Jonge moeder wordt nagestaard
PZC
Z
p
.u
Fenomeen valt op nu vrouwen steeds later voor zwangerschap kiezen
Cijfers jonge moeders
FIJNE VAKANTIE GEGARANDEERD
trnnmm-
puzzel
H
E
O
L
E
z
J
K
Casper Hobbes
recept
Sandwiches met rammenas en rauwe ham
het weer
St
O
Tom Poes en de Waarde-ring Toonder Studio's
vrijdag 14 juni 2002
Was het een ongelukjeJe bent zeker de oppas? Veel jonge vrouwen
krijgen deze vragen naar het hoofd geslingerd, zodra ze met een
kleine op de arm rondlopen. Vaak ten onrechte, want de zwanger
schap kan heel bewust gepland zijn. Desondanks: nu vrouwen op
steeds latere leeftijd aan kinderen gaan denken, wordt de leefwereld
van bewust jonge moeders er niet gemakkelijker op. „Nee, het is
géén ongelukje!"
door Rudi Buis
Je kunt een zaterdagavondje
gaan stappen. Of keihard
werken voor een droombaan en
een reis maken met je nieuwe
vriendje. Veel vrouwen van be
gin twintig babbelen tijdens
verjaardagen en feestjes over
deze onderwerpen.
door Rudi Buis
De gemiddelde leeftijd
waarop vrouwen in Ne
derland hun eerste kind krij
gen is de dertig jaar gepas
seerd. Het percentage jonge
moeders is flink gedaald. Was
van de moeders van alle eerst
geborenen in 1990 nog 24 pro
cent jonger dan 25 jaar, tien
jaar later is dat percentage ge
daald naar 14,8 procent.
De zeventig jonge moeders die
Annet Heijerman onderzocht,
waren gemiddeld 22,4 jaar
toen zij hun eerste kind kre
gen. Hun partners waren op
dat moment gemiddeld 26,9
jaar. Voor vaders is dat even
eens jong te noemen.
Het merendeel van de jonge
moeders (73 procent) wil van
tevoren het liefst thuis beval
len. Uiteindelijk vinden de
meeste bevallingen (68 pro
cent) toch in het ziekenhuis
plaats. Deze percentages ver
schillen niet met die van vrou
wen die op latere leeftijd van
hun eerste kind bevallen. Het
merendeel van de jonge moe
ders (58 procent) geeft aan ge
lovig te zijn. De onderzochte
jonge moeders groeiden op in
een gezin met gemiddeld 3,2
kinderen. De grootste groep
jonge moeders (52 procent)
heeft een middelbare oplei
ding gevolgd. Daarnaast is 29
procent hoger en 18 procent
lager opgeleid. De meeste van
deze moeders hebben hun op
leiding afgerond voordat ze
moeder werden. GPD
Bronnen: CBS en onderzoek
Heijerman.
Advertentie
Met de Internationale Reis- en Kredietbrief"Plus weet u
dat het met uw auto wel goed zit op vakantie. En de
ANWB Alarmcentrale staat 24 uur per dag voor u klaar.
~T. Kom langs!
'XIj Bij één van de ANWB-vcrkooppunten
Bel!
0800-0503
De Internationale Reis- en Kredietbrief* Plus is onderdeel van het ANWB ReisHulpPakket
ANWB
Gesprekken over babykleertjes,
schone luiers en andere zaken
die in verband worden gebracht
met kinderen zijn niet taboe,
maar populair is anders. Zeker
nu het aantal moeders van on
der de 25 jaar sterk is gedaald.
Jonge moeders die bewust voor
een kind kiezen, voelen zich
daardoor steeds vaker in een
hoek gedrukt.
Annet Heijerman (28) wist het al
tijdens haar studie psychologie,
zes jaar geleden in Leiden. Ze
wilde zwanger worden. Ze had
al vier jaar een relatie met Mar
tin 3 0van hem wilde ze k i nde-
ren. Ze maakte haar studie af,
trouwde meteen en verwees een
goede baan als onderzoekspsy-
choloog naar de prullenmand.
Een jaar later, op 24-jarige leef
tijd, kreeg Annet haar eerste
kind Marnix (4). Haar tweede
zoontje Erik volgde twee jaar
later.
.Niet eens een extreem jonge
leeftijd om moeder te worden,
maar toch zag Annet ook in haar
omgeving gefronste wenkbrau
wen.
„Sommige van mijn vriendin
nen begonnen eerst over mijn
werk en studie, en pas daarna
over de zwangerschap. Dat was
niet leuk. Eerst carrière en dan
kinderen, onzin. Dat kun je
toch ook omdraaien?", zegt An
net.
'Lotgenoten' van Annet komen
er soms minder goed van af, ze
ker wanneer ze minder ad rem
zijn. Ze hebben constant het
gevoel dat ze hun zwangerschap
moeten verdedigen tegenover
de buitenwereld. En dat
trekt weer een zware wissel op
het plezier van de zwanger
schap. „De mensen denken toch
vooral dat het een ongelukje is.
Dat is vreselijk om te horen.
Jonge moeders zijn vaak extra
gevoelig voor die opmerkingen.
Weg trots. Ik ken zelfs jonge
moeders die hebben geprobeerd
hun zwangerschap zo lang mo
gelijk te verbergen om die kri
tiek te ontlopen."
Deze groep moeders van begin
twintig valt tussen wal en schip,
constateert de onderzoekspsy-
choloog. Er zijn geen zwangere
vriendinnen met wie je ervarin
gen kunt delen, je raakt vrien
dinnen zelfs kwijt omdat een
avondje stappen niet meer van
zelfsprekend is. En met de
zwangere vrouwen van dertig
jaar en ouder botert het ook niet
altijd, want er gaapt een genera
tiekloof. Het viel Annet op dat
er in de tientallen tijdschriften
over kinderen en ouderschap
opvallend veel oproepen ston
den van jonge moeders om in
contact te komen met andere
twintigers met kinderen.
Publicaties
Annet Heijerman besloot aan de
slag te gaan. Ze las tientallen
publicaties over kinderen en
moeders en sprak of correspon
deerde met ruim zeventig jonge
moeders over hun problemen en
wensen.
Haar boek 'Moeder worden voor
je 25e' ligt deze week in de win
kel, de gelijknamige website
trekt dagelijks tientallen bezoe
kers. In het boek staat een aan
tal praktische tips voor jonge
moeders en veel impressies van
andere moeders in de leeftijd
van 16 tot en met 25 jaar. De site
is vooral bedoeld om de contac
ten te stimuleren.
Thuis in Hellevoetsluis praat
Annet over de voor- en nadelen
van vroeg zwanger worden.De
hoeken van de woonkamer
staan vol speelgoedde slaapka
mers van de zoontjes zijn gevuld
met treintjes, autootjes en hou
ten blokken. De vloerbedekking
is vervangen door parket, een
trektocht door de bergen in
Noorwegen is vervangen door
een weekje in het bungalow
park.
„Maar ik zou het niet willen
missen. Je bent jong, dus flexi
bel. Na je dertigste heb je veel
vaste gewoonten zoals uitsla
pen of vakanties. Dan moet je
veel opgeven voor een kind, ook
financieel. Maarals je jong bent.
heeft je leven nog geen vaste
vorm. Je kunt je leven om je kind
heen bouwen in plaats van an
dersom."
De negatieve reacties blijven
komen. Zo krijgende twintigers
eervol
draaien
Euro
peaan
Amerik.
goud
munt
brand
stof
harde
klap
etui
Ital.
gerecht
l
T
2
T
kool
poeder
1
bevel
brand
stof
toneel
speler
indien
7
ge
vangenis
kaart-
term
deel v.e.
kachel
scharnier
l
voor
zetsel
kin
baardje
T
vreemde
titel
talrijk
5
spanning
4
Japans
bordspel
T
6
vogel
3
prul
zwaard-
walvis
LU
In dit diagram is een woord van 12 letters verstopt.
Het is te vinden door, beginnend bij het vakje met
de stip, telkens een vakje naar links, rechts, onder,
boven of diagonaal te verspringen. Elke letter wordt
één keer gebruikt. Hoe luidt het zoekwoord?
Horizontaal:
4. Mogelijk dat het juist
opbeurt (8); 6. Mooie kasteel-
vróuwe? (8); 8. Heeft hij te
veel geld om gelukkig te zijn?
(6); 9. Welvarend gebakje (4);
10. Van de rest wordt het
gedolven (4).
Verticaal:
1. Dat beest is een mispunt
(4); 2. Drijfnat gebak? (9); 3.
Het komt die jongen zijn neus
uit! (4,4), 5. Verlangen naar
hardwerken (5); 7. Aanhanger
die voor ventilatie zorgt in
Engeland (3).
Oplossingen van gisteren:
Kruiswoordraadsel:
HORIZONTAAL: 1. Suikeroom; 9. anno; 10. anoa; 11. ne; 12. por; 14. tl; 15. bijeen;
17. lol; 19. Ino; 21. eea; 22. moe; 23. cie; 25. bos; 27. slede; 30. om; 32. Ier; 33. Ur;
34. wier; 36. abri; 38. nevelbank.
VERTICAAL: 1. Sanel; 2. une; 3. in; 4. kopij; 5. rare; 6. on; 7. oot; 8. Malmö, 13.
oen; 15. blees; 16. Niobe; 18. oei; 20. neo; 23. crown; 24. wee; 26. strik; 28. lire; 29.
drab; 31. mie; 33. urn; 35. ev; 37. ba.
Crypto-overlapper:
Horizontaal: 5. Bureaudio; 6. geestrikt; 7. adeldomen; 8. omloopper.
Verticaal: 1. ouderdoma; 2. persaldos; 3. vuurdoopa; 4. pinkleden. ©JFS NL
Heer Bommel zweeg verder. Neerslachtig slofte hij achter
Tom Poes aan naar de garage, en somber keek hij toe hoe de
autohersteller de goudstukken in ontvangst nam en een
kwitantie tekende. Daarop klom hij moeilijk achter het
stuur en startte de Oude Schicht.
„Dit is allemaal nog goed afgelopen", zei Tom Poes, toen ze
wegreden. „Het had erger kunnen zijn, want ik had nooit
gedacht, dat die rovers u zouden laten gaan." „Goed afge
lopen!" herhaalde heer Ollie vol bitterheid. „Mijn oog
klopt, mijn ruggloeit en mijn maag brandtMaar ik laat dit
niet op mij zitten. Ik ga de rovers bij de politie aangeven, en
dan zal je wat beleven. Dit wordt de grootste rechtszaak
van deze eeuw!"
JEETJE! DENK JE DAT
LJE SLAAG KRIJGEN?
ZE KUNNEN nt\
Hans Belterman
Sandwiches laten zich vooral bij droge
witte wijn uitstekend smaken. Kies
vooral een stevig gerookte hamsoort zoals
die uit het Zwarte Woud en de Ardennen.
Gaat uw voorkeur uit naar de Drentse
schenk of andere vergelijkbare, niet of
nauwelijks gerookte rauwe hammen uit
ons eigen land beleg dan niet alleen met
rammenas maar ook met dunne schijfjes
komkommer. De suggestie gaat ook op
wanneer uw voorkeur niet naar rauwe
ham maarnaargedroogd rundvlees, zoals
het Twentse nagelhout, uitgaat.
Voor 8 stuks: 1/3 zwarte rammenas; zout;
8 sneetjes wit (casino)brood; ca. 50 gram
licht gezouten boter; 4 theel. fijngesne
den bieslook; 4 grote dunne plakken ge
rookte rauwe (Schwarzwalder)ham of na
gelhout. Eventueel 1 flinke toef veldsla en
enkele kerstomaatjes.
Schil het stuk rammenas. Spoel het onder
stromend koud water en maak het droog
met keukenpapier. Snijd of schaafde ram
menas in vliesdunne plakken. Bestrooi de
plakken met wat zout en laat ze, geduren
de 1 uur, in een bolzeef uitlekken. Spoel de
plakken daarna in ruim koud water en
maak ze droog met keukenpapier.
Bestrijk alle sneetjes brood aan een zijde
met boter. Bestrooi de beboterde zijden
met bieslook.
Beleg 4 sneetjes met dubbelgevouwen
Zeeland: Warmer
Psychologe Annet Heijerman kreeg op haar vierentwintigste haar eerste kind.
foto Roland de Bruin/GPD
vaak moeilijk oppas van beken
den: „Jij wilde toch zo nodig
kinderen?" Veel jonge moeders
hebben het gevoel te worden be
dolven onder betuttelende ad
viezen van medewerkers van
het consultatiebureau of
kraamhulpen. Ook stuiten jon
ge vrouwen die graag moeder
willen worden op onbegrip als
het kinderen krijgen niet me
teen lukt en ze hulp inschake
len. Huisartsen geven vaak het
advies rustig af te wachten,
want zo'n haast heeft het alle
maal niet. Tegenslag wordt ge
bagatelliseerd.
Nog zo jong
Annet Heijerman citeert in haar
boek de negentienjarige Mi
chelle: „Ons dochtertje bleek
een ernstige hartafwijking te
hebben en is na anderhalve
maand overleden. Wat mij het
meest pijn deed waren mensen
die zeiden 'oh, je bent toch nog
zo jong'. Alsof je als je jong bent
niet van je kind kunt houden."
GPD
a een aantal natte dagen in Zee- Door: Johan Reuter
land lijkt het vanmiddag droog te blij
ven. Bovendien komt de temperatuur uit op zomerse waarden,
want de 20 graden wordt bereikt en op de meeste eilanden zelfs
overschreden. Ook in het weekeinde domineren droge perioden en
stijgt de temperatuur nog wat verder.
Die warmte komt niet door een overdaad aan zon, maar wordt aan
gevoerd naar onze streek. Aan de voorzijde van een lagedrukge
bied boven de oceaan wordt met een zuidelijke stroming warme
lucht aangevoerd. Voordat de temperatuur echt loopt, trekt eerst
een warmtefront over. Vanochtend is het daarom bewolkt met
plaatselijk bij ons nog wat regen. Vanmiddag is dat front naar het
noorden weggetrokken en blijft het droog. Bovendien klaart het
dan geleidelijk op. De wind is matig en waait uit zuidelijke richtin
gen. De temperatuur loopt vanmiddag uiteindelijk op naar 21 tot
23 graden. Het duurt echter tot in de tweede helft van de middag
voordat die temperaturen worden bereikt. Ook dan breekt de zon
vaker door.
Vanavond koelt het nauwe
lijks af en omdat de aange
voerde lucht ook erg vochtig
is, voelt het zelfs zwoel aan.
In de nachtperiode komt het
tot een uitbarsting van enkele
regen- en onweersbuien, als
een koufront dichterbij komt.
Daarbij kan er plaatselijk in
korte tijd veel regen vallen.
Zaterdagochtend blijft het
verder vrijwel droog. Het
wordt dan maximaal 20 gra
den.
De dagen daarna loopt de
temperatuur verder op. Ook
de kans op een regen- of
onweersbui neemt dan weer
toe.
Wolkenvelden '22
ZW4 "|T&
A
Jiffl
|ÏF ZW 4
23
1Ï6'
ZW4
JÉ»
- L
,22
1ï7 J
ZW 3
k
■Wwtf7
'ifr
Maximumtemperatuur voor vandaag -ja"]
Minimumtemperatuur voor de komende nacht
t ZW 3
Vooruitzichten
zaterdag
zondag
maandag
dinsdag
weer
max.
19°
22°
23°
23°
min.
17°
15°
17°
19°
wind
ZW 4
ZW 5
Z 5
ZW 5
Zon
Maan
vrijdag
onder 22.02
zaterdag
op 5.27
vrijdag
onder 0.36
zaterdag
op 9.46
Nautisch bericht
De temperatuur van het zeewater bedraagt circa 15 graden.
Komende nacht grote kans op onweer. Het zicht is goed bij een
matige zuidelijke wind.
„Hm", mompelde Tom Poes. „Vindt u groot nog steeds
prettig? Hebt u er nog niet genoeg van?"Heer Bommel gaf
niet direct antwoord.
Met een frons stuurde hij het gereviseerde voertuig door de
schemering, en het was duidelijk dat hij ten prooi was aan
tegenstrijdige gevoelens.
„Ik heb veel geleerd", sprak hij ten slotte. „Door lijden en
ontbering zie ik nu in, dat veel niet altijd lekker is, en groot
niet altijd mooi. Maar grote rechtvaardigheid en grote
edelmoedigheid zijn sieraden voor een heer; leer dat van
mij, jonge vriend. Dat is een natuurwet en die zal ik uitdra
gen; de waarde-ring van Hocus Pas zal mij daartoe in staat
stellen!"
Waterstanden
VRIJDAG
Hoog water
Laag water
14 JUNI
uur
cm uur
cm
uur
cm uur
cm
Vlissingen
04.56
233 17.21
210
11.26
186 23.52
207
Terneuzen
05.16
260 17.39
236
11.56
195
Cadzand
04.30
227 16.55
203
11.02
180 23.36
199
Roompot Buiten
04.55
180 17.17
157
11.04
131 23.36
155
Roompot Binnen
06.41
141 18.56
124
00.15
133 12.35
114
Zierikzee
06.45
162 18.55
144
00.20
153 12.30
134
Krammersl. West
07.22
168 18.29
151
00.30
152 12.46
132
Hansweert
05.45
267 18.11
242
00.06
227 12.15
211
Stavenisse/Yers.
06.56
165 19.06
148
00.25
149 12 35
130
ZATERDAG
Hoog water
Laag water
15 JUNI
uur
cm uur
cm
uur
cm uur
cm
Vlissingen
05.41
227 18.05
197
12.11
178 -----
Terneuzen
05.59
25418.25
223
00.20
215 12.35
187
Cadzand
05.16
221 17.41
189
11.45
171 -.»
Roompot Buiten
05.35
176 18.00
146
12.00
125
Roompot Binnen
07.26
139 19.30
118
01.00
138 13.05
109
Zierikzee
07.25
161 19.35
136
01.05
158 13.20
129
Krammersl. West
07.55
166 19.08
144
01.15
157 13.26
128
Hansweert
06.31
261 18.56
231
00.47
230 13.03
203
Stavenisse/Yers.
07.37
163 19.46
141
01.03
154 13.14
125
door Bill Watterson
•sfc- lichte sneeuw
-*■ matige sneeuw
zware sneeuw
lichte regen
matige regen
zware regen
omwe
rj* hagel
Europa: Tropisch
plakken rauwe ham of nagelhout en schik
er daarna, dakpansgewijs, plakken ram
menas (en/of komkommer) op. Strooi er
wat zout en peper over. Leg de overige
sneetjes er met de bieslookzijden naar be
neden gekeerd op. Snijd de korsten van
het brood en snijd het brood daarna diago
naal in tweeen.
Presentatie: schik de sandwiches op een
schaal die bedekt is met een (papieren)
servet. Leg er eventueel een toef veldsla
en gehalveerde kerstomaatjesbij.
Tip: schenk er een glas koele droge witte
wijn, zoals Fendant uit Wallis (Zwitser
land) bij.
Boven de noordelijke delen van Europa zijn lagedrukgebieden
actief. In een brede strook vanaf de Britse Eilanden tot Polen en
de Baltische Staten, maar ook in grote delen van Scandinavië,
overheerst de bewolking en valt er op diverse plaatsen regenwa
ter. De temperaturen liggen daar in de middag meest tussen
16 en 20 graden. In Schotland en delen van Noorwegen komt
het kwik amper tot aan 15 graden. Over het zuidelijk deel van
Europa heerst de zon. De middagtemperaturen bereiken op veel
plaatsen de 30 graden. Ook in het zuiden van Duitsland en de
Alpenlanden is het zonnig en tropisch warm. In Griekenland en
het noorden van Italië gaat de temperatuur zelfs richting 35 gra
den.
