Korte ontmoeting op hoog niveau
Het uiterlijkchaos en orde
PZC
Belgen niet
betrokken bij
overleg over
ballonvaart
kunst cultuur
Bethlehem
Floriade
Hek
Korenfestival
Blauwe Vlag
14
lezers schrijven
Vleeshal
trekt meer
aandacht
s $t00b
Speciaal parcours voor
terreinwagens op strand
Onderzoek FNV
door Emile Calon
GOES - LTO Nederland, de af
deling ballonvaart van de Ko
ninklijke Nederlandse Vereni
ging voor de Luchtvaart en de
Professionele Ballonvaarders
Nederland (PBN) werken aan
een gedragscode voor boeren en
ballonvaarders bij landingen op
grond van boeren.
Het aantal vluchten met hete-
luchtballonnen is de afgelopen
jaren spectaculair gestegen en
boeren hebben hier steeds meer
last van. Volgens een woord
voerder van LTO Nederland, de
organisatie van agrariërs, zijn
duidelijker afspraken noodza
kelijk. De Vlaamse zusterorga
nisatie van PBN, Pro Ballon, is
niet bij de gesprekken betrok
ken. Belgische ballonvaarders
veroorzaken echter nogal wat
overlast in Zeeuws-Vlaande-
ren, weet K. Jille van de ZLTO in
Goes.
Secretaris L. Leemans van de
PBN belooft dat zijn organisatie
na ondertekening de afspraken
zal doorgeven aan Pro Ballon.
Hij hoopt en verwacht dat zijn
Vlaamse collega's die zullen eer
biedigen. Volgens hem wordt nu
na een landing ook al schade
vergoed. Jille voert echter aan
dat hij vooral uit het Zeeuws-
Vlaamse regelmatig klachten
krijgt over ballonvaarders die
na hun landing spoorloos ver
dwijnen zonder dat ze een ver
goeding betalen voor de aange
richte schade.
Wettelijk is vastgelegd dat bal
lonnen niet binnen de bebouw
de kom, niet op de openbare weg
en niet in natuurgebieden mo
gen landen. Op landbouwgrond
mag dat wel. Maar dat moet wel
in goed overleg gaan, zegt de
woordvoerder van LTO. Boeren
hebben last van beschadigde
gewassen, koeien die op hol
slaan en beschadigd of open
staand hekwerk. De Koninklij
ke Nederlandse Vereniging voor
de Luchtvaart verwacht dat de
gedragscode begin juni klaar is.
Ballonvaarders veroorzaken
volgens Jille weinig overlast op
Walcheren, de Bevelanden,
Tholen en Schouwen-Duive-
land. Vanwege het vele water
wordt daar weinig gevlogen.
door Ernst Jan Rozendaal
MIDDELBURG - De architec
tuur van de Middelburgse
Vleeshal is zo uitdagend, dat
veel kunstenaars die daar expo
seren zich geroepen voelen met
hun werk de ruimte in een nieuw
perspectief te zetten. Dat doet
ook de Rotterdamse kunstenaar
Hendrik-Jan Hunneman (1970),
letterlijk zelfs. Hij heeft een
enorme trap gebouwd die het
mogelijk maakt de Vleeshal te
bekijken vanuit gezichtspunten
die normaal gesproken ontoe
gankelijk zijn.
Hunnemans expositie Kiss
Go, die deze week is begonnen,
is de derde in een reeks van pre
sentaties waarin de relatie tus
sen beeldende kunst en archi
tectuur wordt onderzocht.
Eerder lieten Krijn de Koning
en Ana Maria Tavares bezoe
kers een parcours lopen dat hen
in staat stelde de ruimte - en hun
ingrepen daarin - fysiek te erva
ren. Ook Hunneman zet de kij
ker aan zich door de Vleeshal te
bewegen. „Ik ben daar nog
steeds een beetje huiverig voor,
dat je het publiek uitnodigt of
dwingt zich te bewegen. Dat je
met de toeschouwer speelt. Toch
zie ik dat die neiging in mijn
werk sterker wordt. Ik wil ze
iets laten doen, door bepaalde
dingen niet te laten zien."
Wie nu de Vleeshal betreedt, ziet
links en rechts lange (23 meter)
en hoge (5 meter) gele wanden.
Die ontnemen het zicht op de
nissen in de zijmuren en maken
de Vleeshal smaller en langer.
Achter de wanden bevinden
zich brede trappen. De toegang
daartoe bevindt zich achterin
de Vleeshal. De toeschouwer
kan kiezen of hij de trap links of
die rechts oploopt. Beide leiden
naar een balkon dat zich boven
de ingang bevindt. Dat biedt een
ongekend overzicht over de
Vleeshal. Niet alleen kan de ho
ge ruimte van boven worden
aanschouwd, ook het monu
mentale plafond met zijn orna
menten is ineens dichtbij. En de
hoge ramen die uitzicht bieden
op de Markt voor het Stadhuis
z jn berei kbaar geworden
Puzzeltje
„Ik wil niet iets maken wat iets
is", vertelt Hunneman. „Mijn
trap leidt nergens naartoe en
dat vind ik helemaal goed. Maar
al ga je nergens naartoe, je krijgt
wel heel veel, De trap is een mid
del om de ruimte fysiek en visu
eel te ervaren. Het is een instru
ment waarmee ik mensen laat
kijken en lopen. Halverwege de
trap kun je niet de Vleeshal in
kijken, je kunt alleen naar de
muur kijken, omdat de wand die
ik heb gebouwd te hoog is. Sta'je
boven, dan kijk je uit over de
hal, maar je mist de ramen en de
luiken die je anders in de Vlees
hal ziet. Het overzicht is weg,
maar wie zich wil bewegen,
heeft de mogelijkheid details te
zien die anders niet bereikbaar
zijn. In je hoofd kun je de ruimte
dus als een gedetailleerd puz
zeltje in elkaar zetten."
Trappen fascineren Hunneman.
Hij noemt ze de aders van een
gebouw. „Als ze verstopt raken,
loopt het niet meer." De ruimte
die mensen hebben om elkaar op
trappen te passeren, is dus van
belang. Daarnaar verwijst ook
de titel Kiss Go. 'Kiss' staat
voor het moment van de ont
moeting, 'go' voor het doorlo
pen. „Ik hoop dat dat korte
ontmoeten op deze trap in de
Vleeshal ook gaat gebeuren. Dat
zijn van die onhandige momen
ten. Zeg ik iemand gedag, of zeg
ik toch maar niks en loop ik
door? Zelf vind ik dat altijd een
wat moeilijke situatie. Ik hoop
dat zulke momenten zich hier
ook gaan voordoen. Dat de ten
toonstelling tijdelijk is, maakt
de titel ook wel toepasselijk. Ik
maak site specific werk, als de
expositie is afgelopen, bestaat
het werk ook niet meer. Kiss
Go dus. Het is ook in die zin een
korte ontmoeting."
Expositie: Hendrik-Jan Hunne
man, Kiss Go, t/m 18 augustus
in De Vleeshal in Middelburg,
open di t/m zo van 13-17 uur.
Triomfantelijk zwaaiende man
nen prijkten afgelopen week op
voorpagina en beeldbuis. De
terroristen van de groep van
Ibrahim Abayat, die in de Ge
boortekerk wekenlang een
groep mensen gegijzeld hield,
mochten Europa in. Echter (hoe
kan het ook anders), Engeland,
Frankrijk en Duitsland bleken
achteraf wat minder gastvrij.
Wat ons wordt onthouden, is dat
Abayat deze stad al twee jaar
lang terroriseert, collaboreren
de moslims executeert, een be
jaarde invalide vermoordt,
christelijke bewoners en zaken
lui structui'eel pest. Nu komt het
Israëlische leger om de mensen
uit de kerk te bevrijden en de
misdadigers op te pakken. Tot
verbijstering wordt het leger tot
belegeraar/agressor gebombar
deerd. Zouden wij hier in Ne
derland een moordenaar die
niet snel gegrepen wordt, maar
de Mozes-en Aaronkerk in
vlucht, de dominee en enkele
kerkgangers gijzelt, zomaar
naar het buitenland laten ver
trekken? Ach misschien ook
wel, we gedogen veel. Deze stel
selmatige demonisering van Is
raël en de joden (Durban, Jenin,
enz.) kan zo langzamerhand
niemand meer ontgaan, tenzij
men zit te slapen. Frappant is
het dat de stuwende krachten
hierachter niet zo zeer van de
verwachte extreem-rechtse
kant komen. Nee, veeleer zijn
links, de moslims en de media
hier debet aan. Ik verwacht dat
ik dit na 15 mei gewoon als me
ning mag schrijven. Maar toch..
Zou een Israëlische vlag naast
mijn voordeur een even lang le
ven beschoren zijn, als de Pales
tijnse op het balkon van Gretta
Duisenberg?
E. Bolle
Damplein 12a
Middelburg
Weinig bezoekers voor Floriade,
aldus een bericht in de PZC.
Heeft u al eens naar de toe
gangsprijs gekeken? Per per
soon is dat 17 euro. Hoewel er
geen guldens meer in omloop
zijn, is het toch gemakkelijk
voor het kostenbesef om de prijs
terug te rekenen in guldens. Dat
is dan 37,50 per persoon. Rekent
u dan daar nog eens bij (bijvoor
beeld) een retour Vlissingen-
Haarlem, wat te eten en/of te
drinken. Is het dan verwonder
lijk dat er weinig bezoekers ko
men?
P.B. de Wijze
Middenhofsingel 49
Oost-Souburg
Mogen we de Israëlische minis
ter van Defensie Ben-Eliëzer
geloven, dan is de Westelijke
Jordaanoever over een half jaar
omsingeld met een elektronisch
bewaakt hek. Bij het lezen van
een dergelijk bericht (PZC, 21
mei) overvalt me een diepe
treurnis. Opnieuw een muur. Is
dit nu dé oplossing om de ver
meende veiligheid van Israël te
garanderen? Nee, natuurlijk
niet. Met deze 'Westerbork-ach-
tige' oplossing zaait Israël juist
nog meer wanhoop, uitzicht
loosheid, woede en haat in
Palestijnse harten en haalt ze
zichzelf nog meer zogenaamde
kamikaze-acties op de hals. Ik
kijk er niet meer van op dat be
paalde Palestijnen het jarenlan
ge juk van apartheid, door jood
se Israëliërs opgelegd, met
geweld van zich af proberen te
gooien. Schijnbaar zien ze geen
andere uitweg meer. Wie zou er
niet gek worden van onderdruk
king, vernedering en treiterij,
jaar in jaar uit, door een volk dat
meent het alleenrecht te hebben
in je land? Een stap naar een
werkelijke oplossing betekent
geen nieuwe muren bouwen,
maar bestaande muren afbre
ken! Het betekent onder meer
de Gazastrook en de Westelijke
SCHARENDIJKE - Terrein
auto's zijn op het mulle
strandzand in hun element.
Het is aan de bestuurders te
laten zien dat ook zij tegen
deze omstandigheden opge
wassen zijn.
Zondag 2 juni zet de Stich
ting Zeeland 4x4 voor de
tiende keer op het strand van
de Brouwersdam een uitda
gend parcours uit voor ter
reinwagens, maar zeker voor
hun bestuurders.
Jordaanoever 'ontsluiten', de
apartheid opheffen, praten over
en teruggeven van Palestijnse I
huizen en grond, die onrecht
matig ingenomen zijn. Het bete- I
kent liefde het laatste woord I
geven en niet angst, haat en heb
zucht. Maar zo'n stap vergt
moed en een eerlijk, vergevings
gezind hart. Blijkbaar is dat een
veel moeilijkere opgave dan het
bouwen van een 364 kilometer i
lang hek (ongeveer vergelijk
baar met de Nederlandse kust- I
lijn), dat circa 50 miljoen euro I
mag kosten?
K. Hollebrandse
Van Dishoeckstraat 63
Vlissingen
Een prachtig idee, die composi
tiewedstrijd in het kader van de
Maand van de Vrijheid (PZC, 22
mei). Vrijheid is een onbetaal
baar, helaas niet vanzelfspre
kend goed waar we uiterst zui
nig op moeten zijn en liederen
vormen een prachtig middel om
die boodschap uit te dragen.
Maar, wat ontzettend jammer
dat in het desbetreffende artikel
alleen melding wordt gemaakt
van en aandacht wordt besteed
aan de componisten van die lie
deren en dat de tekstschrijvers
niet aan bod komen. Een lied
kan geen lied zijn zonder tekst,
dat staat toch buiten kijf. Toe
gegeven: er zijn talrijke voor
beelden te vinden van vocale
werken die tot grote hoogte
konden stijgen dankzij de geni
ale toonzetting terwijl de tekst
het niveau van 'Boer daar ligt
een kip in 't water' nauwelijks
kon evenaren, maar dat ligt an
ders als het gaat om liederen
teksten die speciaal gecompo
neerd geschreven worden om
een bepaalde boodschap uit te
dragen. Hoe teleurstellend en
frustrerend, met name voor
tekstschrijvers zelf (ik zit dicht
bij het vuur, vandaar dit schrij
ven), om te ervaren dat ook bij
deze bijzondere compositie
wedstrijd de bijdrage van de
tekstschrijver dichter zo on
dergewaardeerd wordt. Sterker
nog, de bewoordingen in het
desbetreffende krantenartikel
doen voorkomen alsof zowel de
tekst als de muziek van de hand
van de componisten zou zijn. Ik
kan alleen maar hopen dat op de
officiële uitgave van de drie
gloednieuwe vrijheidsliederen
de naam van de dichter/tekst-
schrijver wél vermeld zal wor
den.
Wim van Lien
Dam 63f
Middelburg
De PZC vroeg me waarom ik dit
jaar niet in aanmerking ben ge
komen voor de uitreiking van de
Blauwe Vlag (PZC 23 mei).
Daarop heb ik in keurig Neder
lands verteld dat ik de organisa
tie niets vindt toevoegen aan het
kwaliteitsniveau van onze
jachthavens en stranden. Ik zie
het als een organisatie van men
sen die voor zichzelf een baan
scheppen. De manier waarop de
toekenning totstandkomt, is
zeer amateuristisch, terwijl er
op vragen door ondergetekende
aan de organisatie niet eens
wordt geantwoord. De organi
satie eigent zich een status toe
die hoger wordt naarmate ze
meer vlaggen kan uitreiken. Bo
vendien is het de verantwoorde
lijkheid van de ondernemer om
ervoor te zorgen dat zijn zaken
in orde zijn. In zijn ai'tikel ge
bruikt de PZC-verslaggever een
citaat ('Ik durf te zeggen dat ik
mijn reet met die Blauwe Vlag
afveeg') dat mogelijk van een
andere ondernemer, maar zeker
niet van mij afkomstig is. Ik wil
bij deze beklemtonen dat ik mi]
nooit bedien van een dergelijk
taalgebruik, dat overigens ook
de PZC niet behoort te publice
ren.
Guus Blankenburgh
Michiel de Ruijterhaven
Ruijterplein 1
Vlissingen
Vanaf tien uur 's ochtends is
het parcoui's aan de Noord- j
zeezijde van de dam, dat voor
toeschouwers via duinover-
gang vier te bereiken is, open
voor de coureurs.
Naast het vrijrijden houdt de j
stichting ook een speciale j
editie van de Zeeland 4x4
challenge. Hierbij wordt de
uitdaging in teams van drie
auto's aangegaan.
Het parcours op de Brou
wersdam gaat om zes uur 's
avonds weer dicht.
donderdag 30 mei 2002
Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor reacties op in de PZC versche
nen redactionele berichten, artikelen of commentaren. De reactietijd
beloopt uiterlijk 7 dagen. Plaatsing van bijdragen betekent niet dat de
redactie de meningen en stellingen van de inzenders onderschrijft.
Open brieven, oproepen, gedichten en anonieme inzendingen worden
niet geplaatst. Bijdragen mogen niet langer zijn dan 250 woorden. De re
dactie behoudt zich het recht voor inzendingen te bekorten. Over ge
weigerde brieven wordt niet gecorrespondeerd.
MIDDELBURG - De be
langstelling voor de acti
viteiten van de Vleeshal in
Middelburg neemt nog
steeds toe. Weliswaar is
het bezoekersaantal van
de Vleeshal en de Kabi
netten van de Vleeshal vo
rig jaar afgenomen ten
opzichte van 2000, maar
dat komt omdat gratis
tentoonstellingen nood
gedwongen zijn afge
schaft. Daar staat tegen
over dat de website van de
Vleeshal steeds beter
wordt bekeken.
In het topjaar 2000 be
zochten 13.168 mensen de
Vleeshal en de Kabinet
ten. Vorig jaar waren dat
er 11.268. Belangrijk ver
schil is dat in 2000 twee
tentoonstellingen in de
Vleeshal geheel of gedeel
telijk gratis waren te be
zoeken. Samen trokken
die bijna zesduizend be
zoekers. Van de acht ten
toonstellingen die vorig
jaar door de Stichting
Beeldende Kunst Middel-
burg (SBKM) werden ge
organiseerd, moest voor
die in de Vleeshal worden
betaald. Gratis openstel
ling zou tot gevolg hebben
gehad dat de SBKM geen
BTW terug zou kunnen
vragen, zelfs met terug
werkende kracht tot 1998.
Dat was dus geen optie,
maar beïnvloedde wel de
bezoekcijfers. Ten opzich
te van 1999 is het bezoek
toch nog met elf procent
gestegen.
Dat de belangstelling
voor de projecten van de
Vleeshal groeit, blijkt
vooral uit het bezoek aan
de website. Dat lag 43 pro
cent hoger dan in 2000
(33.417 tegenover 23.425).
Het lijkt erop dat de
Vleeshal steeds meer jon
geren aanspreekt. Om die
interesse aan te wakke-
ren, is besloten dit jaar
speciale lidmaatschaps
kaarten te verstrekken
aan jongeren onder de 25.
Voor 10 eurocent per kaart
krijgen ze gratis toegang
tot de Vleeshal. Zo is het
negatieve BTW-effect
omzeild en wordt inzicht
gekregen in het aantal
jongeren dat jaarlijks de
Vleeshal bezoekt.
Kunstenaar Hendrik-Jan Hunneman heeft een trap gebouwd die het mogelijk maakt de Vleeshal vanuit een heel andere hoek te bekijken.
foto Lex de Meester
nogal wat. Geen wonder dat de FNV
helderheid wil scheppen. Daarbij het
gaat om gekozen uiterlijkheden. Li
chaamskenmerken als flaporen, een
peervoimig dan wel Edammer kaas-
hoofd blijven uiteraard buiten be
schouwing in het onderzoek. Het is de
bedoeling te inventariseren welke
voorschriften bedrijven hanteren over
het uiterlijk van hun werknemers. In de
loop van juni opent de FNV daarvoor
enkele avonden een telefonische meld
lijn en op dit moment is er al een site
operationeel. Schriftelijk ï'eageren bij
de FNV in Amsterdam kan ook.
Codes
Het initiatief van de federatie valt op
principiële gronden toe te juichen,
maar het zou betreui'enswaardig zijn
als de uitkomst der inspanningen wordt
dat alles maar overal kan. Op de be
staande codes voor het uiterlijk valt
vanuit een zuiver democratisch stand
punt wel iets af te dingen, maar ze
waarborgen toch ook een zekere over
zichtelijkheid.
De autoverkoper is immers prettig her
kenbaar aan zijn combinatie in pastel
kleuren en soms de wat fellere tinten
(altijd binnengehangen, mijnheer; en
de top is er al af). De filiaalhouder van
de bank doet het goed in een blazer met
broek van afwijkende kleur. Trekt hij
driedelig grijs met krijtstreep aan, dan
heeft hij kapsones en wil te fanatiek ho
gerop. Wie denkt hij wel dat hij is! De
zacht-sectorale werker combineert het
colbert met spijkerbroek en hult de toi's
in T-shirt met daaroverheen een over
hemd. Als hij al een colbert hééft. Is hij
van gevordei'de leeftijd dan hangt zijn
midlifecrisis-paardenstaart over een
trui.
De hebberige manager met optierege
ling draagt een donker pak, wit over
hemd en een stropdas die thans nog
onopvallend is doch binnenkort een
brede, schuine streep heeft.
Het zou betreurenswaardig zijn als de
pogingen van de FNV om meer helder
heid te scheppen in wat wel en niet kan
tot gevolg Ixebben dat iedereen maar
gaat rondlopen in wat hem of haar zo
eens invalt. Een agent van politie met
een tulband op schaadt de sociale orde
en de lokettist op het postkantoor moet
de bivakmuts bewaren voor de dagen
dat hij ijsvrij krijgt.
Er is een tweede, gewichtige reden
waarom het jammer zou zijn als de FNV
kans ziet alle problemen rond het uiter
lijk werkelijk op te lossen. De samenle
ving zou de ruzies zo node missen.
door A.J. Snel
In veel gevallen zal er nauwelijks ver
schil van mening zijn: een tandarts
die getooid met een hanenkam en ge
huld in een ketelpak in de behandelka
mer aan de stoel verschijnt, die wekt
geen vertrouwen doch boezemt angst
in. Een notaris vol piercings en tattoos,
gestoken in een lederen broek met
staalbeslagdaar laat geen zinnig mens
zijn testament door opmaken. Een ad
vocaat met een sjako op het hoofd zal
zich overwegend moeten beperken tot
pro deo-zaken.
Wij houden van orde, overzicht en her
kenbaarheid. De man met de hanen
kam is op aarde om het straatbeeld op te
fleuren, de broek met ijzerwerk hoort
een kont te herbergen die op een stoer
motorzadel kleeft en de sjako siert een
operettezanger die op te hoge leeftijd
een jubelzang doet klinken over de lief
de. Zo moet het en als het anders gaat,
raken we in de war. En er ontstaan con
flicten.
Korte broek
De leiding van de posterijen heeft het
jarenlang ongewenst geacht dat de be
zorger in korte broek zijn ronde deed.
Binnen de wereld van het recht wordt
strijd geleverd over de vraag of de grif
fier een hoofddoekje mag dragen en een
bankemployé krijgt gelazer met het
management omdat zijn gouden oor
ringen de cliëntèle op heel verkeerde
gedachten kunnen brengen. De direc
tiesecretaresse die op warme dagen de
tanga uit haar lade vol lingerie vist,
zaait opwinding en verlegenheid als ze
in haar lapj e met veters ten kantore ver
schijnt en het lid van de mobiele een
heid dat een roze driehoek op de helm
heeft geplakt, trekt ongemeen veel aan-
Een tandartsassistente met een tatoeage in het oor en piercings komt bij patiënten
niet geruststellend over. foto Lex de Meester
dacht. Er zijn veel grensgevallen en op
gezette tijden worden daarover ruzies
gemaakt die het predikaat 'principieel'
krijgen. Ter vermijding van menings
verschillen over haardracht, kleding en
versierselen wenst de Federatie Neder
landse Vakbeweging (FNV) nu een
soort handleiding op te stellen. Maar
voor het zover is, moet er ondex'zoek
worden gedaan, zo heeft de federatie in
wijsheid besloten. Zij ontwikkelt, zo
meldt ze, al enkele jaren beleid dat te
maken heeft met de grondx-echten van
werknemers. De federatie: „Vrijheid
van meningsuiting is zo'n grondrecht."
En: „Een bepaalde haardracht of ma
nier van kleden kan eveneens als me
ningsuiting beschouwd wox-den. Regel
matig krijgt dé FNV signalen over
werknemers die problemen met hun
baas hebben over hun uiterlijk. Tegelij
kertijd constateert de vakcentrale dat
er weinig helderheid bestaat over x'egels
en voorschriften. Ook uitspraken van
de x-echterlijke macht bieden geen hou
vast. Integendeel, daar is eerder sprake
van Russisch roulette. Soms met fatale
afloop in de vorm van ontslag." Dat is
