg
fonds de x-estschuld. De voor
malige huiseigenaar heeft
dan nog wel een schuld bij
het Waarbox-gfonds, maar die
wordt in de praktijk vaak
kwijtgescholden. Wie voor
de NHG in aanmerking wil
komen, mag geen hypotheek
afsluiten boven de 200 dui
zend euro. Schiffer verwacht
dat er dit jaar circa duizend
huishoudens die een hypo
theek met NHG afsloten, in
de problemen komen. Dat is
bijna een vex'dubbeling ten
opzichte van 2001, ook al be
treft het slechts een kwai*t
procent van het totaal. Schif
fer: „Maar er is wel sprake
van een trend die we goed in
de gaten moeten houden."
Een bank die leent met NHG
moet het Waarbox-gfonds in
lichten zodx-a een cliënt vier
maanden achtexioopt met
betalen. Het fonds stuux-t de
betx-effende huiseigenaar een
brief met suggesties om uit de
problemen te raken. Zo is het
mogelijk contact op te nemen
met een gemeentelijke kre
dietbank, of om de werkge
ver te verzoeken het betref
fende deel van het inkomen
rechtstreeks door te sluizen
naar de hypotheekbank. Is ex-
drie maanden later niets ver
anderd, dan wordt het beta
lingsprobleem aangemerkt
als structureel en is gedwon
gen verkoop van de woning
doorgaans de enige uitweg.
NHG betekent ook dat er
slechts wordt geleend als
wordt voldaan aan de inko
mensnormen van het Natio
naal Instituut voor Budget
voorlichting (Nibud).- Vol
gens die noi-men dient er na
afdracht van de woonlasten
voldoende geld over te blij
ven.
Schiffer zou de limiet van de
NHG graag ophogen tot
300.000 euro, maar zover is
het nog niet. De potentiële
huizenkoper die een hypo
theek nodig heeft boven de
200.000 euro, heeft nu dus
niets aan de NHG. Toch kan
hij zijn voox-deel doen door de
normen van dit instrument
tot de zijne te maken.
Dat kan met inschakeling
van een bemiddelaar die vol
doet aan de criteria van de
Stichting Keux-mex-k Hypo
theek Bemiddeling. Daarbij
zijn x-uim vijfhonderd kanto
ren aangesloten die het keur-
mei-k dragen en aan kwali
teitseisen voldoen. Een daar
van is het werken met de ver
lengde NHG-tabel.
„Wij hebben de noi-men van
de NHG uitgebreid voor ho
gere inkomens en hogere hy
potheken", vex-telt G. de Gier
van de Stichting Keurmerk
Hypotheek Bemiddeling.
„Het kan best zijn dat een hy
potheekbank het verant
woord vindt een lening af te
sluiten die niet binnen de
normen valt, maar dat moet
dan wel expliciet aan de
klant verteld worden." GPD
Maximale financieringslast
hypotheken met nhg (2002)
Toetsings
inkomen
15.0Ö0 euro
20.000 euro
25.000 euro
30.000 euro
35.000 euro
40.000 eui-o
43.000 euro
maximale
hypotheek
61.000 euro
85.000 euro
106.000 euro
129.000 euro
156.000 euro
182.000 eux-o
200.000 euro
Meer informatie, via inter
net: www.nhg.nl en www.
skhb.nl
Vragen of reacties? Stuur een
e-mail naar de auteur
brendavandam@planet.nl
Directeur J. Mol (rechts) test of handheld computers probleemloos samenwerken met Vlicomps kasasoftware.
foto Lex de Meester.
ondernemers eisen, hoe meer de
systemen kunnen, constateert
Mol.
„Een goed voorbeeld is een be
drijf dat kamp eer artikelen en
caravans verkoopt. Er zijn men
sen die kopen een koelbox, reke
nen die af en stappen de winkel
uit. Dat is eenvoudig optellen en
registreren. Maar sommige
klanten willen gelijk een af
spraak maken om de caravan
langs te brengen voor een on
derhoudsbeurt. Het is handig
als die met hetzelfde kassasys
teem kan worden gemaakt, zon
der dat de caissièx-e tal van pro
gramma's moet openen."
De gegevens in de kassa zijn
waardevol. „De ondernemer
kan bijvoorbeeld opvragen wel
ke producten het meest worden
verkocht en op welke momen
ten. Hij kan zien wat de marge
op producten is, zodat die slecht
vei'kopende producten uit het
assortiment kan halen."
Ook bespaart de moderne kassa
veel tijd. „Door ruimere open
stellingstijden, ook op zondag,
en een schaarste aan personeel,
willen ondernemers zoveel mo
gelijk wex-k automatiseren",
zegt Mol. „Bij een kassa moet de
wachttijd koxt zijn. Door het
systeem eenvoudig te maken en
verder te automatiseren - denk
aan barcodelezers - is de ver-
Naam:
Vlicomp
Plaats:
Vlissingen
Opgericht:
1992
Aantal
medewerkers:
3
Omzet:
450.000 euro
werkingstij d verkoxt. Bij een
pretpark als Waterland Neeltje
Jans bijvoorbeeld van dertig
naar zeven seconden."
Een ander voox-beeld is de be
diening in de horeca en in res
taurants. „Obers werken met
draagbare touchscreen's die be
stellingen draadloos aan de kas
sa doorgeven. Dat scheelt heen
en weer lopen naar de kassa,
waardoor bedienden meer klan
ten in kortere tijd kunnen hel
pen."
Overigens zijn de speciaal daar
voor gemaakte apparaten nogal
duur. Daarom schakelen bedrij-
ven steeds vaker over naar de
veel goedkopere elekti-onische
agenda's. Mol: „Denk aan de HP
Jornada en de Compaq IPaq.
PDA's (Personal Digital Agent)
die net als de kassasystemen
werken met Windows en draad
loos kunnen communicex-en. De
software doet de rest."
Het handmatig bijhouden van
de voorx-aad kost ux-en tijd. Een
beetje drogist heeft circa 16.000
artikelen in het schap staan,
schat Mol. Elektronisch voor
raadbeheer gaat sneller, maar is
niet altijd gewenst. Sommige
ondernemers kiezen daarom
wel voor het wel elektronisch
bijhouden van de voorraden,
maar voor het zelf vex-zenden
van de bestelling. Zo houden ze
zelf controle.
Mol: „Een bakker vei'koopt niet
iedere dag evenveel broden. Is
het Koninginnedag, verkoopt
hij meer oranjetompoezen dan
anders. Dus elektronisch be
stellen heeft geen zin. Wel wil de
bakker precies weten wanneer
hij hoeveel van wat moet bestel
len. De kassa geeft dat over
zicht. Gemiddeld stuurt een
bakker dagelijks 20 procent van
de broden retoxir omdat ze niet
zijn verkocht. Kan hij dat door
middel van de informatie uit de
kassa beperken tot tien procent,
dan bespaart dat veel geld."
Behalve dat de moderne kassa
eenvoudig financiële gegevens
oplepelt, koppelt Vlicomp de
kassa ook aan reserveringssys
temen voor bijvoorbeeld hotels
en aan internetwinkels.
„De kassa's werken met gege
vensbestanden. Zo hebben we
bijvoorbeeld het kassasysteem
voor Watertand Neeltje Jans
ontwikkeld.
Barcode
Gasten van de Roompot kunnen
daar vooraf een kaartje kopen
voor Watertand. Daarop staat
een barcode. De kassa bij Wa
terland Neeltje Jans weet daar
door om wat voor soort kaartje
het gaat en zorgt voor de juiste
financiële verwerking.
De ondernemer kan bijhouden
hoeveel klanten er via Roompot
bij hem op bezoek komen en
wanneer ze voor de deur staan.
De Point of Sales is daax-mee,
meer dan de oude kassa, uitge
groeid tot een duurzaam stuk
gereedschap voor de ondei-ne-
door Jeffrey Kutterink
VLISSINGEN - De kassa is al
langixiet meer een ordinaire re
kenmachine met geldlade. Zul
ke rammelbakken belanden in
het museum en maken plaats
voor Point of Sales. Die kunnen
behalve optellen, ook de voor
raad bijhouden, automatisch
bestellen en de oxxdernemer ver
tellen welk product 'hot' is en
wat hij verdient. Vlicomp in
Vlissingen ontwikkelt dat soort
kassasoftware.
Ondernemers willen weten wat
in hun zaak omgaat. Meer en
meer helpt de kassa de ondex-ne-
mer om het bedx-ijf zo goed rno-
gelijkte runnen. „De computer
programma's achter de kassa
bieden een ondernemer een to
taal-inzicht in de vei'kopen",
weet J. Mol, directeur en samen
met A. Herbers eigenaar van
Vlicomp.
„Stel dat de kassa aangeeft dat
na negen uur 's avonds nauwe
lijks meer iets wordt vex-kocht,
terwijl de winkel tot tien uur
open is. Een winkelier kan op
basis van die informatie beslui
ten de deuren een uur eei-der
dichtte doen."
Producten
De kassa is steeds meer de spil in
het bedrijf. Vlicomp hield zich
sinds de oprichting tien jaar ge
leden bezig met de verkoop van
computers en x-andapparatuur
aan bedrijven. Het bedrijf be
sloot daax-mee te stoppen en
px-ogx-amma's te gaan schrijven
voor kassasystemen, nadat hal
verwege jax-en negentig de
computex-max-kt instortte ('de
marge zakte van 35 naar 7 pro
cent').
Het bedrijf ontwikkelde in de
afgelopen jax-en twee produc
ten: CaReLess Kassa en Phoe
nix Touch. Grootste verschil
tussen de twee programma's is
dat Phoenix werkt met aanwijs-
schex-men (touch-screens), ter
wijl CaReLess met een toetsen-
box-d wordt bediend. De soft-
wax-e kan vervolgens tal van ap
paraten, zoals bonprinters, pin-
en chipautomaten, aansturen.
De afzetmarkt van Vlicomp is
Nedex-land. De ondex-neming
heeft te maken met hooguit
twintig concurrenten, schat
Mol. „Grote en bekende bedx-ij-
ven als ICL en NCR leveren sys
temen aan de gx-ote supermark
ten. Die markt is voor ons niet
interessant, want tegen dat
soort bedrijven kunnen we niet
op. De markt waar we wel heel
stei'k in zijn, is het midden- en
kleinbedrijf en de horeca. Daar
naast leveren we systemen aan
kleine winkelketens, pretpar
ken, hotels en recx-eatiebedrij-
ven."
De kassa is in de afgelopen de
cennia uitgegroeid tot een com-
putex-systeem dat de onderne
mer helpt bij het nemen van be
drijfsbeslissingen. Hoe meer
Marktleider op de beleggingsmarkt
Meteen markipenetratie van 23% in aantallen beleggers, is de Rabobank
de nieuwe marktleider op de beleggingsmarkt. Dit is de uitkomst van
het jaarlijkse onderzoek 'The Retail Investor! Uit het onderzoek dat
gehouden is door het Centrum van Marktanalyse, komt de Rabobank
ook als beste op de on-llne beleggingsmarkt naar voren. A
Wilt u ook meer halen uit uw beleggingen? Bel voor informatie met uw
plaatselijke Rabobank of surf naar www.rabobank.nl. Rabobank
Advertentie
