Duitse liberalen onder vuur
PZC
Mensenrechten wereldwijd in
verdrukking na aanslagen VS
Drie doden door zelfmoordaanslag Tel Aviv
Getuige K5 maakt
vage indruk tijdens
Milosevic-proces
Colombia kiest met
Uribe voor de totale
oorlog tegen rebellen
Pakistan dreigt met
passend antwoord
op Indiase aanval
Moordproces Belgische
veearts bereikt climax
FDP-leiding zou antisemitische uitspraken hebben gedaan
Kruiend ijs
kraakt schepen
Bloedige wraak na opstand Congo
Hongaarse 'Zwarte Engel' bekent
Feestmaal Oekraïne bekomt slecht
Weer winter in Zwitserland
Antisemitisch bord is booby-trap
Boos over uitblijven lening IMF
Nieuwe regering
Madagaskar
neemt woning
ex-premier in
dinsdag 28 mei 2002
HnorWierd Puk
BERLIJN - De Duitse liberale
FDP. een mogelijke coalitie
partner in een nieuwe Duitse re
gering, ligt onder vuur wegens
vermeend antisemitische uitla
tingen van haar leiding. De FDP
wil volgens critici meeliften op
het succes van rechts-populisti-
sche bewegingen elders in Euro
pa.
In september hebben de Bonds
dagverkiezingen plaats. De
FDP. die in 1998 uitkwam op 6,2
procent van de stemmen, wil de
ze herfst 18 procent van de kie
zers binnenhalen.
De afgelopen week kwam het
tot een openlijke ruzie tussen vi-
ce-voorzitter Jürgen Mölleman
van de FDP en de leiding van de
Centrale Joodse Raad. Mölle
man is een fel criticus van het Is
raëlische militaire optreden in
de Palestijnse gebieden. „Wat
zouden wij doen als Duitsland
was bezet?", vroeg Mölleman
onlangs retorisch. „Ik zou me
verzetten, desnoods met geweld
en in het land van de bezetter.
Volgens Mölleman zijn joodse
woordvoerders zelf verant
woordelijk voor het oplevende
antisemitisme in Europa. Hij
hekelde de 'agressief-arrogan-
te' houding van Michel Fried-
MOSKOU - Op de rivier de Jana
in het hoge noorden van Rus
land zijn 28 vrachtschepen door
enorme ijsschotsen van hun an
kers getrokken, heeft het minis
terie van Noodsituaties gemeld.
Volgens een woordvoerder wor
den de schepen in de republiek
Sacha door de rivier voortge
stuwd naar de Arctische wate
ren. Een helikopter heeft vier
man van een schip gered.
Een van de schepen sloeg door
het kruiende ijs lek, maar de be
manning wist het schip drijven
de te houden door het water weg
te pompen. Onder de vastzitten
de schepen is een olietanker. AP
man, de gesoigneerde en media-
bewuste plaatsvervangend
voorzitter van de Centrale
Joodse Raad. Ook bekritiseerde
hij het politiek-correcte denken
in Duitsland, waarbinnen geen
plaats zou zijn voor kritiek aan
Israël. „Wij moeten maar eens
zaken uitspreken, die door an
dere politici worden getaboeï-
seerd", aldus Mölleman.
De kritiek op Möllemans uitla
tingen is niet mals. Volgens de
Centrale Joodse Raad gaat het
om de 'grootste belediging sinds
de holocaust'.
Bondskanselier Gerhard Schro
der (SPD), wiens partij in de
opiniepeilingen in navolging
van de PvdA aan een vrije val
bezig is, zegt de FDP niet langer
als een potentiële regerings
partner te beschouwen. De
christen-democraten van
Schröders rivaal Edmund Stoi-
ber (CSU) weigeren Mölleman
als minister in een nieuw kabi
net te accepteren. En volgens de
postcommunistische PDS wil
de omstreden FDP'er de 'Duitse
Haider' worden.
Overloper
Ook in de eigen partij groeit de
weerstand. Zo achten oudge
dienden als Hans-Dietrich Gen-
scher, voormalig minister van
Buitenlandse Zaken, en erelid
graaf Otto Lambsdorff het zeer
onverstandig van Mölleman dat
hij de regionale politicus Jamal
Karsli, een overloper van De
Groenen, in bescherming nam.
Karsli, een moslim afkomstig
uit Syrië en fan van Saddam
Hoessein, werd weliswaar ge
weerd als FDP-lid omdat hij de
Israëlische premier Sharon van
'nazi-methoden' betichtte,
maar hij werkt nog altijd nauw
samen met Möllemans FDP-
fractie in het parlement van de
deelstaat Noordrijn-Wëstfalen.
De eigenlijke FDP-leider voor
zitter Guido Westerwelle onder
neemt weinig om Möllemans
polariserende optreden af te
zwakken. Westerwelle, die mi
nister van Buitenlandse Zaken
wil worden, is op het moment in
Israël waar emotioneel is gerea
geerd op het antisemitismede-
bat in Duitsland.GPD
van onze redactie buitenland
JERUZALEM - Door een zelf
moordaanslag in een winkel
centrum in de stad Petah Tivka,
in de buurt van Tel Aviv, zijn
gisteren drie doden gevallen.
Het gaat om twee kinderen en de
aanslagpleger, zo heeft een poli
tiewoordvoerder op de plaatse
lijke televisie gemeld.
Door de aanslag vielen verder
27 gewonden. Het lichaam
van de aanslagpleger werd bui
ten het winkelcentrum gevon
den.
De aanslag is opgeëist door de
terroristische Al Aqsa-briga-
des. Zij deden dit met een tele
foontje naar het televisiestation
van de Hezbollah-beweging in
Libanon. De Al Aqsa-brigades
zijn voortgekomen uit de Fatah-
beweging van de Palestijnse lei
der Arafat.
Een anonieme hoge Israëlische
functionaris liet vlak na de aan
slag weten dat Arafat 'direct
verantwoordelijk is voor de
laksheid van zijn veiligheids
dienst. Hij praat over hervor
mingen, maar doet niets.' De
functionaris voegde er aan toe,
dat als Arafat 'niet in staat is om
de terroristische aanslagen te
voorkomen, hij dan plaats moet
maken voor andere, meer daad
krachtige Palestij nen'.
De Israëlische strijdkrachten
hebben gisteren in Bethlehem
de plaatselijke leider van de Al
Aqsa-brigade gearresteerd. De
arrestant is volgens ooggetui
gen de 28-jarige Ahmed
Moghrabi. Hij is opgepakt in
een woning in het vluchtelin
genkamp Dheisheh, vlakbij
Bethlehem. Moghrabi stond
hoog op de lijst van door Israël
gezochte personen. Behalve
Moghrabi zijn in het vluchtelin
genkamp nog ongeveer twintig
personen aangehouden, zo deel
den de Palestijnse veiligheids
diensten mee. AFP/RTR
KISANGANI - Congolese rebellen en hun Rwandese bondge
noten hebben na een neergeslagen opstand in het oosten van
Congo veel mensen gedood.
Dat zeggen medewerkers van het Internationale Rode Kruis,
die meer dan 150 verminkte lijken haalden uit de rivieren
Tshopo en Congo. Elders werden honderd lijken aangetrof
fen.
De rebellen, die het oosten van Congo beheersen, melden 89
slachtoffers, onder wie 24 burgers die in het kruisvuur te
rechtkwamen of meevochten met de opstandige militairen en
politiemensen.
De Belgische priester Guy Verhaegen zegt dat de meeste
moorden zijn gepleegd nadat de muiterij van 14 mei in Ki
sangani was neergeslagen.
VN-medewerkers zeiden daags na de opstand getuige te zijn
geweest van de moord op zestig mensen, vooral militairen en
agenten, bij het vliegveld. AP
BOEDAPEST - Op de eerste dag van haar berechting heeft de
25-jarige Hongaarse verpleegkundige Timea Faludi bekend
meer dan dertig patiënten te hebben gedood in een periode
van negen maanden.
De vrouw zei zich tussen de dertig en 35 gevallen te kunnen
herinneren waarbij ze in het ziekenhuis Gyula Nyiro een do
delijke dosis medicijnen toediende aan ernstig zieke ouderen
Faludi zei dat ze haar slachtoffers uit hun lijden wilde verlos
sen. Zij deed vaak alleen nachtdienst en werd door collega's
de Zwarte Engel genoemd, omdat vaak patiënten stierven als
zij dienst had. Bovendien droeg zij altijd zwarte kleding.
Maar omdat de patiënten toch al infusen met verdovende
middelen kregen en zij in het gaatje van de infuusnaald prik
te, viel met te bewijzen dat er iets mis was. AP
KIEV - Een feestmaal ter ere van de orthodoxe heilige Mykola
in de St. Mykola-kerk in Primporski, in het zuidoosten van
Oekraïne, is de deelnemers slecht bekomen. Maarliefst 93 van
de 100 gasten kwamen in het ziekenhuis terecht, waarschijn
lijk omdat de vis die werd geserveerd bedorven was.
Volgens de Oekraïense autoriteiten was niemand er ernstig
aan toe. AP
ZÜRICH - De winter is teruggekeerd in de Zwitserse Alpen
Volgens de berichten van het nationale weerstation in Zwit
serland is de sneeuwgrens gedaald naar 2000 meter. Bij Da vos
ligt de grens nu zelfs op 1000 meter.
Door de sneeuwval zijn enkele Alpenpassen gesloten. Andere
zijn alleen te berijden met sneeuwkettingen. DPA
MOSKOU - Een Russische vrouw is gisteren zwaar gewond
geraakt bij een explosie die zich voordeed toen zij langs de
Moskouse ringweg een bordje met daarop „Dood aan joden"
uit de grond probeerde te trekken.
De vrouw is in kritieke toestand opgenomen in een zieken
huis. Dat heeft de Moskouse politie gisteren gemeld.
In het algemeen kent Rusland niet veel racistisch geweld,
maar de afgelopen weken hebben skinheads in Moskou met
een 'oorlog tegen buitenlanders' gedreigd. Enkele zwarten
zijn aangevallen. AP
doorSimone van Priel
DEN HAAG - Een getuige die
zich niet meer herinnert of hij
met brandende sigaretten is be
werkt, niet bij benadering weet
wanneer de moorden waarvan
hij getuige was werden gepleegd
en die diefstal geen diefstal wil
noemen als de opdracht van ho
gerhand komt.
Na het kruisverhoor door Slob
odan Milosevic en door 'vriend
van het hof' Michail Wladimi-
roff bleef gisteren rond de be
schermde getuige 'K5' een waas
van vaagheid hangen. Pas in het
vonnis zal blijken hoeveel ge
loof de rechters niettemin hech
ten aan zijn zeer gedetailleerde
verklaringen over moorden op
Albanezen in Kosovo.
K5 was sinds begin jaren nen-
gentig informant van de Servi
sche politie en heeft naar eigen
zeggen in 1998 en 1999 Alba
nezen geïdentificeerd die lid
waren van het Kosovo Bevrij-
door Frans Lindenkamp
SAO PAULO - De haat die Co
lombia's nieuwe president Al-
varo Uribe (49) koestert tegen
de marxistische guerrillabewe
ging Fare, valt niet alleen terug
te voeren op de vijftien aansla
gen die het verzet naar zijn zeg
gen in de aanloop naar het presi
dentschap op hem gepleegd
heeft.
In 1983 overvielen 15 Farc-strij-
ders het landgoed van zijn vader
en schoten de schatrijke groot
grondbezitter dood toen deze
zich verzette tegen zijn ontvoe
ring.
De jonge Uribe bevond zich op
dat moment in het naburige Me-
dellin waar drugsbaron in op
komst Pablo Escobar - de later
gedode leider van het beruchte
Medellin Kartel - een parallel
carrière maakte als regionaal
parlementslid. Hij begaf zich
onmiddellijk naar het ouderlijk
dingsleger UCK of ermee sym
pathiseerden. Hij zegt zelf nooit
de trekker te hebben overge
haald; dat was het werk van een
andere informant, een lid van de
beruchte Servische militie 'Ar-
kan Tijgers', of van Servische
politieagenten. K5 'vergezelde'
hen slechts op liquidatiemis
sies. „Mijn handen waren nooit
bedekt met bloed."
Milosevic vroeg de getuige in
het kruisverhoor naar een hele
reeks veroordelingen en aan
klachten voor roofovervallen,
mishandelingen en diefstallen.
Vaag bleef rol van K5 bij de ver
koop van gestolen spullen uit
platgebrande winkels van Al
banezen. Ook wist hij van geen
van de liquidaties de datum te
melden. De vraag of hij wel of
niet met brandende sigaretten is
bewerkt, zoals in zijn verkla
ring staat, bracht hem in ver
warring. Eerst ontkende hij,
toen bevestigde hij, waarna hij
het zich 'niet meer herinnerde.'
GPD
door Frans van den Houdt
DEN HAAG - Sinds de aansla
gen van 11 september in de VS
zijn de mensenrechten wereld
wij d zwaar onder druk komen te
staan. Autoritaire regimes heb
ben de strijd tegen het terroris
me aangegrepen om de eigen
bevolking nog meer te onder
drukken.
Erkende democratieën zoals de
VS en Groot-Brittannië hebben
de rechten en vrijheden van
burgers uit veiligheidsoverwe
gingen ingeperkt. Met name
buitenlanders moeten het in
veel landen steeds vaker ontgel
den. Dat schrij ft Amnesty Inter
nationaal in zijn vandaag ver
schenen Jaarboek 2002.
Regeringen hebben na 11 sep
tember snel wetten gemaakt
waarin nieuwe misdaden wor
den omschreven en organisaties
krijgen het predikaat 'terroris
tisch' opgeplakt, zodat ze ver
boden kunnen worden en hun
financiën bevroren. „Helaas
wordt in nogal wat van deze
wetten het begrip terrorisme ge
vaarlijk breed en vaag omschre
ven", aldus secretaris-generaal
van Amnesty, Irene Khan.
Khan neemt het regeringen
vooral kwalijk dat ze met die
wetten en de oorlog tegen terro
risme racisme, xenofobie, into
lerantie en geweld tegen mi
granten hebben aangewakkerd.
„Buitenlanders, met name
vluchtelingen en asielzoekers,
worden tegenwoordig snel als
terroristen omschreven."
Amnesty wijst op nieuwe nood
wetgeving in het Verenigd Ko
ninkrijk, waardoor buitenlan
ders zonder aanklacht of proces
gevangen gezet kunnen worden.
Volgens de mensenrechtenorga
nisatie wordt hierdoor een
'schaduw-rechtspraak' gescha
pen, zonder de belangrijke
waarborgen van het gangbare
systeem.
Mishandeld
Ook in de VS zijn soortgelijke
wetten aangenomen. Meer dan
1200 mensen, vooral illegalen,
werden in plaats van het land
uitgezet onder duistere omstan
digheden vastgehouden en mis
handeld. En de president kreeg
de mogelijkheid speciale mili
taire tribunalen op te zetten om
vermeende buitenlandse terro
risten te berechten.
Amnesty constateert bovendien
een gevaarlijk precedent dat
Washington heeft geschapen
door de onmenselijke behande
ling van Afghaanse gevangenen
in Guantanamo op Cuba: ook
huis in een helikopter, die - naar
later bleek - eigendom was van
Escobar. Het verklaart waarom
er nu beschuldigingen klinken
van connecties met drugshan
delaren en figuren daaromheen.
De kersverse president ontkent
met klem dat hij banden heeft
gehad met Escobar, maar feit is
dat hij goed bevriend was met
Fabio Ocha. Die bekleedde een
hoge post binnen het Medellin
Kartel en zit nu vast in de VS.
Vizier
Uribe heeft zijn vizier op de
Fare gericht en ELN, het kleine
re broertje. Hij biedt hun één
kans, zo liet hij zondagavond in
zijn eerste boodschap aan de na
tie weten. Direct na zijn aantre
den in augustus wil hij onder in
ternationale auspiciën vredes
besprekingen aanknopen. Maar
accepteert het verzet zijn voor
waarden niet, dan rekent hij
met de oorlog af door nog meer
geweld te ontketenen.GPD
BUENOS AIRES - Een vrouw verbrandt een Coca Colafles tegen de deur van een Amerikaanse
bank in Buenos Aires. President Eduardo Duhalde zei gisteren dat de financiële instellingen in
zijn land nog maar een week de tijd hebben om te voldoen aan de voorwaarden die het Internatio-
neel Monetair Fonds. Het fonds, waarin de VS een dominante stem hebben, wil Argentinië op
voorwaarden tegemoet komen met een nieuwe lening. „De tijd begint te dringen," zei Duhalde in
Santa Rosa, waar hij een vergadering van de Peronistische partij opende. foto Ali Burafi/EPA
andere regeringen vinden nu
dat een dergelijke behandeling
acceptabel is. In Egypte, India,
China en Zimbabwe grepen lei
ders deze ontwikkelingen aan
om hun politieke tegenstanders
verder te onderdrukken. In In
dia kregen regeringsfunctiona
rissen, militairen en leden van
de paramilitaire politie te ho
ren, dat ze gevrijwaard zijn van
vervolging als zij 'in goed ver
trouwen' de strijd zijn aange
gaan met 'het terrorisme'.
In het Jaarboek 2002 meldt Am
nesty dat van de ruim 3000 ge
rapporteerde executies in 2001,
90 procent plaatsvond in China
(2468), Iran (139), Saoedi-Ara-
bië'(79) en de VS (66). In de
meeste gevallen ligt het werke
lijke aantal 'veel hoger', ver
moedt de organisatie.
Eerlijk proces
Ook nogal wat Europese landen
doen het slecht op het gebied
van de mensenrechten. Onder
het mom van de verbetering van
de nationale veiligheid, gaan re
geringen zich op grote schaal te
buiten aan het onheus bejege
nen en martelen van burgers,
het ontnemen van hun vrijhe
den (van meningsuiting en ver
gadering) en hun recht op een
eerlijk proces. De situatie is
vooral ernstig in Spanje. Roe
menië, Turkije, Albanië, Geor
gië en Litouwen. GPD
ANTANANARIVO - Troepen
van de omstreden president
Marc Ravalomanana van Ma
dagaskar hebben gisteren de
ambtswoning van de premier
veroverd na een vuurgevecht
met medestanders van oud-pre
sident Didier Ratsiraka.
Twee maanden geleden ver
overden aanhangers van Ra
valomanana de hoofdstad.
Ratsiraka, die de zege van Ra
valomanana in de presidents
verkiezingen van december be
twist, verplaatste vervolgens
zijn regering naar de havenstad
Toamasina. Alleen de premier
van de regering van Ratsiraka,
Tantely Andrianarivo, bleef
vergezeld van zijn lijfwachten
de ambtswoning AP
van onze redactie buitenland
ISLAMABAD - De Pakistaanse
president Musharraf heeft gis
teren gezegd dat de spanningen
tussen zijn land en India een
hoogtepunt hebben bereikt.
Maar als het tot een oorlog
komt, dan zal Pakistan niet het
eerste schot lossen, zo zei hij. In
ternationaal neemt de bezorgd
heid over het conflict tussen In
dia en Pakistan toe.
Musharraf hield gisteren een
toespraak die live op televisie
was te zien. Hij verklaarde dat
het gevaar bestaat dat Pakistan
en 'vijand' India daadwerkelijk
naar de wapens zullen grijpen,
maar Pakistan zal dat niet als
eerste doen. Een Indiase actie
kan wel op een passend ant
woord rekenen, zo zei hij. Hij
noemde de situatie ernstig en
beschuldigde de Indiase leiders
van onverantwoord gedrag.
De spanningen tussen beide
landen namen eind vorig jaar
toe na een aanslag op het India
se parlement, die dertien men
senlevens eiste. Eerder deze
maand volgde een aanval op een
Indiase kazerne in Kashmir,
waarbij dertig doden vielen. De
aanslagen waren vermoedelijk
het werk van islamitische rebel
len, die vanuit het Pakistaanse
deel van Kashmir opereren en
volgens India door Pakistan
worden gesteund. Pakistan zelf
zegt de rebellen alleen morele,
politieke en diplomatieke steun
te geven. Sinds de aanslag in de
cember is er in Kashmir sprake
van een enorme troepenop
bouw. Beide landen hebben er
bij elkaar een miljoen militairen
samengebracht.
India heeft nog niet officieel ge
reageerd op de toespraak van
Musharraf. Dat gebeurt van
daag, maar de geluiden die gis
teren uit New Delhi kwamen
waren hard van toon. Volgens
minister van Binnenlandse Za
ken Ad van wordt het zo lang
zamerhand tijd om uit een ander
vaatje te tappen. Hij vindt dat
Pakistan voldoende tijd heeft
gehad om terroristen over te
dragen, zoals India wil. In feite
is er al twee drie weken een
oorlog aan de gang en de situatie
van dit moment ziet er 'uitda
gend' uit, aldus de bewindsman
in de Hindustan Times.
Pogingen van de internationale
gemeenschap om de gemoede
ren wat te bedaren hebben tot
nu toe niet veel uitgehaald.
ANP
door Pascale Thewissen
ANTWERPEN - Voor de wedu
we en de twee kinderen van de
vermoorde Belgische veearts
Karei van Noppen staat vast
dat vleesbaron Alex Vercaute-
ren opdracht gaf voor de liqui
datie.
De veehandelaar uit Destelber-
gen zelf ontkent halsstarrig dat
hij achter de moord zat. De jury
doet vrijdag uitspraak.
Karei van Noppen, die een ver
beten strijd voerde tegen mala
fide veehandelaren die hun run
deren inspuiten met verboden
groeihormonen, werd op 20 fe
bruari 1995 bij zijn huis in het
Belgische Wechelderzande
doodgeschoten. Vier mannen
staan terecht: huurmoordenaar
Albert Barrez. wapenleveran
cier Carl de Schutter, veehan
delaar Germain Daenen - die als
tussenpersoon zou zijn opgetre
den - en Vercauteren
Over de betrokkenheid van Ver
cauteren is de afgelopen weken
ontzettend veel geschreven in
de Belgische pers. Er worden
openlijk vraagtekens geplaatst
bij zijn schuld. Tijdens de
rechtszaak zijn tweehonderd
getuigen gehoord. Harde bewij
zen tegen de veehandelaar kwa
men niet boven tafel.
Integendeel: zijn advocaten
hebben er alles aan gedaan om
nog meer rookgordijnen op te
trekken. Zo zou wapenhande
laar De Schutter, die Vercaute
ren aan de galg praatte, een leu
genaar zijn en zou justitie van
meet af uit zijn geweest op de
veroordeling van de vleesbaron
De mogelijkheid dat een andere
veehandelaar achter de moord
zit, werd volgens de advocaten
van Vercauteren nooit onder
zocht.
Hulpverleners onderzoeken de locatie in Tel Aviv waar een Palestijnse zelfmoordenaar zichzelf opblies en daarbij twee kinderen ver
moordde. fotoSven Nackstrand/EPA
