Gazastrook is hel voor Pales tij nen
Metro-plan moet reizen
per spoor weer leuk maken
PZC
PZC
Surinaamse crisis
leidt tot meer
kinderprostitutie
China vestigt hoop
op lange gasleiding
Strijd tegen terreur wordt gevoerd over de rug van onschuldige burgers
19 juni 1952
woensdag 19 juni 2002
door Ad Bloemendaal
Als u wilt weten hoe militant
de Palestijnen van Rafiah
zijn, hoeft u alleen maar op dit
pantservoertuig te gaan zitten,
zegt kolonel Shlomo Dagan.
„De kans dat er op u wordt ge
schoten als we langs de grens
rijden is 99 procent. En anders
explodeert er wel een mijn of
een granaat. Iedere dag is het
raak. Ze willen daar nu eenmaal
niet dat we ons met hun zaken
bemoeien."
Kolonel Shlomo Dagan (37)
wijst in zuidoostelijke richting,
waar de uit grauwe baksteen
opgetrokken vluchtelingen
kampen van de stad Rafiah zich
uitstrekken onder de blakeren
de middagzon. Pal langs de
kampen is de grens met Egypte
te zien: twee hoge hekwerken,
omzoomd door rollen prikkel
draad en gescheiden door een
tweehonderd meter breed nie
mandsland met een patrouille-
weg in het midden. Dit is het
wilde zuiden van de Gaza
strook. Nergens anders in de
door Israël bezette gebieden
verschieten de Palestijnen zo
veel munitie en brengen ze zo
veel bommen tot ontploffing. En
nergens anders vallen zoveel
Palestijnse slachtoffers, al ha
len de meeste incidenten nooit
de voorpagina's van de interna
tionale pers. In de afgelopen
twee maanden heeft het Israëli
sche leger in de Gazastrook
meer dan tachtig als 'terroris
ten' omschreven Palestijnen
doodgeschoten. Hier, in het zui
den, leveren elkaar te vuur en te
zwaard bestrijdende familie
clans een extra bijdrage aan de
chaos.
Tunnel
Als brigade-commandant voor
het zuidelijk deel van de Gaza
strook is Dagans belangrijkste
taak de wapen- en munitie-
stroom naar de Palestijnse ge
bieden in te dammen. Het mees
te wordt aangevoerd via tunnels
onder het grensgebied. Militie
leden lichten in een Palestijnse
woonkamer de tegels uit de
vloer en graven een diep gat.
Dan gaat het horizontaal zuid
waarts. Zo'n tweehonderdvijf
tig meter verder komen de
gravers weer boven in het Egyp
tische deel van Rafiah, dat sinds
de oorlog van 1967 van de rest
van de stad is gescheiden. De
tunnelbouw-techniek wordt
steeds verbeterd, maar het blijft
amateurwerk. Dit jaar zijn al
drie Palestijnen bij instortingen
levend begraven.
Dagan vertelt dat zijn mannen
wekelijks gemiddeld een of
twee tunnels ontdekken. „Je
komt ze op het spoor door de in
frastructuur die er voor nodig is.
Ze voeren gereedschap aan en
het uitgegraven zand wordt af
gevoerd met gecamoufleerde
vrachtwagens. Maar het blijft
een spel van kat en muis. Zodra
je een tunnel hebt opgeblazen,
beginnen ze elders weer met een
nieuwe. Er wordt van alles ge
smokkeld: drugs, sigaretten en
ook mensen. Wij zijn voorname
lijk geïnteresseerd in wapens en
explosieven."
Als het gaat om het ontdekken
van tunnels krijgt Israël mede
werking van de Egyptenaren, al
vindt Dayan dat die hun inspan
ningen best wat zouden mogen
opvoeren. „Rust in dit gebied is
ook in hun belang", meent de Is
raëlische kolonel.
De meeste soldaten in Girit zijn
reservisten, die een maand per
jaar dienen. Hun familie vindt
het maar niks dat ze uitgere
kend naar het roerigste deel van
de Gazastrook worden ge
stuurd. Maar zelf lijden ze er
aanzienlijk minder onder. „Ik
vind het altij d fij n mij n kamera
den terug te zien. We zijn als
broeders", zegt sergeant Avi
Tayeb (28) uit Beersheba.
Volgens hem beschikken de Pa
lestijnen in dit deel van Gaza
over 'ongelooflijk veel' munitie.
Zo veel dat ze vaak maar raak
knallen.
„Ik ben ervan overtuigd dat ook
de Palestijnen graag in vrede
willen leven. Maar de dienst
wordt hier uitgemaakt door
groepen die doorlopend proble
men veroorzaken. Tien jaar ge
leden was het hier nog vredig. In
die tijd ging mijn moeder in Ga
za naar een Palestijnse tand
arts. Prima behandeling; ze
heeft al haar tanden nog. Maar
ja, dat is verleden tijd."
Tegenwoordig is de Gazastrook,
en vooral het zuidelijk deel, een
lappendeken van autonome Pa
lestijnse gebieden, militaire zo
nes en Israëlische nederzettin
gen. Op weg van het noordelijk
deel van de Gazastrook naar het
zuiden moeten de Palestijnen de
begin vorige maand opgezette
militaire doorlaatpost bij Abu
Houli passeren. Er is geen ande
re route meer beschikbaar. Iede
re passant wordt ondervraagd
en ieder voertuig wordt onder
zocht.
Burgers
„Wij zijn ons er goed van bewust
dat de strijd tegen de terreur
wordt gevoerd over de ruggen
van onschuldige burgers, aan
beide kanten trouwens", zegt
brigade-generaal Israël Ziv, de
voor de hele Gazastrook verant
woordelijke divisiecomman
dant. Maar de blokkade heeft
naar zijn berekening al 36 ter
reuracties voorkomen doordat
de bemanning van de post wa
pens, explosieven en militanten
tijdig kon onderscheppen.
Klachten van Palestijnse kant
dat zijn mannen de doorgang
van ziekenauto's belemmeren
beantwoordt hij met een verwij
zing naar de oneigenlijke doel
einden waarvoor de wagens
zouden worden ingezet. Bij de
blokkades gebruikt het leger
een snuffeldetector voor het op
sporen van explosieven. „In de
afgelopen vijf weken zijn in een
derde deel van alle gecontro
leerde Palestijnse ambulances
sporen van explosie ven aange
troffen. Tot nu toe gaat het om
dertig auto 's"zegt generaal Ziv.
De grootste kopzorg van het le
ger in de Gazastrook is de be
scherming van de zevenduizend
Israëlische kolonisten. Voor ie
dere geïsoleerd gelegen neder
zetting zijn vele honderden sol
daten in touw en dat gaat ten
koste van Israëls veiligheid. Wat
generaal Ziv daarvan vindt?
„Proportioneel gezien steken
we de meeste energie in de ver
dediging van de Israëlische bur-
gers hier. "GPD
Kolonel Shlomo Dagan poseert voor de uitkijkpost van de militaire post Girit.
foto Ad Bloemendaal/GPD
doorGert-Jan Broere
Shell leidt een buitenlands
consortium dat in overleg
is met de Chinese overheid
over de aanleg van een gas-
pijpleiding van de westelijke
provincie Xinjiang naar
Shanghai, een afstand van
4200 kilometer. Andere deel
nemers aan het consortium
zijn het Russische Gazprom,
's werelds grootste gasprodu-
cent, het eveneens Russische
Stroytransgaz en Hong Kong
China Gas.
Met de pijpleiding wil de
Chinese regering twee vlie
gen in een klap slaan. Met de
exploratie van de gas- en
olievoorraden onder de
woestijnen van Xinjiang kan
het achtergebleven gebied
versneld worden ontwik
keld. Bovendien wil China
minder afhankelijk worden
van de vervuilende kolen, die
nu nog voor bijna zeventig
procent in China's energiebe
hoefte voorzien. Langs de
gaspijpleiding komen 'aftap
stations' om ook het binnen
land van China van schone
brandstof te voorzien. In
2010 moet gas voor acht pro
cent van de energiebehoefte
zorgen.
De beraamde kosten voor het
totale project, de aanleg en
exploitatie van de leiding, de
exploratie van het gas plus de
distributie, bedragen 21 mil
jard euro. De onderhandelin
gen over de buitenlandse
deelname zijn nog niet afge
rond, waardoor alle betrok
kenen partijen zich in een
stilzwijgen hullen.
In Xinjiang, aan de rand van
de Taklimakanwoestijn even
buiten de stad Korla, wordt
inmiddels gewerkt aan een
teststrook van 200 kilometer.
Volgens de planning zou de
complete leiding in oktober
2004 klaar moeten zijn, maar
door de vertraging in de on
derhandelingen lijkt die da
tum onhaalbaar. Sun Long-
de, vice-president van de
Tarim Oilfield Company (on
derdeel van partner Petro-
China, de exploitatiepoot
van China's grootste olie
maatschappij CNPC) is ech
ter duidelijk. „Het moet ge
woon klaar zijn en het zal dus
ook klaar zijn."
Er zijn overigens meer twij
fels over de haalbaarheid van
het project. Hoe graag de
Chinese regering de gasvoor
raden van Xinjiang ook wil
aanspreken, het moet voor
potentiële afnemers wel ren
dabel zijn. En voorlopig kan
gas, dat op dit moment
slechts goed is voor 2 procent
van China's totale energiebe
hoefte, nauwelijks concurre
ren met de veel goedkopere
kolen. Sun ziet echter geen
problemen in de afzet. „We
hebben al 41 intentieverkla
ringen van bedrijven."
Harde bodem
Het Tarim Bekken heeft uit
onderzoek van PetroChina
en Shell een bewezen gas
voorraad van 525 miljard ku
bieke meter. Dat zou vol
doende moeten zijn om
jaarlijks 12 miljard kubieke
meter dertig jaar lang rich
ting Shanghai te stuwen.
Maar het gas ligt op 5000 me
ter diepte en de bodem is bo
vendien heel hard. Sun: „Het
is waar dat het gas moeilijk
naar boven is te halen, maar
het is economisch toch moge
lijk omdat we de kosten heel
laag houden." Dat wordt in
derdaad bewezen in het Ya-
ha-gasveld, een van de vijf
velden die aan de pijpleiding
moet gaan leveren. Het gas-
veld is sinds november 2001
operationeel. Slechts 82 man
personeel, een heel kleine
club voor Chinese begrippen,
houdt de boel draaiende.
Overigens wordt nu vooral
olie in Yaha naar boven ge
haald. Het gas wordt voor 90
procent onder hoge druk
weer de bodem ingebracht,
omdat er door het ontbreken
van de pijpleiding geen ren
dabel transport is. De op
brengst van de olie heeft er in
ieder geval voor gezorgd dat
de investering van 150 mil
joen euro in het Yaha-veld in
anderhalf jaar zou zijn terug
gewonnen, zegt Sun. GPD
door Armand Snijders
De veertienjarige Jason
dwaalt 's avonds en
's nachts meestal rond in de om
geving van de Hofstraat, aan de
rand van het centrum van de
Surinaamse hoofdstad Para
maribo. Met ontbloot bovenlijf
speurt de boslandcreoolse
knaap naar klanten. Meestal
mannelijke klanten die in het
duister en onttrokken aan het
oog van anderen bevrediging
zoeken bij jongens als Jason.
Voor, omgerekend, nog geen
tien euro stapt hij bij hen in de
auto. „Iedere klant betekent dat
mijn ouders en zusjes een dag te
eten hebben."
De autoriteiten kunnen slechts
gissen naar het aantal tiener-
prostituées in Suriname. Enkele
tientallen zijn bekend en staan
geregistreerd, maar het werke
lijke aantal ligt ongetwijfeld ve
le malen hoger. Jason zegt dat
hij nog nooit in aanraking is ge
komen met de politie. „Je moet
gewoon zorgen dat je niet op
valt. Over straat lopen is niet
verboden. En de mannen die
wat van je willen, benaderen je
vanzelf wel."
De jongen komt uit een gezin
met zes kinderen. „Ik heb vijf
jongere zusjes. Die gaan nog
naar school en dat kost geld.
Mijn vader is bewaker, maar
daar kunnen we niet van eten.
Dus mijn ouders vonden dat ik
moest gaan werken. Ze weten
wel wat ik doe, maar we praten
daar thuis nooit over. Naar
school ga ik al een paar jaar niet
meer. Ik kon niet goed leren. Het
liefst zou ik een gewone baan
willen hebben, maar dat betaalt
niet genoeg. Daarom ben ik nu
op straat. Leuk vind ik het niet,
maar het is belangrijk dat mijn
zusjes naar school kunnen en zij
iedere dag te eten hebben."
Bakra's
Jason zegt niet met iedere man
mee te gaan. „Hindoestanen
moet ik niet. Die zijn vies en
weigeren altijd het afgesproken
bedrag te betalen. De beste
klanten zijn bakra's (blanke Ne
derlanders, red.), die geven
vaak dollars of euro's. Boven
dien zijn ze heel aardig."
Bij de Stichting Maxi Linder,
die opkomt voor de belangen
van prostituees, maakt men zich
zorgen over het grote aantal
jeugdige sekswerkers. „Het is
een hele kwetsbare groep", legt
een hulpverlener uit. „Ze zijn
vaak zo jong dat ze niet voor
zichzelf kunnen beslissen en
worden gedwongen om tegen
betaling seksuele handelingen
met anderen te verrichten. Er
zijn zelfs families bekend waar
peuters van twee worden inge
zet. Gevallen zoals Jason waar
bij het hele gezin ervan zou pro
fiteren zijn een uitzondering.
Meestal gaat het geld op aan de
drugsverslaving van een van de
ouders. En niet zelden is het zo
dat de moeder binnen het gezin
zelf prostituee is, maar te oud of
te ziek om zelf nog geld te ver
dienen."
Het aantal tienerprostituees zal
in de nabije toekomst waar
schijnlijk drastisch toenemen.
In de laatste maanden is geble
ken dat de regering-Venetiaan
niet bij machte is het slechte
economische en monetaire tij te
keren.
Prijzen
Sinds begin dit jaar is de Suri
naamse gulden ruim dertig pro
cent in waarde gedaald, wat een
forse stijging van de prijzen in
de winkels in de hand heeft ge
werkt. Steeds meer gezinnen
staat daardoor het water aan de
lippen en menigeen ziet zich uit
wanhoop genoodzaakt de kin
deren de straat op de sturen in
een poging geld te verdienen.
In sommige gevallen beperkt
dat bijklussen zich niet tot
groenten sjouwen op de markt,
maar wordt gekozen voor de
meer lucratieve prostitutie.
„Hoe slechter de situatie voor de
gezinnen wordt, hoe meer kin-
der- en tienerprostituees wij op
straat aantreffen", zegt een in
specteur van de Jeugd- en Ze
denpolitie. „We kunnen nauwe
lijks iets doen. De jongens en
meisjes die zich aanbieden doen
dat meestal onopvallend, of het
gebeurt achter gesloten deuren
bij de gezinnen zelf. Al hebben
we het vermoeden dat een
twaalfj arige j ongen vrij willig of
gedwongen als prostitué werkt
en hij stapt midden in de nacht
bij een man in de auto, dan kun
nen we daar niet tegen optre
den. Je moet ze op heterdaad be
trappen. Pas dan kun je de klant
opsluiten en het kind aan hulp
verleners overdragen." GPD
Door het spoorwegnet in niet al te lange tracés te knippen, willen de NS de reiziger weer aan zich binden.
door Dylan de Gruijl
Elke tien minuten een intercity en een
stoptrein in de Randstad, meer zitplaat
sen in de spits, kortere reistijden en minder
kans op vertragingen. Als de NS met een
'metro-achtig' systeem zou gaan werken,
waarvoor de plannen het afgelopen week
einde uitlekten, zou het reizen per spoor in
Nederland weer leuk en efficiënt kunnen
worden. „Dit plan biedt alleen maar voor
delen voor de reiziger", luidt de kernachtige
samenvatting van Karei Noordzij, presi
dent-directeur van de Nederlandse Spoor
wegen.
Het opzienbarende plan om het spoorweg
net in niet al te lange tracés te knippen,
waardoor er een soort metro-netwerk ont
staat is ook bittere noodzaak, beklemtoont
NoordzijD e NS zien het aantal reizigers tot
2020 met zo'n zeventig procent groeien. In
de Randstad verdubbelt het aantal zelfs. En
volgens de prognoses zal het goederenver
voer in die periode verdrievoudigen.
Grootschalige uitbreiding van het spoor is
in het kleine Nederland onmogelijk en bo
vendien veel te duur. Alleen door uitvoering
van het revolutionaire 'metroplan' van de
NS en het ministerie van Verkeer en Water
staat (onder de titel 'Sprong naar de toe
komst') kan de groei worden opgevangen.
Noordzij: „De hele spoorwegsector staat
achter dit plan. Dat is uniek. In het verleden
was het vaak zwartepieten over de vertra
gingen, maar die tijdis voorbij."
Kritiek van onder meer reizigersvereniging
Rover die het plan 'heel slecht en ondoor
dacht' noemt, pareert Noordzij. Voorbarig,
vindt hijwant met de nieuwe visie maakt de
NS een 'forse kwaliteitssprong'. „Misschien
moet Rover het plan nog maar eens goed le
zen."
Doel is het land op te delen in twaalf afzon
derlijke netwerken, waarop de treinen zon
der ingewikkelde dienstregeling rijden. In
de Randstad passeert elke tien minuten een
stoptrein en een intercity. In de rest van het
land is dat minder, hoewel daar het aantal
treinen ook sterk moet toenemen.
Tussen de grote steden blijven directe ver
bindingen bestaan, maar over lange afstan
den moet de reiziger soms vaker overstap
pen dan nu.
Vertragingen
Door de gescheiden netwerkjes daalt het
aantal vertragingen drastisch. Verder wil
len de Spoorwegen stillere treinen om het
toenemende probleem van geluidsoverlast -
vooral rond treinemplacementen - tegen te
gaan. De aanleg van geluidsschermen is
geen echte oplossing, stelt de nota.
De visie is vooral revolutionair vanwege
SPANNING - De spanning
tussen Zweden en de Sovjet-
Unie loopt snel op. De sovjets
hebben een Zweeds vliegtuig
neergehaald. Verder zeggen zij
dat Zweden Russische doelen
heeft beschoten. Zweden ont
kent dat, maar geeft toe dat
een verdwaald vliegtuig het
Russische luchtruim heeft ge
schonden.
FEDERATIE - Vier leden van
de Nederlandse Studenten
vereniging voor Wereldrechts
orde hebben met een geluids
wagen in Middelburg
verkondigd dat alle Europese
landen samen problemen moe
ten aanpakken.
AUTO'S - Diverse Ameri
kaanse autofabrieken moeten
volgende week hun productie
stopzetten vanwege de staking
in de metaalsector.
VEESMOKKEL - De rechter
in Middelburg heeft twee boe
ren wegens veesmokkel ver
oordeeld tot vier weken cel
straf.
De aanhouding van het twee
tal enige tijd geleden verliep
dramatisch. Toen Belgische
kommiezen waarschuwings
schoten losten om de vluch
tende boeren tot stoppen te
dwingen, trof een van de ko
gels een smokkelaar, die daar
aan overleed.
foto Annette Vlug/GPD
haar samenhang, zegt Noordzij. „Want de
techniek om het mogelijk te maken bestaat
al." Zo moeten de NS een nieuw beveili
gingssysteem invoeren waardoor de treinen
veilig op korte afstand van elkaar kunnen
rijden. Verder moet de stroom op de boven
leidingen worden verhoogd naar 25 kilovolt
om treinen sneller te kunnen laten optrek
ken. Dat is pas mogelijk als de apparatuur
in de treinen zelf is aangepast.
Het systeem van inhaalsporen - zodat de in
tercity's de stoptreinen kunnen passeren -
bestaat eveneens al, maar moet drastisch
worden uitgebreid.
Voor de komende vier jaar is er 1,8 miljard
euro nodig om de voorwaarden voor het toe
komstplan te scheppen. Daarmee worden
achterstanden in onderhoud weggewerkt,
inhaalsporen aangelegd en extra treinen -
vooral nieuwe dubbeldekkers - aange
schaft. De partijen CDA, WD en LPF die
mogelijk de nieuwe regering gaan vormen,
hebben al afgesproken extra geld in het
spoor te steken.
Tot 2020 is dan nog dertien tot negentien
miljard euro nodig. „De investering is gi
gantisch", zegt Noordzij. „Maar drastische
maatregelen zijn nodig om de groei van het
aantal reizigers veilig op te vangen. Het
spoor op de normale manier uitbreiden kost
nog veel meer. Dan zijn we rond de 35 mil
jard euro kwijt." GPD
Uitgever:
J C Boersema
Hoofdredactie:
A L. Oosthoek
D Bosscher (adjunct)
A L Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Oostsouburgseweg 10
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel. (0118)484000
Fax: (0118)470102
E-mail: redactie@pzc.nl
Vlissingen:
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel (0118)484000
Fax (0118)470102
E-mail: redwalch@pzc nl
Goes: Voorstad 22
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113) 273000
Fax. (0113) 273030
E-mail: redgoes@pzc nl
Terneuzen: Willem Alexanderlaan 45
Postbus 145
4530 AC Terneuzen
Tel. (0115) 645769
Fax (0115)645741
E-mail redtern@pzc nl
Hulst: Baudeloo 16
Postbus 62
4560 AB Hulst
Tel (0114)372776
Fax. (0114) 372771
E-mail redhulst@pzc.nl
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel. (0111)454647
Fax. (0111454657
E-mail redzzee@pzc nl
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8.00 tot 17.00 uur
Zierikzee, Goes en Hulst:
8 30-17.00 uur
Zaterdags in Vlissingen
van 8 00 tot 10.30 uur
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeven) Provinciale Zeeuwse Courant BV i
Internet: www.pzc.nl
Internetredactie:
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
E-mail: web@pzc nl
Bezorgklachten:
0800-0231231
op maandag t/m vrijdag
gedurende de openingstijden,
zaterdags tot 13.30 uur.
Overlijdensadvertenties:
maandag t/m vrijdag tijdens kantooruren
zondag van 16 00 tot 18 00 uur
Tel. (0118) 484000
Fax (0118) 470100.
Abonnementen
(bij acceptgirobetaling geldt een
toeslag van /,--)
per maand 19,25
per kwartaal 52,--
per jaar 198,--
Voor toezending per post geldt
een toeslag
E-mail abo@pzc nl
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk. 1 maand voor
het einde van de betaalperiode
Losse nummers per stuk:
maandag t/m vrijdag: 1.--
zaterdag 1,50
Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW
Bankrelaties
ABN AMRO 47.70.65.597
Postbank 35.93.00
Advertenties
Alle advertentieopdrachten worden
uitgevoerd onder toepassing van
de algemene voorwaarden van
Uitgeverij PZC BV alsmede de
regelen voor het advertentiewezen
Tarieven kunnen tijdens kantooruren
worden opgevraagd.
Voor gewone advertenties:
Tel'(0118) 484240
Fax (0118)470100
Voor kleintjes Tel (0118)484321
Fax (0118)484370
i onderdeel van hel Wegener-concern De door u
aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestand dal wordt gebruikt voor onze
(abonnementen )administratie en om u te (laten) informeren over voor u relevante diensten en pro
ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener ot door ons zorgvuldig geselecteerde
derden. Als u op deze intormatie geen prijs stelt dan kunt u dit schriftelijk melden bi| PZC. afdeling
lezersservice. Postbus 18.4380 AA Vlissingen
Behoort tót UJGQGflGr
