Afrika maakt eigen herstelplan PZC PZC Amerikanen willen alles weten van containers in Rotterdam Loek Hermans houdt het politieke leven voor gezien Bush legt een nieuw obstakel op weg naar vrede Midden-Oosten 4 President Mbeki hoopt op steun voor Nepad van G-8 26 juni 1952 woensdag 26 juni 2002 De Nigeriaan Richard Odhiambo legt de laatste hand aan een van de zelfgemaakte pannen, waarmee hij in zijn levensonderhoud voorziet. Hij verdient met zijn handeltje in een sloppenwijk bij de hoofdstad Nairobi omgerekend drie tot vijf euro per dag. In vergelijking met 340 miljoen andere Afrikanen die het met minder dan één euro moeten doen, is dat riant. foto Sayyid Azim/AP door Eelco van der Linden Afrika mag deze week aan ta fel zitten met de rijkste lan den van de aarde. De discussie zal gaan over Nepad, het red dingsplan voor het armlastige continent, opgesteld door een aantal verlichte leiders van dat continent. Oude wijn in nieuwe zakken, zeggen de cynici; een echte - en laatste - kans om Afri ka te laten aansluiten bij de rest van de wereld, zeggen de opti misten. Nepad staat voor Nieuw Part nerschap voor de Economische Ontwikkeling van Afrika. Het is ontsproten aan het brein van Zuid-Afrika's president Thabo Mbeki, die sprak van de 'Afri kaanse Renaissance'. Hij heeft het plan vorig jaar gepresen teerd aan de leiders van de G-8 en hoopt dat de enthousiaste re acties van toen nu in het Cana dese Kananaskis zullen leiden tot concrete toezeggingen van de rijke landen. Nepad gaat natuurlijk over geld, veel geld. Mbeki hoopt dat er jaarlijks 64 miljard dollar naar Afrika zal vloeien in de vorm van investeringen en hulp - en dat is 14 miljard meer dan het continent nu aan ontwikke lingshulp ontvangt. Het is nodig voor onder meer de verbetering van de infrastructuur en tele communicatie en moet de jaar lijkse economische groei naar 7 procent brengen, ruim het dub bele van nu. Met dit scenario moet in 2015 de armoede in Afrika zijn gehalveerd. Het nieuwe is dat het plan is op gesteld door Afrikanen en de taal fundamenteel anders is. ,,We willen niet meer bedelen, maar een concrete samenwer king met het Westen, op basis van een pact met verifieerbare afspraken", zegt Mbeki. De 'deal', is dat Afrika zorgt voor goed economisch en politiek be stuur, democratie en respect voor mensenrechten. In ruil daarvoor moet de rijke wereld investeren, maar ook schulden kwijtschelden en vooral zijn markten openstellen, opdat de slogan 'no aid but trade' (geen hulp maar handel) effect kan sorteren. Kan het werken? Sceptici wij zen naar het verleden dat meer rampen dan successen heeft op geleverd door corruptie, oorlog en de grillen van autoritaire lei ders. Is het vandaag anders? Nee, zeggen ze, zie Robert Moe- gabe, die zijn land Zimbabwe, tot voor kort Afrika's succesver haal, letterlijk afbreekt. En zie de vele gemanipuleerde verkie zingen van het afgelopen jaar. Conclusie: dit continent heeft geen toekomst. Maar zo gemakkelijk ligt het niet, weet Mbeki. Hij plaatst Zimbabwe in een Afrikaanse context en dat betekent dat je niet zo maar een oudere leider eruit kan schoppen, zeker niet via een militair avontuur. Mbeki redeneert dat het plan niet van wege een paar rotte appels mag" worden afgeschoten. Hij vindt juist dat Nepad een weg biedt om die appels langs natuurlijke - economische - weg kwijt te ra ken: wie zich niet houdt aan de afspraken, komt niet in aan merking voor investeringen en hulp. Cruciaal is controle en toezicht op de (aspirant) Nepad-leden. Afgesproken is hiervoor een speciaal orgaan op te richten, bij voorkeur bestaande uit rech ters en andere eminente, onaf hankelijke personen. Details zijn nog niet bekend en dat heeft te maken met het feit dat veel voorstanders zelf niet door de ballotage zouden komen. De zaak is delicaat, omdat wel de gelijk een culturele ommezwaai wordt verwacht, namelijk het opgeven van onvoorwaardelij ke zwarte solidariteit. Het westen is geïnteresseerd in Nepad om verschillende rede nen. Een continent met 700 mil joen mensen afschrijven is in het licht van '11 september' niet verstandig. Schuldgevoelens spelen mee, vooral bij leiders als Tony Blair (Groot-Brittannië) en Gerhard Schroder (Duits land). Het valt niet te verdedi gen dat in de jaren '90, toen Afrika eindelijk loskwam van kolonialisme en de koude oor log, en de recepten van het wes ten begon te volgen, dat het wes ten zijn handen van het conti nent heeft afgetrokken. Buiten landse hulp viel terug van 35 dollar naar 19 dollar per hoofd van de Afrikaanse bevolking in een periode van ongekende eco nomische bloei in de westerse wereld. Gok Mbeki is verder de juiste man om mee te praten. Hij is de leider van de belangrijkste economie van het continent en gelooft in de vrije markt. Hij noemt Nepad het Afrikaanse antwoord op de globalisering - een proces dat hij dus omarmt - maar dat Afri ka tot nu alleen maar verlies heeft opgeleverd. Dat komt vooral door de geringe toegang tot westerse markten voor agra rische producten. Ter illustra tie: de rijke wereld beschermt zijn boeren met 350 miljard dol lar per jaar, een bedrag zo hoog als het Bruto Binnenlands Pro duct van. heel Afrika bezuiden, de Sahara. Mbeki zegt dat het 'nu of nooit' is, en dat is waarschijnlijk waar. Het is riskant voor het westen een plan te negeren dat is opge steld naar de eigen maatstaven en al de steun heeft gekregen van het (internationale) be drijfsleven. Voordat Afrika ten prooi valt aan militante anti- globalisten of Nepad-haters, zoals de Libische dictator Ka- dafi, is het wellicht slim voor westerse landen om de gok te wagen. GPD door Erwin Tuil Vorige week werd WD'er Loek Hermans nog ge noemd als minister van Binnen landse Zaken en vice-premier, gisteren kondigde hij zijn ver trek aan uit de politiek. Na der tien jaar lidmaatschap van de Tweede Kamer en vier jaar mi nisterschap heeft Hermans po litiek Den Haag wel gezien. Hij kon het niet opbrengen nog eens vier jaar het landsbelang te die nen. De 51-jarige Hermans heeft vooral het imago van een wat saaie man die politiek behendig opereert, maar tegelijkertijd zelden iets van zichzelf bloot geeft. Toch wordt hij door zijn directe omgeving niet als dode lijk saai ervaren. Bij diners is hij de moppentapper. Zijn liberale hart slaat fanatiek en als hij zijn eerste glas wijn heeft wegge werkt, roept hij uit: „.Zo, da's weer een rooie minder." In 1977 begon Hermans als jongste lid in de Tweede Kamer. Hij had er al enkele jaren op zit ten als gemeenteraadslid in Nij megen. In 1986 kwam hij in beeld als opvolger voor de ge sneefde WD-fractievoorzitter Ed Nijpels. Maar de partij vond hem, de blijmoedige liberaal, te veel lijken op zijn voorganger. Ten onrechte, zo vond Hermans later, want hij had vaak genoeg ruzie met Nijpels gehad. In 1990 werd Hermans' naam weer genoemd voor het leider schap van de partij toen Joris Voorhoeve, de opvolger van Nij pels, in de problemen kwam. Maar Hermans had net gesolli citeerd naar het burgemeester schap van Zwolle Na vier jaar Zwolle en vier jaar Commissaris der Koningin in Friesland, keerde Hermans te rug naar Den Haag als minister van Onderwijs. Het departe ment had onder de eerste vier jaar Paars nog bezuinigingen moeten doorvoeren, maar onder Hermans kwam er geld bij Het ministerie was eerst blij met zijn komst. Maar al snel raakte het imago van het onderwijsduo Hermans en staatssecretaris Adelmund versleten. Afgelopen najaar oordeelde de Kamer nog dat Hermans een aimabele man is die zaken zelden op scherp zet. Hij had eerder gezegd dat hij nog vier jaar op Onderwijs wilde, maar de Kamer oordeel de dat de minister slechts voor waardelijk overging. Aanstaand coalitiegenoot CDA vond dat het ministerie goed was in globale verkenningen, maar dat die bleven hangen bo ven de markt. „Er komt weinig concreets uit het ministerie", zei CD A-kamerlid Clemence Ross PvdA-kamerlid Mariëtte Ha mer bekritiseerde: „Hermans was de eerste bewindsman op het departement sinds jaren die geen bezuinigingen hoefde door te voeren. Hij kon investeren. Maar hij heeft te weinig gebruik gemaakt van de wind in de rug." Doodzonde Verder werd Hermans gecon fronteerd met gesjoemel bij hbo-opleidingen. Naar deze fraude lopen nog steeds onder zoeken, onder meer door de Al gemene Rekenkamer. In de maanden voor de verkiezingen liep de kwestie zo hoog op dat een kamermeerderheid Her mans wilde wegsturen. Hij had de Tweede Kamer onjuist voor gelicht, een politieke doodzon de. De Kamer zette niet door omdat het wegsturen van Her mans zo vlak voor de verkiezin gen niet opportuun was. De minister kon de indruk niet wegnemen dat hij niet goed op de hoogte was gebracht door zijn ambtenaren. Bovendien, Hermans bleef als minister poli tiek verantwoordelijk. Hij ont kende gisteren dat de hbo-frau- de een rol heeft gespeeld bij zijn overwegingen, maar zijn poli-1 tiek prestige heeft er wel onder geleden. In plaats van de minis ter die in een florissant bedje kwam en er wat leuks mee deed, blijft nu toch het beeld hangen van een minister die in zijn laat ste maanden bijna uitgleed en zijn nek net niet brak. GPD door Ans Bouwmans Het is een publiek geheim dat president Bush de Pales tijnse leider Jasser Arafat het liefst ziet gaan. Toch werd er niet op gerekend dat hij in zijn langverwachte toekomstvisie op het Midden-Oosten zo onom wonden op het vertrek van de Palestijnse leider zou aandrin gen. Met Arafat aan het roer blijft een eigen onafhankelijke staat naast Israël een utopie, zo luid de maandag de boodschap van de Amerikaanse president aan het Palestijnse volk. „Voor vre de is een nieuwe en andere Pa lestijnse leiding nodig. De Verenigde Staten hebben daarmee klip en klaar de zijde gekozen van de Israëlische pre mier Ariel Sharon, die vindt dat er niet onderhandeld kan wor den met Jasser Arafat. De 'vader van de Palestijnen' heeft in de ogen van Israël bloed aan zijn handen. Bush is het daarmee eens. „Op dit moment moedigen Palestijnse autoriteiten terro risme aan in plaats van het tegen te gaan. Dat is onaan vaardbaar. De VS zullen de totstandkoming van een Pales tijnse staat niet steunen, tot zijn leiders een duurzame strijd voe ren tegen terroristen en hun in frastructuur ontmantelen." Uitstel Nieuwe, bloedige Palestijnse zelfmoordaanslagen in Jeruza lem vorige week waren voor het Witte Huis aanleiding om de presentatie van de 'blauwdruk' voor vrede in het Midden-Oos ten uit te stellen. Het geweld is voor de president ook de aanlei ding geweest om zijn eerdere uitspraken over de oprichting van een Palestijnse staat te voorzien van nieuwe harde voorwaarden. De Amerikaanse president noemde de naam van Arafat niet, maar dat maakte zijn boodschap er niet minder dui delijk op. „Ik doe een beroep op het Palestijnse volk nieuwe lei ders te kiezen, leiders die niet zijn besmet door terreur." Ver der moet het 'voorlopige' Pales tina een liberaal democratisch bestuurd land worden, met een vrije economie en zonder cor ruptie of terrorisme. Als de Pa lestijnen dat allemaal nastre ven, zullen ze de steun krijgen van Amerika en de wereld, al dus Bush. De president stippelde geen tijdpad uit, maar zei dat een de finitief vredesakkoord binnen drie jaar te bereiken zou moeten zijn. Een ambitieus streven, ge zien de brede en vergaande Amerikaanse eisen. In de aanloop naar Bush' rede voering werd zonneklaar dat er een verschil van mening was binnen de Amerikaanse rege ling over de meest wenselijke opstelling van president Bush. Minister Colin Powell (Buiten landse Zaken) pleitte er juist wel voor met een duidelijk tijd pad voor een Palestijnse staat te komen om voortgang te kunnen maken. Nadruk Vice-president Cheney en mi nister Rumsfeld van Defensie legden er vooral de nadruk op dat het ondersteunen van een Palestijnse staat niet neer mocht komen op het gedogen van terreur. Cheney en Rums feld hebben gewonnen, zo is de conclusie. Bijkomend voordeel is dat Bush met deze opstelling het minste kwaad doet in eigen land. Sinds hij zich intensiever met het con flict in het Midden-Oosten is gaan bemoeien - vooral met het oog op de gewenste verwijde ring van de Iraakse machtheb ber Saddam Hoessein - heeft hij enige kritiek te verduren gekre gen in het Congres dat pro-Isra- el is en van conservatieve chris tenen uit zijn Republikeinse PartijDie menen dat Bush moet staan voor een moreel zuivere boodschap inzake terrorisme. De Amerikaanse stellingname tot nu toe, dat Arafat meer moest doen om een einde te ma ken aan de terreur van zelf moordaanslagen, was in hun ogen een zwaktebod. Bijbel Bush eindigde zijn rede met een bijbelcitaat. „De Bijbel zegt: 'Ik heb je een keuze tussen leven en dood voorgezet, daarom, kies het leven. De tijd is gekomen voor iedereen in dit conflict om te kiezen voor vrede, hoop en le ven." Maar de vraag is of Bush waarlijk gelooft in de levens vatbaarheid van het plan dat hij heeft ontvouwd. Het aantal ob stakels op weg naar vrede in het Midden-Oosten lijkt alleen nog maar groter geworden. GPD door Alexander Bakker De haven van New Yersey, de grootste aan de oostkust van de Verenigde Staten, ont vangt dagelijks ongeveer vijf endertighonderd containers. De douane kan maar twee tot drie procent daarvan controleren. Dat zit de Amerikanen, zeker na de aanslagen van 11 september vorig jaar, in het geheel niet lek ker. Met Rotterdam zijn nu afspraken gemaakt voor de sta tionering van Amerikaanse douaniers die 'risicovolle', voor de VS bestemde containers moeten onderscheppen. Commander Robert C. Bonner, de topman van de Customs Ser vice USA, heeft die overeen komst gisteren met minister Zalm (Financiën) bekrachtigd. „Eenhistorische stap", zei Bon ner. „Een voor de Verenigde Sta ten ook heel belangrijke stap", voegde hij er aan toe.De rege ring Bush heeft vorig week nog een kleine honderd miljoen dol lar beschikbaar gesteld voor verregaande veiligheidsmaat regelen in de Amerikaanse ha ven. Terrorist De Amerikanen weten dat ter roristen ook schepen gebruiken voor hun illegale activiteiten. In Italië is vorig jaar een Egyptisch Al Qaeda-lid gevonden in een container aan boord van een schip met bestemming Canada. De container was uitgerust voor een langdurig verblijf. De terro rist beschikte bovendien over zaktelefoons, een laptop, veilig heidspasjes en instructieboeken voor het besturen van vliegtui gen. Ook het materiaal waar mee enkele jaren geleden de twee Amerikaanse ambassades in Afrika zijn opgeblazen is per container vervoerd. Langs drie trajecten probeert de Amerikaanse overheid de vei ligheid van de wereldhandel in het algemeen en de goederen stromen naar het eigen land te verbeteren. De moeilijkste weg is die van directe contacten met bedrijven die goederen naar de VS exporteren. De douane heeft een plan opgesteld om de con tainerstroom naar de VS, jaar lijks ruim zestien miljoen stuks, beter in de gaten te houden. Bonner's zogeheten 'container security initiative' is bij de be kendmaking begin dit jaar inge- slagen als een bom. Kern is dat men alles wil weten over wat er in welke container vanuit welke haven naar de Verenigde Staten wordt vervoerd. Niet bij bin nenkomst in één van de Ameri kaanse havens, maar al vóór vertrek uit de haven waar de container wordt geladen. Liefst nog op de plek waar de contai ner is gevuld. Door een fout in de samenvat ting van het plan van Bonner is men zich in sommige havens een hoedje geschrokken. Volgens die samenvatting wilde de 'cus toms' verregaande afspraken maken met tien van de belang rijkste havens in de wereld. Ant werpen bijvoorbeeld ontbrak op dat lijstje en in Rotterdam re kende men zich al rijk. Bonner heeft gisteren bij zijn bezoek aan Nederland nog eens onder streept dat hij in eerste instantie afspraken wil maken met twin tig havens in dertien landen. Vanuit die havens wordt het leeuwendeel van de zestien mil joen voor Amerika bestemde containers verscheept. Met Rotterdam heeft Bonner als eerste zaken kunnen doen. Dat is niet zo heel verrassend. Rot terdam is niet voor niets de grootste haven van de wereld en dus ook de grootste exportha ven richting VS. Meer nog zijn de Amerikanen gecharmeerd van de manier waarop in Rot terdam de havenveiligheid is georganiseerd én de manier waarop de Nederlandse douane met behulp van risico-analyse containers inspecteert. Singa pore wil 'graag' met de Ameri kanen afspraken maken. Ant werpen, Le Havre, Hamburg en Bremerhaven willen dat ook, maar deze steden zijn nog lang niet zo ver. Analyse Bonner stuurt binnenkort vijf van zijn douaniers naar Rotter dam. Zij moeten uit de stroom 'Amerika-containers' die met een hoog risico identificeren. Samen met de Nederlandse col lega's wordt dan een nadere analyse uitgevoerd. Als dat no dig én mogelijk is, worden de containers vervolgens gescand. De geïnspecteerde en in orde be vonden containers worden daarna verzegeld en kunnen na TOUR DE FRANCE - De Belg Rik van Steenbergen heeft de eerste etappe, Brest-Rennes, van de Tour de France gewon nen. Van Steenbergen was in het Bretonse Rennes de snelste van een kopgroepje van drie renners. VERKIEZINGEN - Bij de ver kiezingen voor de Tweede Ka mer is de Partij van de Arbeid even groot geworden als de Katholieke Volkspartij. De PvdA ging van zevenentwintig naar dertig zetels. De KVP moest twee zetels inleveren en heeft er nu ook dertig. De ove rige veertig zetels werden als volgt verdeeld: ARP 12 CHU 9, WD 9, CPN 6, SGP 2 en Ka tholieke Nationale Partij 2. In Zeeland haalde de PvdA ruim 28 procent van de stemmen en werd daarmee de grootste par tij. AANSLAG - De Zuid-Kore- aanse president Syngman Rhee heeft een moordaanslag overleefd, Een zestigjarige man probeerde in Poesan de president neer te schieten, toen deze een toespraak hield ter gelegenheid van de tweede verjaardag van de Koreaanse oorlog. Volgens de politie be hoort de aanvaller tot de ge heime communistische orga nisatie Vaderlands Bloed. Containerschepen in de Rotterdamse haven mogen zich verheugen in grote belangstelling van de Ame rikaanse douane. foto Robin Utrecht/ANP aankomst in de VS zonder om haal verder worden getranspor teerd. Schepen die vertrekken uit an dere dan de twintig havens waarmee de Amerikaanse douane afspraken wil maken, hebben pech. Zij zullen in de toekomst mogelijk forse vertra gingen oplopen als zij voor het binnenvaren van een haven hun lading eerst moeten laten con troleren. Met de stationering van de vijf douaniers, voorlopig voor een zes maanden durende proef, voeren de Amerikanen him aan wezigheid in de Rotterdamse haven verder op. De US Coast guard heeft hier al vijftien me dewerkers gestationeerd die zich bezighouden met de certifi cering en de veiligheid aan boord van onder Amerikaanse vlag varende schepen in Euro pa, het Midden-Oosten en Afri ka. Hun commandant Paul J. Pluta heeft onlangs in Rotter dam de mogelijkheden verkend voor een verdere uitbreiding van zijn staf, juist ook in het ka der van de strijd tegen het terro risme. GPD Hoofdredactie: A. L. Oosthoek D. Bosscher (adjunct) A. L. Kroon (adjunct)' Centrale redactie: Oostsouburgseweg 10 Postbus 18 4380 AAVIissingen Tel. (0118) 484000 Fax (0118)470102 E-mail: redactle@pzc.nl Vlissingen: Postbus 18 4380 AA Vlissingen Tel. (0118)484000 Fax. (0118) 470102 'E-mail redwalch@pzc.nl Goes: Voorstad 22 Postbus 31 4460 AA Goes Tel. (0113) 273000 Fax. (0113) 273030 E-mali redgoes@pzc.nl T erneuzen: Willem Alexanderlaan 45 Postbus 145 4530 AC Terneuzen Tel (0115)645769 Fax. (0115) 645741 E-mail: redtern@pzc.nl Hulst: Baudeloo 16 Postbus 62 4560 AB Hulst Tel. (0114)372776 Fax (0114)372771 E-mail: redhulst@pzc.nl Zierikzee: Grachtweg 23a Postbus 80 4300 AB Zierikzee Tel. (0111)454647 Fax. (0111) 454657 E-mail redzzee@pzc nl Opening kantoren: Maandag t/m vrijdag van 8.00 tot 17.00 uur Zierikzee, Goes en Hulst 8.30-17.00 uur Zaterdags in Vlissingen van 8 00 tot 10.30 uur Auteursrechten voorbehouden Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV ii Internet: www.pzc.nl Internetredactie: Postbus 18 4380 AA Vlissingen E-mail: web@pzc.nl Bezorgklachten: 0800-0231231 op maandag t/m vrijdag gedurende de openingstijden; zaterdags tot 12.00 uur. Overlijdensadvertenties: maandag t/m vrijdag: tijdens kantooruren zondag: van 16.00 tot 18.00 uur Tel (0118)484000. Fax (0118) 470100. Abonnementen (bij acceptgirobetaling geldt een toeslag van ?,--) per maand 19,25 per kwartaal 52,-- per jaar- 198,-- Voor toezending per post geldt E-mail' abo@pzc.nl Beëindiging van abonnementen uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor het einde van de betaalperiode. Losse nummers per stuk: maandag t/m vrijdag: zaterdag. 1,50 Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW Bankrelaties ABN AMRO 47.70.65.597 Postbank 35.93.00 Advertenties Alle advertentieopdrachten worden uitgevoerd onder toepassing van de algemene voorwaarden van Uitgeverij PZC BV alsmede de regelen voor het advertentiewezen. Tarieven kunnen tijdens kantooruren worden opgevraagd. Voor gewone advertenties. Tel: (0118) 484240 Fax:(0118)470100 Voor kleintjes: Tel. (0118) 484321 Fax:(0118)484370 onderdeel van hel Wegener-concern. De door u is verslrekle gegevens hebben wij opgenomen in een bestand dat wordt gebruikt voor onze (abonnementen)administratie en om u te (laten) informeren over voor u relevante diensten en pro- ductenvandetitelsende werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig geselecteerde derden. Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt u dit schriftelijk melden bi| PZC. afdeling lezersservice, Postbus 18.4380 AA Vlissingen Behoort tot LUGQBflOr

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2002 | | pagina 4