Buitenlandse kritiek
bp hormooncontrole
PZC
Lilic wil toestemming voor getuigenis
VS halen banden
met Indonesische
leger weer aan
Nederland zou niet streng genoeg optreden tegen MPA
Californië pakt
luchtvervuiling
auto's aan
Dissidenten
Turkije in
nieuwe partij
Sneeuw eist slachtoffers in Zuid-Afrika
Kostunica zou Mladic
heimelijk beschermen
Reuzeninktvis aangespoeld
Europa geeft
sneller
antwoord
Aanvaring schip met illegalen
Bush wil hulp leger aan politie
Ferrari-verf mee op reis naar Mars
Nieuw prinsje in Kopenhagen
Pretpark rond oud vliegdekschip
VS benaderen
Duitsland voor
verdrag Strafhof
dinsdag 23 juli 2002
gnonze redactie binnenland
'pEN HAAG - Duitsland wil dat
kederland strenger gaat con-
Loleren op het groeihormoon
|HPA. Het protocol dat Neder-
Ld nu volgt zou volgens de
(Duitsers onvoldoende zijn om te
Lorkomen dat besmet vlees in
Duitsland terechtkomt. Dat
teeft een woordvoerder van het
ainisterie van Landbouw in
jDen Haag gisteren gezegd.
(Vorige week stopte Italië om de-
lielfde reden al met de invoer
(van varkens en varkensvlees uit
Nederland. Het ministerie van
Landbouw in Den Haag hoopt
dat het Permanent Comité voor
de Voedselketen, een instantie
van deskundigen die de Europe
se Commissie adviseert, van
daag met een oplossing komt.
Duitsland en Italië zijn twee van
de belangrijkste uitvoerlanden
voor Nederlandse varkens. Bei-
delanden vinden dat Nederland
bet varkensvlees strenger moet
controleren, bijvoorbeeld dom
ineer steekproeven te doen.
Het ministerie van Landbouw
heeft varkenshouders en vlees
exporteurs gevraagd voorlopig
even geen varkens en vlees naar
Italië te sturen.
Tweede boerderij
Gisteren werd ook bekend dat in
op een tweede boerderij
een besmetting van mest met het
verboden hormoon MPA is ont
dekt. De hormoonresten zijn te
ruggevonden op een bedrijf dat
recentelijk twintig jonge fok-
zeugen uit Nederland had inge
voerd. Dat meldde gisteren het
Belgische Federaal Agentschap
voor de Voedselveiligheid (FA-
W).
Het agentschap verstrekt geen
naam van het betrokken bedrij f
Wel is het zeker dat het niet gaat
om de dochteronderneming in
Vlaams-Brabantse Pepin
gen, van het landbouwbedrijf
van de Nederlander Welvaarts.
ANKARA - De Turkse ex-mi-
nistcr van Buitenlandse Zaken
Ismail Cem en zijn companen
hebben de statuten van hun
nieuwe partij officieel inge-
In de nieuwe partij zitten veel
parlementsleden die zijn over
gestapt van Democratisch
Links (DSP), de partij van pre
mier Bulent Ecevit. Dat heeft
het Turkse persbureau Anatolië
gisteren gemeld.
Twaalf afgevaardigden van de
nieuwe partij hebben bij het mi
nisterie van Binnenlandse Za
ken formeel gevraagd om regi
stratie van de Partij van het
Nieuwe Turkije.
De partij is volgens het persbu
reau sociaal-democratisch en
pro-Europees. De Partij van het
Nieuwe Turkije kan al vanaf het
begin rekenen op de steun van
63 parlementariërs, die de DSP
6e rug hebben toegekeerd
omdat Ecevit weigert af te
treden.
EU
De 62-jarige Cem verliet op 11
juli het kabinet en de partij van
Lcevit om een nieuwe partij te
beginnen. Medeoprichters zijn
6e minister van Economische
Zaken Kemal Dervis en de afge
treden vice-premier Husamet-
tm Ozkan. Het belangrijkste
6oel van de nieuwe partij is het
Turkse proces voor toetreding
'ot de Europese Unie te versnel
len.
Het Turkse parlement was gis
teren bijeengekomen om te
stemmen over vervroegde ver
kiezingen, maar omdat het ver
eiste quorum niet aanwezig was
tverd de vergadering meteen
'A'eer geschorst.
Afgevaardigden van de rege
ringscoalitie en enkele opposi
tiepartijen boycotten de bijeen
komst, omdat zij vinden dat het
parlement nog niet toe is aan
een stemming.
Spoedvergadering
Demeeste partijen zijn wel voor
vervroegde verkiezingen, maar
willen die later houden dan
voorgesteld door de twee oppo
sitiepartijen die de parlements
leden voor een spoedvergade
ring van vakantie hadden laten
Op diens boerenbedrijf in het
Belgisch-Limburgse Halen zijn
ook MPA-resten ontdekt, waar
door circa vierduizend biggen
moeten worden geslacht.
De eigenaar van de tweede
boerderij waar nu MPA is ge
constateerd, heeft vijf dagen de
tijd om een tegenonderzoek uit
te laten voeren. Slacht van de
dieren op de tweede varkens
houderij is vooralsnog niet aan
de orde.
Volgens een woordvoerder van
het FAW gaat het om een be
drijf dat eerder al geblokkeerd
werd en onder toezicht was ge
plaatst, na informatie vanuit
Nederland. De woordvoerder
zegt dat België nu geen aanlei
ding ziet om bij de voedselauto-
riteiten van de EU te vragen om
strengere maatregelen tegen
Nederland.
Overigens bekijkt eigenaar
Welvaarts van het varkensbe
drijf in het Vlaamse Halen, waar
de bijna 4000 biggen moeten
worden geslacht, of hij een te-
genexpertise aanvraagt. Hij
heeft hiervoor vijf werkdagen
de tijd. Bij onderzoek op acht
geblokkeerde bedrijven zijn van
alle geteste dieren twee onder-
zoeksstalen afgenomen. Een
van de twee stalen staat ter be
schikking van de eigenaar van
het bedrijf om contra-expertise
mee uit te laten voeren. anp
van onze redactie buitenland
LOS ANGELES - De gouver
neur van de Amerikaanse staat
Californië heeft gisteren een
wet getekend die voor het eerst
milieueisen stelt aan de uitstoot
van nieuwe personenwagens.
Het is ook de eerste Amerikaan
se milieuwet die direct de con
sumenten raakt.
De wet, die geldt voor auto's die
vanaf 2009 verkocht worden,
zal niet alleen voor Californië
gevolgen hebben, maar voor
de gehele Verenigde Staten.
Californië, met 35 miljoen in
woners, tekent voor 10 procent
van de Amerikaanse automo-
bielmarkt.
„En we gaan natuurlijk geen
auto's maken voor alleen Cali
fornië en andere voor Washing
ton", aldus een woordvoerster
van de Amerikaanse Alliantie
van Autoproducenten. De orga
nisatie verwerpt de wet, omdat
de keuzevrijheid van consu
menten zou worden beperkt en
bovendien zou leiden tot prijs
stijgingen.
De huidige regering-Bush heeft
zich tot dusver weinig gelegen
laten liggen aan de bestrijding
van het broeikaseffect. Califor
nië is de enige staat die eigen
wetten mag invoeren tegen
luchtvervuiling. Andere staten
mogen die overigens overne
men. anp
LTMTATA - In het Oost-Kaapse Elliot lopen Jane Boli
en haar kleindochter Bulishwa door een dik pak
sneeuw. De Zuid-Afrikaanse autoriteiten hebben de
noodtoestand afgekondigd in enkele zuidoostelijke
delen van het land. De maatregel is het gevolg van de
chaos door aanhoudende winterstormen en kou. Ze
ker 22 mensen zijn al gestorven. Duizenden hutten en
meer dan honderd stenen woningen of boerderijen
zijn vernield. Elliott, een van de zwaarst getroffen
plaatsen, was dagen van de buitenwereld afgesloten.
In de regio is het 's nachts zo'n tien graden onder nul;
dat is zeer ongebruikelijk in het gebied. foto RTR
van onze redactie buitenland
DEN HAAG - De Joegoslavi
sche oud-president Zoran Lilic,
die is gedagvaard om te getui
gen tegen Slobodan Milosevic,
verscheen gisteren alleen in de
rechtszaal van het Joegoslavië-
Tribunaal om te vertellen dat hij
een slot op de mond heeft. Lilic
is bang dat als hij voor het tribu
naal getuigt hem in Joegoslavië
vervolging wegens onthulling
van staatsgeheimen boven het
hoofd hangt.
Daarom staat Lilic erop dat hij
eerst officiële ontheffing krijgt
van het verbod om te praten
over wat in Joegoslavië geldt als
staats- of militair geheim. Die
ontheffing moet komen van pre
sident Kostunica, als voorzitter
van de Opperste Defensieraad.
Over de kwestie voert Lilic sinds
afgelopen februari correspon
dentie met Kostunica. De ont
heffing die hij wel heeft gekre
gen, geldt alleen voor zaken die
te maken hebben met de oorlog
in Kosovo, en dan nog in be
perkte mate. Maar de aankla
gers beschouwen Lilic juist ook
als 'zeer belangrijke' getuige als
het gaat om Milosevic' betrok
kenheid bij de oorlog in Bosnië.
Lilic was president van Joego
slavië tussen 1993 en 1997.
Milosevic was destijds presi
dent van Servië, maar zou het
politiek daadwerkelijk voor het
zeggen hebben gehad in heel
voormalig Joegoslavië.
Waarheid
Lilic zei gisteren dat hij geen
moeite heeft om in het proces te
gen zijn opvolger Milosevic te
getuigen. „Persoonlijk geloof ik
dat de waarheid in het openbaar
moet worden verteld; daar heeft
iedereen profijt van." Maar Li
lic bevindt zich in een juridische
spagaat: als hij spoedig moet ge
tuigen en vanwege de staatsge
heimen geen antwoord wil ge
ven op bepaalde vragen, loopt
hij het risico dat de rechters hem
'minachting van het hof' aanre
kenen. De rechters buigen zich
later deze week over de kwestie-
Lilic.
De Bosnische Serviër Milan Si-
mic (41) heeft voor het Joegosla-
vië-Tribunaal een gedeeltelijke Samac-proces. De eerder afge-
schuldbekentenis afgelegd. Dit legde schuldbekentenis was tot
bleek gisteren in het Bosanski- nu toe vertrouwelijk. Daarom
Peze partijen wilden het par
ament ook laten stemmen over
hervormingen die de toetreding
van Turkije tot de Europese
Drie mogelijk moeten maken.
afp/anp/ap
van onze redactie buitenland
BELGRADO - De in mei van
dit jaar ontslagen chefstaf
van de Joegoslavische strijd
krachten heeft president
Kostunica ervan beschul
digd de voormalige legerlei
der Ratko Mladic de hand
boven het hoofd te houden.
Kostunica was volgens Ne-
bojsa Pavkovic op de hoogte
van contacten die de chef van
de inlichtingendienst van het
leger recent in Servië heeft
gehad met Mladic.
Het Joegoslavië-Tribunaal
heeft Mladic aangeklaagd
wegens oorlogsmisdaden en
genocide. Het tribunaal is er
van overtuigd dat Mladic in
Servië is en dat hij min of
meer onder bescherming van
het leger staat. De autoritei
ten in Belgrado hebben bij
herhaling gezegd dat zij niet
weten waar Mladic zich ver
borgen houdt.
Pavkovic zei gisteren voor
een onderzoekscommissie
van het Joegoslavische par
lement dat de chef van de
inlichtingendienst van het
leger, Aco Tomic, drie maan
den geleden een ontmoeting
had met Mladic op een par
keerplaats langs een auto
snelweg. Tomic zou hem dat
zelf verteld hebben zonder in
details te treden. dpa
zijn nadere details over de in
houd nog niet bekend. Simic is
aangeklaagd wegens oorlogs
misdaden en misdaden tegen de
mensheid, zoals etnische ver
volging en deportatie. Hij had in
1992-93 een belangrijke functie
in het stadsbestuur van Bosan
ski Samac. Van de ruim 20.000
Bosnische Kroaten en moslims
die er voor de Bosnische oorlog
(1992-95) woonden, waren na
de oorlog nog maar een paar
honderd over. gpd/anp
HOBART - Dierkundige Liz Turner van het Tasmanische Museum
onderzoekt een op een strand in Hobart, in de deelstaat Tasmanië,
aangespoelde reuzeninktvis. Het. zou om een mogelijk nooit eerder
ontdekte soort gaan. Zoölogen zijn geïntrigeerd door ongewone
kenmerken van het beest, zoals lange dunne spierstroken die aan de
acht armen van het zeedier vastzitten. „Wat we op dit dier hebben
gezien, hebben we nooit op andere inktvissen waargenomen. Het is
een opvallend kenmerk", zei zoöloog David Pemberton. Het beest
had zijn tentakels, die vijftien meter lang moeten zijn geweest, ver
loren. Grote inktvissen leven op zo'n 500 nieter diepte, langs de ran
den van continentale platen. foto Hobart Mercury/EPA
BRUSSEL - Burgers uit
EU-Iidstaten moeten
voortaan binnen drie da
gen antwoord krijgen op
vragen over erkenning
van diploma's of arbeids
contracten in andere lan
den, overheveling van
sociale zekerheid of uit
betaling van pensioenen
in andere landen.
Zij kunnen daarvoor sinds
gisteren in alle lidstaten
naar het speciale tele
foonnummer 00800-
67891011 bellen.
Telefonisten zullen bel
lers zo snel mogelijk met
juristen of andere specia
listen in contact brengen.
Daarnaast komt er voor
bedrijven en instanties
die met ingewikkelder
problemen kampen, een
netwerk van hulpdiensten
in alle lidstaten. Dit dient
binnen tien weken met
oplossingen of voorstellen
voor bemiddeling te ko
men.
De woordvoerder van eu
rocommissaris Bolkestein
(Interne Markt) wilde gis
teren niet zeggen hoeveel
de twee nieuwe diensten
gaan kosten. anp
ROME - Een schip van de Italiaanse kustwacht is gisteren op
de Adriatische Zee in aanvaring gekomen met een boot waar
op circa dertig illegale immigranten uit Albanië zaten. Twee
van hen overleefden de botsing niet.
Volgens de Italiaanse autoriteiten vielen er zes gewonden
door het ongeval.
De Italianen opereerden in Albanese wateren met toestem
ming van Tirana. Rome poogt in samenwerking met Albanië
de grote stroom illegale immigranten in te dammen die jaar
lijks poogt via Italië de EU binnen te komen. dpa/rtr
WASHINGTON - De regering Bush wil dat de reguliere Ame
rikaanse strijdkrachten meer bevoegdheden krijgen in eigen
land op te treden. „Wij willen bekijken of het ministerie van
Defensie de civiele autoriteiten kan bijstaan in tijden van cri
ses", aldus het hoofd van het Bureau voor Binnenlandse Vei
ligheid, Tom Ridge.
Ook Democratische politieke kopstukken lijken overtuigd
van de noodzaak het leger in bepaalde gevallen in te kunnen
zetten. Daarbij moet bijvoorbeeld gedacht worden aan een
aanslag op een treintunnel of terreurdaden met massavernie
tigingswapens, aldus senator Joseph Bidden. Er kan echter
geen sprake van zijn dat militairen Amerikaanse staatsbur
gers mogen arresteren, aldus de Democraat. anp/dpa
NOORDWIJK - De Europese Ruimtevaartorganisatie ESA
neemt in juni 2003 een pot rode Ferrari-verf mee op de reis
met de Mars Express naar de zogenoemde Rode Planeet.
ESA wil onderzoeken hoe de verf zich houdt bij een snelheid
van 10.800 kilometer per uur en bij extreme temperaturen.
Ferrari heeft toestemming gegeven voor deze bijzondere
proef. Bij ESA's technische testcentrum Estec in Noordwijk
onderging de Ferrari-verf de afgelopen maanden al de nodige
voorproefjes.
De onbemande Mars Express, die naar verwachting decem
ber 2003 Mars zal bereiken, neemt de hoogwaardige verf mee
in een speciaal voor de reis geconstrueerde glazen bol. anp
KOPENHAGEN - Koningin Margrethe van Denemarken is
gisteren opnieuw grootmoeder geworden. De uit Hong Kong
afkomstige prinses Alexandra, echtgenote van Margrethe's
zoon Joachim, schonk het leven aan hun tweede zoon.
Hoe het kind gaat heten, is nog niet bekend. De jongen weegt
zeven pond. Hij werd geboren in het academisch ziekenhuis in
Kopenhagen. De baby is vierde in de lijn van troonopvolgers,
na zijn oom kroonprins Frederik, zijn vader prins Joachim en
zijn bijna driejarige 'grote' broer Nikolai. Frederik is nog niet
getrouwd. afp
PEKING - Een bedrijf in de Chinese havenstad Tianjin is van
plan vijf miljard yuan (597,8 miljoen euro) te steken in de
bouw van een militair pretpark rond een oud Oekraïens vlieg
dekschip, zo meldde gisteren het staatspersbureau Xinhua.
De Kiev, door China in 1995 gekocht, deed dienst in de vroe
gere Sovjetunie. Het was de bedoeling het vaartuig te slopen,
maar toen ongeveer een miljoen mensen vorig jaar naar Tian
jin kwamen om het te bekijken, is besloten daarvan af te zien.
Het is nog niet bekend wanneer het park opengaat. ap/dpa
van onze redactie buitenland
JAKARTA - De Indonesische
strijdkrachten hebben ver
heugd gereageerd op een initia
tief van het Amerikaanse Con
gres om de militaire banden met
Jakarta te herstellen. Mensen
rechtengroepen zijn echter flink
geschrokken.
„Dit is een heel gevaarlijke
stap", zei Munir, oprichter van
de gerenommeerde mensen
rechtenorganisatie Kontras.
„Het Indonesische leger heeft
deze goedkeuring van de Ame
rikaanse regering hard nodig
om zijn bemoeienis met de poli
tiek en zijn mensenrechten
schendingen te blijven recht
vaardigen."
De Toewijzingscommissie van
de Amerikaanse Senaat nam
vrijdag een amendement aan
dat beperkingen op deelname
van het Indonesische leger aan
het IMET-programma van het
Pentagon (Internationaal Mili
tair Onderricht en Training)
moet wegnemen. Hoewel het
wetsontwerp nog een lange weg
te gaan heeft, zijn mensenrech
tengroepen in Indonesië ge
schrokken. Na meer dan dertig
jaar semi-militaire dictatuur
zien zij het leger als het belang
rijkste obstakel voor democra
tisering in Indonesië.
De VS verbraken de banden met
de Indonesische strijdkrachten
na het bloedige optreden van de
militairen op Oost-Timor nadat
de bevolking zich daar in 1999
in een referendum voor onaf
hankelijkheid had uitgespro
ken. Het amendement waarin
dat is vastgelegd, eist van
Jakarta dat het medewerking
verleent aan onderzoek en ver
volging van leden van de strijd
krachten die verantwoordelijk
zijn voor mensenrechtenschen
dingen in Oost-Timor, maar ook
in Atjeh, de Molukken en West-
Papoea. De mensenrechten
groepen zeggen dat aan die
voorwaarde niet is voldaan.
Namens de strijdkrachten ver
welkomde brigade-generaal
Tono Suratman het besluit van
de Congrescommissie. Hervat
ting van de militaire samenwer
king zou Indonesië en de VS
helpen hun inspanningen in de
oorlog tegen het terrorisme te
bundelenzei hijSuratmaneen
voormalige militaire bevelheb
ber in Oost-Timor, is een van de
achttien militairen en rege
ringsfunctionarissen die voor
hun rol bij het geweld in Oost-
Timor zijn aangeklaagd.
Mensenrechtengroepen hebben
al eerder kritiek geleverd op een
campagne door de regering van
de Amerikaanse president Ge
orge Bush om de militaire ban
den met Indonesië te herstellen.
Deze wordt aangevoerd door
onderminister van Defensie
Paul Wolfowitz, een voormalig
ambassadeur in Jakarta. Sa
menwerking zal volgens Wolfo
witz het Indonesische leger hel
pen zichzelf te hei-vormen en
begrip te krijgen voor het con
cept van burgersupervisie over
de strijdkrachten. ap
pagina 12: rust op de Molukken
BERLIJN - De Verenigde Staten
hebben Duitsland en andere
landen benaderd voor een bila
teraal verdrag over het Interna
tionaal Strafhof. Dat heeft het
ministerie van Buitenlandse
Zaken in Berlijn gisteren beves
tigd. Washington wil via zo'n
verdrag voorkomen dat Ameri
kanen voor het hof worden ge
bracht.
De Amerikaanse minister van
Buitenlandse Zaken, Colin Po
well, maakte vorige week be
kend dat de Verenigde Staten
met verscheidene landen een
verdrag willen sluiten. Zij heb
ben 'fundamentele' bezwaren
tegen het hof, dat begin juli zijn
deuren in Den Haag opende.
Een woordvoerder van het Ne
derlandse ministerie van Bui
tenlandse Zaken zei desge
vraagd dat de Amerikanen
Nederland nog niet hebben be
naderd, maar dat er signalen
zijn dat het verzoek binnenkort
in Den Haag binnenkomt. Ne
derland zal dan niet afzonder
lijk reageren, maar zijn houding
bepalen in nauw overleg met de
partners in de Europese Unie en
de Navo. Evenals de regering in
Berlijn heeft Den Haag de hou
ding van de Amerikanen jegens
het hof gehekeld. afp/anp
