Stappen in een statige studentenstad
Leuven
W3
Waterbus
Flevoroute
Stoomslepers
Cultuur
Theater
zaterdag 22 juni 2002
Leuven is zo rijk aan his
torische gebouwen dat
deze Vlaamse stad er arm
door dreigt te worden. Wat
vooral in de herinnering
blijft na een bezoek van een
paar dagen is dat vrijwel alle
gebouwen en straten in Leu
ven je nadrukkelijk de aan
wezigheid van de eeuwenou
de Katholieke Universiteit
en zijn duizenden studenten
laten zien en voelen.
Leuven heeft de langste tap
kast van de wereld. Alle 42
panden op de historische Oude
Markt hebben een horecabe-
stemming. Ze zijn als café of als
restaurant ingericht.
De klandizie komt voor het
overgrote deel van de studenten.
Want naast kunst- en bierstad is
Leuven op de eerste plaats uni
versiteitsstad. Er studeren en
wonen zo'n27.000j ongerenDe
Katholieke Universiteit Leuven
is wereldwijd een begrip. Er
wordt hard en goed gestudeerd.
Maar dat weerhoudt de studen
ten er niet van er een rijk en ge
varieerd uitgaansleven op na te
houden.
Op de talloze terrasjes van het
prachtige stadscentrum tref je
op een zonnige dag overwegend
jongeren aan. Althans, op de
doordeweekse dagen waarvan
de donderdag de stapavond bij
uitstek is. Er wordt gedronken,
gediscussieerd en muziek ge
maakt. Hun 'kotmadam', gevi
sualiseerd in een beeld op het
midden van de Oude Markt, ziet
en hoort het allemaal aan.
Het beeld is een soort eerbetoon
aan wat wij in Nederland de
hospita noemen. De kotmadam
van het zuiverste soort bestaat
niet meer in Leuven. Zij is iets
van vroeger geworden, de
vrouw die een kaarsje brandde
op de avond voor de dag waarop
haar kamerbewoner een be
langrijk examen moest afleg
gen.
Vanaf de vrijdagmiddag veran
dert het stadsbeeld in het cen
trum van Leuven. Aan het eind
van de studieweek verlaten de
studenten hun 'kot', zoals de
Vlamingen een studentenkamer
noemen, en vertrekken zij met
de vuile was van een week naar
de plaats waar hun ouders wo
nen.
Op de zondagavond ziet de
fraaie, gerestaureerde omge
ving van het trein- en busstation
zwart van de jongeren die, met
schone kleren in him tas, naar
hun kamer terugkeren.
De economische betekenis van
de studentenpopulatie in Leu
ven is groot. Zonder de aanwe
zigheid van de 27.000 studenten
zou het inwonertal van de oude
stad Leuven (zonder randge
meenten) blijven steken bij
30.000.
Lucie Maebe is lid van de Ko
ninklijke Leuvense Gidsen-
bond. Al dertig jaar leidt zij toe
risten rond door de stad. Ze
voert haar gasten langs gebou
wen met allure en door rustieke
straatjes, lieflijke hofjes en
prachtig ingerichte parkjes.
Soms treft men op de hoek van
een straat of op een pleintje een
modern beeld aan. Er zijn er
zo'n zestig in de stad. Als er bij
voorbeeld weer eens een straat
autovrij werd gemaakt, werd
Het Bureau Toerisme Leuven
heeft folders met alle be
zienswaardigheden van de stad.
Enkele daarvan zijn:
Stadhuis, Grote Mark: gebouw
uit 1439 met karakteristiek
laatgotisch aanzicht.
Rederijkerskamer, Grote
Markt: daterend uit 1817 en ge
bouwd in empirestijl. Na brand
inl914inl921in gotische stij 1
gereconstrueerd.
Sint Pieterskerk, Grote Markt:
voorbeeld van zuivere Brabants
laatgotiek.
In de kerk twee meesterwerken
van de Vlaamse primitief Dirk
Bouts, Het Laatste Avondmaal
en De Marteling van de Heilige
Erasmus.
Universiteitsgebouwen: ver
spreid over de gehele stad in
panden die oorspronkelijk heel
andere functies hadden. Zoals
Universiteitsbibliotheek Paus
Adrianus VI-college, oude La
kenhal.
Groot Begijnhof in de Schapen
straat. Begin 13e eeuw gesticht
buiten de toenmalige stadsmu
ren. Met vroeggotische Sint Jan
de Doperkerk. Rond 1600
woonden 300 begijnen op het
begijnhof. Religieuze vrouwen
die in een gemeenschap leefden,
maar geen eeuwige geloften
hoefden af te leggen.
Nu universitaire woonwijk voor
In het majestueuze stadhuis op de Grote Markt is het bureau voor toerisme gevestigd.
dat aangegrepen om een beeld te
plaatsen.
Alles in Leuven draait om de
student, vertelt Lucie Maebe,
staande op het plein voor het
majestueuze stadhuis op de
Grote Markt. Het is er op deze
dag een komen en gaan van
bruidsparen, want de zaterdag
is dé trouwdag in Leuven. Zon-
studenten, professoren en per
soneel van de universiteit.
Sint Antoniuskapel, Schapen
straat: crypte met graf van in
1995 zalig verklaarde pater Da-
miaan.
Stedelijke Kruidtuin aan de
Kapucijnenvoer: oudste plan
tentuin van België.
Abdij Vlierbeek in Kessel-Lo:
uit 1127, met abdijhoeve, kerk
en abtsgebouw in classicisti
sche stijl.
Abdij van Park in Heverlee ten
z.o. van Leuven: uit begin 12e
eeuw met poortgebouwen en
machtige hoeve. Met opeenvol
gende bouwstijlen romaans, go
tiek, renaissance en (laat)barok.
Onovertroffen stucplafond in de
refter.
Kasteel Arenberg, ten zuiden
van de stadsring: oorsprong in
de 14e eeuw. Staalkaart van di
verse bouwstijlen.
Stedelijk Museum Van der Ke-
len-Mertens in de Savoyestraat:
schilderijen- en beeldencollec
tie. Laatgotische afdeling toont
enkele topstukken rond de Pas
sie van Christus. Van 21 septem
ber tot en met 8 december is er
een expositie Miniaturen van
Karei de Grote tot Karei de
Stoute (800 tot 1475). Voor het
eerst worden honderd unieke
handschriften van uitzonderlij
ke kwaliteit samengebracht.
der studenten zouden de plaat
selijke middenstand en de hore
ca niet floreren zoals ze nu doen.
Elk restaurant heeft wel een
goedkope en bovendien lekkere
maaltijd op de menukaart
foto's Bureau Toerisme Leuven
staan. Het kan het zich gewoon
weg niet veroorloven dat na te
laten, omdat het dan door de
De Oude Markt in Leuven wordt wel de langste tapkast van de wereld genoemd.
Leuven kent een reeks van
leuke eet- en drinkgelegen-
heden. Een wel heel opmerkelij
ke kroeg is Domus in de Tiense-
straat, die als enige een eigen
kleine huisbrouwerij heeft. Via
een pijplijn uit de brouwerij
gaat het bier rechtstreeks naar
de tapkranen ïij het café. Een
van de bijzondere eetgelegenhe-
den is Oliveria in de Kortestraat
2.
Vooraf reserveren is zeker nood
zakelijk voor de zogeheten gas-
tentafel, elke zaterdag vanaf
19.30 tot stipt 22.30 uur (tel.
0032-16-238780).
Een klasse-restaurant is het Si
re Pynnock aan het Hogeschool
plein.
Goed visrestaurant: Beluga in
de Krakenstraat 12.
Trendy-eetgelegenheid: Eet-
planeet in de Muntstraat 32.
Eetcafé als aanrader: De Blau
we Schuit aan de Vismarkt 16,
met mooie tuin,-.
studenten gemeden zou worden
In de buurt van het ruim 550
jaar oude stadhuis, waarin het
Leuvens bureau voor toerisme is
gevestigd, staat in de Naamse
straat de Lakenhal. Deze hal is
de geboorteplek van de Katho
lieke Universiteit Leuven. Be
gin veertiende eeuw werd de hal
gebouwd voor de lakennijver
heid, maar daar kwam na onge
veer een eeuw de klad in. Toen in
1425 de Katholieke Universiteit
van Leuven was opgericht zag
men in de hal een uitstekende
gelegenheid voor het geven van
onderwijs.
Verscheidenheid
Leuven heeft binnen de ring die
het doorgaande verkeer rond de
stad leidt, zo'n honderd be
zienswaardigheden in een grote
verscheidenheid. Heel veel his
torische gebouwen van enige
importantie in het centrum heb
ben een relatie met de universi
teit. Zijn ze niet in gebruik als
faculteitsgebouw waarin lessen
worden gegeven, dan zijn ze wel
opgedeeld in wooneenheden om
de studentenpopulatie te huis
vesten. Ook honderden woon-
panden met een historisch ka
rakter geven onderdak aan
studerende jongens en meisjes.
Wonend in Leuven ben je als
student erg bevoorrecht.
Het heeft vijf eeuwen geduurd
sinds de stichting van de univer
siteit dat ook meisjes het recht
kregen om te studeren. Tot 1920
kende de universiteit alleen stu
denten van het mannelijk ge
slacht. De omgang tussen jon
gens en meisjes kende tot enkele
tientallen jaren daarna nog wel
sterke beperkingen. Natuurlijk
weet gids Lucie Maebe waaraan
de kolossale Japanse honing-
boom in de tuin van het Atrecht-
college, het eerste universi
teitsinternaat voor meisjes, de
naam 'de boom van groot ver
driet' te danken heeft. „De
meisjes wisten zich, turend door
de gordijntjes voor hun kamer
raam, onbereikbaar voor de
jongens die zich voor het on
neembare hek van het gebouw
ophielden."
Een van de wooncomplexen
voor studenten in het centrum is
nog steeds uitsluitend voor jon
gens gereserveerd. Niet omdat
er bezwaren zouden bestaan te
gen een gemengde bewoners-
groep, maar puur om een tradi
tie in ere te houden. Die traditie
geldt het magnifieke complex
van het Paus Adrianus VI-colle
ge. Het is genoemd naar de enige
paus die Nederland heeft voor
gebracht. Voordat hij tot het we
reldleiderschap van de katho
lieke kerk werd geroepen, was
Adrianus hoogleraar in Leuven.
Het huis waarin hij woonde
werd In 1523 als collegeruimte
van de universiteit ingezegend.
Het werd nadien uitgebouwd
tot een indrukwekkend com
plex waarin nu 200 mannelijke
studenten zeer riant, temidden
van rust en groen, wonen.
Gids Lucie Maebe is opgegroeid
in de stad'van geleerdheid en al
lure. Ze bezocht de meisjes
school in het gebouw nabij de
Schapenstraat dat nu nog de
naam Holland College draagt en
dat oorspronkelijk een semina
rium was van het bisdom Haar
lem, tussen 1617 en 1789. Er
woont nog steeds een groep
nonnen in het fraaie gebouw,
waarvan de in rococostijl uitge
voerde kapel van een oogver
blindende schoonheid is.
Fiets
Het stadscentrum van Leuven is
dusdanig van omvang dat men
er de auto niet nodig heeft. De
bezienswaardigheden bevinden
zich op loopafstand, binnen een
straal van een kilometer. Maar
ook voor een bezoek aan al het
schoons dat zich aan de rand
van Leuven bevindt is het beter
de auto te laten staan. Er gaat
dan niets boven de fiets, leert de
ervaring.
Een fietstocht langs onder meer
de abdij Vlierbeek, het provin
ciedomein in Kessel-Lo (met re
creatiemogelijkheden voor kin
deren en volwassenen), de abdij
van 't Park en het kasteel van
Arenberg is een groot genot.
Vooral als je als gids iemand als
Werner Vlassak naast je hebt.
De gepensioneerd apotheker
weet je het wat, hoe en wanneer
achter de gebouwen en landerij -
en die je tegenkomt, haarfijn te
vertellen. Waarbij duidelijk
wordt dat de grootgrondbezit
ters van eeuwen her hun eigen
dommen heel vaak dankzij wa
pengekletter verwierven, en dat
het bebouwen daarvan met iets
als een abdij en het schenken
daarvan aan de (kerkelijke) ge
meenschap voornamelijk wer
den ingegeven door de hoop dat
de almachtige hen daarvoor rij
kelijk zou belonen in het hierna
maals.
Onderhoud en restauratie van
al dat historisch erfgoed kost
Leuven bakken vol geld. Dat
verklaart waarom een van be
stuurders van de stad eens heeft
gezegd dat Leuven zo rijk aan
historische gebouwen is dat de
stad er haast arm van zou wor
den.
Puck Wagenaar
Met de Waterbus kan een be
zoek worden gebracht aan
de Drechtsteden Dordrecht,
Zwijndrecht, Papendrecht en
Sliedrecht en aan de Hollandse
Biesbosch. Een kaartje kost
3,30. Daarmee kan men onbe
perkt op- en afstappen.
In de folder Dagje Waterbus
staan tips voor onder meer
stadswandelingen en museum-
bezoek. Tot en met 1 september
wordt er elke zondag gevaren
tussen Dordrecht en Gorin-
chem. In de maanden juli en au
gustus is er elke donderdag een
verbinding tussen Dordrecht en
Schoonhoven met een tussen
stop in Kinderdijk.
Informatie: tel. 0900 - 4636888
en www.waterbus.nl.
Een nieuw onderdeel van het
netwerk van landelijke
fietsroutes is de Flevoroute
(LF20). Het hart van de in twee
richtingen be wegwijzerde route
wordt gevormd door het traject
in Flevoland. De 260 kilometer
lange rit tussen Haarlem en
Groningen is tot stand gebracht
door het Landelijk Fietsplat-
form.
In het LF20-routegidsje staat
een beschrijving van de cultuur
en natuur onderweg, worden
overnachtingsmogel ij kheden
opgesomd en zijn stadsplatte
gronden en informatie van en
kele steden afgedrukt. De gids,
inclusief kaarten, kost €9,- en is
verkrijgbaar bij ANWB en VW
of via www.fietsplatform.nl.
De historische schepen van
het Maritiem Buitenmuse
um in Rotterdam gaan tot 8 sep
tember wekelijks 'de vaart op'.
Bezoekers kunnen elke zondag
aanmonsteren voor een nostal
gisch tochtje over de Maas.
Speciaal voor de gelegenheid
hebben de kapiteins van de Vol
harding, Pieter Boele, Doc
kyard IX en Dockyard V mooie
vaarroutes uitgestippeld. In
schrijven voor de boottochten
kan elke zondag van 12 tot 16.30
uur. Een tocht kost 7- per per
soon, kinderen tussen 5 en 11
j aar betalen de helft en kinderen
tot 4 jaar gaan gratis mee. Het
museum is gratis toegankelijk.
Op verschillende zondagen
heeft het museum bijzondere
(kinder)activiteiten.
Voor meer informatie:
www.buitenmuseum.nl.
Op de grootste zandverstui
ving van Europa in Koot-
wijkerzand is het vandaag (za
terdag) feest. In samenwerking
met Staatsbosbeheer organi
seert Stichting Kootwijk Cultu
reel een Cultuur-in-natuur-dag.
Het middagprogramma van 14
tot 17 uur is vooral bedoeld voor
kinderen. Reinier Sijpkens
brengt samen met het publiek
een serenade aan een held, het
circusduo Paulo en Mayka
treedt op met het Russische
hondje Malinka en de Friese
hengst Joske en verder is er een
voorstelling door Orikadabra,
het kleinste theater ter wereld.
Van 19.30tot21.30uurzorgthet
Willem Breuker Kollectief, sa
men met Loes Luca en Toby Rix,
voor een muzikale avond. Aan
geraden wordt een zitkussentje
en iets te drinken mee te nemen.
Voor meer informatie zie:
www.kootwijkcultureel.nl.
Stichting New Haven organi
seert van zondag 28 juli tot
en met vrijdag 2 augustus een
kampeervakantie voor theater
liefhebbers, waarbij spelbele-
venis voorop staat. Dans der da
geraad combineert het beste
van Live Role Playing en inter
actief drama met creatieve ont
plooiing binnen een middel
eeuwse fantasywereld. Op het
ANWB-evenemententerrein
Larserbos bij Lelystad worden
de eerste twee dagen workshops
en masterclasses gevolgd, de
overige vier dagen wordt het
spel gespeeld.
Deelname aan het spel is overi
gens geen verplichting. Er is ook
ruimte om mee te doen aan de
diverse creatieve workshops, te
genieten van versnaperingen
rond het kampvuur of te dansen
op de muziek van folkbands.
Dans der dagei'aad is geschikt
voor zowel beginnende als ge
vorderde spelers.
Meer informatie zie: www.dans-
derdageraad.nl of neem contact
op met Carel Ketelaars, tel. 030 -
2300388 of mail: mfo@dansder-
j dageraad.nl.