Geen straf in Duits gifschandaal Harde botsing noord-zuid over sanering van visserij PZC Loya Jirga beraadt zich over staatshoofd Musharraf blijft koel onder knieval India VS zitten in maag met verdachte bomaanslag Europese Commissie signaleert fouten in melding vervuild kalkoenvlees Dijkdoorbraak in Polen Organisatoren festival Roskilde niet vervolgd IK MOET SNEL IETS WETEN OVER DIE KLANT, KAN DAT? Thailand foltert gevangenen Elf arrestaties explosie Toulouse Cel voor Duitse atoomdief Eerste zwarte Engelse bisschop Verkiezingen in Nieuw-Zeeland Deense prins weer nummer twee Doden en gewonden bij geweld Midden-Oosten woensdag 12 juni 2002 door Patrick Selbach WASHINGTON - De Ameri kaanse autoriteiten betreden met de detentie van Abdullah al-Muhajir 'de juridische Twilight Zone'. De man die er van wordt verdacht een aan slag te hebben willen plegen met een 'vuile bom' zit momen teel vast zonder aanklacht. Ju ridische experts en burger rechtenorganisaties in de VS hebben zo hun twijfels over de gang van zaken. Volgens minister van Justitie Ashcroft zijn er aanwijzingen dat de verdachte voorbereidin gen trof een conventionele bom te laten ontploffen met daarin radioactief materiaal. Van een concreet plan van het ver meende Al Qaeda-lid was evenwel geen sprake, gaf on derminister Wolf owitz van De fensie toe. Al-Muhajir wordt jurdisch be schouwd als een 'vijandelijk combattant'. Justitie wijst hierbij op een uitspraak van het hooggerechtshof in 1942. Die zaak draaide om een Ame rikaan die betrokken was bij een Duitse militair sabotage- complot. Het besluit Al-Muhajir tot 'vij andelijke combattant' te ver klaren, is door president Bush goedgekeurd. Bush heeft in zijn strijd tégen internationaal terrorisme mi litaire tribunalen in het voor uitzicht gesteld. Het probleem is evenwel dat Amerikaanse burgers hiervoor niet gedag vaard kunnen worden. Een rechter in New York beval kort na de aanhouding van Al- Muhajir om hem als getuige in een rechtszaak tegen Al Qaeda vast te houden. De man wil evenwel niet meewerken aan zo'n zaak. Al-Muhajir kan nu op basis van zijn nieuwe status worden verhoord zonder dat er een ad vocaat aanwezig is, althans voorlopig. De kwestie lijkt op die van Yaser Esam Hamdi, een 21-jarige Saudiër die vorig jaar in Afghanistan werd gear resteerd en naar een Ameri kaanse gevangenis op Cuba ging. Nadat bleek dat hij in de VS was geboren, ging ook hij als 'vijandelijke combattant' naar een marinebasis. De rechts zaak in hoger beroep tegen die aanduiding loopt nog. ,,Als het bestempelen van ie mand als vijandelijk combat tant hetzelfde is als Amerikaanse staatsburgers onbeperkt vasthouden, dan is dat verontrustend. Als ze zeg gen een zaak tegen hem te heb ben, dan moeten ze die voor een rechter brengen", aldus hoog leraar rechten Hongju Kok. Zijn mening wordt gedeeld door de burgerrechtengroep American Civil Liberties Union. ANP doorTon van Lierop STRAATSBURG - Europees commissaris voor Volksgezond heid Byrne wil duidelijkheid van Duitsland over de fouten die zijn gemaakt in het nitrofen- schandaal. Volgens Byrne zijn er fouten gemaakt bij het mel den van een vervuiling van kal koenvlees en granen met het verdelgingsmiddel. Byrne kon digde gisteren echter geen straf maatregelen aan. Volgens de Eurocomissaris is de vervuiling onder controle. Nog 6 procent van het vervuilde mate riaal moet worden opgespoord. De Duitse autoriteiten hebben WARSCHAU - Na zware regen val gisteren in het zuidoosten van Polen zijn de hulpdiensten in de hoogste staat van paraat heid gebracht. In de kleine stad Piwon aan de oever van de rivier Czarna Przemsza is een dijk over een lengte van enkele me ters doorgebroken. Tientallen brandweerlieden proberen het gat met zandzakken te dichten. In het dichtstbevolkte gebied in Polen, Oberschlesien, zijn sinds maandag vijfhonderd meldin gen van ondergelopen kelders en overstroomde straten bin nengekomen. DPA KOPENHAGEN - De organisa toren van het rockfestival van Roskilde in Denemarken wor den niet vervolgd voor het onge luk van twee jaar geleden, waarbij negen jonge mannen door het opdringende publiek tegen het podium werden dood gedrukt en 43 bezoekers ge wond raakten. Dat heeft het openbaar ministe rie gisteren meegedeeld na afronding van een tweede on derzoek naar de tragische ge beurtenis. De slachtoffers vielen op 30 juni 2000 toen tijdens een optreden van de groep Pearl Jam een me nigte van vijftigduizend festi valbezoekers terugdrong omdat achteraan het geluid niet goed te horen was. De Deense overheid conclu deerde in december al in een rapport dat 'een opeenvolging van ongelukkige omstandighe den' tot het ongeluk had geleid. De organisatie van het festival heeft gezegd de resultaten van het onderzoek te zullen bestu deren om de veiligheid verder te verbeteren. De aanbevelingen van het on derzoek zullen worden opgeno men in een brochure die aan alle organisatoren van grote evene menten, politie en hulpdiensten zal worden toegestuurd. AP hem verzekerd dat dit eind deze week zal zijn gebeurd. Dit mate riaal bevindt zich vooral in Duitsland zelf. Het schandaal met hoofdzake lijk biologisch geteeld kalkoen vlees kwam pas in mei aan het licht. In januari waren echter al problemen geconstateerd in di verse Duitse laboratoria. De Duitse overheid zegt hiervan pas vorige maand op de hoogte te zijn gesteld, om vervolgens onmiddellijk Brussel in te lich ten. Byrne eist van Duitsland ant woord op de vraag waarom on derzoekers gedurende vijf maanden hebben gezwegen. België, dat in 1999 door het schandaal met kankerverwek kend dioxine in kippenvlees en eieren zwaar werd aangepakt door de Europese Commissie via tal van beperkingen van de ex port, heeft nu eenzijdig stappen genomen tegen Duitsland. Zo eist de Belgische minister van Volksgezondheid Aelvoet extra scherpe garanties van Duits land. Ook vindt Aelvoet dat Byrne met twee maten meet, door een kleinere lidstaat als België in 1999 veel harder aan te pakken dan grote buur Duitsland. Het Vlaamse Europarlements lid Smet zette de zaak verder op scherp: „Het verschil is enorm. België meldde het dioxinepro bleem iets te laat; Duitsland veel te laat. Kunt u begrijpen dat in België het gevoel heerst dat, nu het gaat om een grote lidstaat, deze anders wordt ge troffen." Byrne reageerde als door een wesp gestoken op deze opmerking. Volgens hem speelt het verschil tussen grote en klei ne landen geen rol. „Dit ligt voor mij erg gevoelig. Het kan niet zo zijn dat we andere besluiten ne men dan op basis van feiten", al dus een op zijn beurt weer boze Byrne. ANP/RTR Afghaanse veiligheidsbeambten houden gedelegeerden tegen om de toestroom van mensen naar de openingssessie van de Loya Jirga te reguleren. foto Natalie Behring-Chisholm/RTR van onze redactie buitenland KABOEL - Op de eerste vergaderdag van de traditionele raad van stamoud- sten in Afghanistan, de Loya Jirga, is geen duidelijkhed geschapen over wie het land de komende tijd gaat leiden. Algemeen werd verwacht dat de meer dan 1500 gedelegeerden de huidige in terim-premier Hamid Karzai zouden kiezen als president. Karzai liet giste ren aanvankelijk weten gekozen te zijn, maar een woordvoerder verklaarde la ter dat zijn uitspraak op een misver stand berust. Hij had het applaus aan het einde van de toespraak van de voor malige koning Zahir Shah, waarin deze Karzai als het toekomstige staatshoofd voorstelde, aangezien voor bevesti ging. De raad van stamoudsten ging gisteren in Kaboel van start. Dat was een dag la ter dan de bedoeling was. Dat uitstel had naar verluidt te maken met onenig heid tussen aanhangers van Karzai en Zahir Shah. De 87-jarige ex-vorst liet maandag evenwel weten geen kandi daat te zijn voor het leiderschap van Afghanistan. Volgens sommige waar nemers zag Shah af van zijn kandida tuur onder Amerikaanse druk. Giste ren zeiden ook de etnische Tadzjiek en ex-president Rabbani dat hij niet lan ger in de race is voor de positie van staatshoofd. Rivaliteiten De Loya Jirga moet behalve de presi dent, ook de rest van de overgangsrege ring aanwijzen die het land tot de parle mentsverkiezingen van 2004 moet re geren. Bij deze keuze spelen de rivali teiten tussen de verscheidene bevol kingsgroepen een grote rol. Zowel Kar zai als Shah zijn Pathanen, de grootste bevolkingsgroep in Afghanistan. De rest van de huidige overgangsregering is echter voor een groot deel in handen van de vroegere Noordelijke Alliantie, die voornamelijk bestaat uit Tadzjie- ken en Oezbeken. Dat is de reden dat minister van Bin nenlandse Zaken Yunis Qanuni, die be hoorde tot een factie binnen de Allian tie, gisteren liet weten dat hij uit de re gering terugtreedt. Hij zei dat hij met deze stap de 'verschillende etnische groeperingen in het land tegenmoet wil komen.' ANP/RTR/AFP Advertentie door Mare Peeperkorn LUXEMBURG - De Europese Unie is totaal verdeeld over het inkrimpen van de vissersvloot. Zuidelijke lidstaten als Spanje, Portugal en Frankrijk verwij zen de saneringsvoorstellen van de Europese Commissie linea recta naar de prullenbak. Ne derland, Duitsland en Groot- Brittannië juichen de plannen juist toe als de redding van de visbestanden. De Spaanse minister Canete van Visserij maakte gisteren duidelijk dat Madrid zich de ko mende maanden bikkelhard zal opstellen. Het inkrimpen van de EU-vloot met 20 procent is niet aan de orde. „Het Commissie voorstel wordt totaal op zijn kop gezet of gaat van tafel", al dus Canete na afloop van over leg met zijn EU-collega's. Span je heeft met 18.000 boten een van de grootste vloten in de EU. Het was de eerste keer dat de ministers van Visserij de plan nen van de Commissie bespra ken. Eurocommissaris Fischler wil de visvangst de komende ja ren met 30 tot 60 procent ver minderen. Alleen op die manier kan volgens Brussel het volledig leegvissen van de Europese zee- en voorkomen worden. Fischler denkt dat de lagere vis quota tot de sloop van bijna ne genduizend vissersboten leidt, circa 20 procent van de totale capaciteit. De 460 miljoen EU- subsidie voor modernisering van de vloot moet worden inge zet voor de omscholing of ver vroegde pensionering van de vissers. Verder wil de Commis sie 270 miljoen extra subsidie voor de sloop van boten plus nog eens negentig miljoen voor soci ale maatregelen. Geen ontslagen Staatssecretaris Faber van Vis serij heeft geen problemen met extra EU-geld voor een 'warme' sanering van de visserij. Zij be nadrukte dat van een verplichte sloop geen sprake is. De lidsta ten kunnen er ook voor kiezen de boten langer aan de wal te houden. Zij voorziet geen ont slagen onder de Nederlandse vissers. Faber snapt niet dat Spanje, Portugal, Frankrijk, Italië en Griekenland vasthouden aan staatssteun voor de vernieu wing van schepen. Zij noemt dit 'een achterhaalde politiek'. De zuidelijke landen zien dit echter als de reddingsboei voor hun traditionele visserijParijs, Ma drid en Lissabon zijn onverzet telijk op dit punt. Spanje bestrijdt tevens de wetenschap pelijke adviezen over het uit sterven van vissoorten als ka beljauw en heek. Fischler riep op tot 'minder emotie en meer feiten' de ko mende maanden in het debat over de plannen. De Commissa ris blijft optimistisch dat eind dit jaar tot de sanering van de visserij besloten kan worden. GPD SURF NAAR 100 WWW.ZEELAND. KVK. NL EN VRAAG EEN GRATIS TOEGANGSCODE AAN van onze redactie buitenland BANGKOK - Thaise politie agenten, militairen en gevan genbewaarders maken zich op grote schaal schuldig aan folte ring en mishandeling van ge vangenen. Dat zegt mensenrechtenorgani satie Amnesty International in een gisteren verschenen rap port. De praktijken in Thaise gevan genissen zijn vaak in strijd met zowel internationale standaar den als met de Thaise wet. Voor al arme Thais, etnische minder heden en buitenlanders zijn het slachtoffer van foltering en mis handeling. Amnesty heeft de Thaise regering opgeroepen op te treden tegen het geweld in de gevangenissen en het publieke lijk te veroordelen.AP TOULOUSE - Elf mensen zijn aangehouden in verband met de explosie in een fabriek in de Zuid-Franse stad Toulouse, die vorig jaar september dertig mensen het leven kostte. Een rechtbank in Toulouse meldde gisteren dat de elf dood door schuld ten laste wordt gelegd. De arrestanten zijn mede werkers en onderaannemers van de chemische fabriek AZF, waar de explosie plaatshad. Vorige week werd bekend dat de ontploffing vermoedelijk het gevolg was van een chemische reactie door de vermenging van chloorproducten en ammoniumnitraten. De twee stoffen zou den per ongeluk bij elkaar zijn gebracht. AFP/DPA KARLSRUHE - Een Duitse rechtbank heeft een ex-mede- werker van een nucleaire opwerkingsfabriek gisteren tot 4,5 jaar cel veroordeeld wegens het naar buiten smokkelen van radioactief materiaal. De rechtbank liet doorschemeren dat de 47-jarige Joao Manuel Martins Albuquerque het materiaal mee naar huis had genomen om zijn vriendin om te brengen. Volgens de aanklagers nam Albuquerque enkele radioactief besmette stofdoeken en een reageerbuis mee uit de fabriek in het Zuid-Duitse Karlsruhe. De man ontkent echter een dief of terrorist te zijn. Hij zei dat hij alleen de kwetsbaarheid van het veiligheidssysteem had willen aantonen. AP LONDEN - De Britse regering heeft gisteren voor het eerst een zwarte geestelijke benoemd tot bisschop in de Anglicaan se Kerk. John Sentamu, afkomstig uit Oeganda, gaat het bis dom Birmingham leiden. Sentamu (1949) staat bekend als een vurig bestrijder van ra cisme in Groot-Brittannië en in de Anglicaanse Kerk. De nieuwe bisschop studeerde theologie in Makerere in Oegan da. Onder hét schrikbewind van dictator Idi Amin verliet hij zijn vaderland. Hij promoveerde aan de Universiteit van Cambridge. AFP WELLINGTON - Premier Clark van Nieuw-Zeeland heeft verkiezingen uitgeschreven voor 27 juni, ruim drie maanden vóór de verwachte datum. Clarks Labourpartij, die een centrum-linkse coalitie aan voert, heeft een grote voorsprong in de opiniepeilingen en kan op dit moment waarschijnlijk voldoende stemmen halen om alleen te gaan regeren. Clark wist de belangrijkste beloften die haar partij bij de ver kiezingen van november 1999 had gedaan, gestand te doen. Labour heeft in het huidige parlement 49 zetels. AP KOPENHAGEN - De Deense prins-gemaal Henrik is weer te rug op de tweede plaats aan het hof. Op zijn 66e verjaardag kon hij in jaarboek 'Hof en Staat' lezen dat hij in de protocol laire rangorde weer boven zijn zoon, kroonprins Frederik, staat. Een woordvoerder van het hof bevestigde dat de rang orde aan het hof in opdracht van de koningin is aangepast na klachten van de prins-gemaal. Begin dit jaar ontstond een crisis toen de echtgenoot van ko ningin Margarethe in een interview zei dat hij niet kon leven met de rol die hem was toebedeeld. Hij voelde zich aan de kant gezet omdat Frederik de eerst aangewezene bleek te zijn ge worden om de koningin te vervangen. DPA/ANP van onze redactie buitenland ABU DHABI - India doet pogin gen de dreiging van oorlog met Pakistan te verminderen, maar het wachten blijft op het begin van een dialoog tussen beide landen. Dat heeft de Pakistaan se president Musharraf gisteren gezegd tijdens een bezoek aan de Verenigde Arabische Emira ten. India riep gisteren zijn oorlogs schepen in de Arabische Zee te rug uit de buurt van Pakistan. Maandag heropende India al het luchtruim voor Pakistaanse vliegtuigen. Volgens Musharraf gaat het om 'marginale en cos metische' stappen. Hij riep In dia opnieuw op de dialoog over het conflict om Kashmir aan te gaan. Zolang de legers vanlndia en Pakistan in Kashmir tegen over elkaar staan, blijft de drei ging van een nucleaire oorlog reëel, zei Musharraf. Een woordvoerster van het In diase ministerie van Buiten landse Zaken reageerde op Musharrafs uitlatingen door te benadrukken dat het wel dege lijk om 'substantiële gebaren' van India gaat. India weigert een dialoog zolang het land er niet zeker van is dat islamiti sche strijders niet langer vanuit Pakistan het Indiase deel van Kashmir binnendringen. De Amerikaanse minister van defensie Rumsfeld reageerde gematigd positief op de Indiase stappen. „Er hebben zich een paar hoopvolle tekens voorge daan", zei hij tijdens een bezoek aan Amerikaanse troepen in de Perzische golf. In de Pakistaanse hoofdstad Is lamabad lieten tientallen aan hangers van radicale islamiti sche bewegingen weten dat zij de heilige oorlog in Kashmir zullen voortzetten. Ze vroegen Musharraf te stoppen met sa menwerking met de VS. AP van onze redactie buitenland JERUZALEM - Terwijl de Isra ëlische premier Sharon gisteren in in Washington overleg voerde met president Bush, kwamen bij geweld in Israël en de Palestijn se gebieden vijf Palestijnen om het leven. Bij Palestijnse bom aanslagen viel een dode en raak ten negentien Israëliërs ge wond. Op de Westoever viel het Israëli sche leger gisteren de stad Tul- karem binnen. Na een zoekactie naar verdachte palestijnse mili tanten trok het leger zich weer terug. Het hoofdkwartier van de Palestijnse leider Arafat in Ramallah bleef omsingeld door het Israëlische leger. Twee van de vijf Palestijnen die gisteren om het leven kwamen, werden in Hebron doodgescho ten door Palestijnse militanten, omdat ze zouden hebben gecol laboreerd met Israël. Een ande re Palestijn werd op de Westoe ver doodgeschoten door het Israëlische leger nadat hij het vuur zou hebben geopend op een Israëlische auto. Een vierde kwam om toen de bom die hij probeerde te plaatsen aan de grensafscheiding tussen de Ga- zastrook en Israël vroegtijdig afging. De vijfde Palestijn kwam om bij een zelfmoordaan slag gisteravond op een restau rant in Herzliya, even ten noorden van Tel Aviv. Zijn slachtoffer was een vijftienjarig meisje. In Washington probeerde Sha ron Bush ervan te overtuigen dat Arafat heeft afgedaan als onderhandelingspartner. Bush verklaarde na afloop dat de VS de tijd nog niet rijp achten voor een vredesconferentie en dat de VS het Israëlische recht op zelf verdediging erkennen. Daarmee lijkt er geen Ameri kaanse veroordeling te komen van de acties van het Israëlische leger. AP Advertentie

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2002 | | pagina 5