Milosevic schoot vredesplan af
PZC
Sharon wil voorlopig
geen vredesoverleg
Kerk VS beticht van intimidatie slachtoffers
Veiligheidsraad versoepelt sancties tegen Irak
Kolonisten Israël
beheersen groot
deel Jordaanoever
Liberisch verzet rukt
op naar Monrovia
Kosovo-onderhandelaar getuigt van ommezwaai door president
Privéscholen in
Engeland willen
weer meppen
India dreigt
Pakistan na
bloedbad
NAVO versterkt band met Rusland
Kritiek op Brits plan asielzoekers
Negentig doden door hittegolf
Termieten belagen tempelcomplex
Shell Zuid-Afrika doelwit claims
Meer armslag voor verzekeraars
woensdag 15 mei 2002
»anonze redactie buitenland
WASHINGTON - De Rooms-
Katholieke Kerk in de Verenig
de Staten probeert via juridi
sche procedures de slachtoffers
en hun ouders de schuld te geven
van seksueel misbruik door
priesters. Dat meldde The Was
hington Post gisteren.
Tot dusver kwam de kerk via ge
heime onderhandelingen een
schikking met de slachtoffers
overeen. In plaats daarvan
maakt ze nu gebruik van topad
vocaten en detectivebureaus,
die het privé-leven van de
slachtoffers uitspitten. Doel er
van is het aantal schadeclaims
te beperken, meldt de krant.
De krant citeert een moeder uit
St. Louis. Haar zoon werd mis
bruikt door een geestelijke. In
plaats van een financiële rege
ling aan te bieden, diende de
kerk een klacht tegen haar in.
Daarin werd ze ervan beschul
digd zelf verantwoordelijk te
zijn voor de problemen van haar
zoon omdat ze hem als zevenja
rige in de pastorie had laten
overnachten. In Illinois onder
vroegen advocaten van de kerk
een slachtoffer naar allerlei de
tails over het vermeende seksu
eel misbruik door een priester.
Ook wilden ze weten of hij ervan
had genoten. Een jongeman, die
in Pennsylvania onder een
schuilnaam een klacht tegen de
kerk had ingediend, moest een
nieuwe klacht indienen toen hij
18 werd zodat hij kon worden
geïdentificeerd.
In Joliet, Illinois, beschreef de
advocaat van de kerk een 22-ja-
rige man, die de plaatselijke
priester van seksueel misbruik
had beschuldigd, als een homo
seksueel, leugenaar en alcoho
list. De advocaat vroeg hem of
hij zichzelf schuldig achtte aan
het misbruik.
,,De paus spreekt over mededo
gen met de slachtoffers", zei
Mark Davis, de advocaat van de
moeder uit St. Louis, „Maar
vertel dat maar eens aan een
moeder tegen wie de kerk een
klacht heeft ingediend, omdat
ze haar zoon aan een priester
had toevertrouwd." ANP
doorSimone van Priel
DEN HAAG - Ex-president
Slobodan Milosevic van Joego
slavië heeft in juli 1997 een op
handen zijnde overeenkomst
over de toekomst van Kosovo
getorpedeerd. Ratomir Tanic,
een van de toenmalige Servi
sche onderhandelaars over een
blijvende oplossing voor de
spanningen in Kosovo, ver
klaarde dat gisteren in het pro
ces tegen Milosevic voor het
Joegoslavië-Tribunaal.
Terwijl met Milosevics instem
ming en op zijn voorwaarden
drie jaar was gepraat over een
(politieke) oplossing, verkon
digde Milosevic plotseling dat
er te veel Albanezen in Koso
vo woonden, die 'collectieve
schuld' hadden aan het opko
mend terrorisme. Hun aantal
moest worden teruggebracht tot
minder dan tien procent van de
Joegoslavisch bevolking, zodat
zij geen speciale rechten als au
tonomie voor Kosovo konden
claimen.
Adviseur
Tanic nam vanaf 1995 deel aan
een 'discrete dialoog' met lei
ders van de Kosovo-Albanezen,
waarbij ook de internationale
contactgroep en een vertegen
woordigervan het Vaticaan wa
ren betrokken. Hij deed dat als
adviseur van Dusan Mihajlovic,
leider van de Nieuwe Democra
tische Partij (NDP) die tot 1997
een coalitie vormde met Milose
vic' SDS-partij en JUL, de par
tij van Milosevic' vrouw Mira
Markovic.
De NDP stapte onder meer uit
LONDEN - Een veertigtal
christelijke privéscholen in
Groot-Brittannië wil weer het
recht hebben zo nu en dan een
mep uit te delen aan lastige leer
lingen.
Dat mag sinds 1986 al niet meer
op algemene scholen in Groot-
Bnttannië en sinds vier jaar ook
met langer bij particuliere on
derwijsinstellingen
De besturen van de veertig scho
len willen dat verbod nu weer
laten opheffen door een rechter.
Gisteren diende de zaak voor
een hof van beroep. ANP
de coalitie omdat Milosevic in
plaats van 'de gegarandeerde
politieke oplossing voor Kosovo
koos voor een politiek van
conflict', aldus Tanic. Terwijl
Milosevic tot die tijd voor de op
lossing van de problemen in
Kosovo 'alles mogelijk' vond zo
lang dat niet leidde tot afschei
ding, was de minste vorm van
autonomie ineens niet meer be
spreekbaar. Milosevic verving
de top van leger en veiligheids
dienst door haviken en zette een
eigen commandostructuur op
voor leger en politie. Tanic: „Het
was algemeen bekend dat een
deel van de leiding van de
staatsveiligheidsdienst, het le
ger en de politieke top tegen het
opzettelijk geweld in Kosovo
waren. Dat geweld was hele
maal niet nodig. Er werden veel
burgers het slachtoffer." Op een
receptie in juli 1997 vroeg Tanic
Milosevic naar de reden dat hij
de bijna afgeronde onderhande
lingen over Kosovo niet meer
acceptabel vond. „Hij legde een
link tussen het aantal Albane
zen in Kosovo en het terrorisme.
De Serviërs zouden dat aantal
simpelweg moeten verlagen."
Schimmig bleef gisteren welke
functie Tanic na 1997 precies
bekleedde, maar duidelijk was
dat hij gelieerd was aan het
werk van de staatsveiligheids
dienst. Tanic besloot gisteren op
het laatst moment niet als de
voor het publiek onzichtbare
getuige 'K3' aan te treden maar
zijn identiteit prijs te geven.
Toch is zijn gezicht voor het pu
bliek afgeschermd; volgens
aanklager Geoffrey Nice zal de
eerder uit Servië gevluchte Ta
nic na zijn getuigenis met hulp
van het tribunaal elders een be
staan opbouwen. GPD
De VN-Veiligheidsraad gaat unaniem akkoord met een voorstel vooreen versoepeling van het sanctieregime tegen Irak.
van onze redactie buitenland
NEW YORK - De Veiligheidsraad van de
Verenigde Naties heeft gisteren unaniem
een resolutie goedgekeurd die voorziet in
versoepeling van het sanctieregime te
gen Irak. De raad hernieuwde ook het
olie-voor-voedselplan dat Bagdad toe
staat olie te verkopen om van de op
brengst onder toezicht van de VN voedsel
en medicijnen te kopen.
De VN stelden de sancties in nadat Irak
twaalf jaar geleden het buurland Koe
weit was binnengevallen. Met het nieu
we besluit blijven deze sancties van
kracht, maar de procedures voor het im
porteren van consumptiegoederen, zoals
fietsen en naaimachines, worden versoe
peld, zodat ze sneller bij de bevolking te
rechtkomen.
De meeste goederen mogen nu na contro
le door VN-functionarissen binnen tien
dagen naar Irak. Voor goederen die zo
wel voor militaire als civiele doeleinden
kunnen worden gebruikt, zoals commu
nicatieapparatuur en vrachtwagens, is
een aparte lijst met driehonderd goede
ren. De controle van deze goederen moet
binnen dertig dagen worden afgehan
deld.
Kritiek
Op het laatste moment besloot ook Iraks
buurland Syrië voor de resolutie te stem
men, ondanks eerdere bezwaren. Op de
sancties bestond veel kritiek, omdat
vooral de Iraakse bevolking hierdoor
werd getroffen. De sancties treffen voor
al de mensen die medische hulp nodig
hebben. De Russen en Amerikanen heb
ben maanden onderhandeld over een
foto Osamu Honda/AP
nieuwe aanpak die de burgerbevolking
moet ontzien. Sinds december 1996
werden ten behoeve van de bevolking
uitzonderingen op de sancties gemaakt.
Irak mag sindsdien olie uitvoeren en met
de opbrengst voedsel en medicijnen in
voeren. Die versoepeling had echter
wegens strenge controles niet het beoog
de effect. De Amerikaanse regering
noemde het besluit 'een stap voorwaarts
voor het Iraakse volk', maar zei verder
dat het regime nu moet 'bewijzen' dat het
het leven van de bevolking wil verbete
ren. AFP/RTR
door Ad Bloemendaal
TEL AVIV - Premier Sharon van
Israël heeft gisteren duidelijk
gemaakt dat er voorlopig geen
sprake kan zijn van vredesover
leg met de Palestijnen. In een
toespraak tot de Knesset stelde
hij twee voorwaarden, waaraan
de Palestijnen moeten voldoen
voor er kan worden onderhan
deld.
De eerste voorwaarde is 'een to
taal einde aan terreur, opruiing
en geweld' en de tweede een
grondige hervorming van het
Palestijnse Bestuur en al zijn in
stituten. „We kunnen geen vre
desluiten met een corrupt, ver-
r°t en dictatoriaal regime. Er
Moet een ander Palestijns Be
stuur komen", zei hij.
Volgens Sharon is de enkele we
ken geleden beëindigde 'Opera
tie Verdedigingswal' een groot
succes geworden. Hij zei dat er
in de loop van de militaire cam
pagne op de Westelijke Jor
daanoever tweeduizend door
Israël gezochte Palestijnse mili
tanten zijn opgepakt. Verder
zouden bomfabrieken zijn ver
woest en grote hoeveelheden
munitie en wapens in beslag ge
nomen.
Sharon heeft eerder duidelijk
gemaakt dat hij in de eerste
Plaats af wil van president Ara-
lat, die naar zijn idee geen vre-
despartner voor Israël kan zijn.
Arafat moet daarom van het po-
itieke toneel verdwijnen of een
'outer symbolische functie krij
gen. In zijn plaats zou een 'prag
matiek Palestijns leiderschap'
moeten komen, dat bereid is
Sharons voorstel voor een 'per
manent tijdelijke regeling' van
het Israëlisch-Palestijnse con
flict in overweging te nemen.
JAMMU - India heeft gisteren
gedreigd met vergeldingsmaat
regelen tegen het buurland Pa
kistan, naar aanleiding van de
bloedige aanslag eerder op de
dag in Kashmir. Onderminister
van Buitenlandse Zaken Abdul
lah zei dat India het moeilijk zal
vallen zich in te houden in de
militaire patstelling met Pakis
tan als zulke aanvallen zich nog
een keer voordoen.
De Indiase politie zegt er vrijwel
zeker van te zijn dat de zelf
moordaanslag, waarbij 33 men
sen werden gedood en 47 ge
wond raakten, is uitgevoerd
door militanten uit Pakistan.
Tot nu toe heeft geen enkele
groepering de verantwoorde
lijkheid voor de aanslag opge
ëist.
Uit radioverkeer heeft de poli
tie geconcludeerd dat de aan
slag waarschijnlijk het werk is
van de groepering Al Mansoori-
an. Dit is de nieuwe naam van de
terreurgroep Lashkar-e-Taiba.
Deze werd in januari, met enke
le andere, door Pakistan verbo
den. AFP/RTR/DPA
Die regeling voorziet onder
meer in beperkt Palestijns zelf
bestuur in een deel van de Gaza-
strook en de Westelijke Jor-
daanoever.
De roep om hervorming van het
Palestijnse Bestuur en zijn in
stituten wordt ook onder de Pa
lestijnen steeds luider, al ver
staan die er iets anders onder. Ze
zijn vooral verbolgen over de
corruptie, de geldverspilling en
de incompetentie van hun lei
ders, met inbegrip van Arafat.
Maar dat wil niet zeggen dat ze
hem willen vervangen door een
Israël goed gezind leiderschap.
Het pan-Arabische dagblad Al
Hayat meldde gisteren dat bin
nen Fatah, de organisatie van
Arafat, druk wordt gewerkt aan
hervormingsvoorstellen. Vol
gens Kader, een lid van het Pa
lestijnse parlement, zal er zeer
binnenkort met de Palestijnse
leider worden vergaderd over
een document dat onder meer
voorziet in democratisering van
de besluitvorming.
Premier
Arafat zou een deel van zijn
macht moeten overdragen aan
een 'coördinator' of een 'pre
mier', een nu nog niet bestaande
functie. Die premier moet de
contacten met het parlement
onderhouden en toezicht uitoe
fenen op de wederopbouw, die
nodig is geworden na de recente
Israëlische invasie. De Pales
tijnse regering, die nu veertig
ministers telt, zou in aantal
moeten worden teruggebracht
tot een gezelschap van vijftien
'deskundigen'. GPD
De Belgische minister Michel (1) is gisteren tijdens NAVO-beraad onwel geworden. Hij zakte de
eerste keer in elkaar vlak voor de gebruikelijke groepsfoto. Hi j kon nog zelf opstaan. Kort daarna
viel hij opnieuw. De Amerikaanse minister Powell en EU-buitenlandcoÖrdinator Solana (r) snel
den te hulp. Er bleek niets ernstigs aan de hand te zijn. foto Odd Andersen/EPA
van onze redactie buitenland
REYKJAVIK - De negentien
Navo-lidstaten halen de band
met Rusland flink aan. Voort
aan mogen de Russen eens per
maand als gelijkwaardig
partner aanzitten bij overleg
met de Navo-landen onder
leiding van secretaris-gene
raal Robertson.
In dat nieuwe overleg mag
Moskou meepraten over za
ken als terrorismebestrijding
en verspreiding van wapens.
Alleen over grootschalige vre
desoperaties en aanvallen op
het grondgebied van Navo-
landen krijgen de Russen geen
zeggenschap. Rusland krijgt
ook zeker geen vetorecht over
strategische aangelegenhe
den.
In de IJslandse hoofdstad
Reykjavik bereikten de minis
ters van Buitenlandse Zaken
van de Navo-landen gisteren
een akkoord op hoofdlijnen
met hun Russische collega
Ivanov over een nieuwe werk
wijze. Die gaat verder dan het
bestaande partnerschap tus
sen de Navo en Rusland. De
regeringsleiders van de Navo-
landen en de Russische presi
dent Poetin moeten eind deze
maand in Rome de zaak offici
eel bezegelen.
Sinds de aanslagen van 11
september vorig jaar wil zo
wel de Navo als Rusland de
contacten intensiveren om
sterker te staan in de strijd te
gen terrorisme. Daartoe komt
er nu een speciale Navo-Rus-
land Raad, die eens per maand
bijeenkomt. Die raad krijgt
een eigen secretariaat, dat de
vergaderingen moet voorbe
reiden. ANP
LONDEN - De Britse regering heeft gisteren plannen aange
kondigd voor de bouw van drie grote asielzoekerscentra op
het platteland. Meteen kwam er kritiek op.
Inwoners van de dorpen vrezen voor aantasting van hun ge
meenschap. Vertegenwoordigers van asielzoekers vinden de
locaties ongeschikt en spreken van 'een recept voor raciale
spanningen'. Elk van de geplande centra zal onderdak bieden
aan maximaal 750 asielzoekers.
Een van de centra moet tussen twee dorpen in Oxfordshire in
het zuiden van Engeland komen. Beide dorpen samen hebben
minder dan 700 inwoners. Ook Throckmorton in het westen
van Engeland staat op de lijst. Vorig jaar werden daar tijdens
de mkz-crisis honderdduizend dierenkadavers begraven. AP
MULTAN - Een hittegolf in Pakistan en India heeft de afgelo
pen negen dagen al aan zeker negentig mensen het leven ge
kost. Dat hebben de autoriteiten gisteren bekendgemaakt.
Vooral het midden en het zuiden van Pakistan zijn getroffen.
De temperaturen lopen op tot 49 graden Celsius. Meteorolo
gen voorspellen dat het warme weer de komende dagen aan
houdt. Ook India heeft te lijden van de hittegolf, vooral in de
zuidelijke staat Andhra Pradesh. Zeker vijftig mensen zijn de
afgelopen dagen omgekomen. AFP
PHNOM PENH - Angkor Wat, het enorme tempelcomplex in
het noorden van Cambodja, had tot nu toe vooral te lijden on
der slecht onderhoud en bomen die omvielen of waarvan de
wortels doorgroeiden onder het complex. Nu blijkt er een
nieuwe verwoestende factor in het spel: termieten.
Vorige week kwam een deel van het dak naar beneden van het
Ta Prohm-monument, een van de meest bezochte delen van
het complex. Termieten hadden de grond onder het dertiende-
eeuwse hindoe-monument weggegraven. AP
JOHANNESBURG - Shell Zuid-Afrika staat op een lijst van
internationale bedrijven die gedagvaard worden voor hun rol
in de apartheidsjaren. Dat is bekendgemaakt door de Zuid-
Afrikaanse afdeling van Jubilee, een internationale bewe
ging die zich onder meer sterk maakt voor schadeclaims van
slachtoffers van mensenrechtenschendingen.
Jubilee is bezig met onderzoek naar de handel en wandel van
Shell in Zuid-Afrika. Een woordvoerder van Shell in Zuid-
Afrika reageert laconiek. „Wij zien nadere informatie met be
langstelling tegemoet." ANP
STRAATSBURG - Banken en verzekeraars mogen hun pro
ducten, zoals hypothecaire leningen en verzekeringspolissen,
in de hele Europese Unie verkopen via internet. Het Europees
Parlement ging gisteren akkoord met een EU-richtlijn die na
tionale regels voor een flink deel overbodig maakt. Eerder al
hadden de EU-ministers ermee ingestemd.
Enkele grote banken hadden er bij de parlementariërs op het
laatste moment op aangedrongen om de richtlijn aan te scher
pen, waardoor elke vorm van nationaal toezicht of nationale
wetgeving zou verdwijnen. De Europese consumentenorga
nisatie BEUC is juist blij dat een deel van de regels nog op na
tionaal niveau blijft. Dat zou de consument meer bescher
ming bieden. ANP
door Ad Bloemendaal
TEL AVIV - De Israëlische ne
derzettingen op de Westelijke
Jordaanoever beslaan wat be
bouwing betreft niet meer dan
1,7 procent van het gebied, maar
beheersen in totaal 41,9 procent
van het landoppervlak. Dat
staat in een rapport van de Isra
ëlische mensenrechtenorgani
satie B'tselem.
Volgens Yehezkel Lein, de
schrijver van het rapport, wilde
het militaire bestuur in de be
zette gebieden de cijfers pas
vrijgeven nadat B'tselem had
gedreigd naar de rechter te stap
pen. Al met al heeft het een jaar
gekost om het rapport op papier
te krijgen.
Officieel is 6,8 procent van de
Westelijke Jordaanoever
bestemd voor Israëlische kolo
nisatie, maar een extra 35,1
procent blijkt onder de zeggen
schap te vallen van de zes regio
nale kolonistenbesturen. Vol
gens B'tselem wonen er in het
gebied dat Israël in 1967 heeft
veroverd op Jordanië 380.000
kolonisten. Verreweg de mees
ten, 247.000, zijn inwoners van
Oost-Jeruzalem en de naburige
nederzettingen. Daarentegen
telt de Jordaanvallei niet meer
dan 5400 kolonisten. Het groot
ste deel van de nederzettingen is
door de Israëlische overheid be
stempeld als economisch ont
wikkelingsgebied, waardoor de
bewoners in aanmerking komen
voor een veelheid aan subsidies.
De samenstellers van het rap
port, dat is getiteld 'Landjepik:
Israëls nederzettingenbeleid op
de Westelijke Jordaanoever',
stellen vast dat de manier waar
op het land is verdeeld, de stich
ting van een levensvatbare Pa
lestijnse staat onmogelijk
maakt. Veel nederzettingen zijn
zo gebouwd dat ze de ontwikke
ling van naburige Palestijnse
steden en dorpen bemoeilijken.
Een goed voorbeeld vormt de
stad Nabloes, die is ingesloten
door de Israëlische nederzettin
gen Alon Moreh aan de noord
kant, Itamar in het zuidoosten,
Har Bracha en Jitschar in het
zuiden, Kedumim in het westen
en Shavei Shomron in het
noordwesten. Andere nederzet-
tingenblokken en de 'Trans-
Samaritaanse Autoweg' verde
len de Westoever op een paar
plaatsen in stukken.
Volgens de voorzitster van B'ts
elem, Anat Biletzki, heeft dat
tot gevolg dat de Palestijnen
hun landbouw niet voldoende
kunnen ontwikkelen. In het
oosten van de Westelijke Jor
daanoever hebben ze geen toe
gang tot een belangrijk deel van
hun waterbronnen. GPD
door Erik Beijen
MONROVIA - De gevechten in
Liberia tussen regeringstroepen
en de opstandelingen van het
LURD beginnen de hoofdstad
Monrovia steeds dichter te na
deren.
Het verzet heeft aangekondigd
de stad te willen innemen om
president Charles Taylor te ar
resteren Maandag brak in de
stad paniek uit toen het geluid
van geweer- en artillerievuur
hoorbaar werd.
Militaire bronnen zeiden giste
ren dat de opstandelingen van
de Verenigde Liberianen voor
Verzoening en Democratie
(LURD) maandag een aanval
hadden gedaan op de plaatsen
Arthington en Kley, in de omge
ving van de hoofdstad. Volgens
de eerste berichten sloegen re
geringstroepen de aanval af.
De afgelopen twee jaar is het
meermalen tot een treffen geko
men tussen de troepen van Tay
lor en de strijders die opereren
vanaf bases in het buurland
Guinee. Sinds de campagne in
februari in een hogere versnel
ling wei'd gezet zijn de rebellen
al drie keer bij Monrovia in de
buurt gekomen
Zij zeggen een einde te willen
maken aan de destabilisatie
campagne van Taylor in West-
Afrika. Ook de Veiligheidsraad
van de VN heeft hem daarvan
beschuldigd. RTR/ANP/AFP
