PZC
Extreem zuinige huizen in Goes
Nat zand bouwt het best
11
Ara's voeren show op in Arsenaal
Alcoholverbod in
straten van Borsele
Gedreven archivaris
Abelmann overleden
m
l oorbeeldproject aan de Elvis Presleylaan
VAKANTIE VAKANTIE VAK ANTI 1
VAKANTIE
rM*5kH.'&jilffrV&t&i'r if;
"AN "A,,.
Vrouw rijdt
tegen boom
zeeuwse almanak
Balkenende
AutoTrack.nl
BEVELANDEN/THOLEN
zaterdag 20 juli 2002
irioor Rolf Bosboom
I GOES - In de nieuwe wijk Ou-
I verture in Goes-Zuid komt een
toorbeeldproject met twaalf
otreem energiezuinige wonin-
•cn. De gemeente Goes heeft en
kele maanden geleden diverse
partijen gevraagd daarvoor een
iplan in te dienen. Zij beoordeel -
dedeze week het project dat ma
kelaardij Faasse Faasse uit
'Goessamen met debouwbedrij-
ven Rijk uit Heinkenszand en
jfonnekes uit Goes heeft opge
zet, als beste.
I De stadsuitbreiding, waar uit-
I eindelijk enkele honderden wo-
I ningen komen, wordt al geken-
I merkt door een ruime aandacht
I voor duurzaam bouwen. Het
I opvallendst is wel het verwar-
Uingssysteem. De wijk kent
geen aardgasnet, maar de wo
ningen worden verwarmd (en in
de zomer ook gekoeld) door een
ingenieus systeem met warmte
pompen.
Op een van de prominentste lo
caties in Ouverture, aan de Elvis
Presleylaan, wil de gemeente
nog een stap verder gaan met
duurzaam bouwen. De bedoe
ling is een nieuw voorbeeldpro
ject op dat gebied, als opvolger
van de zogeheten Ecosolar-wo
ningen die enkele jaren geleden
inOverzuid zijn verrezen.
Her en der in den lande bestaan
al zogeheten energienulwonin-
gen. Dat houdt in dat door de
vormgeving van het pand en het
gebruik van installaties even
veel energie wordt opgewekt als
wordt verbruikt aan warmte,
wateren licht.
Daarbij wordt echter geen reke
ning gehouden met het energie
verbruik door huishoudelijke
apparaten.
Dat gebeurt in het Goese voor
beeldproject wel. Als de toe
komstige bewoners spaarzaam
omgaan met elektriciteit en ook
zuinige huishoudelijke appara
ten aanschaffen, dan moet het
mogelijk zijn om evenveel ener-
aan het nutsbedrijf te leve-
als er wordt afgenomen. De
energierekening is dus uiteinde
lijk nul.
Faasse Faasse, Rijk en Non-
nekes mogen het project uitein
delijk gaan uitvoeren. „Ons
plan is wel vernieuwend, maar
met opzet niet experimenteel",
zegtM. Faasse. „We combineren
allerlei technologieën die zich
inmiddels bewezen hebben. Ko
pers moeten er ook op kunnen
vertrouwen dat ze een goed pro
duct krijgen."
De voorlopige ontwerpen laten
twaalf vrijstaande woningen
zien die volledig op de zon zijn
georiënteerd. De noordzijde
kent vrijwel geen ramen, terwijl
er aan de zuidwestkant over de
gehele hoogte van het huis een
serre is gedacht. Die dient,
dankzij de opwarming door de
zon, in de winter als buffer tus
sen binnen en buiten. Verder
wordt gebruik gemaakt van on
der meer intelligente ventilatie,
extreme isolatie, korte en dunne
waterleidingen en op het dak
een grote zonneboiler en zonne
panelen.
Subsidies
De maatregelen vergen forse in
vesteringen. De meerkosten ten
opzichte van een standaardwo
ning bedragen zo'n 45.000 euro.
Een deel kan naar verwachting
worden gedekt door subsidies
van diverse instanties. Daar
naast verdienen de eigenaren de
kosten uiteindelijk ook deels te
rug door een fors lagere energie
rekening.
Een andere eis die de gemeente
had gesteld is dat de toekomsti
ge bewoners meer dan gebrui
kelijk inspraak moeten hebben
in het ontwerp van hun huis.
„Dat is eigenlijk in tegenspraak
met het principe van energie
zuinigheid", zegt Faasse. De
keuzevrijheid zit hem dan ook
vooral in de indeling van de bin
nenruimte. Aan de buitenzijde
valt echter nauwelijks te tor
nen. „In principe moet de
hoofdvorm blijven staan", al
dus Faasse. Hij verwacht dat
eind dit jaar kan worden begon
nen met de werving van kopers.
Een van de nieuwe acrobaten in het Arsenaal laat zien hoe goed hij kan steppen.
foto Lex de Meester
door Miriam van den Broek
VLISSINGEN - Een piraat zon
der papegaai op de schouders is
geen echte piraat. Dat moeten
ze bij attractiecentrum Het Ar
senaal in Vlissingen hebben ge
dacht. Enkele maanden geleden
zijn vier blauwgele ara's ge
kocht die eerder optraden in
Avonturenpark Hellendoorn.
Na een tijdje wennen en oefenen
werd gisteren voor het eerst de
papegaaienshow opgevoerd.
Eddie, Joke, Jopie en Loko. Zo
heten de ara's die vier jaar gele
den in gevangenschap zijn ge
boren. Normaal komen deze
ara's voor in de tropische wou
den van Zuid-Amerika. Het Ar
senaal kocht ze van een Engels
man die met ze in Hellendoorn
werkte. Hij heeft een week lang
met een medewerker van Het
Arsenaal getraind om tot een
mooie show te komen. De pape
gaaien kunnen fietsen, rol
schaatsen, rekenen en zijn goed
in het spel balletje, balletje.
„Dit is Jopie, en Jopie heeft zijn
rijbewijs gehaald", zegt Akim,
een van de twee medewerkers
die de show opvoeren. Akim
duikt onder de tafel waarop de
vogels hun kunsten vertonen en
komt terug met een elektrisch
autootje. „Jopie, doe eens een
rondje boulevard", zegt hij. Jo
pie kruipt op het voertuigje,
pakt het 'gaspedaal' beet en
sjeest over de tafel heen. Snel
houdt Akim zijn hand voor het
einde van de tafel zodat Jopie er
niet van af rijdt. „Jopie, rijd
maar weer terug", zegt Akim.
„Er wordt toch niet geflitst van
daag." En als Akim het autootje
omdraait, racet de papegaai te
rug. De tientallen kinderen en
volwassenen zien het geamu
seerd aan. De twintig minuten
durende show wordt drie keer
per dag opgevoerd. „Voor de
mensen die denken dat het zielig
is: dat is het niet", zeggen S. van
Rijswijk en E. Angelini, de di
recteuren van Het Arsenaal.
„Papegaaien zijn groepsdieren.
Het is pas zielig als één papegaai
ergens in een kooitje belandt",
zegt Angelini. De ara's praten
niet, legt Van Rijswijk uit. „Dat
doen ze alleen als ze eenzaam
zijn en dat zijn die van ons niet.
Wel jammer, want het zou leuk
zijn als ze hun eigen show kon
den aankondigen."
IdoorValeska Nastaly
De zee heeft zich ver teruggetrokken
en de zon laat zich af en toe zien.
Het zijn haast volmaakte omstandig-
lieden voor het bouwen van een zand
kasteel. Daar is een aantal badgasten
het wel mee eens. Met of zonder ouders
gaan de veelal jeugdige deelnemers
omstreeks twee uur aan de slag.
Vijf teams deden gistermiddag op het
Vlissingse Badstrand mee aan de twee
de wedstrijd zandkastelen bouwen die
deze krant organiseert. De winnaars,
de tienjarige Robbert Wevers en even
oude Coen Westerduin, waren nog lang
niet klaar met bouwen toen het einde
van de wedstrijd in zicht kwam, maar
dePZC-jury vond het verhaal dat zij bij
hun kasteel vertelden en hun creativi
teit in uitvoering doorslaggevend.
Coen uit Vlissingen heeft zijn vriend
Robbert gevraagd mee te doen. „We
hebben van tevoren niets bedacht. We
zijn gewoon gaan bouwen." Al bou
wend vertellen de twee vrienden wat er
in en om hun kasteel gaat komen. „Er
moet een hele verdediging voor ons
kasteel komen. En hier komt een vul
kaan waarin een draak woont. Als de
vulkaan uitbarst, loopt de gracht vol
met lava", legt Robbert uit.
„Dit moet een ruïne worden", zegt
Coen over een klein zandvormpje bui
ten zijn kasteel. „De stad wordt steeds
aangevallen, vandaar dat het gebouw
kapot is." De jongens laten in twintig
minuten tijd een fort uit de grond rijzen
met uitkijktorens, wegen en een enor
me slotgracht. „We noemen het Slot
Zandkasteel", zegt Robbert.
Naast de twee vrienden is een andere
groep bezig met het bouwen van een
vliegtuig. Dat mag ook van de jury. Het
Waar: Badstrand Vlissingen
Aantal deelnemers: ca. 17
Winnaars: Robbert Wevers en
Coen Westerduin
Volgende wedstrijd: Vrijdag 26
juli in regio Beveland/Tholen (zie
PZC van 25 juli)
Kosten deelname: gratis
Prijzen: eerste prijs wegwerpca
mera, overige deelnemers krijgen
tasje met allerlei kleinigheidjes
zijn de twaalfjarige Bastiaan Ruster,
de zesjarige Marijn Heijmans en vader
Anco uit Groningen. „We zijn gewoon
helemaal gek van vliegtuigen. Vandaar
dat we er eentje maken." Bastiaan ver
telt dat ze eerder deze week ook al een
vliegtuig hadden gemaakt. „Maar die
is helemaal vertrapt", zegt hij wijzend
op een grote berg stuifzand.
Cockpit
Bastiaan strijkt alle delen van het
vliegtuig zorgvuldig glad. Hij lijkt een
goede toekomst te hebben als stuka
door. Marijn zorgt ervoor dat de cock
pit een comfortabele zitplaats wordt.
Hij maakt daarin drie stoelen, want
met zoveel zijn ze. Deze keer zijn de
mannen niet bang voor vertrapping.
„Pas vanavond wordt het hoog water.
';v' -
M v S
'•V
'y....y
■s, t,
door Rolf Bosboom
GOES - L. J. Abelmann uit Goes
is donderdag op 71-jarige leef
tijd overleden. Hij was jaren
lang gemeentearchivaris en di
recteur van het Museum voor
Zuid- en Noord-Beveland in
Goes.
Van december 1968 tot mei 1990
combineerde Abelmann beide
functies. Zijn echtgenote
P. Abelmann-Harder was op
deeltijdbasis eveneens bij in het
streekmuseum in dienst, maar
werkte in de praktijk op volle
kracht mee. Onder hun hoede
groeide het museum uit tot wat
het nu is.
Abelmann stond bekend als een
markant figuur, die nimmer een
blad voor de mond nam. Met die
instelling voerde hij bijvoor
beeld een lange strijd voor een
passende behuizing voor het ar
chief.
Vermaard waren ook zijn jaar
verslagen, waarin hij geen gele
genheid voorbij liet gaan om
duidelijk te maken dat het ge
meentebestuur in zijn ogen te
weinig over had voor het be
houd van het culturele erfgoed.
Ooit liet hij zelfs met opzet een
bladzijde wit om aan te geven
wat er zou gebeuren als er niet
meer geld op tafel kwam. Toen
dat niet het gehoopte effect had,
volgde een verslag met een
zwarte pagina.
Volgens Abelmann is het archief
allesbehalve stoffig, maar juist
onmisbaar.
„Een archief is het geheugen
van de stad", zei hij in een af-
scheidsinterview in de PZC.
„En naarmate je ouder wordt,
kun je minder onthouden. Dus
moet je het opschrijven en be
waren. Dan kan je het latei-
raadplegen."
Ridder
Ondanks zijn soms weerbarsti
ge opstelling kreeg de archivaris
in april 1990 bij diens vertrek
alle lof toegezwaaid en werd hij
benoemd tot ridder in de Orde
van Oranje-Nassau.
Nadien bleef hij actief in het
verlengde van zijn loopbaan,
onder meer als Zeeuws corres
pondent voor de Rijksdienst
voor Oudheidkundig Bodemon
derzoek. Tot enkele maanden
was hij ook nog zeer regelmatig
op het gemeentearchief te vin
den.
F. de Klerk, die hem opvolgde
als museumdirecteur, en de hui
dige gemeentearchivaris
A. Barthomschrijvenhembeide
als een uiterst gedreven man op
zijn vakgebied. „Hij heeft ge
zorgd voor het opstoten van het
archief in de vaart der volke
ren", zegt Barth. „Dankzij hem
zijn er archiefbewaarplaatsen
gekomen die aan alle eisen vol
doen. Abelmann is ook begon
nen met het inventariseren en
publieksvriendelijk maken van
archieven."
ZIERIKZEE - Een 26-jarige
vrouw is donderdag vroeg in de
avond op de Lange Blokweg in
Zierikzee gewond geraakt na
dat zij met haar auto tegen een
boom gereden was.
De vrouw uit Schouwen-Duive-
land reed iets na half acht van
uit Schuddebeurs over de weg
richting Zierikzee. Door onbe
kende oorzaak raakte zij de
macht over het stuur kwijt en
botste tegen een boom in de
berm. De 26-jarige bestuurster
is met verwondingen per ambu
lance overgebracht naar het zie
kenhuis.
Advertentie
WöTPNUGHT CRUISES
het Veerse Meer
^^nd-vaartochten op de
^^lady Madeleine'
Een avond vol gezelligheid,
amusement, eten en varen
Zat. 10 en 17 augustus
Prijs 33,50
Info: Rederij Dijkhuizen
tel. 0118-419367
foto Ruben Oreel
Dan spoelt onze creatie weg", weet va
der Anco.
De dertienjarige Beau Mulder wordt
geassisteerd door drie zeer jeugdige
dames: de tweeënhalf jarige Wies van
Aanholt, de even oude Frederique
Mijnlieff en haar zusje Beaudine van
anderhalf. „Ik bouw het kasteel en zorg
ervoor dat de kleintjes het niet kapot
maken", zegt Beau lachend. Ze stuurt
de ukkies om schelpjes, zodat die ver
bij haar creatie uit de buurt blijven.
Even later liggen de schelpjes als ver
siering op en om het kasteel. Vier witte
veren prijken op elke hoek van het slot.
Gespecialiseerd
Nick van Winkelman, negen jaar oud,
uit Kudelstaart heeft zijn kasteel hele
maal in zijn hoofd zitten. Samen met
zijn drie jaar jongere broertje Mike en
zijn negenjarige vriend Marvin Siecker
voert hij het plan uit. „Ik doe het graaf
werk, want daar ben ik in gespeciali
seerd", zegt Nick.
Marvin loopt af en aan met emmertjes
zeewater. „Ik stop ermee, want het wa
ter loopt steeds weg", zegt hij als hij
voor de zoveelste keer water in de kas
teelgracht giet. Hij richt zich op het
zand buiten het kasteel. Hij bouwt een
walletje om een plat vlak. „Hier kun je
rennen of zo." Mike weet een betere
functie: „Het wordt een speeltuin",
schreeuwt hij uit.
Dieper
Het valt op dat alle deelnemers op het
wat hardere, natte zand bouwen. „Dat
bouwt gewoon het beste", zegt vlieg
tuigbouwer Anco. Zijn zoon Marijn
heeft daar nog een toelichting bij.
„Kijk, je graaft een gat en dat wordt
dan steeds dieper. Op een gegeven mo
ment kom je water tegen en met dat
zand ga je bouwen", zegt hij met een ui
terst serieus gezicht.
De materialen waarmee de deelnemers
werken variëren van enkel handen tot
emmertjes, scheppen en zelfs plamuur-
schijven.
Er is geen enkele strijd over het gebruik
van de gereedschappen. Iedere deelne
mer weet zijn taak. Opvallend is de
overeenkomstige belevenis van een
zandkasteel onder de deelnemers. Elk
gebouwd kasteel heeft een gracht, to
rens en een verdedigingsmuur. De tra
ditionele kantelen, die meestal op kas
teelmuren staan, zijn nergens te beken
nen.
door Rob Paardekam
HEINKENSZAND - Er komt
een alcoholverbod in de dorps
kernen van de gemeente Borse
le. Per 1 augustus is het verbo
den op de openbare weg alcohol
te nuttigen of aangebroken fles
sen of blikjes te vervoeren.
Volgens W. Krijger van de ge
meente was er geen speciale
aanleiding voor de invoering
van het alcoholverbod. Het
moet gezien worden als een
standaardmaatregel, zoals die
inmiddels in meer gemeenten is
genomen. „Het college heeft dit
besluit genomen op advies van
de politie", aldus Krijger. De
maatregel moet de politie hand
vatten geven bij de bestrijding
van openlijke geweldpleging of
vandalisme. Hij is zeker niet be
doeld voor iemand die met een
pilsje in zijn hand met de buur
man staat te kletsen. Bij eventu
ele opstootjes heeft de politie,
voor het menens wordt, al grond
om in te grijpen. In Goes deed de
invoering van een alcoholver
bod enkele maanden geleden
het nodige stof opwaaien. Mede
omdat het slechts in bepaalde
wijken gold. De raad vreesde
een stigmatiserende werking,
waarop het college de maatregel
in de hele gemeente invoerde.
Ook in Borsele geldt het alco
holverbod voor alle kernen.
Advertentie
Natuurlijk
GEOPEND
tijdens de
BOUWVAK!!
Glashandel Moerstee
Kapelle - Biezelinge
s 0113-341688
Jochem staat voor een grote
stap inz'n jonge leven. Van de
basisschool naar het voortge
zet onderwijs. Dat was nog
een heel getob met die Cito-
toets, want rekenen, daar
heeft hij een broertje aan
dood. Maar taal, dat is z'n
lust en z'n leven.
Zijn basisschooltijd had hij
goeddeels doorgebracht in
Groningen, maar in het
Zeeuwse kon hij inmiddels
aardig aarden. Het besluit
van zijn ouders om een week
endje in Groningen door te
brengen, werd door hem ech
ter meteen toegejuicht. Hij
wilde in ieder geval naar de
kinderboerderij, want daar
had hij het idee opgevat om
boer te worden. Aangekomen
op die droomplek zocht hij
direct de stokoude ezel op.
Benieuwd of die hem nog zou
herkennen. Maar wat hij ook
zocht, geen ezel te bekennen.
De manager van de kinder
boerderij loste snel zijn pro
bleem op. „Jochem, het is
heel zielig, maar die ezel is
dood. Erg hè."
Jochem was secondenlang
uit het veld geslagen, maar
tenslotte kwam z'n reactie.
„Balkenende dus."
Advertentie
Off-road rijden, bergbeklimmen, abseilen en kanoën...
VertegenwoordigjijAutoTrack.nl tijdens de 10-daagse
spectaculaire Kia Sorento Driving Experience?
Schrijf je snel in viaAutoTrack.nl en win!
s De autosite voor heel Nederland
