wi
Rodelen op rails in Graubünden
Zin Tn zor> wet
uitzicht of> zee?
Lenzerheide
i-n Aj>j>ar+el*»en+er> Horizori-
A(anva V.a. €159»-
Engeland
Slakkenhuis
El Al
Connie
Wijnproeven
Genua
p:
zaterdag 22 juni 2002
Een van de grootste natuurlijke attracties in Lenzerheide is de Heidsee.
foto's GPD
Na een enerverendelange
bergtocht bieden de
sportvelden in het centrum
van het Zwitserse Lenzer
heide de wandelaar een ver
rassende aanblik. Daar vol
gen zo'n vijftig mensen, jong
en oud, een fitnessles. Zo
goed en kwaad als het gaat,
imiteren zij de professionele
bewegingen van de jeugdige
instructrice met haar stalen
bil- en dijspieren. Zelf mee
doen? De kuiten zouden ex
ploderen.
De vakantieregio Lenzerhei
de-Valbella in het oostelij
ke kanton Graubünden heeft
zich een sportief imago aange
meten. Iedere dag worden er -
merendeels gratis - sportactivi
teiten georganiseerd:fitness,
joggen, aerobics, zwemmen,
tennis, voetbal- en volleybal.
Alsof de rest van de voorzienin
gen niet voldoende mogelijkhe
den tot inspanningen geeft: een
ijshal, een overdekt en een
openlucht zwembad, een meer
met zwemgelegenheid en wa
tersportmogelijkheden en de
langste rodelbaan-op-rails ter
wereld. Sports unlimited, lijkt
een terecht gekozen slogan van
deze vakantieregio.
Ook gratis zijn de dagelijkse
kinderactiviteiten, want Len
zerheide heeft zich aangesloten
bij de organisatie Familien
Willkommen, waarin zich Zwit
serse vakantieplaatsen hebben
verenigd die een kindervriende-
lijk aanbod hebben. Dat vari
eert van. dagelijkse kinderacti
viteiten tot een speel-o-theek en
van speeltuinen tot kinderme
nu's in restaurants.
Lenzerheide is de vierde groot
ste trekpleister in Graubünden,
na de veel bekendere en mon
dainere plaatsen Davos, St. Mo-
ritz en Arosa. Over heel Zwit
serland gerekend staat
Lenzerheide op de achtste plek
van drukst bezochte vakantie
plaatsen. In die rangorde wordt
gekeken naar vakantieover
nachtingen en niet naar het be
zoek van dagjesmensen.
Toch is Lenzerheide tamelijk
onbekend in Nederland. Zelfs
tijdens het hoogseizoen komt de
Nederlandse vakantieganger er
slechts een handvol landgeno
ten tegen. In Lenzerheide kwam
het toerisme veel later op gang
dan in concurrerende oorden als
Da vos en Arosa. En Lenzerhei
de heeft nooit zoveel aan pro
motie kunnen doen, omdat veel
Bern
ZWITSER! AND
^\oné:
Jflfiein
Lenzerheide
Chur
Parpan
Valbella
lanisch
St.Moritz
Lugano
Lenzerheide ligt in het oosten van Zwitserland (in het kanton
Graubünden), ongeveer zestien kilometer ten zuiden van Chur
en met de auto ongeveer anderhalf uur 'onder' Zürich. De afstand
vanaf Venlo: ongeveer 800 kilometer. Per trein is Lenzerheide goed
te bereiken: via Chur en dan per bus of hotelbusje. Er is een ruim
aanbod aan hotels, pensions, vakantiehuizen en campings in de re
gio Lenzerheide.
Inde omgeving is ongeveer 170 kilometer aan gemarkeerde wandel
wegen te vinden. Voor fietsers is ongeveer 110 kilometer bewegwij-
zerd. Ook is er een mountainbike-parcours met hindernissen uitge
zet. Verder zijn er educatieve wandelingen uitgezet.
Er zijn zes liften in bedrijf 's zomers. In het hoogseizoen (half juli -
eind september) kan iedereen in deze vakantieregio gebruik maken
van gratis openbaar vervoer via een 'sportbus'.
In het gratis sportprogramma 'Dolce far sport' worden zo'n twintig
sportieve uitspattingen aangeboden. Ook de kinderactiviteiten zijn
gratis. Daarnaast zijn er veel andere sportmogelijkheden, van golf
en tennis, tot paardrijden en paragliden. In de iets verdere omge
ving zijn fraaie treintochten te maken, onder meer met de Glacier
Express en de Bernina Express.
Een abonnement op de Bergbahn is duur, maar aanbevolen; steeds
'losse' kaartjes kopen is helemaal kostbaar.
De WV heeft een ruim assortiment aan brochures. Tourismus-
verein Lenzerheide-Valbella, Voa Principala 68, CH-7078 Lenzer
heide. Telefoon: 00-41-(0)81-3851120; fax: 00-41 -(0)81 -3851121; e-
mail: info@Ienzerheide.ch; internet: www.lenzerheide.ch.
Informatie in Nederland: Zwitserland Toerisme, Postbus 75387,
1070 AJ Amsterdam, telefoon: 00800-10020030, e-mail: info@zwit-
serland.nl, internet: www.zwitserland.nl.
(Advertentie)
VpS y Reizen en Recreatie
GA OP VAKANTIE IN JE EIGEN ZATERDAGKRANT
ondernemers het liefst naar hun
eigen toko kijken en minder
naar het algemeen belang.
De bosrijke vakantieregio Len
zerheide bestaat uit een lint van
samenwerkende plaatsen, alle
maal boven de duizend meter
gelegen: Churwalden, Parpan,
Lantsch, Valbella, Lenzerheide
zelf en wat 'verstopt' in de ber
gen Lain, Zorten en Muldain.
Samen wonen er zo 'n 4 5 0 0 men
sen. Lenzerheide is in die trits de
grote broer. De meeste plaatsen
liggen prettig: aan een door
gaande, maar niet al te drukke
weg. Die weg krult vanaf Chur
omlaag, uiteindelijk richting
Italië. Allemaal binnen handbe
reik (hooguit anderhalf uur rij
den) liggen Italië, Oostenrijk,
Liechtenstein en in Zwitserland
zelf diverse passen.
Mogelijkheden te over dus. Toch
heeft het oord ook een nadeel,
naast het algemene dat Zwitser
land een prijzig vakantieland is.
Het zomervakantieseizoen is
kort in Lenzerheide. In mei is
heel Lenzerheide leeggelopen.
Dan gaan de inheemsen met de
eigen kinderen op vakantie. In
juni is het weer te onvoorspel
baar. Het kan zwaar sneeuwen
in de bergen en dan zijn de wan
delwegen er onbegaanbaar. Di
verse hotels en restaurants zijn
deze maanden nog gesloten en
ook de bergbanen zijn maar
mondjesmaat in bedrijf.
Het seizoen begint pas de twee
de of derde week van juli. Dan
zijn alle voorzieningen volop in
gebruik. Het is er meteen druk,
maar zeker niet massaal. Die la
te start is jammer, omdat de na
tuur in het voorjaar ook hier
wonderschoon kan zijn. Tegen
het einde van september is het
seizoen al weer afgelopen.
Openbaar vervoer
Tegenover de minpunten - prij
zig en kort seizoen - staat dat
Zwitserland een goedgeolied
land is. Met een écht functione
rend openbaar vervoer, met-
keurig onderhouden autowegen
en wandel- en fietspaden (ook in
de bergen).
In de vakantieplaatsen rond
Lenzerheide ligt nauwelijks
hondenpoep op straat, maar
wat wil je als er om de 500 meter
bakken staan met daarin plastic
zakjes voor hondenuitwerpse
len. En als zo'n bak eens ont
breekt - gezien op de terugweg
van een bergwandeling, vlak
voor het dorp - dan hangen de
Zwitsers gewoon een waslijn op
met daaraan vastgeklemd die
zelfde poepzakjes. Lenzerheide
heeft dus veel voorzieningen.
En dan hebben we het nog niet
eens gehad over de natuurlijke:
de bergen. Wie wil, kan zowel
naar de west- als de oostkant de
bergwereld in. Aan de ene kant
van Lenzerheide is dat de Piz
Scalottas (2322 meter hoog). De
tegenoverliggende bult, de Par-
paner Rothorn, reikt tot 2863
meter. Wie op die berg staat,
heeft uitzicht op duizend berg
toppen, zo beloven alle brochu
res. De.eerste bergwand ligt 's
ochtends in de zon, de andere 's
middags. De ene is groener en
glooiender, de andere ruiger,
rotsachtiger, steiler ook.
Een andere 'attractie' ligt ook al
lang in deze contreien: Chur. Die
plaats geldt als de oudste in
Zwitserland. Het oude centrum
is aanlokkelijk. Er zijnmonu-
mentale panden te over. Rode en
groene voetstappen zijn op de
straten en trottoirs geschilderd.
Wie die volgt, komt langs nage
noeg alle bezienswaardigheden
in het oude stadsdeel. Helaas is
een fors aantal van die sporen
uitgewist. Bijvoorbeeld door
nieuwe bestrating, Gelukkig
zijn er voldoende brochures bij
de WV beschikbaar.
Dat Lenzerheide kindvriende
lijk is, blijkt onder meer uit het
grote aantal speelplaatsen - elf
stuks - en allerhande sportmo
gelijkheden. Het meer de Heids
ee is bij mooi weer zeer in trek.
Logisch, jong en oud kan er
zwemmen, maar ook waterfiet
sen, roeien en surfen. En er is
veel speelgelegenheid: met een
houten 'gestrand' piratenschip,
een klimwand, tafeltennistafels
en volleybalveld, een eiland, een
hangbrug en een 'bergrivier'
waarin jongeren zelf met dam
men en sluizen de waterstroom
kunnen reguleren. De prijzen
aan de eten- en drinkenkiosk
zijn er alleszins acceptabel.
Kinderwandelweg
Ook is er rond Lenzerheide een
speciale kinderwandelweg uit
gestippeld: de Globi Wander-
weg. Die is ongeveer 3,5 kilome
ter lang en ook met buggy te
wandelen. Onderweg zijn bor
den geplaatst met aardige op
drachten voor kinderen. Bij
voorbeeld deze: kijk naar de
wolken en probeer daar allerlei
dieren of voorwerpen in te zien.
Maar de grootste trekpleister
voor jongeren is waarschijnlijk
de rodelbaan-op-rails in Chur
walden, ofwel de Alpine Coas
ter op Alp Pradaschier. Eind juli
2000 is die baan geopend; kos
ten (inclusief restaurant): zo'n
zes miljoen gulden. Via 31 boch
ten gaan rodelaars in een soort
sleetje 3,1 kilometer naar bene
den, een hoogteverschil van on
geveer 480 meter overbruggend.
De rodelaar, die met een gordel
zit vastgesnoerd, kan zelf bij-
remmen. Wie te hard glijdt,
wordt automatisch afgeremd;
40 kilometer per uur is de maxi
mumsnelheid. Een kermisat
tractie van de eerste orde, alleen
duurt dit vermaak veel langer
dan een ritje in een kermis- of
pretparkenattractie. Dat die
gordel er niet voor niets zit,
bleek vorige zomer. Toen dacht
een oudere dame het tijdens een
rit ineens zonder te kunnen. Ze
werd uit het sleetje geslingerd,
nog even meegesleurd en moest
het met de dood bekopen.
Dan is een andere 'attractie'
heel wat tammer. Lenzerheide
ligt in een bosrijke omgeving. In
het weelderige groen tussen het
dorp en de Heidsee leven eek
hoorns. Die zijn inmiddels zo
gewend dat ze brutaal bij pas
santen komen kijken of die iets
te knabbelen bij zich hebben.
Vooral voor kleine kinderen
vormen die rappe hupsende
beestjes vermaak dat niet snel
verveelt.
Johan van Grinsven
De veerdienst P&O North
Sea Ferries heeft een bro
chure samengesteld voor wan
del- en fietstochten in Noord-
Engeland en Wales. Ze liggen in
vier streken: de North York
Moors, de Yorkshire Dales, het
Lake District en Noord-Wales.
De veerdienst heeft tegelij
kertijd vier nieuwe websites
voor de actieve vakantieganger:
www.wandeleninengeland.nl,
www. wandeleninwales .nl
www.fietseninengeland.nl en
www.fietsenin walesnl
T 7akantiegangers die in het
V noordwesten van het Deen
se schiereiland Jutland verblij
ven, kunnen een reusachtig
slakkenhuis bezoeken. In de ge
meente Thyboroon-Harboore
heeft visser Alfred Pedersen de
muren van een oud huis volge
plakt met slakkenhuizen, oes
terschelpen en andere kalkach
tige omhulsels van weekdieren.
In het huis, dat is ingericht als
een visserswoning uit het mid
den van de vorige eeuw, is een
verzameling te zien van spullen
die langs het strand of in vis-
sersnetten zijn gevonden en er
staat een collectie flessen-
scheepjes.
De Israëlische vliegtuig
maatschappij El Al ver
lengt twee acties met goedkope
aanbiedingen. De eerste is voor
jongeren tot 30 jaar. Tot 20 au
gustus vliegt bij een boeking
door twee passagiers de eerste
voor 349 euro (van 16 juli tot 16
augustus 390) en de tweede
voor 199 euro naar Tel Aviv. Er
geldt een minimumverblijf van
zeven dagen en een maximum
van 21. De prijs voor de retours-
vlucht Amsterdam-Tel Aviv in
de L-klasse bedraagt tot 20 au
gustus 299 euro (toeslag van
34 van 16 juli tot 16 augustus).
Vertrek is op dinsdag, woensdag
of donderdag. Bij deze aanbie
ding is het minimumverblijf ze
ven dagen, het maximum veer
tien.
Informatie: tel. 020 - 6440101.
De Lockheed Constellation
die begin deze maand van
uit Amerika naar Nederland
zou vliegen, staat nog steeds in
Arizona aan de grond. De Ame
rikaanse luchtvaartinspectie is
pas donderdag in staat Connie
te keuren. Pas daarna kan een
nieuwe datum worden bepaald
voor de vlucht naar Schiphol.
Het historische, viermotorige
vliegtuig krijgt een plek bij het
Nationaal Luchtvaartmuseum
Aviodome op de luchthaven.
Daar is op dit moment een expo
sitie over de geschiedenis van de
Constellation te zien.
Informatie: www.aviodome.nl.
T Takantiegangers die tussen
V 27 juni en 4 september in de
Zuid-Franse wijnstreek Rous-
sillon zijn, kunnen op bezoek bij
een wijnboer. Het programma,
dat een hele avond in beslag
neemt, begint met de bezichti
ging van een chateau, de wijn
gaarden en de kelders. Daarna
zijn er een wijnproeverij en een
Franse maaltijd.
De kosten (inclusief bustrans
port) zijn 29 voor volwasse
nen en 12,50 voor kinderen tot
twaalf jaar. In een Engelstalige
folder staat vermeld op welke
dagen de wijnboeren kunnen
worden bezocht.
De folder kan in Nederland uit
sluitend schriftelijk worden be
steld bij het Comité Roussillon
Nederland, Mathenesserlaan
393a, 3023 GE Rotterdam, maar
is ook verkrijgbaar in de streek
zelf.
In Lenzerheide worden zowel gratis sport- als kinderactiviteiten georganiseerd.
Toeristen in Genua kunnen
gebruik maken van nieuwe
museumkaarten. Twee geven
toegang tot twintig musea en
onbeperkt gebruik van het
openbaar vervoer.
De kaart voor 24 uur kost 9,- eu
ro, die voor drie dagen 15,- euro.
Studenten kunnen voor 13,- eu
ro zo'n kaart aanschaffen die
een jaar geldig is. De kaarten
zijn te koop bij de musea, infor
matiepunten van de stad Genua
en grotere treinstation's in heel
Ligurië.
