PZC
Vrijage Vlaams Blok met joden
Hongersnood dreigt in
Malawi door fout besluit
PZC
Kruistocht tegen
Russische homo's
Grensbelangen
Timor behartigd
door Nederlandse
Bizarre toenadering zaait verdeeldheid in Antwerpen
16 mei 1952
donderdag 16 mei 2002
In Antwerpen lopen de
spanningen tussen joden
en moslims hoog op. Het
Vlaams Blok spint er ga
ren bij. De extreem-recht
se partij, die zich opwerpt
als beschermheer van dia
mantairs en joodse bur
gers, kan op steeds meer
sympathie rekenen bin
nen de joodse gemeen
schap.
door Pascale Thewissen
De grootrabbijn van Brussel
werd in elkaar geslagen; de
synagogen van Anderlecht en
Antwerpen met molotovcock
tails bestookt. Het extreem
rechtse Vlaams Blok klom op de
barricaden. Filip Dewinter was
de eerste om de agressie jegens
de joodse gemeenschap te ver
oordelen.
„Stel je voor: de ene dag drinkt
hij bollekes met Jean-Marie Le
Pen die de gaskamers een detail
in de geschiedenis noemt; de an
dere dag neemt hij het op voor
de joden. Dat kan toch helemaal
niet."
Het Vlaams Blok als bescherm
engel van de joodse gemeen
schap in Antwerpen. Claude
Marinower, joods liberaal en lid
van de Antwerpse gemeente-
raadsfractie van de Vlaamse Li
beralen en Democraten (VLD)
schudt niet-begrijpend het
hoofd. Hij is niet te spreken over
de 'vrijage' tussen de joodse ge
meenschap (in Antwerpen wo
nen ongeveer 20.000 joden) en
het Vlaams Blok.
In de Vlaamse media voerde
Marinower de voorbije weken
een bitse woordenstrij cl met zij n
partijgenoot en oud-wethouder
André Gantman. Die is volgens
hem het spoor bijster sinds hij
moest aftreden als schepen toen
zijn naam werd genoemd in een
omkoopschandaal. Na de pro-
Palestijnse betoging van 3 april
in Antwerpen, die in zware rel
len met de politie ontaardde,
verzuchtte Gantman, dat 'het
Vlaams Blok de enige partij is
Vlaams Blok-leider Filip Dewinter springt steeds vaker in de bres voor de joodse gemeenschap in Vlaanderen, foto Herwig Vergult/EPA
die de joodse gemeenschap ver
dedigt'.
Volgens de joodse VLD'er kan
extreem-rechts 'op groeiende
steun rekenen bij de joodse Ant
werpenaren'. In één adem
noemde hij het cordon-sanitai
re, de politieke schutskring die
extreem-rechts van de macht
afhoudt, 'een tactische blun
der'. In 'La Semaine Anvers'
gaat Gantman nog een stap ver
der. „De volgende keer stem ik
zelf Vlaams Blok", citeert het
blad de vroegere wethouder.
Ook in het Belgisch Israëlitisch
Weekblad kunnen Vlaams
Blokkers op steeds meer sympa
thie rekenen. In de stukken van
professor Henri Rosenberg wor
den de pro-Israëlische uitspra
ken van Dewinter - tegen econo
mische sancties tegen Israël,
want die zouden een zware klap
betekenen voor de diamanthan
del en voor een strenge aanpak
van relschoppende moslimjon
geren - breed uitgemeten.
Herdenking
Bij de herdenking van de op
stand in het joodse getto van
Warschau, twee weken geleden,
stond hoofdredacteur Louis
Davidse van het Belgisch Israë
litisch Weekblad zowat zij aan
zij met ex-politieman en
Viadms Blokker Johan Demol.
Dat vorig jaar nog de onder
voorzitter van het Vlaams Blok,
Roeland Raes, moest opstappen
omdat hij voor de Nederlandse
televisie de holocaust bagatelli
seerde, lijkt vergeten.
.Het Vlaams Blok speelt handig
in op de spanningen tussen de
joden en de moslim-gemeen
schap. De vijand van mijn vij
and is mijn vriend, is de tactiek
van Dewinter. De traditionele
politiek reageert te lauw op de
agressie jegens de joden en het
groeiende antisemitisme. Er
wordt vaak met twee maten ge
meten. Arafat mag spreken in
het parlement; Sharon niet. Dat
roept onbegrip op bij de joodse
gemeenschap."
Ook zijn eigen partij maakt zich
daar schuldig aan, zegt Marino
wer, die zelf tot de linkse vleugel
van de VLD behoort en elke
vorm van samenwerking met
extreem-rechts afwijst. Het
heeft hem vreselijk geërgerd dat
zijn partijgenoot, de liberale se
nator en ex-judocoach Jean-
Marie Dedecker na vier dagen te
hebben doorgebracht in het
Midden-Oosten debezetting
van de Palestijnse gebieden ver
geleek met 'die Entlösung'. „Hij
wierp zich opeens op als expert.
En dat uitgerekend op de dag
dat de slachtoffers van de shoah
werd herdacht."
Gantman beweert dat hij 'een
alarmkreet' heeft willen slaken.
Marinower: „Dat heeft hij dan
wel op een foute manier gedaan.
Ik heb zelf een jaar geleden al
gewaarschuwd voor toenemend
antisemitisme. Dewinter doet
dat pas sinds enkele weken. Hij
schreeuwt wel het hardst, ja,
maar dat doet hij altijd."
Feit is volgens Marinower dat
mensen op straat worden aan
gevallen, alleen omdat ze een
keppeltje dragen. Er heerst
angst. Thssen januari en nu zijn
er bij de politie zes klachten in
gediend door joden die op straat
zijn aangevallen. „Als je weet
hoe moeilijk het is voor een or
thodoxe jood om dan naar de
politie te stappen, dan is duide
lijk dat het om het topje van de
ijsberg gaat."
Aanslagen
Volgens Marinower roept de
agressie herinneringen op aan
de bloedige aanslagen die begin
jaren tachtig in het Antwerpse
diamantkwartier werden ge
pleegd. „Mensen die het politie
ke debat niet volgen, zijn al snel
geneigd om een vooraanstaand
lid van de joodse gemeenschap
als André Gantman te volgen.
Hij effent als het ware de weg
voor een verkiezingsoverwin
ning van het Vlaams Blok. Want
als de joden er zelfs geen been
meer in zien om op extreem
rechts te stemmen, dan valt elke
barrière weg. Het is een primeur
voor Europa", verzucht Mari
nower. „Ik ken geen enkel ander
land waar de joden gechar
meerd zijn van extreem-rechts."
Zelf houdt hij onverkort vast
aan het cordon-sanitaire. „Voor
mij is niet samenwerken met het
Vlaams Blok geen kwestie van
tactiek, maar van ethiek. Als de
joodse gemeenschap dat toch
doet, gooit ze een deel van haar
eigen identiteit te grabbel."
Ondanks tegenstand van de
volksvertegenwoordiging
reist de Indonesische presi
dent Megawati Soekarno-
putri deze week naar de
Oost-Timorese hoofdstad
Dili om er de onafhankelijk
heidsceremonie bij te wonen.
De politiek sputtert tegen,
maar op ambtelijk niveau
wordt goed samengewerkt,
vertelt de Nederlandse juris
te Christa Meindersma. Na-
meris de Oost-Timorese rege
ring onderhandelt zij met de
Indonesiërs over grenskwes
ties.
doorTheo Haerkens
De ontvangst van de amb
telijke delegatie uit In
donesië is hartelijk. Er wordt
gezoend en Meindersma no
digt de heren binnen in haar
kantoor. „Ze noemen ons hun
favoriete delegatie", lacht ze
opgewekt. De juriste houdt
zich namens de tijdelijke re
gering Untaet bezig met het
afwikkelen van grenskwes
ties, een taak die ophoudt als
Timor Loros'ae op 20 mei on
afhankelijk wordt.
Er is nogal wat te regelen tus
sen Indonesië en de regio die
het 24 jaar beschouwde als
zijn 27steprovincie, want Ti-
mor Loros'ae blijft de ach
tertuin van Indonesië. Au
stralië mag de belangrijkste
economische en strategische
partner zijn, maar het ligt ver
weg. Tussen oostelijk en wes
telijk Timor bestaan een le
vendige handel en hechte so
ciale- en familiebanden.
Koloniale tijd
Bij de afscheiding is de pro
vinciegrens aangehouden die
stoelde op de grens tussen
Nederlands en Portugees ge
bied uit de koloniale tijd.
Hier en daar komen wat cor
recties. „Het werk zit er bijna
op", aldus Meindersma, die
positief is over de samenwer
king tussen beide landen.
Over de zeegrenzen beston
den geen afspraken. „Daar
was vroeger kennelijk geen
behoefte aan." Nu wel met
het oog op de visserij. Verder
moet het verkeer worden ge
regeld met de enclave Oecus-
si in het noorden van weste
lijk Timor. De busdienst zou
in februari beginnen, maar
de Indonesiërs zijn er nog
niet uit hoe het moet met de
route, het aantal ritten, het
aantal passagiers en de vei
ligheid.
Oost-Timorezen moeten, met
hun handelswaar, zonder
paspoort naar Oecussi kun
nen reizen. „Het is nu nog te
vroeg voor één enkele bus op
het traject", meent Mein
dersma. Reizigers moeten
voorlopig in een Timorese
bus naar de grens, overstap
pen in een Indonesische bus
en bij de volgende grens weer
in een Timorese.
Verder wordt gesproken over
compensatie voor achterge
laten bezittingen. Dat is in
gewikkelder dan het lijkt
want er bestond particulier
Indonesisch bezit, staatsei
gendom én Oost-Timorees
bezit. President Xanana
Gusmao wil compensatie
voor de kaalslag die leger en
milities aanrichten, maar is
bereid de kwestie met geslo
ten beurzen te regelen. „De
bal ligt bij Indonesië", aldus
Meindersma, die aantekent
dat Oost-Timor een minima
le bureaucratie kent en dus
snel kan beslissen.
De centrale bank van Indo
nesië nam de 20 miljoen dol
lar roep ia's terug die in Oost-
Timor circuleerden. Lucht
vaartmaatschappij Merpati
vliegt weer op Dili, maar de
samenwerking tussen de
posterijen is nog niet gere
geld, evenmin als die tussen
de politiekorpsen. Er komt
een grenscomité, dat twee
keer per jaar praat over de
afbakening, politiesamen
werking, veiligheid en het
grensverkeer. GPD
Homofobie viert nog altijd
hoogtij in Rusland. Russi
sche parlementariërs wil
len homoseksualiteit weer
strafbaar maken. Vijfjaar
gevangenisstraf voor 'im
morele perversies' is het
doel. De Russische homo
gemeenschap vreest het
ergste.
door Frank Hendrickx
De ingang van homoclub
Tsentralnaja Stantsia in
Moskou is allesbehalve extra
vagant. Ruslands bekendste
gayclub blijkt zich te verschui
len achter een grijze deur zon
der naambordje. Eigenaar Ilja
Abatoerov wil geen ophef ver
oorzaken. Hij overweegt een re
genboogvlaggetje naast de deur
te plakken, maar daar ligt dan
ook de grens. „De homoscene is
noodgedwongen vrij gesloten in
Rusland. En de insiders weten
ons toch wel te vinden."
In Rusland ben je nog steeds ho
mo in het geheim. Abatoerov
heeft talloze prominente Russen
voorbij zien komen in zijn sfeer
volle club; van zakenmannen
tot popsterren, van journalisten
tot politici, maar in het open
baar durven ze niet voor hun
geaardheid uit te komen. „Ze
kunnen niet anders", zegt Aba-
„toerov. „Het zou dodelijk zijn
voor hun carrière."
Als het aan Doema-lid Gennadi
Raikov ligt, staat de Russische
homo's nog veel meer te wach
tten. Het hoofd van de Russische
!-Volkspartij diende recentelijk
»een wetsvoorstel in waarin
homoseksualiteit een gevange
nisstraf van vijf jaar kan ople
veren. Raikov wil zijn volk be
hoeden voor 'de immoraliteit
die het afgelopen decennium
over ons land is gespoeld'. En
homoseksualiteit is nu eenmaal
5 'een gevaarlijke psychische af-
- wijking', aldus Raikov, die zich
gesteund weet door de commu
nistische partij.
j Het parlementslid is ervan over
tuigd dat zijn voorstel succes zal
hebben als het in juni in de
.Doema besproken wordt. „Poli-
tici die tegen stemmen, zullen de
verdenking op zich laden zelf
homoseksueel te zijn." Ook Ilja
Abatoerov acht het initiatief
:,van Raikov 'helaas' niet kans
loos.
De oorsprong van de Russische
homofobie ligt in de Sovjet-t
Unie. Tussen 1933 en 1993 wa
ren homoseksuelen voor de wet
criminelen. Sovjetideologen za
gen homoseksualiteit als een
'morele decadentie' van kapita
listische samenlevingen. In de
socialistische heilstaat hoorde
het niet thuis. Wetsartikel 121
zorgde ervoor dat jaarlijks naar
schatting duizend homoseksue
len in de gevangenis werden ge
gooid. Pas in de jaren tachtig
nam de vervolging langzaam af,
maar zelfs in 1991 waren er nog
462 veroordelingen. In veel ge
vallen was weliswaar sprake
van verkrachting of seks met
minderjarigen, maar historici
achten het waarschijnlijk dat
veel aangeklaagden onder druk
bekentenissen aflegden.
De sovjetautoriteiten gebruik
ten de beschuldiging van homo
seksualiteit ook om dissidenten
het zwijgen op te leggen. De
gewoonte raakte in zwang om
onpopulaire kameraden als 'ga-
loebye' ('blauwen') te bestem
pelen. Het taboe nam zulke
absurde trekken aan dat oud
heidkundigen in hun werk geen
woord konden wijden aan de
herenliefde'in de Griekse cul
tuur of de cultus rond fallus
symbolen.
Begin jaren tachtig werd nog
een boek over seksuele voor
lichting uitgegeven, waarin le
raren te lezen kregen dat homo
seksualiteit een 'verwerpelijk
sociaal fenomeen' was. „Zeker
in de provincie is die propagan
da nog effectief", zegt Abatoer
ov. „Een homoseksueel heeft
daar maar twee mogelijkheden:
naar Moskou vertrekken of zich
iedere dag bezatten."
Baan
Maar ook in de Russische me
tropool worden homo's regel
matig slachtoffer van geweld.
„Het is ook niet ongebruikelijk
dat iemand zijn baan verliest
zodra blijkt dat hij homoseksu
eel is", zegt Nikita Ivanov, een
jurist die voor de website gay.ru
werkt. „Er zijn genoeg homo
seksuelen die vanwege dit ver
stikkende klimaat asiel hebben
aangevraagd in anderelanden."
Raikov is echter vastbesloten
zijn kruistocht voort te zetten.
Wij hebben onze eigen normen
Europa moet dat maar accepte
ren." Dat steden als Parijs en
Berlijn burgemeesters hebben
die openlijk homoseksueel zijn,
interesseert Raikov niet. „Die
hoef ik niet als vrienden te heb
ben. Ik geef homo's toch al geen
hand." GPD
Een hongerend kind in het ziekenhuis van Lilongwe.
foto Obed Zilwa/AP
door Ravi Nessman
De kinderafdeling van hel ziekenhuis
van Lilongwe in Malawi puilt uit. De
patiëntjes hebben uitgemergelde lijfjes en
kijken met grote ogen lusteloos om zich
heen. Volgens hulporganisaties zijn het
afgelopen jaar in Malawi duizenden kin
deren en volwassenen gestorven door
voedselgebrek. De situatie zal verslechte
ren als buitenlandse hulp uitblijft.
De voedseltekorten zijn het gevolg van
misoogsten, maar volgens hulporganisa
ties ook van het overheidsbeleid. Het We
reldvoedselprogramma (WFP) berichtte
onlangs dat 2,6 miljoen mensen in zes lan
den in zuidelijk Afrika hongeren en dat
dit er de komende maanden veel meer
worden. De hele regio lijdt onder voedsel
tekorten als gevolg van droogte.
Zimbabwe bleef als een van de vrucht
baarste landen in de regio tot nog toe ge
spaard van de crises die de buurlanden
teisterden. Toch zullen ook daar dit jaar
miljoenen inwoners voedselhulp nodig
hebben, mede wegens de door president
Robert Moegabe gepropageerde landher
vormingen.
Het koninkrijk Swaziland besloot over te
stappen van de graanteelt op het verbou
wen van suikerriet. Daarbij is niet gere
kend met een eventuele mislukte graan
oogst en de opgetreden daling van de
suikerprijs.
Volgens Chris Landsberg, directeur van
het Centrum voor Afrika's Internationale
Relaties van de universiteit in Johannes
burg, speelt het gebrek aan democratie
een grote rol. Alleenheersers kunnen pro
blemen langer verborgen houden en krij
gen minder snel hulp uitliet Westen. „Wa
ren er meer democratische regimes, dan
zouden we beter met de crisis om kunnen
gaan", aldus Landsberg.
Noodvoorraad
Honger is voor de inwoners van het arme
Malawi een bekend verschijnsel. Dit jaar
heeft het overheidsbeleid de toestand ern
stig verslechterd. Tekorten worden
meestal opgevangen met een noodvoor
raad waarmee de bevolking nog een aan
tal maanden gevoed kan worden. Vorig
jaar heeft de regering deze noodvoorraad
echter grotendeels verkocht mede op
grond van oogstverwachtingen die veel te
optimistisch bleken. Malawi probeerde
vervolgens graan uit Zuid-Afrika te laten
komen. Dat kwam te laat en was boven
dien ontoereikend.
De regering van Malawi zegt de graan
voorraad te hebben verkocht onder druk
van Westerse donoren en het Internatio
naal Monetair Fonds (IMF). Deze zeggen
echter te hebben voorgesteld slechts een
deel van de voorraad te verkopen. Malawi
onderzoekt nu wat er precies is gebeurd
met de verkoop en waar het geld gebleven
is. Intussen besloot de regering de vaste
graanprijzen los te laten, waardoor deze
explosief stegen.
De hoofdzuster van het ziekenhuis in Lil
ongwe zegt nog nooit zulke wanhopige
patiënten te hebben gehad en vraagt zich
af wat er gebeurt als het voedsel echt op is.
„Het ergste moet nog komen", verzucht
z e.AP
OPGRAVING - Het onlangs
in de tuin van de heer Eijgen-
daal te Hoofdplaat aange
troffen lijk van een Duitse
militair is door de Dienst
Identificatie en Berging op
gegraven. Het lijk zal naar de
Centrale begraafplaats te
IJsselstijn in Limburg wor
den overgebracht.
CANADA - Deze maand zijn
al verscheidene gezinnen uit
Aardenburg naar Canada ge-
emigreerd. De familie Blan-
kert verhuisde naar Toronto,
M.J. Riemens naar Edmont
on, RL. Vermeire met gezin
naar Grand Falls en L.L. de
Vriend naar North Grant.
FATSOEN - Tegen een 31-ja-
rige man uit Gemert, die op
aandringen van zijn vrouw
hun pasgeboren kindje had
vermoord, werd voor de
rechtbank in Den Bosch een
gevangenisstraf van zes jaar
geëist.
Het paar trouwde in novem
ber vorig jaar en wenste de
'schande' niet te aanvaarden.
Het kindje stierf nadat het
naakt in een kartonnen doos
in een onverwarmde ruimte
was gelegd.
De verdediger voerde aan dat
een te ver doorgevoerde fat
soensopvatting de achter
grond van dit mistdrijf
vormt.
Uitgever:
J. C. Boersema
Hoofdredactie:
A L. Oosthoek
D Bosscher (adjunct)
A. L. Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Oostsouburgseweg 10
Postbus 18
Tel. (0118) 484000
Fax:(0118)470102
E-mail: redactie@pzc.nl
Vlissingen:
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel. (0118)484000
Fax. (0118) 470102
E-mail: redwalch@pzc.nl
Goes: Voorstad 22
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113) 273000
Fax. (0113) 273030
E-mail: redgoes@pzc.nl
Terneuzen: Willem Alexanderlaan 45
Postbus 145
4530 AC Terneuzen
Tel. (0115) 645769
Fax. (0115) 645741
E-mail. redtern@pzc.nl
Hulst: Baudeloo 16
Postbus 62
4560 AB Hulst
Tel. (0114) 372776
Fax. (0114) 372771
E-mail: redhulst@pzc.nl
Zierikzee: Grachlweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel. (0111)454647
Fax (0111)454657
E-mail redzzee@pzc.nl
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8 00 tot 17.00 uur
Zierikzee, Goes en Hulst:
8.30-17 00 uur
Zaterdags in Vlissingen
van 8.00 tot 10.30 uur
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van het Wegener-concern De door u
aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestand dat wordl gebruikt voor onze
(abonnemenlen)admmistratie en om u te (laten) inlormeren over voor u relevante dienslen en pro
ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener ot door ons zorgvuldig geselecteerde
derden. Als u op deze inlormalie geen prijs stelt dan kunt u dit schriltelijk melden bij: PZC. afdeling
lezersservice. Postbus 18,4380 AA Vlissingen
Internet: www.pzc.nl
Internetredactie:
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
E-mail: web@pzc nl
Bezorgklachten:
0800-0231231
op maandag t/m vrijdag
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 13 30 uur
Overlijdensadvertenties:
maandag t/m vrijdag: tijdens kantooruren
zondag- van 16.00 tot 18.00 uur
Tel. (0118)484000.
Fax (0118)470100.
Abonnementen
(bij acceptgirobetaling geldt een
toeslag van /,--)
per maand. 19,25
per kwartaal: 52,--
perjaar: 198.--
Voor toezending per post geldt
een toeslag
E-mail abo@pzc nl
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor
het einde van de betaalperiode.
Losse nummers per stuk:
maandag t/m vrijdag: 1,~
zalerdag;€ 1,50
Alle bedragen zijn inclusief 6% BW
Bankrelaties
ABN AMRO 47 70.65.597
Postbank 35.93.00
Advertenties
Alle advertentieopdrachten worden
uitgevoerd onder toepassing van
de algemene voorwaarden van
Uitgeverij PZC BV alsmede de
regelen voor het advertentiewezen,
Tarieven kunnen tijdens kantooruren
worden opgevraagd bij
de advertentieorderafdeling
Tel: 0118-484321
Behoort tot LUSQSflGf