Westers debat duwt moslims opzi
PZC
PZC
Meeste vrijgelaten Congolese
kindsoldaten zijn afdankertjes
'4
4
Een buffel is in
India meer waard
dan een vrouw
■J
Europa heeft geen
oog voor lijden van
Iraanse Koerden
Dialoog is veelal een beter middel ter bevordering van integratie
te gast
2 juli 1952
dinsdag 2 juli 2002
De roep vanuit de samenleving om maatregelen te nemen te
gen radicale imams wordt momenteel breed uitgemeten in de
media. Helaas ontbreekt het vaak aan voldoende onderbou
wing. Het klakkeloos overnemen van onvolledige informatie
heeft ongenuanceerde meningsvorming tot gevolg, die stig
matisering van moslims verder in de hand werkt. Sommige
criticasters komen vanuit hun analyse met voorstellen om een
open debat met elkaar aan te gaan. Jan Moors vindt deze voor
stellen voor een brede maatschappelijke discussie bemoedi
gend, maar denkt dat zij hier toch een aloude denkfout ma
ken.
door Jan Moors
De geschiedenis leert ons, dat
wanneer ervoor wordt ge
kozen een debat aan te gaan dat
gebaseerd is op een dominant
westers concept, de moslims een
ongelijke startpositie krijgen
toebedeeld. Dit heeft tot gevolg
dat de deelnemende moslims
passief worden gemaakt en
levert slechts frustratie en ver
dere desintegratie op als resul
taat.
Het debat als vorm bij uitstek
om meningsvorming en -wijzi
ging te bewerkstelligen, wordt
momenteel in stelling gebracht
als probaat middel ter bevorde
ring van participatie en emanci
patie. Bij deze debatten worden
bekende schrijvers, politici en
beleidsmakers achter een tafel
gezet om ieders eigenwijze me
ning en stellingen in te brengen.
Vaak roepen deze geoefende de
baters om het hardst dat zij ge
lijk hebben.
Echter, de ervaringheeft mij ge
leerd dat het initiëren van een
brede maatschappelijke discus
sie met moslims in de vorm van
een debat kan rekenen op wei
nig animo binnen de moslimge
meenschap. Alleen dezelfde
kleine groep zal zich laten zien,
bestaande uit een aantal respec
tabele, bekende moslims. He
laas verwordt in dat geval de
veronderstelde brede maat
schappelijke betrokkenheid
van moslims tot een farce, en be
staat de broodnodige integratie
doorFransvan den Houdt
Europa gaat veel te kritiek
loos banden aan met Iran,
stelt Abdulla Mohtadi, leider
van de Iraans Koerdische oppo
sitiebeweging Komala.
„Wij zijn niet tegen een dialoog
of het drijven van handel met
Iran, maar oefen dan ook druk
uit op het despotische, dictato
riale regime in Teheran om écht
te hervormen. De EU gaat nu
wel erg gemakkelijk voorbij aan
de grove schendingen van de
mensenrechten in het land. Dat
is verwerpelijk."
Mohtadi is op zijn rondreis
langs Europese hoofdsteden een
paar dagen in Nederland om
aandacht te vragen-voor het lot
van het Iraanse volk, met name
de Iraanse Koerden. Ze worden
nog altijd stelselmatig onder
drukt, maar het Westen lijkt
vooral oog te he bben voor de mi
nimale veranderingen in Iran.
„Omdat het land van econo
misch belang is voor het Wes
ten", schampert Mohtadi. „Niet
alleen vanwege de olie, ook om
dat er enorme handelsmogelijk
heden liggen voor Europa.
De leider van Komala ('revolu
tionaire beweging van het
zwoegende volk van Koerdis-
tan') leeft al jaren in balling
schap in Iraaks Koerdistan. In
eigen land is hij zijn leven niet
zeker.. Ook in Nederland is hij op
zijn hoede. „Het Iraanse regime
is een terroristisch regime dat
ook ver buiten de landsgrenzen
zijn opponenten elimineert. Ac
tivisten zijn nergens ter wereld
veilig", zegt Mohtadi.
Leden van zijn in Iran onder
gronds opererende organisatie
worden voortdurend opgepakt,
aan zware verhoren onderwor
pen, gemarteld, in de gevange
nis gegooid en soms geëxecu
teerd.
„Mensen verdwijnen vanwege
de meest ridicule beschuldigin
gen in de gevangenis. Koerden
worden gediscrimineerd als het
gaat om werk en ontwikkeling.
De eigen taal wordt geweerd op
scholen. De bevolking staat on
der veel grotere controle van po
litie en leger dan elders in het
land." Vrijheid van pers en me
ningsuiting is beperkt, gelijk
heid van mannen en vrouwen
bestaat volgens de grondwet
niet en gemeenschappen wor
den regelmatig /uit elkaar ge
en emancipatie in feite alleen in
beleidsstukken (over en voor de
doelgroep).
In onze samenleving worden
politieke en maatschappelijke
vraagstukken veelal door het
debat beslecht. Pittige tegen
stellingen maken een 'westers'
debat juist interessant. In ande
re culturen worden deze echter
anders benaderd. Veel moslims
kennen een andere vorm van
communicatie om bepaalde
complexe vraagstukken be
spreekbaar te maken. De
dialoog - het uitwisselen van
verhalen - is een gebruikelijk
middel. In diverse werksitua
ties, zoals het buurt- en jonge
renwerk, worden door de dia
loog tussen etnische groepen
verrassende en positieve oplos
singen bereikt voor complexe
vraagstukken.
In een dialoog wordt een helder
geformuleerd vraagstuk in
openheid en met respect voor el-
kaars achtergrond besproken en
informatie en ervaringen uitge
wisseld. Over bepaalde kleine
en grote gemeenschappelijke
onderwerpen worden de over
eenkomsten en verschillen van
uit diverse levensovertuigingen
helder gemaakt.
Participatie
Een verdere versterking van de
maatschappelijke integratie en
emancipatie van moslims in Ne
derland valt of staat bij de wijze
waarop de moslims er zelf bij
betrokken zijn. Helaas worden
nieuwe emancipatorische pro
jecten veelal ontwikkeld voor
en niet met etnische doelgroe
pen. Jammer, omdat de kans
op succes juist wordt vergroot
door een doelgerichte parti
rukt en naar afgelegen plekken
verbannen.
De laatste presidentsverkiezin
gen waren naar de mening van
Mohtadi 'zeer ondemocratisch
en beperkt'. Een speciale raad
van toezichthouders bepaalde
wie het verdiende het land te
leiden. Van de vierhonderd
mensen die zich als kandidaat
hadden aangemeld voor de ver
kiezingen, vond de raad er maar
vier geschikt. „Hele bevolkings
groepen worden in Iran vanwe
ge hun etnische en religieuze
achtergrond bij voorbaat bui
tengesloten."
Maar er zit wel degelijk veran
dering in de lucht, signaleert
ook de Iraans Koerdische voor
man. Alleen is die nog altijd be
scheiden en niet te danken aan
een volgens de EU hervormings
gezind leider als president Kha
tami maar aan het volk. „De lei
ders blijven zich verzetten.
Alleen kunnen ze de luider wor
dende roep uit de samenleving
niet totaal negeren. Dus geven
ze hier en daar wat toe.
Hoewel in Iran nog geen sprake
is van massale oppositie tegen
het huidige bewind, groeit het
verzet volgens Mohdati in alle
geledingen van de samenleving.
„Iraniërs zijn politiek bewust
geworden, zijn hun schuchter
heid kwijtgeraakt. Ze nemen
niet meer alles klakkeloos aan
van hun leiders." Overal worden
bewegingen van leraren, stu
denten en politieke activisten
opgericht. „In de steden zijn re
gelmatig opstandjes. Ook bur-
geiiijke ongehoorzaamheid
komt steeds vaker voor. Vrou
wen overtreden de kledingvoor
schriften op straffe van een boe
te of opsluiting."
Corrupt
Maar er is meer nodig' om de hui
dige religieuze kliek te laten
plaatsmaken voor een democra
tisch bewind. „De leiders zijn zó
corrupt en genieten zoveel poli
tieke en economische privileges,
dat ze niet zomaar zullen op
stappen", zegt Mohtadi. „Of er
breekt een grootschalige op
stand onder het volk uit, of de
internationale druk op het be
wind in Teheran neemt zodanig
toe, dat het verlamd raakt.
Wanneer het gebeurt weet ik
niet, maar iedereen gaat ervan
uit dat cüt regime binnen vijf
jaar verdwenen is. Het volk van
Iran ruikt vex-andering." GPD
cipatie van de betrokken groe
pen.
In het proj eet Brede Maatschap-
pelijke Dialoog gaat Stichting
YOÈSUF samen met de lande
lijke stuux-groep Islam en Bur
gerschap de dialoog vanuit de
moslimgexneenschap initiëren
en ondersteunen. Moslims en
moslimgroeperingen nemen
zelf het ixiitiatief om te komen
tot een ontmoeting met andere
buurtbewonersvrienden, col
lega's en maatschappelijke
groepen waarin de gronchechte-
lijke vrijheden en gelijkheden in
de Nederlandse samenleving
besproken kunnen worden.' De
beeldvorming over deze belang
door Merle Tip
In Congo-Kinshasa zijn zo'n
tien- tot vijftienduizend
kindsoldaten, waarvan de
meesten zijn geronseld. VN-
medewerker Bart Vrolijk pro
beert ze te demobiliseren. De
eerste paar honderd kinderen
zijn onlangs vrijgelaten.
„Maar er is nog veel werk te
doen."
In december zijn driehonderd
kindsoldaten gedemobiliseerd
in de Democratische Repu
bliek Congo (DRC). De afgelo
pen maand volgende er meer
dan honderd. Een succesje:
„We zijn er nog lang niet. In
Congo-Kinshasa zijn naar
schatting tien- tot vijftiendui
zend kindex-en actief als sol
daat", zegt Bart Vrolijk, die
net uit Congo komt en via Ne
derland naar New York reist.
„Bovendien denken we dat de
kinderen clie nu worden vrij
gelaten toch al niet meer ge
schikt of fit genoeg waren om
te gebruiken. Ook kregen we
van een militie kinderen die,
naar later bleek, krijgsgevan
genen waren."
Officieel heerst er vrede in de
DRC, maar het in 1999 afge
sproken staakt-het-vux-en
kwam niet tot stand. De con
flicten laaien regelmatig op. In
deze weinig rooskleurige
situatie probeert de van oor
sprong uit Groningen afkom
stige Bart Vrolijk (46) de
belangen van kindex'en te be
hartigen. Hij is VN-medewer-
ker op de afdeling Children
and Armed Conflict, woont in
New York, maar is regelmatig
in Congo om met leiders van
regering en rebellen te onder
handelen over de vrijlating
van kindsolda ten.
Gevoelig
Het conflict in Congo-Kinsha
sa is ingewikkeld: de regering
van de 29-jarige president Jo
seph Kabila, zoon van ex-re
bellenleider Laurent Kabila,
kampt met meex'dere rebellen
legers en rivaliserende etni
sche groepen. Een ondoorzich
tige situatie, maar duidelijk is
dat binnen alle groeperingen
begrip bestaat voor de argu
menten van de VN. „De ideeën
over rechten van het kind zijn
natuux'lijk gebaseerd op wes
terse normen en waarden.
rijke principes in de Neclexiand-
se samenleving' wordt hierdoor
een bespiegeling die ieder zelf
of in samenzijn kan verande
ren.
Een essentiële vooxwaarde voor
zulke ontmoetingen is dat de
grondrechtelijke vrijheden ixi de
Nederlandse samenleving - en
niet de islam - als thema cen
traal staan. Deelnemers krijgen
de kans hun culturele, religieu
ze en humanistische waarden en
normen in x-elatie tot het thema
in te brongen. Hierdoor kan
meer begrip en respect ontstaan
ten aanzien van de belevings
wereld van de ander.
Integratie en emancipatie is niet
Maar wij kunnen toch druk
uitoefenen. De regering en de
rebellen hebben namelijk ook
hun belangen. Kinderen zijn
een gevoelig onderwerp. En nu
steeds meer landen ook het
verdrag voor de rechten van
het kind ratificeren, staan wij
steeds sterker."
Volgens Vrolijk heeft dit be
wustwordingsproces tijd no
dig. „In november 2000 hoorde
je nog gewoon oproepen op de
radio om kinderen te leveren
aan het leger. 'Jullie moeten
watoto's (swahili voor kinde
ren) leveren voor onze strijd',
zeiden ze dan. Dat hoor je nu
niet meer. Maar de recrutering
gaat ondergronds wel door."
Schrijnend is het bericht van
een paar kinderen die net wa
rden gemobiliseerd en nu weer
zouden zijn gekidnapt door de
rebellen. „Dat risico is groot.
Deze kinderen kunnen meteen
weer worden ingezet, omdat ze
al weten hoe ze een wapen
moeten bedienen."
Vrolijk schat dat de helft van
alle kindsoldaten is ontvoex-d.
Jongens en meisjes, soms niet
alleen een zaak van beleidsma
kers. Het proces valt of staat bij
de participatie van de betx-ok-
ken mensen op alle maatschap
pelijk relevante terreinen. Niet
alleen onderwijs, zorg en wel
zijn fungeren als lokale contact
makers, ook op het werk, bij
sport en in de vrije tijd komen
mensen bij elkaar Het met el
kaar samenleven is een win-win
situatie waar ieder een mini
mum aan verantwoox'delijk-
heidsbesef dient te tonen door
actief een aandeel te leveren aan
de fundamentele plichten en
rechten die gelden in de maat
schappij. En waar kan dit beter
plaatsvinden dan in de eigen
ouder dan acht a negen jaar,
worden meegenoxnen terwijl
ze onderweg zijn van school
naar huis. Vexwolgens krijgen
ze clrie maanden een militaire
opleiding in een legerkamp in
het oerwoud. „De situatie voor
meisjes is vaak nog erger, om
dat zij ook als seksslaafje wor
den gebruikt.De vraag of ook
jongens wox-den veria-acht is
moeilijk te beantwoorden,
zegt Vrolijk. „Daar hoor je
minder over."
Maar er zijn ook kindex-en die
zich vrijwillig melden, soms
uit bittere armoede. „De vori
ge president Lament Kabila
recruteerde kinderen in Oost-
Congo om het land te bevrij
den van Mobutu. Deze kinde
ren willen nu ook een vergoe
ding zien. Dat is een dilemma.
Geef j e ze geld, dan beloon j e ze
eigenlijk. Aaxx de andere kant
is hen een vex-goeding be
loofd."
Het is Vrolijks taak zo veel mo
gelijk informatie te verzame
len. Hoeveel kinderen zijn er in
een gemeenschap, waar zijn
ze, wie wordt vermist? Hij
woon-, leef-, leer- en werkom
geving? Om moslims de dialoog
te laten voeren, is steun noodza
kelijk. In dit proces van verdere
integratie en emancipatie is een
wezenlijke rol weggelegd voor
de lokale overheid en plaatselij
ke (multi-culturele) organisa
ties. Meer nog dan de landelij
ke overheid, zijn zij het die de
stagnerende emancipatiemotor
moeten smeren. Tenslotte zijn
het alle mensen samen die de sa
menleving maken. GPD
Jan Moors is coördinator van
stichting YOESUF, kennis- en
informatiecentrum voor islam
en (homo-)seksualiteit.
I
vUi
Marisa Beretta/GPD
krijgt daarbij hulp van plaat
selijke organisaties, zoals ker
kelijke gemeenschappen en
verenigingen van plattelands
vrouwen. Verder geeft hij be
wustwordingstrainingen aan
militairen.
Zeventienjarigen
Vanuit westers perspectief be
zien is het bizar dat volwassen
militairen voorgehouden moet
worden dat ze geen schoten
mogen afvuren op een kind en
zich niet mogen ver-grijpen aan
meisjes. Maar het Westen mag
zich niet zelfvoldaan op de
borst kloppen. Vrolijk vindt
het onbegrijpelijk dat veel
westerse landen het verdrag
voor de rechten van het kind
nog steeds niet hebben gerati-
ficeex'd. (België deed dat op 6
mei, vlak voor de VN-Kinder-
top; Nederland heeft alleen
ondertekend), en dat de Ne
derlandse overheid akkoord
gaat met de recrutering van
zeventienjax-igen voor het le
ger. „Ook al is er geen ooxiog,
kinderen horen nimmer in het
leger thuis." GPD
door Carel van der Velden
Nieuws uit India. De
wereldleverancier van
kiene programmeurs zet te
genwoordig de modernste
technologie in om de uitvoer
van een middeleeuwse prak
tijk te verfijnen. Potentiële
ouders laten voor tien euro zo
snel mogelijk een echo ma
ken. Als het vruchtje vrou
welijk is, volgt zo spoedig
mogelijk een abortus.
Maar ook met pasgeborenen
weten bewoners van India
wel raad. Inpakken in natte
kleren, wux-gen, laten stikken
en uithongeren behoren tot
de beproefde methodes om
het probleexn van vrouwelijk
nageslacht op te lossen.
Florence David, directeur
van INSA, een organisatie
voor gezoxidheidszorg en
ontwikkelingshulp: „Tot
voor kort maakte niemand in
India zich hier druk oxn. Het
is een gruwelijke uitwas van
onze tradities en het gevolg-
van de volstrekt ongelijk
waardige verhouding tussen
man en vrouw. Vrouwen heb
ben in India geen rechten."
Maar hoe verander je tradi
ties die eeuwen terug gaan?
David is niet pessimistisch.
Zelf weigex'de ze te trouwen,
omdat ze principieel tegen
stander is van uithuwelij
king. Op toernee door het
platteland bx-engen mede
werkers van INSA jonge
meisjes de boodschap dat
ook zij het lot in eigen hand
kunnen nemen.
Het is een revolutionaire
boodschap in een land waar
een vrouw minder waard is
dan een exemplaar uit de
veestapel. „Tijdensbezoeken
aan de provincie Bihar vroeg
ik diverse mannen wat ze
zouden doen als ze met een
zieke vrouw en een zieke buf
fel op stap waren. Zonder
uitzondering xiepen ze dat de
buffel als eerste medische
hulp zou krijgen. Hex*trou
KABINET - Formateur Drees
heeft de eerste ronde van de
kabinetsformatie afgerond.
Hij gaat nu werken aan een ba
sisprogramma voor een nieuw
kabinet. Welke partijen aaxx de
regering gaan deelnemen is
onbekend. AR en KVP beslis
sen bixmenkoxt over deelname.
RUZIE - Onenigheid in de
Zeeuws-Vlaamse vlasserswe
reld. De huidige vlassersver
enigingen willen één organi
satie opzetten, met vier afde
lingen en een hoofdbestuur.
Over de samenstelling van het
bestuur is nu ruzie ontstaan.
Men kan het niet eens worden
over de zetel ver-deling.
wen is goedkoper dan de aan
schaf van een nieuwe dier."
De hoop van Florence David
is gericht op de overheid. Ex-
zijn wetten die kindermoox-d
en vrouwerxmisbruik ver-bie
den. Overtreders worden
echter zelden of nooit be
straft. Dat moet veranderen,
vindt INSA. Te meer omdat
India onlangs een internatio
naal verdrag ondertekende
waar-mee het land zich ver
plicht de ongelijkheid tussen
de seksen te bestrijden.
En het is die ongelijkheid die
de kindermoorden veroor
zaakt. „De bruidsschat is bij
wet verboden, maar in de
praktijk moet de familie van
het meisje een zeer hoog be
drag' oplioesten. Een meisje
heeft geen waarde. Als ze al
geboren wordt, mag ze op
achtjarige leeftijd koken, het
huis schoonhouden en ten
dienste staan van haar broer
tje. En het harde ploeteren
gaat het hele leven door.
Daarom zeggen sommige va
ders dat de baby beter direct
dood kan gaan dan latex-. Het
onrecht kan worden wegge
nomen met een overheids
campagne die wetenschap
pelijke feiten verspreidt."
Onwetendheid
David beseft echter terdege
dat het niet slechts onwe
tendheid is die de slechte po
sitie van vrouwen in stand
houdt. Kindermoord komt in
cle hoogste kasten voor, in al
le streken en in alle wel
vaartsklassen.
Minstens zo schokkend is het
feit dat de betrokkenen de
ongewenste dochters ook
geen ander leven lijken te
gunnen. Een ontwikkelings
organisatie biedt aan onge
wenste meisjes op te vangen,
maar daar wordt weinig ge
bruik van gemaakt. „In een
jaar tijd werden er zeven ba
by's achtergelaten. In die
zelfde periode verdwenen in
de directe omgeving zeven
honderd baby's." GPD
ONTSPOORD - De Amster-
dam-Basel-expi'ess is bij het
Franse Thionville gedeeltelijk
ontspoord. Vier passagiers zijn
om het leven gekomen, negen
tien raakten gewond. Het on
geluk is waarschijnlijk ver
oorzaakt door het uitzetten
van spoorstaven door de hitte.
SPORTVELD - Lewedorp en
Nieuwdorp krijgen een sport
veld. Dat heeft de raad van
's-Heer Arendskerke besloten.
Het sportveld komt.aan de weg
van 's-Heefenhoek, tussenbei
de dox-pen in. In Lewedorp
komt een nieuw voetpad. Het
pad loopt van de Parallelweg
naar de oude Rijksweg.
Uitgever:
J. C. Boersema
Hoofdredactie:
A. L. Oosthoek
D Bosscher (adjunct)
A. L. Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
OoslsouburgseweglO
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel. (0118} 484000
Fax: (0118)470102
E-mail: redact.ie@pzc.nl
Vlissingen:
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel. (0118) 484000
Fax. (0118)470102
E-mail redwalch@pzc,nl
Goes: Voorstad 22
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113)273000
Fax. (0113) 273030
E-mail" redgoes@pzc.nl
Ten-neuzen: Willem Alexanderlaan 45
Postbus 145
4530 AC Terneuzen
Tel. (0115)645769
Fax. (0115)645741
E-mail: redtern@pzc.nl
Hulst: Baudeloo 16
Postbus 62
4560 AB Hulst
Tel. (0114)372776
Fax. (0114)372771
E-mail: redhulst@pzc.nl
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel. (0111)454647
Fax. (0111)454657
E-mail: redzzee@pzc.nl
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8.00 tot 17.00 uur
Zierikzee, Goes en Hulst:
8.30-17.00 uur
Zaterdags in Vlissingen
van 8.00 tot 10.30 uur
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV i
Internet: vv
w.pzc.nl
Internetredactie:
Postbus 18
4380 AA 'Vlissingen
E-mail' web@pzc nl
Bezorgklachten:
0800-0231231
op maandag l/m vrijdag
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 12.00 uur.
Overlijdensadvertenties:
maandag t/m vrijdag: tijdens kantooruren
zondag- van 16.00 tot 18.00 uur
Tel. (0118) 484000.
Fax (0118) 470100.
Abonnementen
(bij acceptgirobetaling geldt een
toeslag van /,--)
per maand: 19.25
per kwartaal 52,- -
per jaar: 198,--
Voor toezending per post geldt
een toeslag.
E-mail: abo@pzc.nl
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor
het einde van de betaalperiode.
Losse nummers per stuk:
maandag l/m vrijdag: 1,-
zaterdag: 1,50
Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW
Bankrelaties
ABN AMRO 47.70.65.597
Postbank 35.93-00
Advertenties
Alle advertentieopdrachten worden
uitgevoerd onder toepassing van
de algemene voorwaarden van
Uitgeverij PZC BV alsmede de
regelen voor het advertentiewezen.
Tarieven kunnen tijdens kantooruren
worden opgevraagd
Voor gewone advertenties:
Tel (0118) 484240
Fax:(0118)470100
Voor kleintjes. Tel. (0118) 484321
Fax:(0118)484370
i onderdeel van het Wegener-cc
i. De dooi u
is verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestand dat wordt gebruikt voor onze j
(abonnementen)admlnistratie en om u te (laten) informeren over voor u relevante diensten en pro-
ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig geselecteerde
derden. Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt u dit schriftelijk melden bij: PZC, afdeling
lezersservice, Postbus '18,4380AA Vlissingen.
Behoort tot ILKHQEHGr
Bart Vrolijk doet voor de VN onderzoek naar kindsoldaten.
Tom gaat met vakantie. De volgende tekening verschijnt vrijdag 29 juli.
