Noodweer in Alpenlanden
Politieke onrust Turkije groeit
PZC
Duitse Fortuyn
trapt op 's lands
gevoeligste taboes
India staat open voor
vreedzame oplossing
Babylonische spraakverwarring in Milosevic-proces
Amerikaanse gijzelaar komt om
AXEL
Prinses Liliane
overleden
Babyhandelaren vast in China
Japans onderzoek bse-besmetting
Megawati benoemt legerleider
Doodstraf geëist in massaproces
EU laat
landbouw
even rusten
Machtsvacuüm dreigt door ziekte premier Bulent Ecevit
Kaper aanslagen VS
wilde staatslening voor
aanschaf vliegtuigje
zaterdag 8 juni 2002
van onze redactie buitenland
DEN HAAG - Bij het Joegosla-
vië-Tribunaal - het eerste in
ternationale oorlogstribunaal
sinds de nasleep van de Tweede
Wereldoorlog in Neurenberg
en Tokio - moeten mensen uit
meer dan zeventig landen sa
menwerken bij de waarheids
vinding.
De verschillende talen en cul
turen maken de communicatie
niet altijd even makkelijk, zo
bleek gisterochtend maar weer
eens tijdens het Milosevic-pro
ces.
De ex-president mocht de Lon-
dense rechercheur Ian Hendrie
een kruisverhoor afnemen, die
als internationaal waarnemer
na het bloedbad van Racak ter
plaatse was.
Milosevic stelde vragen over de
plaatsen waar de tientallen lij
ken zijn gevonden, en had het
daarbij herhaaldelijk over af
standen zoals 'vijf meter' en
'vijftig meter'. De Britse agent
had daar grote moeite mee: „Ik
ben niet zo vertrouwd met het
metrische systeem."
Hendrie bleef praten in feet
(voeten), een eeuwenoude An
gelsaksische lengtemaat. Eén
foot (voet) komt overeen met
30,48 centimeter. De Britse re
gering doet al jaren - tevergeef-
se - pogingen om haar onder
danen in meters en kilometers
te laten denken.
Niet alleen inzake de lengte
maten houdt Hendrie er erg
Engelse gewoontes op na. Ge
vraagd naar een tijdstip, ant
woordde hij met 'tea-time' (het
thee-uur).
Dat tot grote hilariteit van en
kele toehoorders die niet op de
Britse Eilanden zijn geboren en
getogen. Hendrie legde daar
om nog even uit wat met 'tea-
time' bedoeld wordt: „Vijf
uur."ANP
ZAMBO ANGA - De Amerikaanse zendeling Martin Burn-
ham en zijn verpleegster Ediborah Yap zijn gisteren omgeko
mentoen Filipijnsemilitairenhen probeerden tebevrijdenuit
handen van de rebellenbeweging Abu Sayyaf. Burnhams
vrouw Grace is wel bevrijd. Zij is met verwondingen opgeno
men.
Een woordvoerder van het Filipijnse leger zei dat strijders
van Abu Sayyaf Burnham hebben geëxecuteerd. Hij zei niet
op elke wijze Yap om het leven is gekomen.
Het zendelingenechtpaar werd in mei vorig jaar ontvoerd op
het eiland Basilan door Abu Sayyaf. RTR/ANP
van onze redactie buitenland
WASHINGTON - Mohammed
Atta, de vermoedelijke leider
van de daders van de aanslagen
van 11 september in de Verenig
de Staten heeft een jaar eerder
geprobeerd een lening van de
overheid te krijgen voor de aan
schaf van een vliegtuig. Dat
heeft een Amerikaanse ambte
naargezegd op tv.
Johnelle Bryant, die bij het mi
nisterie van Landbouw werkte,
herkende Atta toen ze na de
aanslagen een foto van hem zag
als de man die bij haar aanklop
te voor een lening. Het verzoek
werd afgewezen. Ook drie ande
re kapers, die allemaal zijn om
gekomen op 11 september, pro
beerden bij haar geld te krijgen.
„Hij wilde een tweemotorig
vliegtuig voor zes passagiers
kopen en de stoelen eruit halen.
Hij zei dat hij ingenieur was en
een tank voor chemicaliën wilde
inbouwen, die alle beschikbare
ruimte in beslag zou nemen be
halve de stoel van de piloot", al
dus Bryant.
Veiligheidsfunctionarissen die
betrokken waren bij het verhoor
van de gearresteerde terrorist
Abu Zabaydah, een naaste me
deweker van Osama bin Laden,
hebben gezegd dat het oor
spronkelijke plan was om kleine
vliegtuigen vol explosieven te
gebruiken. Maar toen Atta de
lening niet kreeg, besloot Bin
Laden passagiersvliegtuigen te
kapen.
Bryant vertelde hoe Atta, die
zijn eigen naam opgaf, ruim een
uur tegenover haar zat met 'erg
enge zwarte ogen'. Hij zei dat hij
uit Afghanistan kwam en zijn
droom om piloot te worden wil
de verwezenlijken. Atta maakte
ook nog een opmerking over de
slechte beveiliging van Bryants
kantoorgebouw. RTR/ANP
Brandweerlieden zoeken naar slachtoffers in een ondergelopen parkeergarage.
foto Stefan Puchner/EPA
van onze redactie buitenland
DIEDORF - De Alpenlanden en
landen daaromheen hebben in
de nacht van donderdag op vrij
dag zware regenval te verduren
gehad. Bij overstromingen en
modderlawines kwamen min
stens acht mensen om het leven.
In Zuid-Duitsland kwamen
minstens drie mensen om het
leven. In Diedorf in Beieren
Vonden reddingswerkers gister-
Advertentie
middag de lijken van twee auto
bezitters. Ze waren poolshoogte
gaan nemen in een ondergrond
se parkeergarage, die dreigde
ondèr te lopen. De overlevenden
vertelden dat plotseling de ri
ooldeksels waren opengespron
gen en de garage in enkele se
conden onder water was komen
te staan. De slachtoffers, die net
hun wagens naar buiten wilde
rijden, konden de voertuigen
wel verlaten, maarniet meer tij
dig uit de kelder wegkomen.
De Duitse autoriteiten hebben
de districten Augsburg en Un-
terallgau tot rampgebied uitge
roepen.
In het zuiden van Polen werden
een 17-jarig meisje en een even
oude jongen gedood door de
bliksem, toen ze beschutting
BRUSSEL - In Argenteuil bij
Brussel is gisteren rond 13.00
uur de Belgische prinses Liliane
(85) overleden aan de gevolgen
van een hersenbloeding.
Liliane was de weduwe van de
vroegere vorst Leopold III en
stiefmoeder van huidig koning
AlbertIIen diensin 1993 ovexie-
den broer Boudewijn.
Het burgermeisje Liliane Baels,
dochter van een vroegere gou
verneur van de provincie West-
Vlaanderen, trouwde in 1941
met Leopold III. Deze was in
1935 weduwnaar geworden, na
de dood van zijn populaire echt
genote Astrid.
Liliane kreeg drie kinderen:
Alexander, Marie-Christina en
Maria-Esmeralda. ANP/Belga
zochten onder een boom. In het
westen van het land kwam een
meisje van vijf om het leven. Zij
werd getroffen door een dikke
tak van een boom. Haar zwan
gere moeder raakte gewond.
In het zwaar getroffen Saint-
Geoire-en-Valdaine in het zuid
oosten van Frankrijk kwam een
bejaarde vrouw om toen haar
huis gedeeltelijk instortte onder
een modderlawine. In deze
plaats raakten wegen geblok
keerd, werden auto's meege
sleurd door modderstromen,
kwamen huizen onder water te
staan en stortten er minstens
twee in.
In het zuiden van Oostenrijk
kwam een 75-jarige man om die
hielp bij een evacuatie. Bewo
ners van laaggelegen gebieden
moesten uitwijken voor over
stroomde rivieren. Verscheide
ne grote wegen moesten door
overstromingen tijdelijk wor
den gesloten.
Ook Zwitserland werd belaagd
door overstromingen en aard
verschuivingen. Het weg- en
treinverkeer werd erdoor gehin
derd en honderden kelders lie
pen onder water. Vooral Luzern
en omgeving werden zwaar ge
troffen. Straten werden kolken
de rivieren en het station kwam
volledig blank te staan.
Record
In Noord-Italië stonden de we
gen blank en stortte een brug in.
Het waterpeil in Venetië steeg
donderdagavond tot 125 centi
meter boven zeeniveau, een re
cord voor juni volgens het pers
bureau ANSA. De regio's Fruili-
Venezia Giulia in het noordoos
ten* en Piemonte in het noord
westen werden het zwaarst
getroffen. Maar ook in Rome
stonden straten blank. AP
PEKING - Dertien leden van een Chinese bende die in de steek
gelaten of gestolen baby's verkocht zijn de afgel open week ge
arresteerd. Zeven baby's zijn uit hun handen gered. Dat
maakte de politie in Wuhan in het midden van China gisteren
bekend.
De arrestanten zouden hebben bekend negentien meisjes en
twee jongetjes te hebben verkocht, maar de politie denkt dat
de bende in werkelijkheid veel meer baby's heeft verhandeld.
Zeven vrouwen werden in een tijdsbestek van drie dagen aan
gehouden op het station van Wuhan. De vrouwen hadden in
totaal zeven baby's bij zich. AP
DEN HAAG - Japan stuurt twee veedeskundigen naar Neder
land om te laten onderzoeken of de bron van de bse-besmet-
tingen in dat land hier ligt. De twee waren eind vorig jaar ook
al hier, en stelden toen vast dat de kans dat de bse uit Neder
land kwam, erg klein is. Dat heeft het ministerie van Land
bouw gisteren gezegd.
De besmette dieren in Japan zouden allemaal kalvermelk
hebben gedronken waar gezuiverd rundvet uit Nederland aan
is toegevoegd. ANP
JAKARTA - De Indonesische president Megawati Sukarno
putri heeft gisteren Endriartono Sutarto benoemd tot opper
bevelhebber van de krijgsmacht. Sutarto beloofde na de eed
aflegging plechtig geen enkele poging om de president op
ongrondwettelijke wijze ten val te brengen te tolereren.
De landmachtgeneraal speelde vorig jaar een belangrijke rol
in de machtsovername van Megawati. Met een aantal andere
hoge generaals weigerde hij de staat van beleg af te kondigen,
zoals Megawati's voorganger Abdurrahman Wahid had ge-
eist. Doordat de staat van beleg uitbleef, kon het parlement
samenkomen om Wahid af te zetten en Megawati tot president
te kiezen. AP
MALABO - In het proces tegen 144 verdachten is gisteren in
Equatoriaal-Guinea tegen achttien mensen wegens 'het aan
vallen van het staatshoofd, zijn regering, samenzwering en
het aanzetten tot rebellie' de doodstraf geëist.
Onder de achttien zijn Felipe Ondo Obiang en Guillermo
Nguema Ela, twee leiders van de Democratische Republi
keinse Strijdmacht (FDR), een verboden oppositiepax*tij. De
twee zouden het brein achter een complot tegen president Te-
odoro Obiang Nguema zijn. Equatoriaal-Guinea bestaat uit
het eiland Bioko, met de hoofdstad Malabo, en een rechthoek
op het Afrikaanse vasteland. AFP
door Wierd Puk
BERLIJN - In Nederland door
brak Pim Fortuyn de codes van
de 'politieke correctheid', in
Duitsland is het de liberale poli
ticus Jürgen Mölleman (FDP),
die een oertaboe doorbreekt.
Omdat hij zich kritisch uitlaat
over joden, wordt Mölleman
van 'antisemitisme' beschul
digd. Een zwaarder verwijt kan
men in Duitsland niet op zich la
den.
De koppige liberaal beleeft wat
in Nederland Pim Fortuyn mee
maakte toen die de multicultu
rele samenleving ter discussie
stelde: hij wordt door politiek
en media 'gedemoniseerd'. Zo
riep de linkse Tageszeitung haar
uitgave van gisteren uit tot
'Mölleman-vrije zone' en onder
tekenden niet minder dan twee
honderd j ournal isten een petitie
waarin zij hun afkeer van Möl
leman uitspreken.
De kritiek geldt in het bijzonder
Möllemans suggestie dat de vi-
ce-voorzitter van de Zentralrat
der Juden, Michel Friedman,
'wegens diens hatelijke en arro
gante optreden' het antisemitis
me in Duitsland aanwakkert.
Dat is een oude truc: de joden
zélf de schuld geven van het an
tisemitisme. Mölleman en
Friedman kunnen inmiddels el-
kaars bloed wel drinken.
Intussen worden krantenredac
ties overstelpt met brieven van
lezers die het gehak op Mölle
man beu zijn. 'Die briefschrij
vers zijn niet extreem-rechts,
maar komen uit het midden van
de samenleving en ze zeggen blij
te zijn dat eindelijk eens iemand
durft uit te spreken wat de men
sen denken', concludeert het
weekblad Stem. Het is die on
vrede over de politiek correcte
reflexen van een politiek-jour-
nalistieke kaste, waar ook For
tuyn met succes tegen ageerde.
Mölleman en zijn partijleider
Guido Westerwelle erkennen
dat zij uit zijn op de stemmen
van de kiezers die zich niet door
de gevestigde partij en vertegen
woordigd voelen. Net als de
Lijst Pim Fortuyn wil de FDP -
tot nog toe beschouwd als de
partij voor de hogere inkomens -
werven in alle lagen van de be
volking om bij de Bondsdagver
kiezingen in september uit te
komen rond de 18 procent.
Die ambitie wordt door sommi
ge commentatoren gerespec
teerd en ook wordt de noodzaak
onderkend dat in Duitsland ta
boes moeten worden doorbro
ken. Taboes zijn er voldoende:
kritiek op Europa en de euro
bijvoorbeeld, de cx*iminaliteit
onder buitenlanders of het mis
bruik van de sociale voorzienin
gen. Maar dat Mölleman uitge
rekend het gevoeligste taboe ter
discussie heeft gesteld en dit bo
vendien op een weinig smaak
volle manier, dreigt een zinvol
debat in de kiem te smoren, oor
deelt Stem. „Mölleman heeft
het debat vergiftigd." GPD
BRUSSEL - De vijftien landen
van de Europese Unie schuiven
een keiharde confrontatie over
de landbouw voor zich uit. Voor
de zomer valt er geen besluit
over de inkomenssteun voor
boeren in kandidaat-landen en
de hervorming van het gemeen
schappelijke landbouwbeleid.
Maandag schuiven de ministers
van Bui tenlandse Zaken het ex
plosieve onderwerp door naar
het najaar, waarmee het op het
bord j e van het Deense EU -voor
zitterschap terechtkomt.
Het uitstel is het werk van Ne
derland, Zweden, Groot-Brit-
tannië enDuitsland, vier landen
die vrezen dat het dure land
bouwbeleid door de uitbreiding
van de Unie een financiële tijd
bom wordt. Zij vormen een
'bende van vier' van landen die
meer aan de Europese Unie be
talen dan ze terugkrijgen en die
bang zijn dat zij straks de reke
ning krijgen gepresenteerd. Ne
derland vindt dat de bestaande
inkomenssteun voor de boeren
volledig moet worden afge
schaft en dat het hele land
bouwbeleid op de schop moet.
Maar de Europese Commissie,
het dagelijks bestuur van de
Unie, wil daar niet van weten.
De Commissie heeft een idee op
tafel gelegd om de boeren in de
kandidaat-landen geleidelijk te
laten meeprofiteren van de in
komenssteun. GPD
van onze redactie buitenland
ANKARA - De afzegging van de
Turkse premier Bulent Ecevit
voor een belangrijke bijeen
komst over deelname van zijn
land aan de Eux*opese Unie heeft
in Turkije tot grote politieke on
rust geleid. Politieke waarne
mers en oppositiepartijen den
ken dat de 77-jarige Ecevit niet
meer in staat is het land te lei
den.
„Als hij zo'n belangrijke ont
moeting niet kan bijwonen, is
het moeilijk voor te stellen dat
hij nog langer in staat is Turkije
van onze redactie buitenland
NEW DELHI - Voor het eerst
heeft India duidelijk laten blij
ken dat het een vreedzame op
lossing zoekt in het conflict met
Pakistan over de omstreden
grensprovincie Kashmir. „Er is
geen alternatief", zei de Indiase
minister van Buitenlandse Za
ken Singh gisteren. Niettemin
gaan de wederzijdse beschietin
gen in Kashmir door.
Singh had gisteren een ontmoe
ting met de Amerikaanse onder
minister van Buitenlandse Za
ken, Richard Armitage. In dit
gesprek zou Singh te horen heb
ben gekregen dat president
Musharraf van Pakistan de
noodzaak inziet van een lang
durige actie tegen militanten,
die in het Indiase deel van
Kashmir infiltreren. India be
loofde Annitage om positief te
reageren als Pakistan 'binnen
enkele dagen' daadwerkelijk
actie onderneemt.
De missie van Armitage om de
spanning tussen India en Pakis
tan te verminderen, lijkt nu eni
ge vruchten af te werpen. Don
derdag beloofde Musharraf dat
hij er alles aan zal doen een oor
log met India te voorkomen.
Premier Vajpayee van India, die
niets wil weten van buitenland
se waarnemers in Kashmir,
bood Pakistan eerder al aan sa
men te patrouilleren langs de
grens om zo infiltraties van
moslimstrijders vanuit Pakis
tan te voorkomen. Volgens hem
bevinden zich in kampen in het
Pakistaanse deel van Kashmir
drieduizend militante moslims
die klaar staan om in India ope
raties uit te voeren. Maar Pakis
tan ziet niets in dit plan.
Pakistaanse troepen beschoten
gisteren enkele dorpjes in het
grensgebied van de betwiste
deelstaat en doodden daarbij
drie Indiërs. Bovendien raakten
zeker elf dorpelingen gewond.
Aan de Pakistaanse kant van de
bestandslijn zouden vijf bur
gers zijn omgekomen door In
diase beschietingen. DPA/ANP
te regeren", zei een Europese di
plomaat.
Oppositiepartijen wezen erop
dat het land juist op dit moment
behoefte heeft aan een sterke
premier, omdat Turkije op een
aantal punten zaken op orde
moet stellen om in aanmex*king
te koxnen voor toetx*eding tot de
Europese Unie.
Daarbij gaat het om zaken als de
afschaffing van de doodstraf,
het beleid ten aanzien van de
Koerdische minderheid en de
toekomst van het gedeelde ei
land Cyprus.
Een week geleden liet Ecevit
vex-stek gaan bij een belangrijke
bijeenkomst van de Raad voor
Nationale Veiligheid, waarin
topgeneraals en politici cruciale
zaken bespreken. Ecevit leidt in
Turkije een coalitie van drie
partijen, inclusief zijn eigen
Pai'tij van Democratisch Links
(LDP). De premier werd half
mei in het ziekenhuis opgeno
men met een ontstoken ader in
zijn linkerbeen. Kort daarna
maakten artsen bekend dat
Ecevit lijdt aan de ziekte van
Parkinson. Bovendien heeft hij
kox*tgeleden een wervel gebro
ken en last van zijn ingewanden.
Vorige week maandag mocht hi]
het ziekenhuis verlaten en gis-
tex'en zou de premier voor het
eex*st in een week tijd in het
openbaar verschijnen. Ecevit
zou met de leiders van de Tux*kse
politieke pai-tijen in het paleis
van president Sezer overleg
voex*en over de gewenste toetre
ding tot de Europese Unie.
(giller
Na de afmelding van Ecevit be
sloot ook de centrumrechtse op
positieleidster Tansu filler ver-
stek te laten gaan. Ze klaagde
dat Turkije kampt met een
'machtsvacuüm' en dat het
daax*om geen zin had ovexieg te
voeren over de Turkse toetre
ding tot de Europese Unie. „Als
de px'emier er niet is, is er ook
geen regering", zei (giller voor
de Turkse televisie.
(giller wees ex*op dat Tui'kije zich
geen machtsvacuüm kan ver
oorloven, omdat dan tal van za
ken blijven liggen. Een stabiele
i*egering is essentieel. Niet al
leen in verband met het streven
van Ankax-a lid te worden van de
EU. Het land verkeex*t in een
economische crisis en heeft mil-
jardensteun van het Internatio
naal Monetair Fonds (IMF) no
dig.
Sommige politici denken dat vi
ce-premier Husamettin Ozkan
de zaken moet waarnemen, al
was het maar om snel de IMF-le-
ning van 16 miljard dollar naar
binnen te loodsen.
Maar de kans dat de huidige co
alitie een eventueel aftreden
van Ecevit overleeft lijkt niet
groot. ANP/AFP