Nauwe samenwerking theaters
Nazi's naast geallieerden
op Vlissingse boulevard
PZC
Goes komt op
voor vluchteling
Liefdewerk voor wezen op Bali en Java
Luns opende deuren
voor restauratie van
ramschip Schorpioen
Gratis taxi in Goes
voor gehandicapten
van transferium
12
Westerscheldetunnel aanleiding voor gezamenlijke presentatie programma
Vijf jachten gezonken aan
steiger Sint Annaland
Wijkbeheer wachtte ruim
een jaar op antwoord
vrijdag 19 juli 2002
door Wout Bareman
TERNEUZEN - De Zeeuwse
theaters gaan met ingang van
het theaterseizoen 2003-2004
nauwer samenwerken. Ruim
voor aanvang van dat seizoen
zullen ze hun theaterprogram
ma gezamenlijk presenteren
in één brochure, die door heel
Zeeland wordt verspreid.
Voor de vaste klanten wordt per
regio een apart programma
boekje uitgebracht, dat de mo
gelijkheid biedt een abonne
ment voor het hele seizoen te ne
men.
Door de komst van de Wester
scheldetunnel is een nauwere
samenwerking niet meer dan lo
gisch, oordeelt exploitant F.
Lievens van het Scheldetheater
in Terneuzen.
De theaters rekenen bij de pro
motie van de podiumkunsten op
steun van de provincie, die een
Orgelconcert
C. de Wolff in
Vrouwenpolder
VROUWENPOLDER - Orga
nist C. de Wolff uit Vierhouten
geeft maandag 29 juli een con
cert op het Proper/de Jongh-or-
gel in de gereformeerde kerk
aan de Schoolstraat in Vrou
wenpolder.
De Woff geniet bekendheid van
wege zijn vele nationale en in
ternationale orgelconcerten,
maar ook als dirigent van het
Bachkoor Holland door de jaar
lijkse uitvoeringen van de Mat-
thaus- en Johannes Passion van
Bach.
Het concert bestaat uit werken
van Bach, onder meer Preludi
um en fuga in e-mol, enkele be
kende koraalvoorspelen en het
6-stemmige Ricercare uit Das
Musicalisches Opfer.
Het concert eindigt met de Pas-
sacaglia in C, dat behoort tot de
topwerken uit de orgellitera
tuur.
Het optreden begint om acht
uur 's avonds.
coördinerende rol zou kunnen
spelen, maar waarvan ook fi
nanciële ondersteuning wordt
verwacht.
Lievens: „De provincie propa
geert samenwerking tussen de
theaters al langere tijd. Nu wij
de zaken meer en meer op elkaar
afstemmen en de handen ineen
slaan lijkt het mij niet meer dan
logisch dat de provincie eerder
gedane beloften nakomt."
De komst van de tunnel veran
dert het hele beeld van de podi
umkunsten in Zeeland, meent
Lievens. Zolang het nieuwe the
ater in Middelburg nog niet in
gebruik kan worden genomen,
is het Scheldetheater de meest
toonaangevende cultuurtempel
in de provincie. Lievens: „Dat
betekent dat we ons theaterpro
gramma ook nadrukkelijker
zullen afficheren boven de
Westerschelde. maar zodra de
tunnel gereed is en ook Goes
over een nieuwe theateraccom
modatie beschikt, wordt het al
lemaal anders. Dan lijkt het me
voor de handliggend dat we za
ken meer en meer op elkaar af
stemmen."
Dat kan bijvoorbeeld door een
goede verdeling van podium
kunsten voor kleinere doelgroe
pen ('waarvan één voorstelling
voor de hele provincie toerei
kend is'), maar ook door geza
menlijke kostenbesparende on
derhandelingen met impressa-
riaten.
Impact
Lievens: „Die tunnel zal zo'n
enorme impact hebben op het
hele sociaal-maatschappelijke
en dus ook culturele leven in
Zeeland! Ik heb niet de indruk
dat iedereen de reikwijdte daar■-
van al beseft. Maar lijnen zullen
korter worden, je zult sneller
een wisselwerking krijgen tus
sen publiek en evenementen aan
weerszijden van de wester
schelde en iedereen zal er z'n
voordeel mee doen. De Zeeuwse
theaters móeten daar eenvou
digweg wel op inspelen. Het zou
zonde zijn als we allemaal in ons
enge kringetje zouden blijven
ronddraaien en al onze aan
dacht enkel naar de eigen toko
zou uitgaan."
De kinderen van Sidhi Astu, één van de weeshuizen die de gelijknamige stichting ondersteunt.
foto Willem Mieras
door Rob Paardekam
GOES - Sidhi Astu is de naam
van een stichting die twee jaar
geleden door twee Goesenaren
werd opgericht. Sinds die tijd
hebben Frans van Sehaijik (76)
en Umberto Hagen (48) het no
dige kunnen doen voor drie
weeshuizen op de Indonesische
eilanden Bali en Java.
Van Sehaijik bleef na zijn
diensttijd jaren iri Indonesië
hangen en ook nu verblijft hij
grote delen van het jaar in het
land. Hagen bezocht vorig jaar
voor het eerst de weeshuizen die
de stichting ondersteunt en
schrok - naar eigen zeggen als
verwende westerling - van de
erbarmelijke omstandigheden
waarin de kinderen leven. „Zelf
zijn ze tevreden met wat ze heb
ben", legt de Goesenaar uit.
„Maar wij willen het leven van
de kinderen wat veraangena
men." Dat doet de stichting on
der meer door geld in te zame
len. Een Goese bakker werkt
daaraan mee door zogeheten
Balibroodjes te verkopen en de
helft van de opbrengst aan de
stichting te geven. Een plaatse
lijke poelier heeft de Javaanse
kip in braadzak geïntrodu
ceerd. Met het geld zijn de afge
lopen jaren onder meer de kast
jes vernieuwd en kleine onge
makken verholpen. Ook werd er
voedsel aangeschaft. „Zodat de
kinderen eens wat meer Inrijgen
dan rijst met sambal", legt Ha
gen uit.
Er zijn nog meer wensen, zoals
de aanleg van hutjes rond het
weeshuis, maar dat is voorlopig
niet haalbaar. Wensen die
wellicht op korte termijn in ver
vulling kunnen gaan zijn het
opknappen van de jongensver-
blijven, cle aanschaf van betere
busjes en het verbeteren van de
waterinstallatie.
Sponsorouders
Het belangrijkste werk van Si
dhi Astu - vernoemd naar één
van de drie weeshuizen - bestaat
uit het werven van sponsorou
ders die de studiekosten (zo'n
150 euro) van een weeskind be
talen. Het zijn er inmiddels 34,
maar als het aan Hagen ligt vol
gen er nog veel meer. Zijn album
met foto's is nog goed gevuld,
zodat 'ouders' die een kind wil
len 'adopteren' volop keus heb
ben. Volgens de Goesenaar kun
nen de kinderen ook zonder
sponsorouders best naar school,
maar als er een sponsor is kun
nen de katholieke zusters van de
weeshuizen het geld voor ande
re dringende zaken gebruiken.
Mensen die een reis naar Indo
nesië maken, krijgen van Hagen
standaard het advies eens een
paar dagen te logeren in de gast
verblijven van één van de wees
huizen. „Het kost zeven euro.
Voor ons is dat niets, maar voor
de mensen daar is het heel veel
geld."
door Jacques Cats
VLISSINGEN - „Het was voor
ons iemand die deuren kon ope
nen." Wil van Son van de Stich
ting Ramschip Schorpioen kijkt
met voldoening terug op de rol
die de deze week overleden oud-
secretaris-generaal van de
NAVO, Joseph Luns, heeft ge
speeld in de periode dat het be
jaarde oorlogsschip in Zeeland
werd opgeknapt. Luns had zit
ting in het comité van aanbeve
ling van de Schorpioenstich
ting. „En het was een trouwe do
nateur van ons."
Volgens Van Son ging Luns er
prat op dat, hoewel hij maar een
blauwe maandag bij de Konink
lijke Marine had gezeten, alles
wat Marine was nog steeds zijn
aandacht had. En het inmiddels
bijna 135 jaar oude ramschip
was een marinevaartuig. Toen
er voor de uitvoering van res
tauratiewerken gelden nodig
waren, leidde het noemen van
de naam Luns en ook van mede-
comitélid Piet de Jong, oud-mi
nister van Defensie, tot een soe
pele opstelling bij de Marine,
Defensie en monumentenzorg.
Van Son: „Het waren namen die
vertrouwen inboezemden.
Luns is verscheidene keren aan
boord geweest. „Ik begin me zo
langzamerhand de peetvader
van dit schip te voelen", zei hij
na een paar bezoeken. Luns voer
ook mee toen het schip in juni
1989 vanuit Vlissingen naar
Middelburg werd gesleept om
daar aan de Loskade ligplaats te
kiezen. Wil van Son ziet hem
nog staan, het stuurwiel om
klemmend. „Er was niks te stu
ren, maar zo breeduit als hij
achter dat wiel stond, dat was
prachtig." In Middelburg heeft
Luns toen bij wijze van officieel
gebaar de tros van het schip
naar de kant geworpen waar
burgemeester Chr. Rutten het
afmeertouw opving.
Pasje
Van Son herinnert zich nog een
aardig voorval uit de tijd toen de
Schorpioen was afgemeerd bij
de Koninklijke Maatschappij
De Schelde. Na aan boord de
vorderingen van de werkzaam
heden in ogenschouw te hebben
genomen, vond Luns het een
mooie gelegenheid om ook een
kijkje te nemen op het luchtver
dedigingsfregat Jacob van
Heemskerck dat bij De Schelde
was afgemeerd na een proef
vaart van enkele weken. Maar
ook al liet hij de man van de
wacht weten Luns te heten, hij
mocht niet aan boord omdat hij
niet in het bezit was van een
pasje. Daarvoor werd hij naai
de portier verwezen. Nadat de
restauratie van de Schorpioen
was voltooid bleef de band tus
sen schip en Luns alleen nog via
het donateurschap bestaan. In
december 1998 verliet de Schor
pioen Middelburg om een laat
ste afmeerplaats te kiezen in
Den Helder. Daar ligt het ram
schip op een schepenpark van
de Koninklijke Marine.
Geld weg
bij inbraak
OOST-SOUBURG - Bij
een inbraak in een woning
aan de Paclweg in Oost-
Souburg zijn enkele hon
derden euro's gestolen. De
diefstal vond plaats in de
nacht van woensdag op
donderdag.
De bewoner mist ook een
tas met persoonlijke pa
pieren.
W oninginbraken
DOMBURG - Inbrekers hebben
in de nacht van woensdag op
donderdag een flinke slag gesla
gen in Domburg.
Bij twee woninginbraken werd
voor duizenden guldens aan
beeldapparatuur, sieraden,
computerapparatuur en con
tant geld meegenomen.
De diefstallen vonden plaats in
een woning aan de Schelpweg
en in een huis in de Brouwerij
straat.
door Rolf Bosboom
GOES - De gemeente Goes is te
leurgesteld in het ministerie van
Justitie. Dat weigert een gene
raal pardon te overwegen voor
asielzoekers uit onveilige lan
den die al langer dan drie jaar in
Nederland verblijven. In een
boze brief aan demissionair
staatssecretaris Kalsbeek her
innert het gemeentebestuur aan
het 'ultimatum' dat het heeft ge
steld.
Naar aanleiding van een petitie
die Vluchtelingenwerk Neder
land begin dit jaar aan alle ge
meenten heeft aangeboden, is
Goes op de bres gesprongen
voor asielzoekers die al langer
dan drie jaar hier zijn maar nog
steeds niet weten of zij een per
manente verblijfsvergunning
krijgen. Het risico bestaat dat
gezinnen die al zijn ingeburgerd
en opgenomen in de gemeen
schap, alsnog worden uitgezet.
Daarom heeft het Goese college
van burgemeester en wethou
ders er bij Kalsbeek op aange
drongen binnen een jaar de pro
cedures voor de betreffende
groep asielzoekers af te hande
len. Als dat niet lukt, zou er wat
het gemeentebestuur betreft
een generaal pardon moeten ko
men, zodat de mensen in één
keer alsnog een permanente
verblijfsvergunning krijgen.
Het zou overigens vooral moe
ten gaan om mensen uit landen
met een 'wisselende veiligheids
situatie', waardoor vluchtelin
gen ook niet zonder meer kun
nen terugkeren.
Bij de bijna voormalige be
windsvrouw kreeg de gemeente
echter nul op het rekest. Het
antwoord beperkte zich tot de
mededeling dat het ministerie
zijn uiterste best doet om asiel
aanvragen die nog onder de ou
de Vreemdelingenwet zijn inge
diend, zo snel mogelijk af te
handelen. Een generaal pardon
is niet aan de orde.
Goes laat in een schriftelijke re
actie weten 'met teleurstelling'
daarvan kennis te hebben geno
men, vooral 'vanwege humane
redenen'. Het college hamert er
bij Kalsbeek op dat de groep
asielzoekers binnen een jaar
uitsluitsel dient te krijgen. „Wij
willen u erop attent maken dat
er inmiddels enkele maanden
verstreken zijn en het door ons
gestelde ultimatum op 1 februa
ri 2003 afloopt."
door Rob Paardekam
SINT-ANNALAND - In de
jachthaven van Sint-Annaland
zijn de afgelopen maanden vijf
boten gezonken. Ze lagen alle
maal aan een nieuwe steiger, die
enige tijd geleden is aangelegd
in het midden van de haven.
Volgens bestuurslid L. Verhesen
van de Watersportvereniging
Sint-Annaland zijn de eigena
ren zelf schuldig aan het zinken
van de boten. Ze zouden de ver
keerde sluitingen gebruiken om
de stalen afmeerkabel aan hun
boot te bevestigen. „De sluiting
blijft onder water zitten en als
het water weer opkomt, trekken
ze de boot mee omlaag."
Volgens Verhesen draagt de wa
tersportvereniging geen enkele
verantwoordelijkheid voor de
geleden schade. „Iedereen on
dertekent het reglement en
daarin is vastgelegd dat mensen
hun boot op eigen risico afme
ren."
In het Maritiem Instituut deRuyter in Vlissingen is van morgen tot en met 10 augustus een expositie te zien over de bevrijding van Vlissin
gen in november 1944. foto Ruben Oreel
M. Bals uit Sint-Annaland is
één van de gedupeerden. De vis
sersboot van haar gezin ging en
kele maanden geleden al ten
onder. De theorie van de water
sportvereniging snijdt volgens
haar geen hout. „Een nieuwe
steiger waaraan in korte tijd vijf
boten zinken. Daar zet ik mijn
vraagtekens bij", vertelt ze.
„Het kan toch geen toeval zijn?"
Volgens Bals gaat het zelfs om
meer dan vijf boten. Enkele an
deren zouden nog net op tij d zij n
losgesneden.
Overigens heeft de watersport
vereniging een oplossing aange
dragen voor de ontstane proble
men. Door het aanbrengen van
een plaatje boven het onderste
bevestigingsoog, zou voorko
men kunnen worden dat de slui
ting klem komt te zitten. Bals
erkent dat de problemen met
een plaatje opgelost zijn. Haar
boot stond jaren aan een andere
steiger en daar zijn - zonder het
gebruik van plaatjes - helemaal
nooit problemen ontstaan.
door Ab van der Sluis
VLISSINGEN - Welk uniform
droeg een Duitse soldaat van de
Marinekustartillerie? Hoe zag
het dagelijks leven van de bezet
ter in Vlissingen eruit? Het ant
woord op die vragen is vanaf
morgen tot en met 10 augustus
te vinden in het Maritiem Insti
tuut de Ruyteraan de Boulevard
Bankert in Vlissingen, waar een
expositie is ingericht over de be
vrijding van Vlissingen in no
vember 1944.
Vlissingen is één van de steden
in Nederland die het meest te lij -
den heeft gehad tijdens de
Tweede Wereldoorlog. De stad
was zwaar versterkt door de
Duitsers, omdat de Wester
schelde toegang gaf tot Antwer
pen en de rest van Europa. De
bevrijding van Walcheren ging
gepaard met hevige bombarde
menten op de dijken en een lan
ding op Uncle Beach bij de
Oranjemolen in Vlissingen.
„De laatste jaren", vertelt Mar
tin Hollebrandse, inrichter van
de expositie, „zijn er wel veel
exposities geweest over Wal
cheren, maar die hadden vrij wel
allemaal Westkapelle als locatie
en onderwerp. Ik vond het tijd
worden om ook Vlissingen wat
onder de aandacht te brengen.
De landing van de Geallieerden
in Vlissingen was relatief mak
kelijk, maar die gevechten die
daarop volgden, duurden drie
dagen. Westkapelle was in een
paar uurtjes bekeken. Vlissin
gen was compleet verwoest."
Hollebrandse is verzamelaar
van militaria. De expositie is
grotendeels ingericht met foto's,
pamfletten en uniformen uit
zijn eigen collectie. Daarnaast
kon hij een beroep doen op col
lega-verzamelaars Ron de
Bruyne uit Vlissingen en Chris-
tiaan Ovaa uit Zoutelande. Zijn
vrouw, Francine van der Willi
gen, tekende voor de decors.
De expositie is opgesteld in twee
lokalen van het Maritiem Insti
tuut. In de ruimtes staan drieën
twintig poppen, gekleed in au
thentieke Engelse, Schotse en
Duitse uniformen. De militai
ren van de Wehrmacht, de Luft
waffe en bemanning van een U-
boot staan voor geschilderde
decors, zoals bunkers. Foto's op
panelen laten zien hoe de Duit
sers de Vlissingse kust bewaak
ten met zwaar geschut en me
tersdikke bunkers. Ook tonen
de foto's het dagelijkse leven en
de vrijetijdsbesteding van de
bezetters. Op het dak van de
Belgische Loodsensociëteit was
het, zo te zien, goed toeven.
Demotiveren
Hollebrandse toont ook pam
fletten die de geallieerden bo
ven Nederland afwierpen om de
Duitse soldaten te demotiveren.
Met sommige stukken papier
konden de Duitsers wapperen
ten teken van overgave. De fol
ders laten ook foto's zien van
etende en rustende krijgsgevan
gen. De geallieerden wilden de
bezetters zo laten zien dat het
krijgsgevangenschap best viel
uit te houden .De Duitsers daar
entegen lieten oorlogspropa
ganda maken, waarin zij de Ge
allieerden verweten Walcheren
onder water te hebben gezet.
In het tweede lokaal van de ex
positie staan vooral Engelse en
Schotse militairen opgesteld.
Daar zijn ook de foto's te zien
van het Gemeentearchief Vlis
singen over de bevrijding van cle
stad. Kapotgeschoten straten
en foto's van angstig rondkij
kende bevrij ders geven een goed
beeld van de dagen na de lan
ding op Uncle Beach. Om cle ex
positie compleet te maken, is in
een derde lokaal een film te zien
over de bevrijding en de weder
opbouw van Walcheren.
„Gezien cle locatie richt ik me
natuurlijk ook een beetje op toe
risten. Een doorsnee-verzame
laar zal hier niet veel nieuws
zien, maar iemand die de oorlog
niet heeft gemaakt, kan hier ze
ker wat leren. Ik ken verhalen
van mensen, die al twintig jaar
naar Walcheren komen, maar
geen enkel idee hebben dat hier
zo hard is gevochten."
door Rolf Bosboom
GOES - Mensen met een licha
melijke handicap die van het
transferium in Goes gebruik
maken, kunnen op kosten van
de gemeente met de Teletaxi
naar het centrum reizen. Het
gemeentebestuur heeft dat be
sloten naar aanleiding van een
bericht van een boze brief van
een inwoner van 's-Gravenpol-
der.
Bij het transferium kunnen be
zoekers van de Goese binnen
stad hun auto gratis parkeren
bij de Zeelandhallen en vervol
gens, eveneens zonder betaling,
gebruik maken van de pendel
bus die tussen het complex en
het centrum rijdt. De bus is ech
ter niet geschikt voor mensen
met een lichamelijke handicap,
die dus ook geen mogelijkheid
tot gratis parkeren hebben. De
inwoner van 's-Gravenpolder
vindt dat een vorm van rechts
ongelijkheid.
Discussie
De brief heeft binnen het college
van burgemeester en wethou
ders tot een intensieve discussie
geleid tussen wethouder M. 't
Hart (die over het parkeerbeleid
gaat) en D. van Ewijk, die ge
handicaptenbeleid in haar por
tefeuille heeft, 't Hart stelt zich
op het standpunt clat de doel
stelling van het transferium niet
het gratis parkeren is, maar het
oplossen van de parkeernood in
en roncl de binnenstad. Van
Ewijk was gevoeliger voor de
argumenten van cle briefschrij
ver.
Uiteindelijk is gekozen voor een
praktische oplossing, ook om
dat het naar verwachting om
een zeer beperkte groep gaat.
Automobilisten die bij het
transferium parkeren en fysiek
niet in staat zijn om gebruik te
maken van de pendelbus, kun
nen met de Teletaxi reizen. De
kosten kunnen bij de gemeente
worden gedeclareerd. De Tele
taxi moet echter, zoals overal,
wel minimaal een urn van tevo
ren worden 'besteld'.
Enkele jaren geleden ontstond
in Goes enige commotie omdat
de gemeente in de binnenstad
ook parkeergeld ging heffen bij
plaatsen die zijn gereserveerd
voor mindervaliden. Belang
hebbenden vonden dat zij daar
mee een deel van hun onafhan
kelijk inleverden. De gemeente
wees clat bezwaar van de hand
met het argument dat de regels
voor betaald parkeren voor ie
dereen gelden en dat daarop
geen uitzonderingen kunnen
worden gemaakt.
„Wij hebben nog nooit ant
woord gekregen", zegt J. den
Engelsman van de Wijkbeheer-
groep. „Wij vinden het niet leuk
om in de krant te moeten lezen
wat het college heeft besloten."
Bozer is de Wijkbeheergroep
over het feit dat het één jaar en
bijna één maand heeft moeten
wachten op antwoord. Luitwie-
ler erkent dat de beantwoording
te lang op zich heeft laten wach
ten. Volgens de wethouder geelt
de vertraging ook de enorme
werkdruk bij de afdeling Nieu
we Werken en Verkeer aan. De
gemeente Middelburg gaat bin
nenkort met een geautomati
seerd brievenvolgsysteem wer
ken. Elke brief wordt dan ge
scand. Als antwoord te lang uit
blijft, volgt een computersig
naal bij de verantwoordelijke
ambtenaar. Vertraagde beant
woording is dan uitgesloten.
door Ab van derSluis
ARNEMUIDEN - De Wijkbe
heergroep Arnemuiden is boos
op de gemeente Middelburg. De
bewonersorganisatie lieeft ruim
een jaar moeten wachten op een
antwoordbrief over de ver
keerssituatie in de Weegbree
laan.
De Wijkbeheergroep stuurde
het college van B en W vorig jaar
juni, en niet vorige maand zoals
donderdag abusievelijk in cle
PZC stond vermeld, een brief
waarin aandacht gevraagd
werd voor de parkeeroverlast
door busjes in de Weegbreelaan,
Deze week nam het college het
besluit om geen parkeerverbod
in te stellen. De Wijkbeheer
groep en cle bewoners van de be
wuste laan lazen het besluit in
de PZC.