PZC
Nieuw bewijs in zaak-Thoenes
Brussel pakt Frans vleesverbod aan
Orthodoxe jood Ramon eet
ook koosjer in de ruimte
Ex-militair bekent
doelbewust doden
burgers in Kosovo
Nederlandse rechercheur overlegt videoband aan justitie Jakarta
President
Paraguay
heft staat
beleg op
Duits Hof heeft
geen probleem
met regeling
homohuwelijk
Verwoeste brug dient als water glijbaan
Strijd tegen bosbrand
Vaclav Havel opnieuw ziek
Leger Burundi doodt rebellen
Bus stort in ravijn Dagestan
Schildpadden onderschept
Militair overleg Taiwan en China
Britse baart
tweede kind
van overleden
echtgenoot
donderdag 18 juli 2002
door Theo Haerkens
JAKARTA - De Nederlandse re
chercheur Gerrit Thiry, die de
moord op de Nederlandse jour
nalist Sander Thoenes onder
zoekt, heeft gisteren nieuw be
wijsmateriaal overhandigd aan
de procureur-generaal in Jakar-
la. Thiry hoopt daarmee het on
derzoek nieuw leven in te bla-
Procureur-generaal Muham
mad Abdul Rachman liet vorige
maand weten geen reden te zien
voor verder onderzoek naar de
de Jonge Hoek van Dijke
Heinkenszand
ASUNCION - President
Luis Gonzalez Macchi
van Paraguay heeft giste
ren de staat van beleg op
geheven. Hij nam de
maatregel maandag om
het hoofd te kunnen bie
den aan de protesten te
gen het economisch beleid
van de regering.
De protestacties hebben
twee levens geëist. Meer
dan honderd mensen
raakten gewond.
De president had de staat
van beleg voor vijf dagen
afgekondigd, nadat
maandag duizenden de
monstranten wegen en
bruggen hadden geblok
keerd. In een aantal ste
den raakten betogers
slaags met de politie. Bij
de verschillende betogin
gen zijn driehonderd
mensen gearresteerd.
In een korte toespraak liet
president Macchi weten
dat alles weer nonnaal
was en dat de staat van be
leg dus opgeheven kon
worden.
De president houdt ex-ge
neraal Lino Oviedo ver
antwoordelijk voor de on
lusten. Deze heeft volgens
hem vanuit zijn verban
ningsoord in Brazilië de
protestacties onder
steund. Oviedo heeft sinds
1996 al drie keer tever
geefs geprobeerd de
macht over te nemen. AFP
moord op Thoenes. Dit ondanks
sterke aanwijzingen van de Ne
derlandse recherche dat het
Indonesische leger verantwoor
delijk is voor de moord op 21
september 1999.
Rechercheur Thiry sprak gister
ochtend met Rachman. Op de
valreep kon Thiry wijzen op het
bestaan van tot nog toe onbe
kende video-opnamen. Volgens
Thiry gaat de procureur-gene
raal bekijken of het aanvullend
materiaal bruikbaar is. Rach-
mans woordvoerder bevestigde
later dat het wordt vergeleken
met het al bekende bewijsmate
riaal.
De videoband toont hoe een
zwarte motorfiets met een lekke
achterband op een legertruck
wordt gehesen. De rechercheur
meent dat dit de motor is waar
Thoenes op zat toen hij door
mannen in legeruniform werd
beschoten. „Tot nog toe ontkent
het leger er iets van te weten. Als
blijkt dat dit de motor is waar
Thoenes op zat, heeft het leger
toch iets uit te leggen", meent
Thiry.
De inspecteur wil dat Rachman
het materiaal voorlegt aan de
rechter, die vervolgens over
voortzetting van het onderzoek
moet oordelen. „De familie zal
zich bij zo'n uitspraak neerleg
gen."
Amper een week na de moord op
de dertigjarige journalist in Dili
op Oost-Timor, sprak hoofdin
specteur* Gerrit Thiry met diens
chauffeur en andere getuigen.
In zijn rapportage noemt hij de
hoofdverdachten, leden van het
bataljon 745, met naam en toe
naam.
Geen indruk
Op de procureur-generaal in Ja
karta maakte dat geen enkele
indruk en de zaak Thoenes, die
aanvankelijk deel zou uitmaken
van het Timor-tribunaal, ver
dween in de onderste bureaula
de. Een reden die Jakarta noemt
om niet verder te gaan met de
zaak, is dat verklaringen van de
getuigen die de Indonesiërs
maanden na het drama hoor
den, op details afweken van eer
dere uitspraken. Volgens Thiry
is dat juist heel normaal. „Het
geheugen vertekent na zo'n lan
ge tijd.De Nederlandse recher
cheur kan zelf nu niet veel meer
doen. „Wat op Oost-Timor ge
daan kon worden, is gedaan. Ik
heb geen jurisdictie om verder
te gaan." GPD
KARLSRUHE - Het Duitse
Constitutionele Hof in Karls
ruhe heeft gisteren het zogehe
ten homohuwelijk goedge
keurd. Sinds 1 augustus van
2001 kunnen partners van het
zelfde geslacht in Duitsland
hun relatie ambtelijk laten regi
streren.
Tegen de regeling hadden de
conservatieve regeringen van de
deelstaten Beieren, Saksen en
Thüringen een klacht inge
diend. Maar het hof oordeelde
dat het homohuwelijk niet in
strijd is met de grondwet. Vol
gens homo-organisaties hebben
al meer dan vierduizend homo
paren zich geregistreerd.
Door de regeling kunnen geregi
streerde partners dezelfde ach
ternaam aannemen en aanspra
ken maken op de erfenisrechten.
Een geregistreerd paar kan ech
ter geen kinderen adopteren. Bij
een scheiding moet een familie
rechtbank worden ingescha
keld.
Oppositieleider Edmund Stoi-
ber, die premier is van Beieren,
zei de uitspraak te betreuren.
Hij beloofde echter de wet on
aangeroerd te laten als de
CDU/CSU in september de ver
kiezingen wint. DPA/AP
Advertentie
BELGRADO - Kinderen in de Servische hoofdstad Belgrado spelen met een bal in de rivier Sava bij een in 1999 tijdens de Navo-aanvallen op Joegoslavië gebombar
deerde brug. Veel inwoners van de stad zoeken verkoeling in het water nu de temperaturen oplopen tot 33 graden. foto Srdjan Suki/EPA
door Mare Peeperkorn
BRUSSEL - De Europese Com
missie daagt Frankrijk voor het
Hof van Justitie in Luxemburg
wegens de voortgaande boycot
van Brits rundvlees.
Brussel dringt aan op een boete
van ruim 158.000 euro per dag
om Parijs op andere gedachten
te brengen. Volgens verant
woordelijk Commissaris Byrne
(Consumentenbescherming)
weerspiegelt de hoogte van de
dwangsom de ernst van de zaak.
De Europese Unie beëindigde in
augustus 1999 na drie jaar de
boycot van Brits rundvlees.
Strikte regels in Groot-Brittan-
nië voor het voederen en fokken
van vee, garanderen volgens de
EU dat de dieren die geslacht
worden vrij zijn van de gekke-
koeienziekte (bse). Frankrijk
heeft echter weinig vertrouwen
in de naleving van de regels, en
houdt daarom nog steeds de
grenzen gesloten voor Brits
vlees. EU-diplomaten bena
drukken al lange tijd dat be
scherming van de eigen vlees
sector Parijs niet vreemd is.
Het Hof van Justitie oordeelde
in december vorig jaar dat
Frankrijk zich aan de EU-regels
moet houden en de vleesboycot
direct diende op te heffen.
Omdat Parijs zich doof houdt
voor dit vonnis, daagde de Com
missie Frankrijk gisteren weer
voor het Hof. De Commissie -
het dagelijks bestuur van de EU
- vraagt de rechter met spoed
Parijs een dwangsom op te leg
gen.
Brussel heeft de hoogte van de
boete berekend op basis van de
miljoenen verliezen voor de
Britse veehouders en de ernst
van het vergrijp. Het Hof is ech
ter niet gebonden aan deze re
kensom en stelt zelf de hoogte
van een eventuele financiële
straf vast. Commissaris Byrne
benadrukte gisteren dat EU-
lidstaten zich dienen te houden
aan uitspraken van het Hof. Hij
blijft hopen dat Parijs snel bij
draait. GPD
Advertentie
Ongekend voordeel.
Nü bij de Opel dealer.
van onze redactie buitenland
WASHINGTON - Mag een jood
se astronaut op sabbat door het
heelal vliegen en kan hij aan
boord van een ruimteschip
koosjer voedsel krijgen? De Is
raëlische luchtvaartmaat
schappij El Al mijdt op sabbat
het luchtruim, maar hoe moet
dat nu met de eerste astronaut
van Israël die de ruimte in gaat,
luchtmacht-kolonel Ilan Ra
mon?
De 48-jarige Ramon is getraind
voor een vlucht met het Ameri
kaanse ruimteveer Columbia,
dat oorspronkelijk deze week
zou vertrekken. Na de ontdek
king van drie haarscheurtjes is
de vlucht voor onbepaalde tijd
uitgesteld.
Ramon wil graag mee, maar hij
noemde koosjer eten en de sab
bat kunnen houden als voor
waarden. De sabbat begint op
vrijdagavond bij zonsonder
gang en duurt tot zaterdag
avond op hetzelfde moment. De
Columbia heeft voor het draai
en rond de aardbol slechts ne
gentig minuten nodig, zodat
technisch gesproken elke an
derhalf uur de nieuwe dag be
gint. Op de sabbat, de zevende
dag, zou Ramon dan aan boord
voor hem onaanvaardbare
werkzaamheden moeten uit
voeren.
De astronaut ging te rade bij
rabbijn Zvi Konikov, die tot de
chassidische Loebavitsjer stro
ming behoort - streng ortho
doxe, uit Oost-Europa afkom
stige joden - èn die schakelde
weer een zestal wetsgeleerden
in. Toen bleek dat andere joodse
astronauten in spe nooit de
voorwaarde hadden gesteld om
zo nodig op een ruimtevlucht de
sabbat te onderhouden. Maar
dat was nog een theoretische
kwestie, zei rabbijn Konikov.
Nu komt het op de praktijk aan.
Het beraad van de wetskenners
leverde op dat de tijd niet af
hangt van een persoon die een
zonsondergang ziet, maar van
de 24-uurs rondwenteling van
de aarde. Kolonel Ramon zou
dan gehouden zijn aan de sab
bat in de oostelijke tijdszone
van de VS, waar het ruimte
vaartcentrum Cape Canaveral
zich bevindt.
Ook het andere probleem: ritu
eel onder rabbijns toezicht be
reid ruimtevoedsel, werd door
de Nasa opgelost, zelfs tot ver
bazing van de astronaut. GPD
VISEU - Een brandweerman schreeuwt instructies naar collega's
bij het bestrijden van een bosbrand bij Viseu in de Noord-Portugese
regio Oliveira de Barreiros. Meer dan vijfhonderd mensen zijn inge
zet om vijf grote branden te blussen. foto Antonio Simoes/EPA
AVIGNON - De Tsjechische president Vaclav Havel kampt
opnieuw met gezondheidsproblemen. Hij brak gisteren een
driedaags bezoek aan Frankrijk af en is met spoed terugge
vlogen naar Praag voor onderzoek.
Volgens een woordvoerder van Havel heeft de president last
van zijn linkerlong, waaraan hij in 1996 is geopereerd. De toe
stand zou niet ernstig zijn en de president voelt zich goed, al
dus de zegsman. AFP
BUJUMBURA - De afgelopen twee weken zijn 209 rebellen
gedood door het Burundese leger, terwijl slechts zeven mili
tairen in de gevechten om het leven zijn gekomen, heeft een
woordvoeder van het leger gisteren gezegd. Twee burgers
vonden de dood tijdens de strijd tussen het leger en leden van
de rebellenbeweging Strijdkrachten ter Verdediging van de
Democratie (FDD).
Burgers ontvluchtten de gebieden waar gevochten werd,
waardoor het aantal burgerslachtoffers beperkt is gebleven,
aldus de woordvoerder.
Voor vandaag staan besprekingen op de agenda tussen de re
gering en afgevaardigden van de FDD. AP
ROSTOV AAN DE DON - Een bus die volgepakt was met pas
sagiers, dieren en bagage is gisteren in de Zuid-Russische re
gio Dagestan in een ravijn gestort. Vijf inzittenden, onder wie
de chauffeur, kwamen om het leven en de andere 28 raakten
gewond, van wie tien levensgevaarlijk.
De bus was onderweg van Sergokala in de Kaukasus naar Iz-
berbasj aan de Kaspische Zee, beide in Dagestan. De chauf
feur zou de macht over het stuur hebben verloren. AP
JAKARTA - De Indonesische douane heeft op het internatio
nale vliegveld van Jakarta ruim 1500 schildpadden onder
schept die voor de soep waren bestemd of tot medicijn zouden
worden verwerkt. Dat heeft de Indonesische krant The Jakar
ta Post gisteren gemeld op gezag van de douane.
De schildpadden waren afkomstig uit Kalimantan en hadden
de Chinese provincie Guangzhou als eindbestemming. De
handelaren in schildpadden beschikten niet over de benodig
de papieren voor de export van de dieren. Voor verscheidene
zeldzame schildpaddensoorten geldt in Indonesië een uit
voerverbod. ANP
TAIPEI - Een aantal gepensioneerde generaals uit Taiwan
heeft vorige maand in Peking een geheime ontmoeting gehad
met politici en hooggeplaatste militairen uit China. Dat heeft
de krant China Times gisteren bericht.
Het onderhoud ging officieel over de ontwikkeling van de
Chinese marine sinds 1894, maar volgens de krant werd voor
namelijk gesproken over een eventuele militaire samenwer
king tussen China en Taiwan.
De ontmoeting werd in het bericht van groot politiek belang
genoemd. Hoewel China en Taiwan goede handelsbetrekkin
gen hebben, zijn sinds de Chinese burgeroorlog van 1949 geen
politieke of militaire besprekingen gehouden tussen de twee
landen. China beschouwt Taiwan als een afvallige provincie
en heeft regelmatig gedreigd een hereniging met het eiland
met geweld te bewerkstelligen. AP
door Simone van Priel
DEN HAAG - Een oud-militair
heeft in het proces tegen Slobo
dan Milosevic verklaard dat de
Albanese inwoners van Kosovo
door het Joegoslavisch leger en
de Servische politie zijn verdre
ven of vermoord. Legereenhe
den maakten bij hun operaties
totaal geen onderscheid tussen
strijders van het Kosovo Bevrij
dingsleger (U£K) of burgers.
In een jaar tijd heeft hij nooit
een aanval van het 'terroristi
sche' U£K op het leger meege
maakt of zelfs maar iemand in
het uniform van het U£K ge
zien, zei getuige 'K32', zo aan
geduid vanwege beschermende
maatregelen die voor hem zijn
genomen. K32 vervulde in 1998-
1999 in Kosovo zijn dienstplicht
bij een gevechtseenheid. Die
voerde 'schoonmaakoperaties'
uit in door Albanezen bewoon
de dorpen. „Ik dacht eerst dat
het betekende dat de terroristen
moesten worden gedood", zei
hij. „Ik had niet begrepen dat
het ook het doden van burgers
betekende." Commandant Bo-
zidar Delic gaf echter steeds het
bevel om 'niemand te laten le
ven'.
Duizend militairen en driehon
derd politieagenten omsingel
den in maart 1999 het dorp
Djeskovo. K32 schat dat dertig
mensen werden gedood. „Allen
burgers, geen van hen droeg een
uniform."
suggestie. Hij en andere militai
ren hadden voor zichzelf de con
clusie getrokken dat er een plan
was 'om alle Albanezen te ver
drijven'. „Een schoonmaakope-
ratie was om burgers te doden",
zei hij tegen Milosevic. „Ik was
daar, u was daar niet. U had er
heen moeten gaan, dan had u het
kunnen zien."
Toen Milosevic vroeg hoeveel
militairen van zijn eenheid in
Kosovo waren gedood, zei K32
dat velen het leven hadden gela
ten. Niet door geweld van het
U£K, maar 'door fouten van het
leger.' „Het leger was slecht uit
gerust. Onze militairen liepen
onze eigen mij nenvelden in, nie
mand had er een kaart van. Het
was slecht georganiseerd, op al
le fronten." GPD
Baby
In Trnje doodden de militairen
ouderen, vrouwen en kinderen,
vertelde K32. Hij zag ergens
zo'n vijftien lichamen op een
hoop in een hoek liggen. „Het
waren vooral vrouwen en kin
deren." In een ander huis trof hij
een dode vrouw aan met een ba-
by'tje dat door het hoofd was
geschoten. K32 gaf zijn eigen
aandeel in misdaden toe. Hij
voldeed aan de opdracht om de
lichamen van vijf gedode vrou
wen te verbergen bij een uitkijk
post van het leger. Ook stak hij
het huis van een Albanees in
brand, stal auto's en plunderde
winkels.
Milosevic opperde in het kruis
verhoor dat de Albanese bevol
king niet werd verdreven, maar
voor haar eigen veiligheid door
het leger uit een 'conflictzone'
werd gehaald. K32 verwierp die
LONDEN - De Britse we
duwe Diane Blood (35) is
bevallen van het tweede
kind van haar overleden
man. Dit maakte haar va
der gisteren bekend.
De vrouw schreef geschie
denis toen ze in 1998
zwanger raakte van haar
in 1995 aan een hersen
vliesontsteking gestorven
echtgenoot.
Diane Blood heeft na de
dood van haar man Step
hen meer dan twee jaar
geprocedeerd om het in
gevroren sperma van haar
man te mogen gebruiken
om zwanger te raken. De
rechtbank vond in eerste
instantie dat dit zonder
voorafgaande toestem
ming van de donor verbo
den was.
De uitkomst van de
rechtszaak was dat me
vrouw Blood in 1997 uit
eindelijk toestemming
kreeg het sperma van haar
man naar België uit te
voeren. Daar onderging ze
een succesvolle IVF-be-
handeling en kreeg ze in
1998 haar eerste zoon.
DPA
