Alcohol is de gevaarlijkste drug
PZC
Aantal jongeren met Kor sakov-syndroom groeit sterk
puzzel
Tom Poes en de Waarde-ring
Casper Hobbes
recept
Geglaceerde radijsjes
het weer
0
dinsdag 11 juni 2002
door Gijsbert Spierenburg
Het syndroom van Korsakov
komt op steeds jongere
leeftijd voor. De Nederlandse
jeugd begint op jongere leeftijd
steeds meer te drinken. De grote
gezondheidsrisico's alcohol
worden onderschat. „Vijftien
glazen alcohol per week is de
grens. Bij meer glazen gaan de
intellectuele vermogens achter
uit."
Hóe gevaarlijk is een kratje
bier? Een goede vraag om even
bij stil te staan, zeker als het
hoogzomer is op sexy stranden
of in duistere disco's, in Lloret
de Mar bijvoorbeeld, in Salou of
op Ibiza. „Het drinken van één
kratje bier per week, laat staan
per dag, is héél gevaarlijk." Vol
gens prof. dr. M.N. Verbaten,
hoogleraar psycho-pharmaco-
logie aan de universiteit van
Utrecht, zijn jongeren zich nau
welijks bewust van de grote risi
co's van overmatig drankge
bruik. „Vijftien glazen alcohol
per week is de grens. Bij 21
glaasjes per week gaan de licht
jes op rood. Dan is de gevaren
zone bereikt. Dan gaan de intel
lectuele vermogens achteruit."
Achteruitgang
In een kratje bier zitten 24 fles
jes. Dat zijn 48 fluitjes ofwel 32
vaasjes. „Bij meer dan vijftien
glaasjes alcohol per week wordt
al een merkbare achteruitgang
geconstateerd in de zogenoem
de cognitieve vermogens: aan
dacht. geheugen en leervermo
gen. Het allerschadelijkst is zeer
overmatig alcoholgebruik in
een korte periode: vijftien gla
zen in één weekeinde of, erger
nog, op één avond."
Jongeren nemen de grote geva
ren te weinig serieus, zegt Ver
baten: „Heroïne, cocaïne en ma
rihuana zijn minder giftig dan
alcohol. Alcohol is één van de
giftigste stoffen die we kennen.
Als alcohol nü als nieuwe drug
op de markt zou komen, zou het
onmiddellijk worden verboden
als té gevaarlijk, té verslavend
en té giftig. Alcohol wordt al
leen gedoogd, omdat het al zo
lang in onze westerse bescha-
Jongeren die tijdens vakanties en daarbuiten maar raak drinken hebben een sterk verhoogd risico op het Korsakov-syndroom.
foto Charles Strijd
ving als normaal wordt be
schouwd. Zelfs de bijbel meldt
dat Jezus grote hoeveelheden
wijn uitschonk."
Gevolgen
Overmatig drankgebruik, in
combinatie met slechte voe
ding, kan leiden tot lever- en
hartkwalen, aantasting van het
zenuwstelsel en zware bescha
diging van de hersenen (de ziek
5 6 7 8 9 10
te van Korsakov). Het platform
van Korsakov-psychologen
maakt zich zorgen over het
groeiend aantal jonge patiën
ten. „Vroeger was het een ziekte
van mensen tussen de veertig en
de zeventig jaar. Tegenwoordig
komt bij ons menig dertiger bin
nen."
Dit zegt drs. H.M. Slingeland,
Korsakov-psycholoog en werk
zaam binnen de Atlant Zorg
Groep in Apeldoorn. „De jonge
ren vormen een grote risico
groep, met name de jongens en
meisjes die elk weekeinde ont
zettend veel drinken en op ham
burgers leven en in de vakanties
met tientallen liters alcohol on
der zeil gaan. Het gevaar is dat
ze deze levenswijze van veel
drinken en slecht eten niet be
perken tot de vakantiesVan een
aantal jongeren kun je dus ver
wachten dat ze op termijn een
verhoogd risico lopen op Korsa
kov."
Hoeveel Korsakov-patiënten
Nederland telt kan Slingerland
niet zeggen. „De schattingen lo
pen uiteen van duizend tot tien
duizend Het is een brede marge
Het blijkt moeilijk om een lan
delijk beeld te krijgen. De toe
name is duidelijk waarneem
baar, maar is niet te staven met
Op elke verticale regel dient een woord van vier een van vijf en een van zes let
ters te worden ingevuld. Het woord van vijf letters bestaat uit de letters van het
voorgaande woord plus 1, het woord van zes letters bestaat uit de vijf letters
van het voorgaande woord plus 1. Als de hele puzzel juist is ingevuld, vormen
de letters op de vet omlijnde regel een woord.
1. Werkelijk - herbergier - betekenis uitgedrukt in geld; 2. getroffen - hijswerktuig -
kledingstuk; 3. mestvork - vervelend persoon - kring; 4. toespraak - dierlijk product -
klaar; 5. Oudgermaans schriftteken - radiotoestel - gymnast; 6. onbehouwen - hou
ten schoeisel - klimplant; 7. fijn weefsel - cliënt - korte sok; 8. ovenkrabber - logeer-
gelegenheid voor automobilisten - metselspecie; 9. schoon - warme maaltijd - hori
zon; 10. putemmer - bouwland - deugniet.
Horizontaal:
4. Houtjes van de duivel (8);
6. Hier stoppen de treinen
voor uitzending (8); 8.
Stellingen langer maken (6); 9.
Eenheden voor informatie zijn
niet vriendelijk (4); 10.
Uitgaansgelegenheid op de
camping (4).
Verticaal:
1. Geen verheven dialect (4);
2. Laatste gat (9); 3. Van de
daken weggaan (8); 5. Een
verwarde eiser wordt bespot
(5); 7. Houten been (3).
Oplossingen van gisteren:
Horizontaal: 1. Kaap; 4. room; 7. ficus; 9. Ob; 11. net; 12. me; 13. oer; 15. lid; 16.
slak; 18 sage; 19. ave; 20. oven; 22. tras; 25. per; 27. ent; 28. en; 29. rib; 31. te; 32.
kanon; 34. naad; 35. kade.
Verticaal: 1. Kroos; 2. af; 3. pin; 4. rut; 5. os; 6. moede; 8. cel; 10. beleven; 12.
migrant; 14. ra; 15. la; 17. kan; 18. set; 20. opeen; 21. er; 23. re; 24. stere; 26. kin; 29.
rad; 30. bok; 32. ka; 33. na.
Cryptogram:
Horizontaal: 4. Rooien; 5. overdag; 7. naakt; 9. rijtijd; 10. krengen.
Verticaal: 1. Privaat; 2. boerendag; 3. Meta; 6. barak; 8. azijn.
„Juist", sprak heer Bommel. „Laten we een paar goud
stukken lenen om de garage te betalen... Dan kunnen we de
politie... eh..." Zijn stem stierf weg tot gemompel en er ver
scheen een zenuwtrekje bij zijn ooghoek, toen hij zijn blik
ken door de grot liet glijden. „Kom nu mee", drong Tom
Poes aan. „Het zakje dat u daar hebt, is wel genoeg. We
moeten weg zijn voordat die rovers terugkomen." „Weg
zijn voordat die rovers terugkomen", herhaalde heer Ollie.
Het was duidelijk dat hij zijn aandacht niet bij de zaak had,
want hij wierp een peinzende blik op het kleine lederen
geldbuiitje dat hij had opgeraapt en gooide het toen over
zijn schouder weg. „Waarom zo weinig, als het grote hier
voor het oprapen ligt?" prevelde hij. „Als een heer iets
NOU, HOBBES, UE HEBBEN HET
UEER VOOR ELKAAR. UE ZIJN
DE GROEP KUITT EN HOPELOOS
VERDWAALD.
Radijsjes kunnen precies zo als meiknol
letjes (die overigens ook vrijwel het ge
hele jaar door verkrijgbaar zijn) worden
bereid. De geglaceerde radijsjes zijn er
een voorbeeld van. Andere voorbeelden
betreffen gestoofde radijsjes in een room
saus en gesmoorde tomaten die zijn ge
vuld met een puree van radijsjes.
Gebruik bij de bereiding van de geglaceer
de radijsjes de fond die bij het hoofdge
recht past. Gevogeltefond bij gebraden of
geroosterde kip en vleesfond bij gebraden
of geroosterde fricandeau.
Bij-gerecht voor,4 personen:
3 bosjes verse radijsjes, schoongemaakt;
zout; 40 gram boter; 11/2 eetl. suiker; 1
1 /2 dl gevogelte of andere fond; zout; wit
te peper uit de molen; 1 eetl. fijngehakte
(blad)peterselie.
Breng een royale hoeveelheid water aan
de kook. Voeg wat zout toe en laat de ra
dijsjes 5 minuten koken. Giet ze daarna af
en dompel ze onmiddellijk daarna onder
in een bak met ijskoud water.
Laat ze, nadat ze zijn koud geworden, in
een vergiet uitlekken en zoveel mogelijk
opdrogen.
Verhit een braadpan en laat de boter smel-
Zeeland: Verbeteringen
harde cijfers. In de thuissitua
ties en in het dak- en thuislozen-
circuit is nog heel veel verbor
gen."
Volgens Verbaten kan het syn
droomvan Korsakov gemiddeld
niet eerder dan in het veertigste
levensjaar worden gediagnosti
ceerd. „Om Korsakov te krijgen,
moet je het wel heel erg bont
maken. Meestal wordt het op la
tere leeftijd geconstateerd, in de
regel na een langdurige alcohol
carrière. Dat wil niet zeggen dat
alcoholgebruik door jongeren
ongevaarlijk is. Jongeren die
gedurende een jaar of vier we
kelijks meer dan vijftien glazen
alcohol drinken, beschadigen
hun hersenen met alle risico's
van dien voor hun cognitieve
vermogens. Ik stel dit, los nog
van de bevatbaarheid voor al
lerlei gezondheids kwalen. Zo
verhoogt het de kans op slok
darmkanker met twintig pro
cent of meer."
Elfjarigen
In het voortgangsrapport 2001
van het Trimbos-insituut is te
lezen dat de jeugd in Nederland
steeds vroeger begint te drin
ken, en ook steeds meer. Profes
sor Verbaten: „De leeftijdsgrens
daalt. Dat is een landelijke
trend. Zelfs elf- en twaalfjari
gen bereiken tegenwoordig al
op een aanzienlijke alcoholcon
sumptie. Het blijkt moeilijk om
eraf te blijven. Alcohol staat
stoer en geeft een aangenaam
effect. Waarbij moet worden be
dacht dat dat gevoel inderdaad
aangenaam is, zolang de alco-
holspiegel in het bloed stijgt.
Zodra die niet meer stijgt en
gaat dalen, is het hoogst onaan
genaam."
De kans op definitief herstel van
het syndroom van Korsakov is
vrijwel uitgesloten. Verbaten:
„Met de hersenen van de oudere
drinkers komt het nooit meer
goed. De hersenen van mensen
die na hun veertigste doordrin
ken, raken onherstelbaar be
schadigd. Met geneesmiddelen
valt er dan niets meer te bestrij
den. Jongeren kunnen na twee
of meer jaar van geheelonthou
ding een herstelpercentage van
60 tot 80 worden bereikt." GPD
D Toonder Studio's
De verdere vooruitzichten zien er Door: Rijk van Egdom
gelukkig beter uit dan de korte ter
mijn verwachtingen. Richting het weekeinde krijgen we geleidelijk
meer zonnige perioden en hogere temperaturen. Vandaag krijgen
we eerst nog te maken met vrij veel bewolking en af en toe een
bui. Bij een meest matige zuidwestenwind wordt het in de middag
niet warmer dan 16 a 17 graden. Langs de kust en op het water
waait de wind soms vrij krachtig en blijven de temperaturen enke
le graden achter. Morgen krijgt de zon al wat meer kans om op
het Zeeuwse land te schijnen en loopt het kwik in de middag op
tot zo'n 19 graden. Wel blijft de kans op een bui aanwezig zodat
regenwerende voorzieningen zoals een paraplu of een regenjas
geen overbodige luxe zijn. Ook donderdag lijkt het onverstandig
deze artikelen aan de kapstok te laten hangen, al zullen er ook aan
gename zonnige perioden voorkomen. De wind is dan nog altijd
matig uit meest zuidwestelijke richtingen met maximumtempera
turen rond 19 graden. Vanaf vrijdag weet het kwik weer enkele
graden terrein te winnen.
Het blijft dan op de meeste
plaatsen droog en de tempe
ratuur komt in de middag op
zo'n 22 graden. Ook voor
zaterdag ziet het weer er niet
onaardig uit al neemt de
kans op een bui, mogelijk
met onweer, toe. Bij een
matige zuidwestenwind en
middagtemperaturen die
kunnen oplopen tot 22 gra
den is het tijdens een zonnig
intermezzo aangenaam voor
jaarsweer. De vooruitzichten
richting het komende week
einde zien er dus niet slecht
uit met relatief hoge tempe
raturen, al blijft het niet alle
dagen droog.
4* A,! 17%
zw 4. - Tr
Minimumtemperatuur voor de komende na
,J lW1
Vooruitzichten
woensdag
donderdag
vrijdag
zaterdag
weer
max.
19°
19°
22°
22°
min.
11°
13°
13°
15°
wind
W 4
W 4
ZW 4
ZW 4
Zon
O
Maan
dinsdag
onder 22.0C
woensdag
op 5.28
dinsdag
onder 22.48
woensdag
op 6.16
Nautisch bericht
Bij een matige tot vrij krachtige zuidwestenwind zijn de zicht-
waarden overwegend goed. Watertemperatuur rond 15 graden.
Waterstanden
DINSDAG
Hoog
water
Laag
water
NM 11 JUNI
uur
cm
uur
cm
uur
cm
uur
cm
Vlissingen
03.05
222
15.25
228
09.26
198
21.46
196
Terneuzen
03.26
249
15.45
255
09.52
208
22.16
204
Cadzand
02.36
215
14.58
218
09.02
192
21.26
189
Roompot Buiten
03.01
166
15.21
171
09.15
142
21.29
143
Roompot Binnen
04.31
132
16.56
138
10.25
125
22.44
124
Zierikzee
04.45
154
17.00
160
10.35
144
22.55
144
Krammersl. West
04.56
163
17.26
170
10.40
147
23.10
146
Hansweert
03.57
259
16.17
264
10.18
224
22.40
220
Stavenisse/Yers.
04.46
160
17.05
167
10.34
143
23.11
143
leent, kan hij het beter ruim doen." Met deze woorden buk
te hij zich naar een grote zak, die tot over de rand inet goud
stukken gevuld was en hees die hijgend en steunend op zijn
rug. Met knikkende knieën en waggelende gang sjokte hij
de grot uit en het daglicht in zonder naar Tom Poes te luis
teren, die achter hem een waarschuwing riep. „De jonge
vriend praat naar hij verstand heeft", zei hij zwaar ade
mend tot zichzelf. „Veel is prettig, en het gaat met dezelfde
moeite... Nu ja, met iets meer moeite..."
Zijn diep gebogen houding belemmerde echter zijn uit
zicht, en dat was jammer. Want daardoor zag hi j niet, dat er
een paar rovers, achter een steen verborgen, naar hem ke
ken.
WOENSDAG
Hoog
water
Laag
water
12 JUNI
uur
cm
uur
cm
uur
cm
uur
cm
Vlissingen
03.42
230
16.00
226
10.06
197
22.25
201
Terneuzen
03.59
258
16.21
253
10.30
207
22.55
209
Cadzand
03.15
224
15.37
218
09.40
191
22.06
194
Roompot Buiten
03.37
174
15.55
171
09.56
140
22.04
147
Roompot Binnen
05.16
137
17.36
136
11.05
122
23.25
128
Zierikzee
05.20
160
17.45
157
11.15
141
23.35
148
Krammersl. West
05.52
167
18.16
165
11.20
142
23.45
148
Hansweert
04.32
266
16.56
260
10.58
222
23.22
224
Stavenisse/Yers.
05.26
164
17.51
163
11.13
139
23.56
145
door Bill Watterson
O
lichte sneeuw
matige sneeuw
zware sneeuw
lichte regen
matige regen
zware regen
"e0
47' «a
Europa: Zomerzadel
Hans Belterman
ten. Schep de radijsjes er door en strooi de
suiker er over. Laat ze, onder regelmatig
omschudden, heel licht kleuren. Voeg de
fond toe, leg het deksel op de pan. Laat al
les, boven een laag afgestelde warmte
bron, zolang (ca. 18 min.) zachtjes sudde
ren tot de radijsjes gaar zijn en er glanzend
bij liggen. Strooi er wat zout en peper over
en schud alles nogmaals om.
Presentatie: dien de radijsjes op in een
voorverwarmde schaal. Strooi er peterse
lie over.
Geef geglaceerde radijsjes bij gebraden of
geroosterd (barbecue) gevogelte.
In Zuid-Europa zit de zomer stevig in het zadel. Vanaf Portugal
tot aan Griekenland en Turkije is het warm en zonovergoten.
In het Spaanse binnenland en aan de zuidkust van Turkije is het
zelfs tropisch warm. In de Alpen wordt het overdag met veel zon
20 tot 25 graden, maar lokaal kan deze week een (onweer)bui
vallen. Verder noordwaarts is het wisselvalliger. In bijvoorbeeld
het Franse Loiredal, Bretagne en Normandië vallen meerdere
buien. De meeste regen valt vandaag in het zuiden van
Scandinavië en in Polen. In het hoge noorden en Finland is het
opnieuw de beurt aan de zon en wordt het rond 25 graden, maar
een verslechtering volgt een dezer dagen.
o
o 28 w 29 ts
o 30 Sê,
VERWACHTING VQOR DINSDAGMIDDAG 11 JUNI 2002
