Een vloek of een zegen
Visserij en natuur op
Noordzee verenigbaar
Waterpolitie verplaatst de pijn
van Ooster- naar Westerschelde
Bestuur omroep kan
niet meer leven met
financiële onzekerheid
13
Egbert heeft er
vertrouwen in
Inge wil anderen
wat bijbrengen
Promotie Zeeland bewijst zich
Drie jaar voor ongeval Vlaketunnel
Provincie wil ruilgrondbank
Afscheid Geluk en Schoenmakers
Debat over
toekomst van
regio-omroep
Huifkartocht
Koloniaal beleid centraal bij geschiedenis
Meer dan 300
subsidies voor
ondernemers op
subsidieshop.nl
donderdag 23 mei 2002
Op het voetbalveld is hij bij
zonder prestatiegericht.
Als spits bij de sportvereniging
Heinkenszand schreef Egbert
Blok dit seizoen twintig doel
punten op z'n naam. Op school
daarentegen wilde hij nog wel
eens op z'n lauweren rusten.
Sterker: „Ik was gewoon te lui",
zegt hijzelf. De 16-jarige scho
liervan het Sint Willibrord Col
lege in Goes zat eerst op de havo.
Maar omdat het daar niet zo
ivilde vlotten, besloot hij eerst
mavo-examen te doen. Woens
dag begon hij aan die klus.
's Ochtends geschiedenis, en
's middags Nederlands, 't Viel
hem best mee. Het sterkte z'n
vertrouwen dat het de komende
dagen met al die andere vakken
ook wel goed zal gaan.
Egbert wil terug naar de havo.
Daar heeft hij 39 punten voor
nodig, of anders gezegd: drie ze
vens, en drie zessen. Die buit is
nog niet binnen. Voor zeker twee
vakken zal Egbert op het exa
men wat hoger moeten scoren
dan op school, wil hij tot de havo
worden toegelaten. Moet luk-
Eigenlijk is ze meer een type
van handen uit de mouwen,
dan van netjes op school je lesje
leren. Toch wil Inge de Smidt
(16) uit Vlissingen als leerkracht
het onderwijs in. Omgaan met
kinderen, en die wat bijbrengen.
Dat lijkt haar leuk. De havo
leerling van de Scheldemond
school gaat dan ook naar de pa
bo, de kweekschool voor leer
krachten in het basisonderwijs
aan de Hogeschool Zeeland. Al
thans, xvanneerze slaagt. En dat
is best nog wel even spannend.
„Want voor veel vakken sta ik
nog maar net zesjes.
Nederlands en geschiedenis zijn
al veilig gesteld. Maar dat zijn
dan ook vakken ivaar ze tot dus
ver het best in was. Voor econo
mie, dat woensdagmiddag op
het programma stond, wordt het
kiele kiele. Ze moest minstens
5,1 scoren om voldoende te blij
ven staan, en weet niet helemaal
zeker of dat gelukt is. Niet dat ze
het economie-examen zo moei
lijk vond, maar ze is er gewoon
nietzo'nkeiin. Hopelijk is Duits
ken, houdt hij zich voor. Van
daag (donderdag) hoopt hij met
Duits z'n slag te slaan. Dat bete
kent: een zes ombuigen naar een
zeven.
Aan ijver ontbreekt het hem
niet. Behalve op het voetbalveld
werkt de scholier uit Heinkens
zand zich uit de naad in de
plaatselijke supermarkt. Daar
vult hij drie avonden in de week
de vakken. En verder verkent
hij met enige regelmaat het uit-
gaanswezen. Dan gaat hij stap
pen in Goes of 's-Heerenhoek.
Best gezellig daar, ook al draai
en ze er lang niet altijd hard-
house, zijn favoriete feestmu
ziek.
donderdag (vandaag) ook aan
de gemakkelijke kant, want
daar moet ze minstens 5,3 voor
zien te halen.
Inge tekent graag. Ze wilde daar
haar profielstuk over maken.
Maar het wilde niet vlotten. Er
werd een kunsthistorische aan
pak gevraagd. Bleek haar veel
te theoretisch. Dus gooide ze het
over een andere boeg. Ze ging
naar de film Pearl Harbour over
de aanval van de Japanners op
de Amerikaanse vloot, en ging
na of die overeenkwam met wat
er echt gebeurd was. En ja, het
bleek aardig te kloppen. Zo ging
Inge met film de geschiedenis in.
Leuker dan leren uit het boekje.
TERNEUZEN - De Stichting Economische Promotie en Ac
quisitie Zeeland (Sepaz) heeft volgens het dagelijks bestuur
van de provincie haar bestaansrecht bewezen. Daarom krijgt
de in oktober 2000 gestarte stichting ook na 2003 subsidie om
bedrijven naar Zeeland te lokken. GS stellen voor om de bij
drage te verhogen met zeven procent tot ruim 95.000 euro per
jaar. De bijdrage van gemeenten gaat met 4,5 eurocent per
inwoner omhoog.
Sepaz is een centraal loket voor bedrijfsvestiging in Zeeland,
een gemeenschappelijk initiatief van alle gemeenten en de
provincie Zeeland. Bedrijven die daar aankloppen, worden
uiteindelijk doorverwezen naar de gemeente die het beste aan
hun wensen kan voldoen. Ondanks het tot nu toe magere re
sultaat (Sepaz heeft in anderhalf jaar tijd één bedrijf naar
Zeeland gehaald) vinden GS het voldoende. Dit omdat Sepaz
nog niet lang bestaat, weinig geld had en dat de imagocam
pagne verbetering zal brengen.
MIDDELBURG - Een dertigjarige inwoner van Vlissingen is
gisteren in Middelburg voor het veroorzaken van een dodelijk
verkeersongeval in de Vlaketunnel veroordeeld tot drie jaar
cel en vijf jaar rijontzegging. Volgens getuigen had de man 22
augustus vorig jaar op rijksweg A58 en ter hoogte van de Vla
ketunnel in Kapelle met snelheden van 140 tot 160 kilometer
per uur links en rechts ingehaald, aan bumperkleven gedaan
en via lichtsignalen aangegeven te willen passeren, ook via de
vluchtstrook. In de Vlaketunnel ontstond door de onverant
woorde manoeuvres het ongeval dat een 77-jarige vrouw uit
Roosendaal het leven kostte.
MIDDELBURG - Het dagelijks provinciebestuur wil een
ruilgrondbank oprichten. Bedoeling is in gebieden waar her
inrichting plaats vindt, als provincie grond aan te kopen, om
die later als ruimmiddel in te zetten. De Dienst Landelijk Ge
bied voert het werk uit. Door de ruilgrondbank moeten
grondtransacties bij herinrichting vlotter verlopen. Gedepu
teerde Staten willen beginnen met een reservering van
600.000 euro, waarmee grofweg 150 tot 200 hectare grond kan
worden geruild. Het bedrag moet worden ingezet voor de her
inrichting van West-Zeeuws-Vlaanderen.
DEN HAAG - De Zeeuwse Kamerleden Jan Geluk (WD) en
Gerrit Schoenmakers (PvdA) hebben gisteren met ruim tach
tig andere collega's officieel afscheid genomen van de Tweede
Kamer. Waarnemend Kamervoorzitter Frans Weisglas herin
nerde eraan dat Geluk (51) als landbouwspecialist in de zo
mer van 2000 de Tweede Kamer terugriep van vakantie om te
praten over het bestrijdingsmiddelenbeleid. Weisglas prees
Geluk, van oorsprong akkerbouwer, vanwege 'zijn grote wij
ze nuchterheid'. Weisglas omschreef Schoenmakers kort als
'man van de praktijk, met heel veel wethouderservaring' in
Middelburg. Schoenmakers (60) die zich na vier jaar parle-
mentswerk niet herkiesbaar stelde, blonk volgens de Kamer
voorzitter uit door 'zijn liefde voor Zeeland, geschiedenis en
cultuur'. Geluk wilde wel terugkomen, maar door de verkie
zingsnederlaag van de WD lukte dat niet. Hij stond 33ste op
de kandidatenlijst, terwijl de WD op 24 zetels bleef steken.
Geluk maakt in principe nog kans terug te keren, als de WD
in het kabinet komt en 'oudere politici' alsnog vertrekken.
Zeeland houdt drie Kamerleden over: Siem Buijs (CDA), Jan
te Veldhuis (WD) en Leen van Dijke (ChristenUnie).
doorEmile Calon
MIDDELBURG - De politie te
water gaat deze zomer meer toe
zicht houden op de Oosterschel-
de en het Veerse Meer. Deze ex
tra surveillance gaat echter wel
ten koste van de controle op de
Westerschelde. Burgemeester
A. van Dok (Vlissingen) liet gis
teren tijdens de vergadering van
het Regionaal College dan ook
weten dat dit niet de manier is
om het probleem op te lossen.
..Het tekort aan politietoezicht
wordt niet opgelost, het pro
bleem wordt verschoven", mop
perde ze.
Korpschef M. Dierckx toonde
zich juist tevreden over het be
reikte resultaat. In voorgaande
vergaderingen werd immers
volop geklaagd over het gebrek
aan politiecontrole op de recre
atiewateren. Ook de Zeeuwse
politiek uitte vorige week haar
ongenoegen over het beperkte
toezicht. Commissaris van de
koningin W. van Gelder heeft
zelfs al laten weten dat de
Zeeuwse regiopolitie maar zelf
moet gaan controleren op en om
de Oosterschelde omdat de wa
terpolitie daar amper toe komt.
In een gesprek met de leiding
van de politie te water heeft
Dierckx deze week de toezeg
ging gekregen dat er deze zomer
elke dag gepatrouilleerd wordt
met een boot op de Oosterschel
de en het Veerse Meer. Daarbij
wordt vooral gelet op het over
treden van de milieuregels en
het niet naleven van de ver-
keers- en gedragsregels. Ook
ligt het inde bedoeling regelma
tig een kijkje te nemen op het
Goese Meer.
Nu is Hansweert nog de thuis
haven voor de enige politieboot
voor Wester- en Oosterschelde.
Dat wordt Wemeldinge, aldus
Dierckx. Richting Van Dok zei
hij blij te zijn met die toezegging
verplaatsing. Verder vond hij
dat de discussie over de gevol
gen voor de veiligheid op de
Westerschelde op landelijk ni
veau gevoerd moet worden.
Tijdens de bijeenkomst liet bur
gemeester W. Nuis (Tholen) ver
der weten dat hij hoopt op meer
agenten voor het platteland.
Het mag volgens hem niet zo
zijn dat alleen de inwoners van
de Randstad merken dat er meer
agenten worden aangetrokken.
Dierckx onderschreef die wens.
Amsterdammers zien in verge
lijking tot Zeeuwen vele malen
vaker een agent passeren, zei
hij. ,,Tot 36 keer zo vaak." De
versterking van de politie op het
platteland is volgens hem de
laatste jaren dan ook flink ach
ter gebleven in vergelijking tot
de grote steden.
Windmolenparken zijn te combineren met het kweken van schelpdieren. foto Pieter Honhoff
door Harmen van der Werf
AMSTERDAM - Visserij en natuurontwikkeling
kunnen op de Noordzee uitstekend samengaan en
elkaar zelfs versterken. Volgens H. Lindeboom,
onderzoeker van het instituut voor de groene
ruimte Alterra, is dat mogelijk door aparte na
tuurreservaten en visgebieden op de Noordzee in
te stellen, zoals natuurgebieden en economische
zones al sinds tijden op het land gescheiden zijn.
Vaak worden ze tegenover elkaar gezet: visserij en
natuurontwikkeling. Het één zou het ander uit
sluiten. Niets is minder waar, stelde Lindeboom
gisteren in Amsterdam op een bijeenkomst over
de natuurlijke verscheidenheid (biodiversiteit)
van de Noordzee. Om de natuurlijke rijkdom van
de Noordzee te versterken, zal er wel ingegrepen
moeten worden.
Lindeboom schetste op het symposium in Am
sterdam, georganiseerd door Stichting De Noord
zee in het kader van de Week van de Zee, een beeld
van het Nederlandse deel van de Noordzee rond
1880, anno 2002 en in 2030. In 1880 waren er in de
Noordzee grote oesterbanken ten noorden van de
Waddeneilanden, de stekelrog en vleet zwommen
vrij rond en van vervuiling was nauwelijks spra
ke. Dat beeld is ingrijpend gewijzigd. De oester-
banken zijn verdwenen door bevissing, verande
ring van stroompatronen en klimaatverandering.
De stekelrog en de vleet, langlevende vissoorten,
zijn door de toegenomen visserijactiviteiten ver
dreven. En vervuiling met voedingsstoffen uit de
landbouw zorgt voor algenbloei, ook van giftige
algen.
Vanaf het land wordt bovendien voortdurend met
een begerig oog naar de Noordzee gekeken. Wind
molenparken liggen in het verschiet, de Tweede
Maasvlakte komt eraan, de Noordzee wordt ge
zien als belangrijke zandwinplaats én de rijks
overheid wil voor de Noordzee een natuurbeleid
ontwikkelen.
Al die activiteiten hoeven elkaar in de visie van
Lindeboom niet te bijten, als maar duidelijk
wordt geregeld wat waar mag. Een groot stuk van
het Nederlandse deel van de Noordzee, met name
in het noorden, wil hij reserveren voornatuuront
wikkeling, onder meer om oesterbanken terug te
krijgen. Windmolenparken kunnen gecombi
neerd worden met het kweken van schelpdieren.
En voor de huidige zeevisserij heeft hij een brede
zone in gedachten tegen het Engelse deel van de
Noordzee aan. Als het aan hem ligt, worden daar
rond 2030 ook jonge tongetjes uitgezet om de vis
serij te bevorderen. Hij noemde dat visteelt in zee.
Het beeld dat Lindeboom van de Noordzee gaf,
leek nogal utopisch, maar beleidsambtenaar
Henk van den Brandt van het ministerie van
Landbouw, Natuurbeheer en Visserij (LNV) ging
ook in die richting. Naar zijn oordeel is verlaging
van de visserijdruk 'onontkoombaar'. LNV is be
zig een plan van aanpak te maken voor de Noord
zee, waarbij alle sectoren worden betrokken. Van
den Brandt verwacht dat dit stuk na de zomer
naar de Tweede Kamer gaat, als er tenminste snel
een nieuw kabinet komt.
Vrijheid
J. Nooitgedagt, voorzitter van de Nederlandse
Vissersbond, liet weten niets te voelen voor de
aanwijzing van vis- en natuurgebieden in de
Noordzee. „Als visserij zijn we al zoveel ruimte
kwijtgeraakt, door onder meer olieplatforms, en
we dreigen nog meer te verliezen door windmo
lenparken en de Tweede Maasvlakte." Hij wil dat
vissers de vrijheid houden. Veel illusies dat een
centrum-rechts kabinet een andere koers gaat va
ren dan het laatste kabinet-Kok, had Nooitgedagt
overigens niet ,,Het zijn toch vooral beleidsamb
tenaren die zulke dingen aangeven."
doorErnst Jan Rozendaal
MIDDELBURG - Het algemeen
bestuur van Omroep Zeeland is
het zat. In scherpe bewoordin
gen werd gisteren tijdens de be
stuursvergadering in Middel
burg de manier veroordeeld
waarop Omroep Zeeland moet
schipperen met de financiën.
„Schandalig", foeterde
K. Scherphuis. Volgens be
stuurslid T. Kienhuis is de grens
bijna bereikt. „Dan hebben we
straks geen vier vacatures in het
algemeen bestuur, zoals nu,
maar twintig."
Het algemeen bestuur wilde
duidelijk een signaal afgeven
naar de politiek. Aan de orde
was de begroting voor 2002. Die
is herhaaldelijk bijgesteld en
nog steeds is niet helemaal zeker
hoeveel geld Omroep Zeeland
precies kan uitgeven. Voorzitter
N. Ginjaar-Maas gaf aan dat dit
de afgelopen jax-en steeds het ge
val was. Telkens opnieuw weet
Omroep Zeeland pas in septem
ber, als een groot deel van het
geld is uitgegeven, wat zij pre
cies heeft te besteden.
„Als je een bedrijf zo zou run
nen, zou het zeker failliet gaan
mopperde Scherphuis. „In poli
tieke kringen wordt onderschat
wat dit voor gevolgen heeft. Het
is funest voor de moraal onder
het personeel, als je tegen free
lancers op een gegeven moment
moet zeggen: 'Ga maar weg, we
hebben geen geld.Mensen wor
den opstandig, bang, ze gaan
weg. Zo maak je een organisatie
kapot. Als je als overheid een
publieke omroep laat ontstaan,
moet je daarvoor ook de verant
woordelijkheid nemen. Dat mis
ik financieel. Ze vuren van alles
af op de omroep, ze willen be
leidsplannen, enzovoort, maar
dat is de zaak op zijn kop zetten
als je er niet eerst voor zorgt dat
een omroep zich financieel kan
bedruipen."
B. Soeters deed er nog een
schepje bovenop. „Omroep Zee
land lijkt op een patiënt die aan
de beademing ligt. Af en toe
krijgen we een injectie. Maar of
je moet iemand beter maken of
je moet de stekker eruit trek
ken."
Ambities
Ginjaar beloofde de grieven van
het algemeen bestuur over te
brengen als Omroep Zeeland
met de provincie gaat praten
over het onlangs opgestelde Be
leidsplan 2002-2006. Het alge
meen bestuur toonde zich zeer
tevreden over dit stuk, waarin
de ambities voor de komende j a-
ren staan opgesomd. Voor uit
breiding van de organisatie en
programmering denkt Omroep
Zeeland per jaar maximaal bij
na 2,9 miljoen euro extra nodig
te hebben. Het algemeen be
stuur kon het concept-beleids
plan gisteren formeel nog niet
vaststellen, omdat daarvoor on
voldoende bestuursleden aan
wezigwaren.
MIDDELBURG - In samenwer
king met Omroep Zeeland orga
niseert Scoop dinsdag 28 mei
een debat over de toekomst van
de regionale omroep in Zeeland.
Die toekomst is ongewis, omdat
niet duidelijk is hoe Omroep
Zeeland haar programma's kan
blijven bekostigen.
Onder leiding van Ton Elias
gaan landelijke en provinciale
politici, leden van het Commis
sariaat voor de Media, landelij
ke en regionale mediadeskundi
gen en programmamakers
daarover in debat. 'Heeft Om
roep Zeeland toekomst?', is de
centrale vraag. En zo ja: 'Hoe en
in welke mate?'
Het debat vindt plaats in de
Scoopera in Middelburg en be
gint om 20 uur.
HEINKENSZAND - Per huif
kar kunnen geïnteresseerden op
zaterdag 1 juni het landschap en
de bloemdijken in Zuid-Beve
land gaan bekijken.
Onder lei ding van een boswach
ter kunnen mensen ook op za
terdag 8 juni al wandelend de
omgeving verkennen.
Beide excursies beginnen om
13.30 uur en duren ongeveer
twee uur. Het vertrekpunt is het
informatiecentrum naast de
Kamerse Kooi aan de Nieuw
Kamerseweg tussen Heinkens
zand en Nisse. Geïnteresseerden
moeten zich van tevoren aan
melden bij de VW.
....en Indië danst. Deelnemers aan het vwo-examen geschiedenis moesten de betekenis ach
terhalen van deze prent uit de jaren dertig. Politiek tekenaar L. Jordaan portretteert Indo
nesië als een sluimerende vulkaan vol nationalistische gevoelens. De Nederlandse 'koloni
alen' hebben niet door dat die ieder moment wakker kan worden, en walsen er achteloos
overheen.
uit op een Indonesisch onafhankelijkheids
streven. De vwo'ers moesten daar aan de
hand van enkele politieke prenten uit de ja
ren dertig commentaar op geven.
Al met al konden de scholieren woensdag
ochtend aardig met de geschiedenis-vragen
uit de voeten. De gebruikelijke klachten
vanuit de havo over 'te weinig tijd' bleven
dit keer uit. „Ik zag er best wel tegenop", be
kende Corinne de Feyter (17) uit Axel na af
loop, „Maar nu het achter de rug is, heb ik er
geen slecht gevoel over." Volgens de havo
scholier van het Zeldenrust Steeland Colle
ge in Terneuzen was het wel even wennen
dat je met sommige vragen zelf kon kiezen
welke kant je op wilde. En, signaleerde ze, er
waren toch ook klasgenoten die het examen
wel moeilijk vonden.
I doorHenkPostma
Was Nederlands koloniale beleid voor
Indonesië een vloek of een zegen? Mid-
j delbare scholieren moeten daar als geen an
der een mening over kunnen vormen. Want
I de houding van Nederland tegenover de In
donesiërs was ook dit jaar weer hoofdon
derwerp van de examens geschiedenis, van
vbo/mavo tot havo en vwo.
De hamvraag werd dit keer aan de vbo/
mavo-kandidaten voorgelegd: moet Neder
land juist wél, of juist niet excuses aanbie
den voor het optreden in Nederlands-Indië?
Een eenvoudig antwoord volstond niet. Of
het nu ja of nee was, de scholieren moesten
er drie historische argumenten voor uit de
hoed toveren. Egbert Blok (16) van het Goe
se Sint Willibrord College moest wikken en
wegen. Ja, concludeerde hij uiteindelijk,
„Ik vind excuses wel op z'n plaats." Argu
menten genoeg: Nederland profiteerde eco
nomisch van Indonesië, behandelde Indo
nesiërs als ondergeschikten, en deinsde er
niet voor terug geweld te gebruiken om de
kolonie onder Nederlands gezag te houden.
Dat wil niet zeggen dat de scholier uit Hein
kenszand geen oog had voor de andere kant
van de zaak. Want je kan misschien even
goed zeggen dat Indonesië nooit een land
zou zijn geworden zonder de Nederlandse
aanwezigheid, dat Indonesië zich dankzij
de Nederlandse inzet economisch kon ont
wikkelen, dat Nederland een goed systeem
van onderwijs en gezondheidszorg introdu
ceerde, en de bevolking in bescherming nam
tegen strijdende inheemse vorsten.
Gewin
Maar wat het zwaarst is, moet het zwaarst
wegen. Uiteindelijk stond bij de Nederlan
ders niet de liefdadigheid voorop, maar in
ternationaal aanzien en geldelijk gewin. Zo
I kan je het zien. De Nederlandse bevolking
I zag dat al die eeuwen niet, en in kringen van
I de oud-strijders wordt nog steeds hoog ge-
houden dat Nederland in de eerste plaats
ontwikkelingshulp bedreef, dan wel dat de
I Nederlandse belangen met die van de In
diërssamenvielen. Het draaide uiteindelijk
"Ik adviseer collega's
om subsidiemogelijk
heden goed in de gaten
te houden. Je kunt er
nieuwe ontwikkelingen
mee aanjagen."
Ministerie van Economische Zaken
