Een mix van identiteiten
jStÉpi
Bestendigheid begint bij plannen
PZC
Staten enthousiast
over universiteit
Zeeuws Museum
vreest voor tekort
aan sponsorgeld
Schilderstalent in
kerk Brouwershaven
WTGELICHT
I
10:
lezers schrijven
Druk
Windmolens
Orgelconcert
Manifestatie
Kreatieve
Vorming
Sloveense en Nederlandse kunst in De Torenhoeve
kunst cultuur
Duurzaam bouwen
f|
dinsdag 28 mei 2002
Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor reacties op in de PZC versch
nen redactionele berichten, artikelen of commentaren. De reactiet'M I
beloopt uiterlijk 7 dagen. Plaatsing van bijdragen betekent niet dat d
redactie de meningen en stellingen van de inzenders onderschrijft
Open brieven, oproepen, gedichten en anonieme inzendingen worde I
niet geplaatst. Bijdragen mogen niet langer zijn dan 250 woorden. Der
dactie behoudt zich het recht voor inzendingen te bekorten. Overa'
weigerde brieven wordt niet gecorrespondeerd. 9e"
Als ik lees in de PZC dat bij een
tragisch verdrinkingsgeval van
een man in de haven van Bres-
kens drie brandweerwagens,
twee ambulances en vier poli
tiewagens op de melding afko
men en dat op zaterdagavond,
dan kun je nagaan hoe dit op een
doordeweekse dag zal zijn, mis
schien wel het dubbele aantal.
Wat zeuren we nou?!
A.A. Risseeuw
Boul. Evertsen 56
Vlissingen
Gedeputeerde Poppelaars
spreekt stoere taal in het artikel
over de aanleg van windmolen
parken in de krant van 21 mei.
Hij vindt dat een draagvlak
voor de realisering van een
windmolenpark niet nodig is.
Er moet volgens hem wel naar
de burger geluisterd worden,
zolang windmolenparken er
maar komen. Dit komt erop neer
dat de gedeputeerde de mening
van de burger niet belangrijk
vindt. In een belangrijk rapport
van de provincie over Wind
energie wordt gewezen op het
belang van draagvlak onder de
bevolking. De nieuwe generatie
windmolens is 100 tot 150 meter
hoog en heeft een grote invloed
op het landschapomdat zij con
stant bewegen. De bouw van 35
meter hoge gsm-zendmasten in
het buitengebied wordt door de
provincie afgeraden, zodat het
open polderlandschap niet be
dorven wordt. Ook maakt de
provincie bezwaar tegen de ge
plande windmolens op de vlakte
van Raan, ver uit de kust. Qua
horizonvervuiling zijn deze
windmolens en zendmasten to
taal niet te vergelijken met een
windmolenpark op het land,
waar burgers veel dichterbij
wonen.
De gedeputeerde doet er o„„
aan zijn standpunt te herzienji
is het alleen maar om de provin
cie geld te besparen en de stand
punten van de provincie uit te
dragen. Diverse malen heb ik
gelezen van ondex-zoeken die de
provincie doet naar de mening
van de burger over het functio
neren van de overheid en een
verklaring voor de geringe inte
resse van burgers voor de pro
vinciale politiek. Poppelaars
laat duidelijk zien hoe het
moet.
Anneke Lang®
Hulstersewegil
door Ernstjan Roozendaal
MIDDELBURG - Provinciale
Staten hebben enthousiast ge
reageerd op het plan voor een
universiteit in Zeeland. Termen
als 'lovenswaardig', 'gedurfd'
en 'zeer positief' werden giste
ren in de Statencommissie wel
zijn gebruikt om het initiatief
voor de Roosevelt Academy te
omschrijven.
Unaniem stemden de fracties
dan ook voor het beschikbaar
stellen van 75.000 euro om
een haalbaarheidsonderzoek te
kunnen uitvoeren naar een uni
versitaire opleiding in Zeeland.
Gedeputeerde L. Coppoolse
(CDA) gaf aan dat het Roosevelt
Studiecentrum in Middelburg
zich niet ingenomen had ge
toond met de naam van de nieu
we opleiding. „In ons enthousi
asme hebben we dat wat te snel
neergezet. Dat moeten we in be
sprekingen met het Roosevelt
Studiecentrum repareren."
Interim directeur van het Zeeuws Museum, Piet Barendse.
foto Dirk-Jan Gjeltema
door Ernst Jan Rozendaal
MIDDELBURG - Interim-
directeur Piet Barendse
vreest dat het Zeeuws Muse
um de eigen bijdrage van bij
na 600.000 euro aan de ver
bouwing en herinrichting
niet bij elkaar krijgt. Met het
bureau Job van Doorn wordt
gewerkt aan een sponsor
plan. Uit een voorstudie
blijkt dat de sponsorinarkt in
Zeeland behoorlijk is afge
graasd, vooral door het Mari
tiem Museum in Vlissingen.
Barendse uitte zijn zorg gis
teren in de Statencommissie
Welzijn. Daar schetste hij
wat hij de afgelopen half jaar
in het Zeeuws Museum op de
rails heeft gezet. Volgende
week maakt Barendse plaats
voor de nieuwe directeur van
het Zeeuws Museum, Valen-
tijn Byvanck.
Op het ogenblik wordt in het
museum vooral gewerkt aan
het onderhoud van de collec
tie, het inruimen van dertig
duizend voorwerpen in het
nieuwe depot en de registra
tie ervan. Barendse heeft
vrijdag 'met stoom en ko
kend water' een bedrijfsplan
afgerond, dat nu voorligt bij
de Raad van Toezicht en dit
najaar waarschijnlijk ter be
spreking naar Provinciale
Staten gaat. De eerste
schetsontwerpen van het
nieuwe museum zijn inmid
dels gemaakt en een strate
gisch marktplan en sponsor
plan zijn in voorbereiding.
Vooral als het om sponsoring
gaat, heeft Barendse zijn
aarzelingen. „De sponsor-
markt in Zeeland is niet zo
dicht. Er is wel veel geld in
Zeeland, maar het is ver
spreid. Er is niet zo makke
lijk aan te komen. En het Ma
ritiem Museum in Vlissingen
heeft al veel binnen weten te
slepen."
Vorig jaar heeft de provincie
ruim 3,6 miljoen euro uitge
trokken voor de verbouwing
en inrichting van het Zeeuws
Museum Voorwaarde was
dat het museum een kleine
600.000 euro moet zien los te
peuteren bij sponsors en
fondsen.
door Ali Pankow
BROUWERSHAVEN - De jaar
lijkse expositie van Schilders
club Perspectief in de Sint Nico-
laaskerk in Brouwershaven
levert een boeiende presentatie
van schilderstalent op. Beel
dend kunstenaar Chris Grinwis
uit Zierikzee en zelf oud-cursist
van Perspectief roemde zater
dagmiddag tijdens de opening
de eigenheid die de exposanten
in hun werk weten te leggen.
Zelf heeft Grinwis grote voor
keur voor landschapsschilde
ringen. Vastleggen van de na
tuur in beeldende kunsvorm,
acht hij van groot belang temeer
KAPELLE - De organist Henk
van Putten uit Nieuw-Beijer-
land geeft zaterdag 8 juni een
orgelconcert op zijn eigen, pas
gerestaureerde Batz-Witte-or-
gel in de hervormde kerk van
Kapelle.
Het concerthema is Parijse Or^
gelmeesters, waarin onder meer
het tweede choral van C. Franck
en de Tweede Symphonie van
C. Widor ^0I"den uitgevoerd.
Van Putten viert zijn 45-jarig
jubileum als kerkorganist.
Hef concert begint om 20.00
uur.
HULST - De Kreatieve Vorming
Hulst sluit vrijdag 31 mei het
seizoen af met een eindejaars-
manifestatie in het gemeen
schapscentrum Den Dullaert.
De bijeenkomst begint om 19.00
uur met een opvoering van deel
nemers aan de cursus toneel.
Onder leiding van Erik Ver-
schueren pakken zij de stukken
'De afbraak van het Scala thea
ter' en 'Recyclage' aan. Verder
kan het publiek een kijkje ne
men bij het werk van diverse
cursisten. De expositie toont fo
to's, olieverf schilderijen, acryl
en pastelwerk, keramiek en
kunst uit de natuur. De tentoon
stelling is tot 9 juni te bezichti
gen tijdens de openingsuren van
Den Dullaert.
omdat hij de bebouwing steeds
verder ziet oprukken. Overigens
maakt het volgens hem geen
verschil welk onderwerp je als
schilder kiest, als die eigen crea
tiviteit er maar in tot uiting
komt. Hij sprak in dit verband
zijn waardering uit voor docent
Kees van de Wetering van Per
spectief die zijn cursisten juist
zo tot eigenheid weet te stimule
ren.
Van de honderden tekeningen
en schilderijen die de deelne
mers het afgelopen jaar produ
ceerden, worden er nu tachtig
tentoon gesteld in de Brouwse
kerk. De schilderclub houdt al
zestien jaar een expositie aan
het einde van het seizoen. Sinds
zes jaar gebeurt dat in de Sint-
Nicolaaskerk.
Het centrale thema voor de cur
sisten van Perspectief het afge
lopen jaar was restvormen, of
tewel het invullen van de ruimte
rondom het hoofdobject. Er is
met veel verschillende materia
len gewerkt. Uit de tentoonstel
ling blijkt dat aquarel en acryl
verf bij velen de voorkeur
genieten.
Materialen
Een mooie indruk van welke
verschillen de materialen kun
nen opleveren, biedt Evelien
Hullekes met drie schilderijen
waarin koeien de hoofdrol spe
len. Zij geeft er haar impressie
van in aquarel, acryl en olieverf
op linnen.
Tulpen blijken een geliefd on
derwerp bij veel cursisten. Elly
Schrijer geeft er in drie ver
schillende sprankelende kleur
schakeringen mooie abstracte
weergaven van. Sjoerd van
Keulen kiest voor realistischer
vormen. Opvallend bij hem is
het effect van het verschil in
kleurgebruik bij het passe-par-
tout. Verrassend door zowel
vormgeving als kleurcombina
ties in oranje, paars en rood zijn
ook de tulpen van Nel Saarloos-
van Otzel.
Impressie
Daarnaast is er nog veel meer
moois te zien, zoals de twee
weergaven van Nefertette door
Loes Bom of de schilderijen met
mensenmassa van Maartje
Stuut, evenals de impressie van
onderlinge ontmoetingen door
Marijke Koopman.
De expositie in de Sint Nico-
laaskerk is tot en met xooensdag
5 juni dagelijks geopend van
13.30 tot 16.30 uur.
door Ali Pankow
NIEUW-HAAMSTEDE - Onder
het wakend oog van de vuurto
ren prijkt in de tentoonstel
lingsruimte van De Torenhoeve
in Nieuw-Haamstede een geva
rieerde expositie van Sloveense
en Nederlandse kunst. De pre
sentatie levert een mix aan
identiteiten op en vormt het eer
ste tastbare resultaat van de
Artbridge Foundation.
Deze stichting maakt zich sterk
voor culturele uitwisselingen
tussen Nederland en Slovenië.
Galeriehouder Robert Cöhrs uit
Zierikzee is nauw betrokken bij
de initiatieven van de Artbridge
Foundation. Zijn passie voor
Slovenië ontvlamde door toe
doen van één van zijn vrienden
die al tien jaar in dit Balkanland
woont. Cöhrs is ervan overtuigd
dat het stimuleren van kunst
niet alleen de culturele kant van
de samenleving ten goede komt^.
maar ook een gunstig effect
heeft op de economie. Als spre
kend voorbeeld noemt hij het
stadje Isola. „Dat dreigde hele
maal te vervallen, omdat veel
bewoners naar de grotere centra
trokken. Het initiatief om hier
tal van cursussen en workshops
op het gebied van beeldende
kunst te gaan geven, heeft weer
leven in de brouwerij gebracht
en je ziet er nu ook weer allerlei
nieuwe winkeltjes en galeries
ontstaan", aldus Cöhrs.
Hij is blij met de gevarieerde ex
positie in De Torenhoeve. Er is
werk te zien van twee Sloveense
schilderessen, Jana Dolenc en
Therezija Bastelj, en van drie
Nederlandse beeldend kunste
naars, Hans van Tilburg, Harm
Verstraten en Marijke Folkerts-
ma. Ieder heeft een eigen wand
of hoek toebedeeld gekregen,
maar waar mogelijk worden
ook combinaties binnen de pre
sentatie gemaakt. Zo blijkt het
schilderij 'De Pianist' van
Dolenc fraai aan te sluiten bij
het expressieve en kleurrijke
werk van Harm Verstraten, Zijn
werk blijkt vooral gebaseerd op
organische vormen, structuren
en ritmes. Ook in het werk van
Dolenc speelt ritme een belang
rijke rol. Muziek blijkt haar be
langrijkste inspiratiebron. Zij
weet de passie voor muziekbe
oefening weer te geven in ro
buuste, zwierige contouren en
evenwichtige kleurencombina
ties.
Vrouwenwereld
In het werk van Bastelj staat de
vrouwenwereld centraal. Pas
teltinten voeren de boventoon
in haar eollage-achtige schilde
rijen, waarin kenmerkende ele
menten als spiegel fragmentjes
en stukjes briefpapier verwerkt
zitten.
Prominente plek op de expositie
heeft het beeld 'Onderdrukking'
van Hans van Tilburg. Hij
maakte met cement een groep'_
mensen wiens lijven onder bijna
voelbare last gebukt gaan. Plet
begrip 'vrijheid' brengt hij
daarnaast op een mooie manier
tot uitdrukking met zijn bron
zen figuren omspannen door
een cirkel.
Persfotografe Marijke Folk-
ertsma uit Zierikzee volgde ooit
een opleiding in beeldende
kunst en geeft op deze tentoon
stelling blijk van haar oude lief
de, met onder meer een schilde
rij met als titel 'Door de bomen
het bos'. Zij brengt hier niet zo
zeer de schoonheid, maar meer
de ongebreidelde voortwoeke-
ring van de natuur in beeld.
De tentoonstelling in De Toren
hoeve is in verband met de tus
senliggende Kunstschouw-pre
sentatie in twee perioden te
bezichtigen: eerst tot vrijdag 14
juni en daarna van 26 juni tot en-
met 4 augustus op vrijdag, za
terdag en zondag van 11.00 tot
17.00 uur.
In De Torenhoeve is de eerste expositie van de Artbrige Foundation ingericht niet werk van twee Sloveense en drie Nederlandse kunste
naars. foto PieterHonhoff
jaar weer in de ban wordt gedaan, vult Pluijlaar
aan. De voorzitter vraagt herhaaldelijk wat
duurzaam is. Hij wijst naar het pand van het
NVOB aan het Damplein in Middelburg. Het is
zeker vier eeuwen oud 'en dus duurzaam ge
bouwd'. Door de hoge plafonds moet er in de
winter wel flink gestookt worden wat het pand
weer minder duurzaam maakt. Flipse verhaalt
vervolgens van nul-energiewoningen, 'ook zo'n
modewoord'. In de praktijk blijkt dat die wonin
gen vaak helemaal niet zo zuinig zijn omdat de
bewoners juist niet zo nauw kijken naar het
energieverbruik. „Want ze denken dat dat extra
lampje toch niets uitmaakt."
Hij weet wel een manier om zuiniger om te sprin
gen met energie: een progressieve heffing. De
eerste honderd kilowatt goedkoop houden en
zwaar laten betalen als er meer verbruikt wordt.
In zo'n situatie zullen marktpartijen snel met al
lerlei energiezuinige apparaten komen.
Hij herhaalt ook dat de overheid, als voorstan
der van duurzaamheid, meer risico's moet ne
men. Als voorbeeld noemt hij het verlagen van
de grondprijs als er duurzaam gebouwd wordt.
door Emile Calon
De Zeeuwse bouwwereld, de overheden en de
Zeeuwse MilieuFederatie ondertekenen
volgende week woensdag in Domburg het Con
venant Integrale Woonkwaliteit. Daarin belo
ven ze dat ze vanaf die dag zoveel mogelijk duur
zaam, levensloopbestendig en inbraakveilig
bouwen. Enkele jaren terug spraken ze ook al af
voortaan duurzamer te bouwen. In een evaluatie
bleek echter dat van die beloftes weinig terecht
is gekomen. Nu proberen ze het opnieuw.
Terugkijkend geeft aannemer K. Flipse aan dat
een uitvoerende partijzoals de aannemers, zeer
moeilijk duurzaamheid in de bouw kan afdwin
gen. De aannemers zitten immers helemaal ach
teraan in de rij. „Wij voeren slechts uit." Als hij
teveel bedenkingen oppert bij een bouwplan,
loopt hij het risico dat de opdrachtgever kiest
voor een ander. „Dat kunnen we ons niet permit
teren."
Duurzaamheid begint vooraan, bij de planont
wikkeling, aldus de Koudekerkse voorzitter van
het gewest Zeeland van het Nederlands Verbond
van Ondernemers in de Bouwnijverheid
(NVOB). Zo vindt hij bijvoorbeeld dat in be
stemmingsplannen de ruimte moet zijn om een
garage te veranderen in een slaapkamer als de
bewoner moeilijkheden krijgt met het beklim
men van de trap. J. Pluijlaar van Bouwgroep Pe
ters valt hem bij. Duurzaamheid begint ook bij
het voldoen aan de wensen van de woonconsu
ment, aldus de bedrijfsleider van de Middel
burgse bouwgroep. De consument wil immers
graag in of bij een dorp wonen, terwijl hij door
allerlei overheidsbeperkingen gedwongen
wordt een woning in de stad te zoeken. Bouwen
in of bij een dorp is zo goed als onmogelijk ge
maakt. Die consument blijft echter wel uitkij
ken naar een mogelijkheid om te verhuizen naar
een dorp. „Dat is dus niet duurzaam."
Flipse voert ook aan dat er vaak geen eenduidig
heid is als het gaat om duurzaamheid van
materialen. Zo bezweert de metaalindustrie dat
zink duurzaam is terwijl de milieubeweging vol
houdt dat zink uitloogt en het milieu verontrei
nigt.
De voorzitter heft zijn handen: „Wie moeten wij
geloven?" Hij weet nog goed dat ooit het advies
kwam om koperen dakgoten te gebruiken in
plaats van pvc. Tegenwoordig beschouwt de mi
lieubeweging het gebruik van koper als vol
strekt zondig, terwijl kunststof juist wordt ge
promoot.
Flipse pleit dan ook voor een actievere rol van de
overheid. Als de overheid voorstander is van
duurzaamheid moet via de wet maar bepaald
worden welke materialen wel en niet mogen. Zo
lang die duidelijkheid ontbreekt, neemt de bouw
een afwachtende houding aan. „Niet voor niets
reageren we vaak sceptisch als er plotseling zeer
lovend gedaan wordt over een bepaald materi
aal." Want de kans bestaat dat het het volgende
f
Pluijlaar merkt vervolgens op dat de overheid
ook zijn beloftes moet nakomen. Als uitvoerder
heeft hij de afgelopen jaren namelijk niets ge
merkt van het convenant. Geen gemeente herin
nerde hem ooit aan de afspraken.
Convenant
NVOB-secretaris M. Sollie is na de vorige onder
tekening slechts door Terneuzen en Veere gebeld
met vragen over duurzaam bouwen. De overige
vijftien gemeenten lieten niets van zich horen.
Ook weet ze dat er nog steeds gemeenten zijn die
niemand hebben aangewezen als coördinator
Duurzaam Bouwen. Desondanks, zo benadrukt
ze, is het NVOB voorstander van een breed ge
dragen convenant. Hoe minder verschillen in de
regels'hoe beter voor ons als sector'En volgens
Flipse krijgt duurzaamheid echt een kans van
slagen als die manier van bouwen concurrerend
is met andere bouwvormen.
Het Convenant Integrale Woonkwaliteit omvat ook afspraken over inbraakveilig bouwen.
■is