Hier zingt en schreeuwt het land
W1
Zitten
Paarden
Oase
Hiswa
zaterdag 8 juni 2002
Zitten aan zee. In Hoek van
Holland is het de naam van
een tijdelijke kunstroute, die
woensdag wordt geopend. De
route bestaat uit zitobjecten
(vandaar de naam) van kunste
naars en vormgevers, en uit fo
towerk.
De zitobjecten, waarvan som
mige er nogal buitenissig uit
zien, zullen zo geplaatst worden
dat elk 'zitwerk' zich richt op
een van de specifieke uitzichten
in de Zuidhollandse badplaats,
zoals zee, rivier, duinen en indu
strie. De route start bij het Vis-
paleis en gaat langs de Koningin
Emma Boulevard via de Pier
naar het Noordzeestrand.
Routebeschrijvingen zijn te
krijgen bij het Expo-Info Pavil
joen op de Koningin Emma
Boulevard en bij het toeristische
informatiepunt De Lachende
Zeerover in het centrum van
Hoek van Holland.
Meer info: tel. 0174 - 31 00 80 of
www.hoekvanholland.nl/vvv
T 7eel waterwegen in Fries-
V land, Drenthe en Overjissel
hebben een verleden dat voor
een groot deel verbonden is met
de winning van turf. Nu dat
voorbij is, zijn de vaarwegen
rustig en worden ze omkaderd
door natuurgebieden en vrien
delijke dorpjes. Het NNBT, het
Noord Nederlands Bureau voor
Toerisme, heeft twee speciale
Turfroute-arrangementen sa
mengesteld, waarbij je kunt
fietsen of varen in een sloep. Het
vaararrangement telt vijf dagen
en begint bij hotel Tjaarda in
Oranjewoud bij Heerenveen.
Met de boot vaar je onder meer
langs Ossenzijl, Giethoorn en
door het prachtige nationaal
park De Weerribben. Overnacht
wordt in Ossenzijl en Zwart
sluis.
De fietstocht begint en eindigt
ook bij Tjaarda. Deze route leidt
langs de turf kanalen, langs Ol-
deberkoop, de nationale parken
het Drents-Friese Wold en de
Weerribben. De fietsers over
nachten onderweg in Appel
scha, Dwingeloo en Zwartsluis.
Meer info bij het NNBT: tel.
0900-9222.
De Haagsche Paardendagen
zijn aan hun 27ste editie
toe. Vandaag en morgen kunnen
weer veel bezoekers op het Lan
ge Voorhout in Den Haag ver
wacht worden. Er zijn paarden-
shows en -demonstraties van de
Koninklijke Stallen, Shetlan
ders, een vierspan, dressuur van
Christa Laarakkers en er is een
humoristische springshow en
een slipj acht met een grote meu
te honden.
Hoogtepunt moet het optreden
worden van de bereden politie
van Barcelona, met fraaie An-
dalusische paarden. Het evene
ment begint zaterdag om 13.30
uur.
Meer informatie op website
www.haagschepaardenda-
gen.nl
Op recreatiepark Linnaeus-
hof in Bennebroek is een
nieuwe attractie geopend: de
Oase, een spectaculaire water
speeltuin in Oosterse sferen. De
Oase is acht meter hoog en be
staat uit glijbuizen, sproeiers en
waterpistolen waarmee per uur
500 kubieke meter water wordt
rondgepompt. Linnaeushof, dat
zegt de grootste speeltuin van
Europa te zijn met 350 speeltoe
stellen en attracties als kabel
banen, trampolines, waterfiet
sen en dergelijke, trekt jaarlijks
zo'n 300.000 bezoekers.
Het adres is Rijksstraatweg 4 in
Bennebroek, meer info op web
site www.linnaeushof.nl
De volgende Hiswa wordt
van 3 tot en met 8 septem
ber gehouden, maar nu is al be
kend dat niet minder dan 400
luxe zeil- en motorjachten en
sloepen met een minimale leng
te van zeven meter af zullen me
ren aan de steigers van Seaport
Marina IJmuiden.
Met zo'n aanbod is de Hiswa uit
gegroeid tot een van de grootste
bootshows in Europa in het luxe
segment. Nieuw dit jaar is dat
bezoekers de mogelijkheid krij
gen zich op te geven voor een ra
ce tussen snelle wedstrijdljach-
ten. Meer informatie over de
beurs is te vinden op website
www.hiswa.nl
hagen dat dan door je lijf trekt.
„Wil je wel geloven dat ik hele
maal chagrijnig kan worden als
er geen wind staat?"
Hij heeft minstens een 'kleine
vier' nodig, de museummolen
bij Schermerhorn. Maar bij
windkracht vijf, zes is-ie op zijn
best. Dan slaat de achtkante
binnenkruier per minuut vertelt
de molenaar trots - vijftigdui
zend liter water de ringvaart in.
'Per minuut?' is de onverander
lijke reactie van de bezoekers, 'u
bedoelt zeker per uur?' 'Nee, per
minuut' luidt het antwoord dat
later nog eens wordt geïllus
treerd door een blik op de impo
nerende vijzel vol omhoog kol
kend water. Een Nederlandse
Niagara. Maar dan omgekeerd.
De museummolen is er één van
een drietal, kadastraal bekend
onder deletters C, D en E. Ze be
hoorden tot de 52 molens die de
Schermeervan 1632 tot 1635
leeg pompten en waarvan er nu
nog slechts elf resteren. Wie
over de N243 van Alkmaar naar
Hoorn rijdt, kan ze niet missen.
En zou bijna over het hoofd
zien, dat schuin achter de mo
lens ook nog eens Hollands ei
gen wilde westen ligt: het ruig
ste deel van de Eilandspolder. Je
kunt erin een uurtje of drie, vier
om heen lopenmaar het is ook
mogelijk hem varend te verken
nen. Met de fluisterboot van
Staatsbosbeheer bijvoorbeeld.
.Stille schoonheid verveelt na
verloop van tijd. Maar hier zingt
en schreeuwt het land. Kwaken
kikkers, lokken kieviten een
bruine kiekendief scheldend
van hun nest vandaan, roept een
In de molenkap zit een
piepklein venster. Maar
wat een geweldig groots uit
zicht. De sponning als lijst
van een Hollandse Meester.
Bovenin, onder de hoge
lucht, worden blinkend wit
te wolken opgejut door een
stoere westenwind; beneden
vloeien groen en blauw als in
een aquarel in elkaar over.
Verderop, achter de noorde
lijke horizon moet de verste
delijkte Heerhugowaard lig
gen. Maar daar zie je niets
van.
Wel staan daar - tussen Ur-
sem en Oterleek nog veel
meer molens en verder naar
links, in het westen blinkt de
duinrand bij Egmond. Als de
blik zich dan vervolgens door
een ander raam via de wenken
de torens van Driehuizen,
Grootschermer en De Rijp naar
het oosten keert, lonkt daar de
Beemster. Holland zoals je het
nergens anders ziet.
De molenaar was al vroeg op
vanochtend. Wieken op de
wind, vanglos, draaien maar.
Het mooiste moment van de dag
ongetwijfeld. Eerst de gewijde
ochtendstilte, vervolgens het
langzaam op gang komen van de
wieken en tenslotte het ge
kraak, geknars en gebonk van
alles wat er in een molen kan
kraken, knarsen en bonken. Dat
onbehouwen gevoel van welbe-
Op de zondagen 9,16,23 en 30 juni alsmede op die van 7 en 14 juli
is de museummolen uitvalbasis voor een excursie (met gids) die
de deelnemers vanaf 10.30 uur niet alleen per fluisterboot door de
Eilandspolder voert, maar waarbij ook een bezoek wordt gebracht
aan de Grote Kerk in Schermerhorn, Het Kleinste Huisje in hetzelf
de dorp en uiteraard de museummolen. Prijs per deelnemer (inclu
sief lunchpakket): 22 euro. Voor meer informatie en reserveringen:
Museummolen, telefoon 072 - 502 15 19.
Overigens worden op gezette tijden en speciaal verzoek ook rond
vaarten georganiseerd vanaf de steiger van Het Kleinste Huisje, aan
het Zuidje 11, Schermerhorn - telefoon 072 - 502 11 81 of 072 - 515
99 09 - alsmede door het Noordhollands Landschap 0251- 65 96 96
en Staatsbosbeheer 0299 - 67 35 71. Wie liever zelf (per roeiboot
of kano) het gebied intrekt, kan onder meer terecht bij café-restau
rant De Vriendschap in Driehuizen 0229 - 67 20 25 en café-restau
rant De Jonge Ruiter aan het Noordeinde bij Grootschermer 0299 -
67 14 00.
Een schuit schuift lui door het wuivende riet.
grutto zijn naam. De schuit
schuift lui door het wuivende
riet; de gids geeft uitleg. Vertelt
over het langs de sloten aan
groeiend trilveen waarop zeld
zame varens groeien en
orchideeën. Ziet vanuit zijn
ooghoeken een tureluur. Haalt
Jan Adriaansz Leeghwater nog
eens voor het voetlicht, het 'Ge
nie van De Rijp'. En onthult tot
verbazing van de passagiers dat
ze hier - twee meter onder NAP
- over een voormalig eiland va
ren, het Schermereiland.
Oeroud land. Onvermurwbaar.
Water, riet, bosjes en hier en
daar een sierlijk dorp. De Rijp
steelt de show. Met zijn nog door
Leeghwater ontworpen Raad
huis, de Dambrug en de Buurt
jes natuurlijk. Vloedlijn van de
17e en 18e eeuw. Ook terug te
vinden in Schermerhorn. Waar
de glas-in-lood ramen van de
Grote Kerk getuigen van een
glorieus verleden. Waar het
Kleinste Huisje het verval daar
na symboliseert. En waar de
brug naast het witte Rechthuys
de poort vormt tot de kleine Mij-
zenpolder. Die is stil, zuiver en
bijna geheel onbebouwd. He
laas ligt de weg niet meer óp de
dijk zoals vroeger maar inde ok
sel daarvan. Slechts bij de
buurtschap Oostmijzen volgt
het smalle asfalt voor heel even
het oude trac. En zie je aan de
overzij de van het water de krui
nen van de donkergroene Beem
ster. Daarom: ook in de Mijzen-
polder zou j e eigenlij k het water
op moeten. Liefst per kano. Om
dat je dan kunt doordringen tot
in de kleinste slootjes. Vanuit
Schermerhorn eerst naar
't Kerft en via de Gouw naar de
Leet. Terug uiteindelijk over de
Schermer Ringvaart. Als de
avond valt en de zon het water
verandert in trillend cellofaan.
Bij de bocht naar het Zwet valt
nog net te zien hoe de wieken
van de museummolen worden
stilgezet. De wind is weggeval
len. Maar zal de molenaar daar
chagrijnig van zijn? Onmoge
lijk! Alles ademt schoonheid in
het 'Holland van Toen'.
Rob van den Dobbelsteen
Het Kleinste Huisje in Schermerhorn ligt op tien minuten lopen van de museummolen.
foto's Hans van Weel
Molenaar Aart Drost voor zijn museummolen in Schermerhorn.