Mensen zijn kleurrijk in de Andes
J®3
Machu Picchu
blijft mysterie
uwt
mmm
W3
Informatie
Valle Sagrado
tfejgn
ra i. -.*!»©,
n TV-'-,- -
Verloren stad der Inca's
Tarieven
Zweden
Hulp
Emsland
Scheef
zaterdag 8 juni 2002
Een bezoek aan de Inca
cultuur in de Andes
wordt niet alleen bepaald
door de imposante bouw
werken die het indianenvolk
nagelaten heeft. Ook de
mensen die in het 'heilige
dal' leven en werken maken
indruk. 'Plaatjes van men
sen', letterlijk en figuurlijk
en in elk geval kleurrijk.
Varkens die vredig aange
lijnd hun kostje bij elkaar
scharrelen aan de kant van de
weg. De foto is net op tijd: daar
komen de kinderen uit de straat
al aanstormen om te poseren.
De meest aandoenlijke tafereel
tjes komen voorbij op deze bus
tocht vanuit Cuzco door het
'valle sagrado': het heilige dal
van de Inca's. Het aanzien van
de Inca-streek wordt vooral be
paald door mensen. Bezig op
hun akkertjes, bezig met koeien,
ezels, varkens, schapen, alle
maal langs de weg als ontmoe
tingsplaats, mannen met bak
fietsen vol maïs, vrouwen met
de was op de bleek. Of gewoon
sjouwend met groenten van of
naar de markt in hun typische
felgekleurde gewaden met het
onafscheidelijke hoedje.
,,De vrouwen zijn sterk hier",
meldt gids Antonio geruststel
lend. De vrouwen verkopen hun
waar op de markt, omdat zij
thuis de financiën beheren.
Dat de Inca's echte meesters wa
ren in bouwen, is al op de eerste
dag duidelijk. Zo gebruikten ze
vaak rotspartijen als natuurlij
ke fundamenten voor hun ge
bouwen en mede daardoor
bouwden ze aardbeving-be
stendig. Cuzco is twee keerver-
woest door een aardbeving: in
1650 en 1950. De Inca-gebou
wen bleven allemaal ongedeerd.
In 1950 viel zelfs de Spaanse be
pleistering van oude Inca-mu
ren die verder in zijn geheel
overeind bleven! Kijk, zoiets
vertelt een gids 'met honderd
procent Inca-hart' graag.
Het dal van de Urubamba tus
sen de stadjes Pisac en Ollan-
taytambo werd heilig genoemd
De dagelijkse markt in Pisac.
uit landbouwoogpunt. Het mi
croklimaat voorziet hier in
zacht en heel vruchtbaar weer
op zeer vruchtbare grond. Het
beste deel van het immense In
carijk. Hier groeit de beste maïs
van de wereld. Hoger op de ber
gen (tot minstens 4500 meter
hoogte is de grond vruchtbaar
en de berg bewoond) worden
aardappels, bonen, soja en gra
nen verbouwd.
Dit alles en nog veel meer wordt
te koop aangeboden op de
marktjes, schilderachtige bij
eenkomsten, zoals in Pisac en
Chinchero. Daar stopt de bus
natuurlijk, want toeristen bren
gen geld in het laatje. Elke keer
weer wordt de bus belegerd door
mannen, vrouwen en kinderen
die allerhande eten, drinken en
souvenirs aan de man willen
brengen.
Dus koop jein Chinchero, al had
je je heilig voorgenomen nu echt
niéts meer te kopen, van een
meisje toch nog maar een moe
der-poppetje. Niet voor de ge
vraagde acht sol, maar ook niet
voor de geboden vier sol: „Ami
go, ik heb nog niets verkocht
foto's Wim van Exel
vandaag, echt waar." Zomaar
weglopen kun je niet over je hart
verkrijgen, ook al jokt ze. Vijf
sol dus. Thuis vragen ze veront
waardigd waarom je er niet
meer gekocht hebt.
Wim van Exel
Machu Picchu, de verlo
ren stad van de Inca's in
het Andesgebergte in Peru.
Je kunt er niet 'zomaar even'
heen, naar deze mysterieuze
plek, maar als je er eenmaal
bent, is het alle moeite waard
geweest. Het is niet voor
niets een van de belangrijk
ste trekpleisters van Zuid-
Amerika.
Het beeld staat op je netvlies
gegrift, want het is bekend,
bijna vertrouwd terwijl het toch
zo ver weg is. Hoe vaak heb je
niet de prachtige foto's van de
met ruïnes overdekte bergtop
gezien. Hoe geboeid heb je niet
steeds gekeken naar fantasti
sche documentaii'es die op tele
visie voorbijkwamen. En ge
dacht 'als ik daar nou eens
mocht rondlopen'. Dat móet
haast wel tegenvallen als je er
echt bent.
Niet dus. Machu Picchu, de
'Verloren Stad', is echt overwel
digend. De ondoordringbare
bossen en de smalle terrassen
voor landbouw op de steile hel
lingen, de hoge Andes-toppen
aan alle kanten, de woest kol
kende Urubamba-rivier in de
diepte: de omgeving moet je
even op je laten inwerken. Maar
niet te lang, bezweert gids Han
nibal de Lama. De ruïnestad
zelf kun je niet eens helemaal
bekijken in de drie tot vier uur
tijd die de doorsnee toeristen-
groep heeft, dus niet te lang stil
staan.
De toegangspoort tot Machu
Picchu ligt exact op de rechte
lijn tussen de twee toppen van
nabije bergen, wijst Hannibal.
Dat is niet toevallig, want voor
de Inca's waren bergen heilig.
Verderop in de stad staat tegen
de stadsmuur een grote steen.
Die heeft, zoals wij door de
laaghangende wolken niét kun
nen zien, exact de vorm van een
verderop gelegen heilige berg.
Vele jaren werk voor vaklui.
Het ene feit is nog wonderlijker
dan het andere; het ene bouw
werk heeft een nog wonderlij
ker verhaal dan het andere.
Lang niet alles is te bevatten. En
wie zegt dat al die mooie verha
len van Hannibal en zijn colle
ga's helemaal waar zijn? En
moet dat eigenlijk wel: Machu
Picchu moetje gewoon onder
gaan. Mooi vertelde mysteries
en legenden horen daarbij
De Inca-stad, die uit de gouden
Inca-tijd na 1430 stamt en am
per een eeuw is bewoond ge
weest, hangt van mysteries aan
elkaar. En zoveel geleerden zo
veel verklaringen, lijkt het wel.
Waarom de stad zo hoog op een
top ligt, is wel duidelijk, zegt
Hannibal: de Inca's wilden niets
van hun kostbare landbouw
grond in het dal kwijt. Maar
over het aantal inwoners ver
schillen de meningen: uitgaan
de van theorieën over de
opbrengst van de landbouwter-
rassen leefden er 300 tot 600
mensen. Volgens anderen, die
zich baseren op tellingen van
aantallen huizen en vertrekken,
konden er ruim duizend mensen
wonen.
Vrouwen
Opgravingen hebben voorna
melijk vrouwelijke skeletten
opgeleverd en volgens sommi
gen was Machu Picchu daarom
een stad voor vrouwen. Volgens
weer anderen is dat heel logisch,
want de mannen waren alle
maal al lang gesneuveld. De In
ca's hadden geen geschreven
taal. Veel van hun cultuur, en
zeker ook van Machu Picchu,
zal daarom altijd mysterieus
blijven. Het is cle bruut neerge
sabelde indianen gegund.
Machu Picchu is als Inca-res
tant vooral belangrijk omdat
het in zijn geheel intact is geble
ven, alleen maar omdat de
Spanjaarden na de verovering
van Inca-hoofdstad Cuzco in
1533 nooit weet gehad hebben
van deze plek. Overwoekerd
door het regenwoud werd Ma
chu Picchu pas in 1911 ontdekt
door de Amerikaanse professor
Bingham.
Machu Picchu, wat in de Inca-
taal staat voor 'oude berg', moet
vrij snel gebouwd zijn: de hui
zen bestaan uit gewone brokken
steen die onbewerkt gestapeld
en als afwerking gepleisterd
werden. Alleen de tempels ken
nen de feilloze Inca-bouw van
gepolijste stenen die via ribben
bijna naadloos in elkaar ge
schoven zijn. Rond Cuzco zijn
veel imposantere Inca-bouw
werken te zien, zoals de enorme
vesting Sacsayhuaman, waarin
glad gepolijste stenen verwerkt
zijn waarvan de zwaarste in de
onderste ring naar schatting
128 ton weegt. Alleen met open
Peru ligt op vijftien uur vliegen van Nederland. De KLM vliegt
dagelijks naar Lima, met een tussenstop op Aruba. Goedkopere
mogelijkheden zijn er ook, bijvoorbeeld bij Iberia. Een visum is niet
nodig, wel diverse inentingen (gele koorts, geelzucht en tetanus).
Binnenlands vliegverkeer is goed ontwikkeld, met name via Aero
Continente.
De Andes kent alleen een nat en een droog seizoen: januari tot en
met maart is er veel regen, maar het is er dan wel heel groen. In onze
zomer is het er dor en bruin. Door de hoogte is het er nooit extreem
warm. Houd 's zomers rekening met de hoogte en ijle lucht, die veel
sneller moe maakt. Een paar dagen acclimatiseren wordt aanbevo
len, ook met het oog op hoogteziekte.
Machu Picchu is een belangrijke toeristische trekpleister en dus
duur, zeker bij de huidige dure Amerikaanse dollar. Een georgani
seerd dagje Machu Picchu (trein, kaartje, bus) kost ongeveer 100
dollar.
De beste maanden voor een bezoek aan Machu Picchu zijn april/mei
en september/oktober: droog, zonnig met strak blauwe lucht en niet
te druk. Tussen Cuzco en Machu Picchu loopt het oude Inca-pad
(hetlnca-trail), over passen van ver boven 4000 meter. Gebruikma
ken van het pad (afhankelijk van de gekozen afstand drie tot zeven
overnachtingen en het mag nooit als eenling) kost 50 dollar.
De Jong Intra Vakanties (tel. 0180-457777) is een van de touropera
tors die Peru in het programma heeft. Cuzco telt talloze reisbureaus
en touroperators, die allerlei excursies hebben. Een van de grootste,
met prima Engelse service, is Coltur.
A lil#:::,
s-W A >V.", si-*""
•-AA
SI,., fö -
A A-A
- - - -ai T -
- •at
-TfyA-vAr:Ax/x-:
s&u xfA:"
V/,-/
- ..-1
Een overzicht van Machu Picchu.
mond kun je hier rondkijken. En
dan schijnt het nog maar twin
tig procent te zijn van wat er
oorspronkelijk stond. De rest?
Gesloopt door de Spanjaarden,
om te gebruiken in Cuzco.
Alleen al de reis naar Machu
Picchu is een belevenis. De trein
van Peru Rail vanuit Cuzco naar
eindpunt Aguas Calientes, een
afstand van 110 kilometer,
loopt over een extra smal spoor
omdat dan scherpere bochten te
maken zijn. Dap nog was het no-
dig een aantal haarspeldboch
ten aan te leggen. Maar die kan
ook deze trein niet maken en dat
resulteert in een soort zigzag-
rit. Op een aantal punten bij
Cuzco stopt de trein, stapt de
machinist uit om de wissel om te
zetten en vervolgens in de ande
re richting verder naar beneden
te rijden, achteruit bij wijze van
spreken. Bij de volgende wissel
gaat het weer in de oorspronke
lijke richting: vooruit. Wonder
lijk.
Een kleine vier uur doet de trein,
mede door het hoogteverschil
van zo'n anderhalve kilometer
tussen Cuzco (3326 meter) en
Aguas Calientes, over de tocht
langs de rivier JJrubamba, door
tunneltjes, dorpjes en landerij
en. Vanuit Aguas Calientes in
het dal slingeren busjes in een
lange rit de berg op naar Machu
Picchu (2360 meter), 's Middags
rond drie uur vertrekken de trei
nen weer naar CuzcoWant Peru
ligt in de tropen en onverbidde
lijk wordt het er rond kwart over
zes in korte tijd pikdonker. En
dan krijg je ook van het mooiste
landschap niets mee.
Wim van Exel
Frankrijk is onder Nederlan
ders nog altijd de populair
ste vakantiebestemming. Om
beter over actuele situaties te
informeren, heeft de ANWB een
speciale informatielijn ge
opend. Wie 24 uur per dag, ze
ven dagen per week, het aller
laatste nieuws wil weten over
het weer in Frankrijk, de ver
keerssituatie en andere belang
rijke actualiteiten, zoals de
Tour de France, kan bellen naar
0892-233838.
Het gaat om een proef die tot en
met 15 september loopt. Een
geprek naar het informatie
nummer, dat vanaf elke tele
fooncel in Frankrijk maar ook
via het mobieltje is te bereiken,
kost 34 eurocent per minuut.
British Airways heeft als eni
ge grote Europese lucht
vaartmaatschappij het vereiste
minimumverblijf in Engeland
laten vervallen op vluchten
vanaf Schiphol naar Londen
Heathrow, Londen Gatwick en
Manchester. Dat betekent dat
een dagretour, een midweek- of
weekendvlucht eenvoudiger te
boeken is en tegen lagere tarie
ven. Vanaf 70 euro kun je nu al
op en neer naar Londen en voor
90 euro naar Manchester. Dat is
ook meegenomen voor voetbal
liefhebbers die op een doorde
weekse avond eens een voetbal
wedstrijd van Manchester
United willen bijwonen en de
volgende dag terugvliegen. Hun
retourtje kost dan 90 euro in
plaats van 661 euro voorheen.
Vluchten kunnen worden ge
boekt via de vernieuwde websi
te www.britishairways.nl
Wonen op de boerderij is de
letterlijke vertaling van de
nieuwe brochure 'Bo pa lant-
gard'. Daarin staan honderden
logeeradressen op het platte
land in Zweden, speciaal be
doeld voor rondreizende toeris
ten. De brochure kan worden
aangevraagd via internet:
www.bopalantgard.org.
Schiphol Nederland BV en
KLM Arbo Services BV heb
ben gezamenlijk een nieuwe or
ganisatie opgericht. Het zoge
heten Airport Medical Services
gaat zorgen voor spoedeisende
medische hulp aan passagiers,
voor reizigersadvisering, vacci
naties en ambulancezorg voor
reizigers, bemanningen, werk
nemers, bezoekers en pex-soneel
van de op de luchthaven geves
tigde bedrijven. Ook zal het be
drijf een essentiële rol spelen in
de alarmregeling van Schiphol.
De onderneming telt 80 werk-
Het Emsland, het stukje
Duitsland over de grens bij
Overijssel, Drenthe en Gronin
gen, is een nog niet zo drukbe
zochte toeristische bestem
ming. Met nog volop rust,
natuur en gezellige historische
stadjes. Je kunt het Emsland
ook te voet of per fiets bekijken
en daarvoor is een aantal arran
gementen ontwikkeld, varië
rend van een zesdaagse molen
tocht per rijwiel voor 199 euro
tot een tiendaagse wandeltocht
door rivier-, heide- en bosland
schap voor 349 euro. Maar je
kunt in het Emsland ook een
driedaagse stoomcursus zweef
vliegen voor 189 euro volgen.
Een brochure waarin de arran
gementen vermeld staan, is te
krijgen bij Emsland Touristik in
Meppen, tel. 00-49.5931442266,
meer informatie op de website
www.emsland-touristik.de
Het bekendste stukje scheef
ter wereld, jawel: de toren
van Pisa, zal binnenkort ook 's
avonds open zijn. Voor die gele
genheden wordt de toren van -
scheve - top tot teen verlicht. De
bezoekers die helemaal naar bo
ven zijn geklommen, zullen on
getwijfeld van een prachtig uit
zicht kunnen genieten over de
Piazza del Duomo met zijn mo
numenten en de rest van de stad.
Er is een avondopening op 11 ju
ni, op 16 juni maar met name
ook van 19 juli tot en met 31 au
gustus, op iedere vrijdag- en za
terdagavond. De toegangsprijs
blijft 15 euro per persoon.
Meer informatie op website
VAvw.duomo.pisa.it
