Raadsels rond vliegramp
Megawati legt rode loper
uit voor Timorees Gusmao
YAHAHA
HAHAHA
Milosevic zorgde
voor blokkade
Kosovo-overleg
EU-staten laks met
terugvorderen van
fraude-miljarden
Botsing
in de lucht
zeldzaam
Arabische wereld is het minst vrij
Dienstplicht studenten Zimbabwe
VS sturen Iran hulp na aardbeving
Slachtoffers bij busongeluk Oeral
Filipijnse minister treedt toch af
Tientallen doden door botsing twee toestellen boven Bodensee
Inval SFOR
in woning
van Karadzic
0800 - 0231 231 (GRATIS)
Russische Poolvorsers in veiligheid
Turkse politie redt
illegalen uit container
SCHIPHOL - Vliegtuigbotsin
gen in de lucht zijn zeldzaam.
De meeste toestellen zijn uitge
rust met systemen die de kans op
botsingen, al dan niet in de
lucht, minimaliseren.
Sinds eind vorig jaar moeten
toestellen in het West-Europese
luchtruim het Airborne Collis-
sion Avoiding Systeem (ACAS)
aan boord hebben als ze 15.000
kilo of meer wegen of meer dan
dertig passagiers vervoeren.
„Hebben de toestellen in Duits
land dit systeem wel aan boord
gehad, werkte het niet of was
het wellicht (tijdelijk) uitge
schakeld? Dat is onduidelijk",
zei een woordvoerster van de
Luchtverkeersleiding Neder
land (LVNL) gisteren.
ACAS waarschuwt piloten als
er een ander toestel te dicht in de
buurt dreigt te komen. Het geeft
instructies en communiceert
met de ACAS van andere toe
stellen zodat de commando's op
elkaar worden afgestemd. „De
luchtvaartautoriteiten van de
landen waar de toestellen van
daan komen, voeren zelf contro
les uit op de aanwezigheid van
ACAS. Hoe ieder land dat con
troleert, is onduidelijk", zo stelt
de woordvoerster.
Volgens een woordvoerster van
het ministerie van Verkeer en
Waterstaat is het mogelijk dat
landen bepalen dat zij voor be
paalde toestellen uitzonderin
gen maken op de verplichting
dit systeem aan boord te heb
ben. „Nederland heeft ervoor
gekozen geen uitzonderingen te
maken, maar hoe dat in Duits
land zit is mij onbekend."
Opvallend is dat, ondanks het
relatief lage aantal botsingen in
de lucht, er recent twee gevallen
bekend zijn waarbij een Toepo-
lev 154 betrokken was net zoals
nu in Duitsland.
In 1993 botste een Toepolev 154
van Iran Air .Tours en een mili
tair vliegtuig van het type
Soechoi op elkaar bij de Iraanse
hoofdstad Teheran. Hierbij
kwamen 132 mensen om. In
1997 botsten een Toepolev 154
van de Duitse Luftwaffe en een
militair Amerikaans toestel bo
ven Namibië. Hier vielen 24
slachtoffers. ANP
CAIRO - De Arabische landen hebben het allerlaagste niveau
van vrijheid ter wereld. Dat belemmert die landen in hun ont
wikkeling. Dat staat in een gisteren verschenen rapport van
het ontwikkelingsprogramma van de VN.
Het ontbreken van vrouwenemancipatie en tekortkomingen
in de onderwijssector die tot analfabetisme leiden, zijn de an
dere twee grote oorzaken van een achterblijvende ontwikke
ling. De organisatie bekeek onder meer hoe het in de landen
was gesteld met burgerrechten, politieke vrijheid en onaf
hankelijkheid van de media. AFP
HARARA - Studenten in Zimbabwe zullen worden gedwon
gen dienst te doen in regeringsgezinde jeugdmilities. De
maatregel gaat volgend jaar in. Dit heeft de regering in Hara
re gisteren bekendgemaakt.
De j ongeren zullen een half j aar dienst moeten doen in het 'na
tionale jeugddienst programma', zei minister van Onderwijs
Mumbengegwi. Daar zal hen 'patriottisme en nationaal be
wustzijn' worden bijgebracht. Studenten zullen pas hun
schooldiploma's krijgen als ze hun zes maanden dienst erop
hebben zitten. Officieel is de diensttijd ook bedoeld om het
vertrek van afgestudeerden naar het buitenland tegen te
gaan. DPA
TEHERAN - Een Amerikaans vliegtuig met 45 ton hulpgoe
deren is gisteren in de Iraanse hoofdstad Teheran geland. De
hulp is bedoeld voor slachtoffers van de aardbeving op 22 ju
ni.
Het is voor het eerst sinds de islamitische revolutie van 1979
dat een Amerikaans toestel Iran hulpgoederen komt brengen,
zo meldde Unicef, de kinderorganisatie van de Verenigde Na
ties. De spullen zijn afkomstig van het Amerikaanse bureau
voor Internationale Ontwikkeling (Usaid).
Er was overigens geen enkele Amerikaan aan boord van het
toestel van Das Air, een Amerikaanse maatschappij. De la
ding bestond onder meer uit dekens en mobiele waterzuive
ringsinstallaties. AFP
MOSKOU - Zeven mensen zijn gisteren omgekomen en 26 ge
wond geraakt bij een busongeluk in het Russische Oeral-ge-
bergte. De chauffeur raakte de macht over het stuur kwijt
toen de bus over een brug reed, waarop het voertuig in de ri
vier de Ai stortte. AP
MANILLA - De Filipijnse minister van Buitenlandse Zaken,
Teofisto Guingona, legt per 15 juli zijn functie neer. In een ge
zamenlijke verklaring stelde president Gloria Arroyo giste
ren dat zij het ontslag met spijt heeft aanvaard.
De twee kibbelden al enige tijd, wat de afgelopen dagen leid
de tot veel verwarring. Zo verspreidde het presidentieelpaleis
een brief die de ontslagaanvraag meldde, maar die werd snel
ingetrokken nadat Guingona had gezegd hier niets vanaf te
weten. Regeringsbronnen stelden dat president Arroyo er
werkelijk van overtuigd was dat Guingona zou opstappen.
Guingona en Arroyo zijn het niet eens over de inzet van Ame
rikaanse soldaten voor de strijd tegen de terreur van onder
meer de groep Abu SayyafArroyo is tevreden over die hulp,
Guingona vindt die in strijd met de grondwet. RTR
woensdag 3 juli 2002
van onze redactie buitenland
ZÜRICH - De botsing tussen
twee vliegtuigen in de nacht van
maandag op dinsdag boven het
Zuid-Duitse Überlingen stelt de
onderzoekers voor raadsels. De
71 inzittenden van de toestellen,
onder wie 52 Russische kinde
ren en tieners, zijn om het leven
gekomen bij de ramp.
De kinderen waren voor een va
kantie en een bijeenkomst van
de Unesco op weg naar Barcelo
na met een Toepolev 154M van
Bashkirian Airlines. Dit toestel
kwam in botsing met een
vrachtvliegtuig, een Boeing 757
van koeriersbedrijf DHL, dat
van Bahrein naar Brussel vloog.
De Russische piloten reageer
den traag op instructies van de
verkeersleiding in Zürich, hoe
wel ze ervaren waren en goed
Engels spraken. In het andere
toestel volgden de Britse en de
Canadese piloot volgens Zwit
serse media rampzalige aanwij
zingen van een waarschuwings
computer op.
De twee vliegtuigen botsten op
een rustige en heldere avond bo
ven het Bodenmeer tegen el
kaar. Ooggetuigen zagen een
enorme vuurbal en vervolgens
een regen van brandende wrak
stukken. Op de grond werd ech
ter niemand getroffen. Een
brandje in een boerderij in
Owingen, het gehucht waar de
meeste delen van de Toepolev
neerkwamen, was snel geblust.
Een aantal woningen liep scha
de op. Lichaamsdelen, lijken en
brandende vliegtuigonderdelen
kwamen verspreid neer in een
gebied met een straal van dertig
kilometer langs de oevers van
het Bodenmeer, en in het meer
zelf, waar naar de resten van de
Boeing wordt gezocht.
Computer
De voor het luchtruim op het
moment van de ramp verant
woordelijke Zwitserse ver
keersleiders hadden de piloot
van de Toepolev enkele malen
opgeroepen te dalen. Beide toe
stellen vlogen op 11.500 meter
hoogte. De Russische piloot gaf
uiteindelijk gevolg aan de in
Een stuk van de neergestorte Toepolev ligt in een akker bij Überlingen.
structies, maar kwam anderhal
ve kilometer lager in botsing
met de ook dalende Boeing".
Het is een volgens waarnemers
nog niet bekend waarom het au
tomatische waarschuwingssys
teem van de Boeing de piloot op
droeg lager te gaan vliegen.
De vluchtleiders gaven de Rus
sen opdracht te dalen omdat
hun toestel, dat op weg was om
een tussenlanding in Genève te
maken, anders het pad van de
DHL-Boeing zou kruisen. De
Russen reageerden tot twee
maal toe niet op de opdracht van
de verkeersleiders. Pas bij de
derde oproep zetten ze de daling
in.
Instructies
De ramp zou normaal gespro
ken daarmee zijn voorkomen.
Maar toen begon de techniek in
de Boeing 757 mee te spelen. Het
waarschuwingssysteem dat
botsingen moet voorkomen,
droeg de piloot op onmiddellijk
te dalen. Deze computer had
echter moeten merken dat de
Toepolev al daalde en zou een
tegengestelde opdracht hebben
moeten geven. Piloten moeten
de instructies opvolgen zonder
ruggespraak met de verkeers
leiding.
De piloot van de Boeing moet
volgens Zwitserse bronnen ge
weten hebben dat de Toepolev
net begon te dalen. De piloten
van beide toestellen en de ver
keersleiders spraken op dezelf-
foto Rolf Haid/EPA
de golflengte met elkaar en
hoorden elkaar. Van paniek was
geen sprake.
De Russische maatschappij
Bashkirian Airlines wijt het
vliegtuigongeluk aan een fout
van de luchtverkeersleiders.
Dat blijkt uit een uitlating van
directeur Odegov van de onder
neming, meldde het Russische
persbureau Interfax gisteren.
De zwarte doos van de Boeing is
nog spoorloos. Er zijn inmiddels
26 lijken geborgen. DPA/ANP
door Merle Tip
DEN HAAG - Het mislukken
van het vredesoverleg over Kos
ovo, vlak voor het uitbreken van
de oorlog in 1999, was louter toe
te schrijven aan Milosevic. De
Joegoslavische president zag de
overeenkomst 'niet zitten' en
saboteerde het tot dan toe 'posi
tief verlopen overleg'. Dit stelde
de Oostenrijkse topdiplomaat
Wolfgang Petritsch gisteren tij
dens het Milosevic-proces.
Petritsch was een van de bemid
delaars bij het vredesoverleg in
het Franse Rambouillet in fe
bruari 1999. Het overleg was
bedoeld om een oorlog te voor
komen tussen Joegoslavië en et
nische Albanezen in Kosovo.
Milosevic was hier niet persoon
lijk bij aanwezig. In zijn plaats
waren afgevaardigden ge
stuurd, die volgens Petritsch
een positieve instelling hadden
en zeer deskundig waren, maar
zelf niets konden beslissen.
,Het was voor mij al snel duide
lijk dat Milosevic de baas was.
Er werd regelmatig telefonisch
overlegd en zonder toestem
ming van Milosevic werden
geen besluiten genomen."
Het hoofd van de Joegoslavi
sche afvaardiging gaf eind fe
bruari schriftelijk een positieve
beoordeling over het overleg in
Rambouillet. Maar toen zo'n
twee weken later het akkoord
moest worden ondertekend,
was de houding van Joegoslavië
volledig omgeslagen, vertelde
Petritsch. „In maart was niet
meer alleen de militaire kant
van het conflict onbespreek
baar, ook op politiek niveau zat
alles weer vast. Zelfs de aspec
ten die we eigenlijk al waren
overeengekomen.
Volgens de getuige werd toen
duidelijk dat Milosevic een ak
koord blokkeerde, met als ge
volg oorlog in Kosovo en bom
bardementen door de Navo, een
maand later. Milosevic noemde
de in Rambouillet opgestelde
overeenkomst gisteren 'onlo
gisch' en hij trok in twijfel of de
ze een escalatie had kunnen
voorkomen. GPD
BANJA LUKA - Franse militai
ren van de vredesmacht in Bos
nië, SFOR, hebben gisteren het
huis van Radovan Karadzic, de
voormalige leider van de Bosni
sche Serviërs, doorzocht. Ka
radzic werd niet aangetroffen.
De inval in de woning in de heu
vels rond Pale begon rond 4.00
uur. De Franse troepen trokken
onder dekking van pantservoer
tuigen en helikopters op naar
het pand. Ze verklaarden tegen
een bewaker dat ze op zoek wa
ren naar wapens.
Er zouden geen arrestaties zijn
verricht, zo meldde de Bos-
nisch-Servische politie. Wel
zijn, volgens een verklaring van
SFOR, enkele 'vervalste docu
menten' gevonden en een 'kleine
hoeveelheid vuurwapens'. De
huisbewaarder bleef aanwezig
tijdens de huiszoeking en is on
dervraagd.
Karadzic staat samen met voor
malig legerleider Ratko Mladic
bovenaan op het verlanglijstje
van het Joegoslavië-Tribunaal.
AFP/RTR/ANP
Advertentie
Lezersservice - bezorgklachten - informatie over abonnementen
De Agulhas te midden van het ijs tij dens de reddingsactie.
foto Dave Owen/EPA
van onze redactie buitenland
KAAPSTAD - Het Zuid-Afri
kaanse schip Agulhas is na een
reddingsoperatie in het zuid
poolgebied gisteren begonnen
aan de terugtocht naar Kaap
stad.
Het schip heeft met behulp van
twee helikopters 89 Russische
wetenschappers en beman
ningsleden van het Duitse schip
Magdalena Oldendorff in veilig
heid gebracht. Dat schip kwam
twee weken geleden voor de kust
van Antarctica vast te zitten in
het ijs. Achttien bemanningsle
den zijn op de Magdalena Olden
dorff achtergebleven. Zij zorgen
voor het onderhoud van het
schip en gaan proberen het los te
krijgen zodra de Argentijnse ijs-
breker Almirante Irizar arri
veert, rond 7 juli. De Agulhas
komt vermoedelijk over acht da
gen in Kaapstad aan. AP
doorTheo Haerkens
JAKARTA - President Megawa
ti heeft er bij het eerste staatsbe
zoek van president José Alexan
dre 'Xanana' Gusmao van Oost-
Timor (Timor Lorosa'e) aan Ja
karta opnieuw geen misver
stand over laten bestaan dat zij,
net als de voormalige guerrilla
strijder zelf, een goede relatie
wil opbouwen met het kleine
buurland.
De ontvangst gisteren was har
telijk. Megawati trotseerde met
het uitbundige welkom de te
genstand binnen het Indonesi
sche leger en parlement, die in
mei ook al fel hadden geprotes
teerd tegen haar aanwezigheid
bij de onafhankelijkheidscere
monie van de nieuwe republiek
in de Timorese hoofdstad Dili.
Enkele belangrijke critici zoals
Amien Rais, cle voorzitter van
het Raadgevend Volkscongres,
het hoogste staatsorgaan, zijn
inmiddels teruggekomen op
eerdere standpunten en menen
dat de aanwezigheid van presi
dent Megawati in Dili het aan
zien van Indonesië niet bescha
digd heeft. Rais zal Gusmao
ontmoeten samen met parle
mentsvoorzitter Akbar Tand-
jung.Afgesproken is dat een
gezamenlijke Indonesisch-Ti-
morese commissie zich buigt
over de resterende grensgeschil
len tussen beide landen. Als
grens tussen Indonesië en Timor
Lorosa'e geldt nu de grenslijn
die de koloniale machten Ne
derland en Portugal afspraken.
Tijdens de Indonesische bezet
ting was dat ook de provincie
grens. Nieuwe afspraken moe
ten worden gemaakt over de
grenzen op zee, wat nooit eerder
is gebeurd.
Verder spraken de staatshoof
den over de 40.000 Oost-Timo-
rezen die nog in Indonesië zijn.
Een aantal van hen was ambte
naar en vreest bij terugkeer ver
lies van pensioenrechten. Ande
ren hebben reden te aarzelen,
omdat ze zich moeten verant
woorden voor wandaden tegen
medeburgers als lid van de door
het Indonesische leger opge
richte milities. De Verenigde
Naties willen hun steun aan de
ze 'vluchtelingen' aan het eind
van het jaar volledig stopzetten.
Ook het verkeer tussen de lan
den, waartussen zich gedurende
de 24-jarige bezetting hechte
sociale en familiebanden ont
wikkelden, moet verder worden
geregeld. Timor Lorosa'e wil
dat zijn inwoners zonder pas
poort naar de enclave Oecussi in
het noorden van westelijk-Ti-
mor kunnen reizen. Nu kunnen
ze alleen in een Indonesische
bus over Indonesisch grondge
bied en moeten ze bij de grens
steeds overstappen.
Beide leiders moeten ook een
oplossing zien te vinden voor de
claims van rancuneuze Indone
siërs een vergoeding eisen van
het straatarme Oost-Timor voor
de bezittingen die zij verloren
bij de gedwongen ontruiming
van de regio. Gusmao wil de
kwestie het liefst met gesloten
beurzen afdoen. Het Indonesi
sche leger en zijn milities lieten
negentig procent van de bebou
wing in Oost-Timor namelijk in
vlammen opgaan toen zij zich
zwaar gefrustreerd terugtrok
ken. Dat gebeurde amper twee
weken nadat de bevolking in
augustus 1999 met gevaar voor
eigen leven koos voor onafhan
kelijkheid. GPD
IZMIR - De havenautoriteiten
in de Turkse stad Izmir hebben
zes migranten gered uit een con
tainer die naar Groot-Brittan-
nië zou worden vervoerd. De zes
dreigden te stikken en riepen
om hulp.
Later pakte de politie zes Tur
ken op die de illegalen elk ruim
duizend euro hadden laten be
talen om hen naar Groot-Brit-
tarmië te smokkelen, meldde het
persbureau Anatolia. De natio
naliteit van de migranten was
door Mare Peeperkorn
BRUSSEL - De landen van de
Europese Unie zijn laks bij het
terugvorderen van EU-subsi-
dies waarmee aantoonbaar ge
knoeid is. Alleen al bij de steun
voor boeren gaat het om bijna
2,3 miljard euro die nog aan
Brussel moeten worden terug
betaald. De Europese Commis
sie roept de lidstaten ophetEU-
budget net zo zorgvuldig te be
handelen als de nationale be
grotingen.
Uit het gisteren verschenen fi
nanciële jaarverslag van de
Commissie blijkt dat nog 10.300
landbouwzaken op afhandeling
wachten. Het gaat om gevallen
waarbij bewezen is dat de be
trokken boeren bij vergissing
EU-subsidies ontvingen of
doelbewust fraudeerden om
steun uit Brussel te verkrijgen.
Ook bij de subsidies voor arme
re regio's laten de lidstaten stel
selmatig na om ten onrechte uit
gekeerde gelden terug te halen.
Daar is minstens 425 miljoen
euro mee gemoeid.
Prioriteit
De Commissie heeft de bestrij
ding van het geknoei met EU-
gelden absolute prioriteit gege
ven. Het jaarverslag toont aan
dat - afgezien van het terugvor
deren - de inspanningen succes
hebben. Het aantal door de lid
staten gemelde gevallen van
fraude of onregelmatigheden
neemt af. Ook de bedragen die
ermee gemoeid zijn dalen. In de
landbouwsector zou in 2001
'slechts' 230 miljoen euro ver
keerd zijn besteed, ongeveer een
half procent van de totale EU-
landbouwuitgaven van veertig
miljard euro per jaar. Bij de sub
sidies voor armere regio's ging
het om tweehonderd milj oen eu
ro, goed voor 0,68 procent van
het betrokken budget.
Topje
Verantwoordelijk Commissaris
Schreyer (Begroting) waar
schuwt echter voor al te veel op
timisme. „Er valt nog veel te
verbeteren", aldus Schreyer.
Dat het aantal gemelde mis
standen slechts het topje van de
ijsberg is, wordt gestaafd door
de bevindingen van de Europese
Rekenkamer. Die raamt de om
vang van de fraude en onregel
matigheden op vijf procent van
het totale EU-budget, tien keer
zoveel als de lidstaten aan de
Commissie melden. Jaarlijks
geeft de EU ruim negentig mil
jard euro uit. GPD
gisteravond nog niet bekend. De
afgelopen twee dagen zij in Tur
kije nog 116 illegalen aange
houden. Gisteren pakte de poli
tie veertig mensen op vlakbij de
Bulgaarse grens. Maandag ar
resteerde de kustwacht 7 6 Chi
nezen en Pakistanen aan boord
van een Grieks schip.
Vorige week sloeg een kleine
vissersboot vol illegalen om in
de Egeïsche Zee. Zeker vijf So-
maliërs en de Turkse kapitein
kwamen om het leven. AP
Advertentie
Computervirussen? Abonnees van Planet Internet lachen er om.
Tenminste, als ze gebruik maken van de E-mailVirusScanner. Die con
troleert e-mail op virussen vóórdat ze uw computer bereiken. Bekende
virussen - zoals Yaha - maar ook de nieuwe varianten waar nu hard aan
wordt gesleuteld. Wilt u ook lachen? Activeer voor 1,95 per maand
de E-mailVirusScanner van Planet Internet. Bent u nog geen abonnee?
Meldt u nu aan op www.planet.nl, dan kunt u voortaan ook veilig e-mailen.
There's more to explore
