SER wil instituut privatisering
i
Meer greep op persoonsdata bedrijven
Scheidende prof
waarschuwt voor
gevaren techniek
3
Viswedstrijd kinderen afgelast na bedreiging
Orgaan adviseert over verzelfstandiging van publieke diensten
Bandje over
ramp Tenerife
bewust gewist
Borstbeeld Winkelman vindt nieuwe plek
Woonhuis vadertje Drees te koop
m
Politie doorzoekt
kantoor van
Milieu-offensief
Geen BTW voor rijke vereniging
Stroom felicitaties voor Isabella
Bisschop roept op tot jaar bidden
Dolle stier doodt boer
Harry Potter mooiste kinderboek
RTV Oost krijgt
opnieuw brief
met dreigement
donderdag 16 mei 2002
van onze redactie binnenland
SURHUISTERVEEN - Eejn
landelijke viswedstrijd voor
kinderen op 5 juni is afgelast na
bedreigingen door dierenbe
schermers. De schoolviscom-
petitie van hengelsportblad
Beet zou op veertig verschil
lende plaatsen in het land wor
den gehouden. In Zeeland
stonden geen wedstrijden op
het programma.
Verschillende actiegroepen
waaronder de Dierenbescher
ming, stichting Wakker Dier,
Bont voor Dieren, Animal
Freedom, Alle Dieren Vrij,
Animal Defense League en Ve-
gatopia, dreigen de dag te ver
storen. Pierre Bronsgeest, or
ganisator van de viscompetitie
neemt de dreigementen wel se
rieus. De redactie van Beet
werd de afgelopen weken gere
geld telefonisch en in brieven
bedreigd. „Er gaat een enorme
dreiging van uit", aldus Brons
geest.
Op de internetsite iviow.nietin-
dehaak.nl vertellen de dieren
beschermers dat de schoolvis-
competitie wreed is. „Vissen
sterven een langzame en pijn
volle dood."
Actievoerders kondigen aan
tijdens de wedstrijden 'gewa
pend met waterpistolen, span
doeken en protestborden' rond
te varen in bootjes en het hen
gelen onmogelijk te maken.
Bovendien worden alle tegen
standers van sportvissen opge
roepen in actie te komen.
De Dierenbescherming had al
le basisscholen een brief ge
stuurd met de oproep niet aan
de viscompetitie mee te doen.
„Maar wij willen alleen vrien
delijke actie." GPD
van onze redactie binnenland
DEN HAAG - De Sociaal-Eco
nomische Raad (SER) wil dat
een onafhankelijk adviesor
gaan de overheid voortaan ad
viseert bij het verzelfstandigen
van publiekstaken. „Feit is dat
privatiseringsoperaties rondom
de Nederlandse Spoorwegen en
kabelbedrijven niet bepaald de
schoonheidsprijs verdienen",
lichtte FNV-bestuurder H. van
der Kolk gisteren toe.
De SER pleit in het ontwerpad
vies over het sociaal-econo
misch beleid op de middellange
termijn (tot 2006), voor de op
richting van een onafhankelijk
kennisinstituut dat verzelfstan
diging van publieke diensten
moet voorbereiden, vormgeven
en begeleiden.
Dit advies aan het toekomstig
kabinet wordt morgen bespro
ken door werkgevers- en werk
nemersorganisaties in de SER.
Volgens Van der Kolk zijn in
het verleden publieke bedrijven
veelal verzelfstandigd uit poli
tieke overwegingen. „Het was
de afgelopen jaren een politiek
stokpaardje. De overheid is niet
de deskundige bij uitstek om dit
soort van operaties te organise
ren", aldus vakbondsman.
Succes
Inhet advies spreekt de SER van
'gemengde ervaringen'. De pri
vatisering van de telecommarkt
wordt volgens de raad over het
algemeen als een succes erva
ren. Bij de NS geldt juist het te
genovergestelde.
Dit zou volgens de SER komen
doordat overheidsbedrijven,
door Richard Mooyman
HAARLEM - Op last van de
Amerikanen is kort na de vlieg
ramp op Tenerife in 1977 een ge
luidsbandje vernietigd met
informatie over de toedracht.
Volgens oud-ongevallenonder
zoeker B. Groenendijk maakte
een Nederlandse onderzoeker
heimelijk een opname van zijn
vraaggesprek met de betrokken
Amerikaanse co-piloot. Het
bandje moest echter worden
vernietigd, omdat de opname in
strijd was met de Amerikaanse
wetgeving, aldus Groenendijk.
Bij de botsing tussen een KLM-
toestel en een vliegtuig van Pan-
Am kwamen destijds 583 men
sen om het leven. De Spaanse
autoriteiten, die het onderzoek
leidden, concludeerden al snel
dat de KLM-gezagvoerder ver
antwoordelijk was, omdat hij
zonder toestemming was ge
start. De VS maakten tegen die
conclusie geen bezwaar, Neder
land wel.
De RLD, Rijksluchtvaartdienst
publiceerde zelfs een eigen rap
port waarin werd gewezen op
zaken die misgingen in de ver
keerstoren en de PanAm-cock-
pit. Zo reden de Amerikaanse
vliegers in de mist een afslag
voorbij en bevond hun toestel
rich daarom nog op de baan
toen de KLM-jumbo vertrok.
Volgens de RLD leidde de com
binatie van fouten en misver
standen tot de grootste vlieg
ramp ooit.
De affaire met het stiekem opge
nomen geluidsbandje illustreert
hoe de betrokken landen elkaar
wantrouwden. Nationale be
langen speelden bij de nasleep
van de ramp een grote rol. Eer
der werd al duidelijk dat de
Spanjaarden nooit hebben on
derzocht of de verkeersleiders
mogelijk afgeleid waren door
het kijken naar een voetbalwed
strijd op de televisie.
Volgens Groenendijk, die deze
week in Haarlem sprak op een
symposium van de Vliegtuig-
bouwkundige Studievereniging
Sipke Wynia, zouden de eind
conclusies over de toedracht
van de ramp niet noemenswaar
dig zijn beïnvloed als het bandje
bewaard was gebleven. „Alle
lessen zijn er uiteindelijk wel
uitgekomen. Maar er is duide
lijk invloed uitgeoefend door de
Amerikanen en de Spanjaarden
om de verantwoordelijkheid in
de richting van de KLM te du
wen." GPD
vooruitlopend op de liberalise
ring van een markt, al werden
verzelfstandigd. Daarbij was
onvoldoende nagedacht over
toegankelijkheid van de des
betreffende markt voor con
currentie. Hierdoor zijn publie
ke monopolies omgezet in pri
vate monopolies. Bij de kabel
bedrijven is hierdoor de be
doelde kwaliteitsimpuls uitge
bleven.
„Over de verzelfstandiging van
de NS kan ook niet worden ge
zegd dat het heeft geleid tot be
tere prestaties", stelde Van der
Kolk. „Deskundige begeleiding
is duidelijk nodig." Hoe het
nieuwe adviesorgaan eruit moet
komen te zien, is nog niet uitge
werkt.
Zeker is volgens de FNV-
bestuurder wel dat de SER ver
der gaat dan het voorstel van
minister Jorritsma van Econo
mische Zaken van vorige week.
Zij wil een interdepartemen
taal kenniscentrum om de sa
menwerking te verbeteren tus
sen de verschillende ministeries
die bij privatisering zijn betrok
ken.
„Dat is op zich goed, maar be
langrijker is dat er een onafhan
kelijk instituut komt." ANP
RIDDERKERK - Het borstbeeld van ge
neraal II. Winkelman, de opperbevel
hebber die precies 62 jaar geleden de Ne
derlandse capitulatie moest tekenen,
heeft gisterochtend een nieuwe bestem
ming gekregen in Ridderkerk in Zuid-
Holland. Het beeld werd in 1973 ge
plaatst in de Generaal Winkelman-ka
zerne in Nunspeet, maar die is inmiddels
gesloten.
Het beeld van de militair staat nu in Rid
derkerk bij de voormalige school waar
hij op 15 mei 1940 de Nederlandse over
gave tekende. Het schoolgebouw biedt
nu onderdak aan een oorlogs- en verzets
museum vernoemd naar de verzetsman
Johannes Post. Er is ook een gedenkte
ken.
Een kleindochter van Winkelman was bij
de plechtigheid aanwezig. Na de onthul
ling door de Inspecteur-Generaal der
Krijgsmacht luitenant-generaal C. de
Veer werd de capitulatie van ons land
herdacht. foto Jos Wesdijk/ANP
van onze redactie binnenland
DEN HAAG - Het kabinet wil
dat bedrijven de wettelijke ver
plichting krijgen om gegevens
over getuigen en verdachten
aan politie en justitie te geven
ten behoeve van opsporingson
derzoeken. Het kabinet stelt
daartoe een wetsvoorstel op,
omdat door de toename van het
aantal moderne technieken en
communicatiemiddelen, be
drijven steeds meer persoonlij
ke gegevens tot hun beschik
kinghebben.
Justitie en politie kunnen nu
nauwelijks gebruikmaken van
de persoonsgegevens van be
drijven, terwijl ze wel erg bruik
baar kunnen zijn voor onder
zoek. Een nieuwe wet moet dit
veranderen.
Het kabinet neemt voor het
wetsvoorstel in grote lijnen de
voorstellen van de commissie-
Mevis over. Vorig jaar onder
zocht deze commissie op
verzoek van het ministerie hoe
gegevens voor strafrechtelijke
onderzoeken worden vergaard.
Drempel
De commissie adviseerde dat al
le opsporingsambtenaren via
bedrijven de mogelijkheid moe
ten krijgen om onder meer
naam, adres, woonplaats, fi
nanciële positie of relatienet
werken van klanten op te eisen.
Voorwaarde is dat justitie bezig
is met een onderzoek naar een
delict waar een maximumstraf
van vier jaar of meer op staat.
Ook moet justitie de persoon op
de hoogte brengen, van wie ze
gegevens opvraagt.
Gevoelige gegevens, zoals over
geloofsovertuiging, politieke
gezindheid of gezondheid, mo
gen alleen opgevraagd worden
wanneer een rechter-commissa-
ris daar om vraagt. Niet alleen
informatie over een verdachte,
maar ook gegevens van mogelij
ke getuigen, contactpersonen of
slachtoffers kan justitie opvra
gen. Het kabinet wil de politie
verplichten de inwinning van de
gegevens intern te toetsen. Het
College Bescherming Persoons
gegevens (CPB) kan hier dan
toezicht op houden, aldus de re
gering. ANP
van onze redactie binnenland
DEN HAAG - Sinds enkele
weken staat het huis waar 'va
dertje' Willem Drees woonde,
aan de Beeklaan 502 in Den
Haag,
te koop. Sommige Hagenaars,
onder wie PvdA-fractievoor-
zitter Henk Kool willen er een
gedenkhuis van maken. „De
eigenaars willen gewoon de
marktwaarde", zegt de make
laar.
Makelaar Michel Pluijm somt
de aardige elementen aan het
voormalige woonhuis van Wil
lem Drees op. „De glas-in-
loodramen zitten er nog in, de
oude deuren zijn prima onder
houden en de plafonds zijn nog
in de oude staat", vertelt
Pluijm. „Maar om nou te zeg
gen dat de oude sfeer er nog
hangt: nee."
Het Dreeshuis is een begrip in
destad. ElkerechtgeaardeHa-
genaar kent het of weet op z'n
minst dat de woning van de
legendarische naoorlogse pre
mier te vinden is aan de Beek
laan. Willem Drees heeft de
woning jarenlang gehuurd van
dezelfde familie. Na zijn dood
in 1989 huurde zoon Jan het
In de badkamer van Drees' huis staat nog de originele badkuip.
huis en diens naam staat nog
op de deur. Nu willen de eige
naars het huis verkopen.
De vraagprijs is 449.000 euro.
Volgens Pluijm geen prijs
waarin enig sentiment over de
premier is verwerkt. „Het is
een realistische vraagprijs",
stelt hij. Pluijm wijst op de ou
de deurknoppen, de zwarte
natuurstenen schouwen, de
bewerkte plafonds, de oor
spronkelijke tegeltjes in het
toilet en de prachtige inge
bouwde keukenkast. Onder de
keuken is ook een kelder.
In de badkamer staat een oude
badkuip op pootjes. „Het bad
foto Theo Bohmers/GPD
dateert uit de jaren dertig",
schat Pluijm. „Wel grappig,
maar ik zou het niet van deze
tijd willen noemen."
Het herenhuis telt drie verdie
pingen met ruime kamers. „De
zoon van Drees heeft het laten
behangen toen hij in het huis
ging wonen.GPD
WAGENINGEN - De politie
heeft gistermiddag het pand
van de Vereniging Milieu-offen
sief (VMO) doorzocht. Volgens
het Openbaar Ministerie in Am
sterdam zijn goederen in beslag
genomen.
De 32-jarige verdachte van de
moord op Fortuyn werkt al ja
ren bij VMO. Volgens een
woordvoerder van de vereni
ging is de politie twee uur in het
gebouw in Wageningen bezig
geweest.
VMO is hier tevoren over inge
licht. De zegsman benadrukte
dat de politie 'alles keurig netjes
heeft achtergelaten'. Hij noem
de de doorzoeking 'niet meer
dan logisch'.
Het is de bedoeling dat de politie
vandaag een gesprek heeft met
VMO. De vereniging had dit vo
rige week na de bekendmaking
dat de 32-jarige VMO-mede-
werker verdacht wordt van de
moord op Fortuyn aangeboden.
De woordvoerder benadrukte
nogmaals dat de VMO niets met
de moord te maken heeft en het
'walgelijk' te vinden als de 32-
jarige man de dader zou zijn. De
milieuzaken die VMO voert, zo
als vandaag bij de Raad van
State, gaan daarom door. ANP
BRUSSEL - Sportclubs of buurt- en personeelsverenigingen
hoeven geen BTW af te dragen, ook niet als zij financiële re
serves hebben opgebouwd. Dat is het gevolg van een uit
spraak van het Europese Hof van Justitie na een klacht van de
Kennemer Golf Country Club in Zandvoort.
De belastingdienst legde de golfvereniging een naheffing op,
omdat de club jaar op jaar reserves boekt uit de afdracht van
contributie, De belastinginspecteur beschouwde dit als be
lastbare winst. De golfvereniging ging in beroep en werd re
centelijk door het Europese Hof in het gelijk gesteld. Vereni-
gingen horen volgens het hof geen belastingaanslag over hun
reserves te krijgen, ook als deze zijn bereikt door de contribu
tie bewust hoog te houden en leden weinig gebruik maken van
terreinen of gebouwen van de club. ANP
DEN HAAG - Ondanks de geruisloze openstelling van het
elektronische felicitatieregister voor Isabella komen sinds
dinsdag tientallen gelukwensen binnen voor prins Bernhard
jr. en prinses Annette met de geboorte van hun dochtertje.
Isabella werd maandagochtend vroeg geboren. Het is het
tweede kleinkind van prinses Margriet en Pieter van Vollen
hoven. Prinses Laurentien, echtgenote van prins Constantijn
en dus schoondochter van koningin Beatrix, verwacht begin
juni haar baby. Het felicitatieregister voor Bernhard en An
nette is te vinden via de site van de RVD. ANP
ROERMOND - Hulpbisschop De Jong van Roermond roept
rooms-katholieke jongeren in Nederland op om vanaf zondag
(Pinksteren) een jaar lang te bidden om de Heilige Geest.
Op die manier moet de Rooms-Katholieke Kerk in Nederland
een nieuw elan krijgen. De Jong heeft zijn oproep gericht aan
rk-jongerenorganisaties en jongerengroepen in de parochies.
Met Pinksteren vieren christenen dat volgens het bijbelboek
Handelingen der Apostelen de Pleilige Geest neerdaalde op
Jezus' discipelen, waardoor ze bezield werden om het evange
lie te verkondigen. ANP
BURGWERD - Een 50-jarige man uit het Friese Burgwerd is
dinsdagavond door een dolle stier gedood.
De boer ging 's avonds nog even het weiland in. Toen hij rond
middernacht nog niet thuis was, sloeg zijn familie alarm bij de
politie. De man werd door agenten dood in het weiland aange
troffen. De stier werd afgemaakt. ANP
AMSTERDAM - Harry Potter en de Steen der Wijzen van JK
Rowling is door de Nederlandse Kinderjury 2002 uitgeroepen
tot mooiste kinderboek aller tijden. Aan de verkiezing declen
101.537 kinderen tussen 6 en 12 jaar mee, ruim twee keer zo
veel als voorgaande jaren. De organiserende stichting Collec
tieve Propaganda van het Nederlandse Boek heeft dat giste
ren bekendgemaakt.
Het was voor de vijftiende keer dat de kinderjury het favorie
te boek koos. Normaal gaat het om het beste boek in het afge
lopen jaar, wegens het jubileum mocht het mooiste boek ooit
worden gekozen.
De verkiezing had zoals gewoonlijk plaats in twee leeftijdsca
tegorieën: 6 tot en met 9 jaar en 10 tot en met 12 jaar. In beide
leeftijdsgroepen zegevierde Plarry Potter. ANP
zingstijd, vindt Schuurman. „In
de technologische cultuur is het
eerste en grote gebod: wees zo
effectief mogelijk. Het tweede
gebod daaraan gelijk is: wees zo
efficiënt, zo economisch moge
lijk", aldus Schuurman.
De normen die uit dit wereld
beeld volgen, schenken volgens
hem weinig aandacht aan de
kosten voor de humaniteit en
het milieu. De gangbare visie op
techniek staat daarmee lijn
recht tegenover het christelijk
gedachtengoed, dat leert God en
de medemens innig lief te heb
ben en zorg te dragen voor de
schepping.
Schuurman studeerde civiele
techniek aan de TU in Delft en
promoveerde in 1972 aan de
Vrije Universiteit van Amster
dam op de dissertatie Techniek
en toekomst, confrontatie met
wijsgerige beschouwingen. Hij
doceerde als bijzonder hoogle
raar Reformatorische Wijsbe
geerte aan de universiteiten van
Delft, Eindhoven en Wagenin
gen. Sinds 1983 zit hij voor de
RPF in de Eerste Kamer. ANP
van onze redactie binnenland
DELFT - Vormde vroeger de na
tuur de grootste bedreiging voor
de mensheid, nu is dat de mo
derne techniek. De decennia
lange 'overspannen technische
beschouwingswijze' heeft ge
leid tot afname van de biodiver
siteit en een aantasting van de
natuurlijke omgeving.
Een ethiek van verantwoorde
lijkheid moet de blinde verering
van de techniek stoppen. Dit
betoogde prof. dr. ir. E. Schuur
man gisteren in zijn afscheids
rede op de Technische Universi
teit Delft. Volgens de hoogleraar
is het de hoogste tijd voor een
heroriëntatie in de cultuur met
haar 'brutaliserende huidige
technische ontwikkeling'.
Schuurman constateert dat nog
altijd zeer velen geloven in de
techniek en de mogelijk desa
streuze gevolgen ei-van over het
hoofd zien. Hij schrijft dit toe
aan 'de geest van moderniteit en
post-moderniteit', die kritische
bezinning op de techniek be
lemmert. En dat is een centraal
probleem in onze cultuur dat,
opvallend genoeg, nauwelijks
aandacht kreeg in de verkie-
Advertentie
HENGELO - Bij RTV Oost in
Hengelo is gisteren een derde
dreigbrief bezorgd. Recher
cheurs, die sinds kort iedere
ochtend de post bij de regionale
omroep openen, hebben de brief
in beslag genomen. Over de in
houd wil de politie nog geen me
dedelingen doen.
Vrijdag ontving de omroep een
eerste dreigbrief. De inhoud be
stond uit drie kogels en een kies
lijst voor de Tweede-Kamerver
kiezingen waarop lijsttrekkers
waren omcirkeld en diverse ma
len het woord 'dood' was ge
schreven.
Zaterdag kwam een brief
binnen met een foto van de ko
ningin en de tekst 'is dood'. De
politie nam daarop extra veilig
heidsmaatregelen om koningin
Beatrix te beschermen tijdens
haar bezoek, dinsdag, aan twee
zorgboerderijen in Overijssel.
Gisteren kreeg de omroep een
telefoontje waarin de komst van
een vierde brief werd aangekon
digd. ANP
PI NOT BLANC