Branco houdt de fado levend
21
Van der Wal komt een heel eind
jong
PZC
woensdag 15 mei 2002
Cristina Branco: haar vernieuwing van de Portugese blues wordt in eigen land niet altijd gewaardeerd.
foto Maurice Boyer
Fado-zangeres Cristina Branco is in Nederland populair
der dan in haar vaderland Portugal. Omdat haar succes
hier is begonnen, presenteert zeal haar nieuwe albums in N e-
derland. In veel gevallen blijft ze trouw aan de zalen die haar
het eerst boekten, zoals het Arsenaaltheater in Vlissingen.
Elk seizoen treedt ze daar een keer op. Vanavond is het weer
Branco-tijd.
De afgelopen weken heeft
Branco in Nederland een
nieuwe schare fans aan zich we
ten te binden. Enkele weken
geleden figureerde ze met de
popgroep Blof in het televisie
programma Paradisolife, waar
ze een hartverscheurend duet
zong met Paskal Jakobsen. Het
leverde een spontane ovatie op,
net als afgelopen zaterdag, toen
ze opnieuw te gast was bij een
concert van Blof - ditmaal in een
uitverkocht Ahoy' - om ook
daar 'Dansen aan zee' (zij in het
Portugees, Jakobsen in het Ne
derlands) te vertolken.
Toch was haar naam in Neder
land al gevestigd. Juist in Ne
derland. Haar huidige manager
José Mela, zelf woonachtig in
Amsterdam, zag haar vijf jaar
geleden optreden in een Portu
gees televisieprogramma. Het
was een van de eerste uitvoerin
gen van de zangeres die aanvan
kelijk journaliste wilde worden.
Mela besloot haar uit te nodigen
voor twee concerten ter herden
king van de Anjerrevolutie van
1974. Van de Amsterdamse op
tredens werd een cd geperst, die
meteen in Nederland aansloeg.
Mela werd haar manager en or
ganiseerde minimaal één keer
per jaar een toernee door Neder
land. In de eerste toernee was
ook het Arsenaaltheater opge
nomen. Sindsdien is Branco
daar nog twee keer terugge
weest, onder meer ter promotie
van de cd Cristina Branco canta
Slauerhoff, een album waarop
ze in het Portugees vertaalde ge
dichten van Slauerhoff ver
tolkt. In Nederland werd de cd
platina. In Frankrijk won Bran
co tot twee keer toe de prestigi
euze prijs Choc de l'Année du
Monde de la Musique in de cate
gorie wereldmuziek. Ook het
publiek in België, Italië, Duits
land, Spanje, Brazilië, de Ver
enigde Staten en Australië lijkt
voor Branco te vallen.
Alleen in haar vaderland wil het
nog niet zo lukken. Daar wordt
de fado (meestal omschreven als
de Portugese blues) van Branco
als te modem en vooruitstre
vend gezien. De schaduw van de
grote Amalia Rodrigues hangt
over Branco. Iets waar ze zelf
overigens geen bezwaar tegen
heeft, want ze beschouwt de le
gendarische fadozangeres als
een groot voorbeeld. Toen ze als
achttienjarig meisje alleen in
popmuziek was geïnteresseerd,
schonk haar grootvader Branco
een plaat van Amalia Rodri
gues. Meteen was ze verkocht.
Onlangs zei Branco in een inter
view over Rodrigues: „Zij is
mijn vlag, mijn diva. Ze deed me
zingen, dat is zo helder als wa
ter. Ik leerde van haar dat het
belangrij ker is om het verhaal te
vertellen dan om te zingen."
Maar Branco wil haar verhaal
wel op haar eigen manier vertel
len. Ze past ervoor Amalia Ro
drigues te kopiëren en zingt be
wust niet in de f ado-lokaLen van
Lissabon, omdat vernieuwin
gen van het genre daar niet wor
den geaccepteerd. „Fado, dat is
nostalgie, de stem van de ziel",
aldus Branco. „Maar het is ook
de vreugde om te leven, luchtig
heid en vrolijkheid. Ik neem ri
sico's. Niet iedereen houdt ervan
dat ik aan de vastgeroeste regels
durf te tornen, bijvoorbeeld
door elementen uit de jazz te ge
bruiken. Sommigen vinden dat
ik daardoor afdwaal van de pu
re fado. Maar als fado niet mag
evolueren, zal de fado sterven."
Ernst Jan Rozendaal
Cristina Branco: vanavond, Ar
senaaltheater Vlissingen, 20.15
Jan Jaap van der Wal werd
als 17-jarige student als
jongste comedian ooit aange
nomen voor de Comedytrain.
Inmiddels is hij 22. Hij schrijft
onder meer teksten voor het
satirische nieuwsprogramma
Dit was het Nieuws en voor
Later wordt het leuk. Met Out
now! trekt hij als solist langs
de theaters.
Een topcabaretier is hij nog
niet, zo realiseert ook hij zich,
„Want eerst heb je Freek de
Jonge, dan Hans Teeuwen en
daarna kom ik pas."
Of het ooit zover komt, moet
nog blijken. Feit is dat hij
schijnbaar moeiteloos en vrij
constant grappen maakt. Een
enkele keer staat hij stil bij
zijn rol in het theater. Op het
podium voelt hij zich thuis, zo
laat hij zijn publiek weten,
want daar regeert de fantasie
en kun je het leven naar je
hand zetten.
„Theater is een leugen, een
leukere waarheid", vertelt de
cabaretier en daarmee sluit hij
aan bij de manier van werken
van veel standup-comedians
die hun eigen referentiekader
uitvergroten en via verrassen
de invalshoeken commentaar
leveren op hun waarnemingen.
Erg diep gaat het allemaal
niet. Zo gaat het over televisie
programma's, over het verschil
tussen de kinderprogramma's
van nu en die uit zijn tijd en
over het irritant tijdloze ka
rakter van de smurfen.
Daarnaast weet hij zijn erva
ringen in De Efteling leuk te
verwoorden en maakt hij grap
pen over het engagement van
Destiny's Child en de minimale
bewegingen van rappers,
waarmee hij ongetwijfeld een
jong publiek weet aan te spre
ken.
Mummie
Nieuwsberichten over het we
tenschappelijk onderzoek van
een mummie of de onthullende
conversatie tussen Kissinger en
Nixon over het mogelijke ge
bruik van een atoombom leiden
bij Van der Wal tot geestige as
sociaties. Actueel politiek com
mentaar blijft beperkt tot het
imiteren van het zure gezicht
van Ad Melkert. Dit jonge talent
laat zien dat hij 'door dingetjes
te verzinnen' een heel eind kan
komen. Ook durft hij het aan
met het publiek te improviseren
en dat gaat hem redelijkgoed af.
Van der Wal staat pas aan het
begin, hij is wellicht nog wat
simpel en vlak, maar de vorm is
er al wel.
Jan Jaap van der Wal: donder
dag, Stadsschouwburg Middel
burg, 20.00 uur
WOENSDAG
Sim Bolus
Het Goese poppentheater Sim Bolus speelt Opa's Geheim.
Opa's Geheim gaat over opa Bram (gespeeld door Hans van der
Haar), die in een klein bejaardenhuisje woont. Zijn vrouw Marie
is er niet meer, maar elke dag komt zijn kleinzoon Freekje op be
zoek. Als ze samen foto's kijken, ontdekt Freekje iets.
Poppentheater Ambachtscentrum Goes, 15.00 uur
Hans Dorrestijn Martin van Dijk
Het duo brengt de voorstelling Cirkels.
Dorrestijn zingt, leest gedichten en brengt monologen en dialo
gen. Hij wordt daarbij begeleid door pianist Van Dijk.
Stadsschouwburg Middelburg, 20.00 uur
Cristina Branco
De Portugese zangeres geeft een concert.
Branco blaast de fadomuziek nieuw leven in.
Arsenaaltheater Vlissingen, 20.15 uur
DONDERDAG
Jan Jaap van der Wal
De cabaretier brengt zijn programma Out now!
Het is het eerste avondvullende stand-up comedy programma
van Van der Wal.
Stadsschouwburg Middelburg, 20.00 uur
De Zeeuwse Komedie
De toneelgroep speelt de tragikomedie Vuur in de Sneeuw van
Sam Shepard.
Het stuk gaat over twee families die elkaar nauwelijks kennen.
Het enige wat hen bindt, is dat de zoon van de ene familie ge
trouwd is met de dochter van de andere. Thema's van Vuur in de
Sneeuw zijn familie, noodlot en moeizame communicatie.
't Beest Goes, 20.30 uur
VRIJDAG
Drie, voor en achter de mast
Muzikale voorstelling over het leven op een VOC-schip.
Samenwerkingsproject van De Zeeuwse Muzikanten (orkest
van de stichting Arduin), amusementsorkest Humoreske en mu
sical-en operettevereniging Papillon. In totaal beklimmen 132
muzikanten en acteurs het podium,
Stadsschouwburg Middelburg, 20.00 uur
Midzomerstrandkomedie
Comedygezelschap Mussen Zwanen brengt dit stuk van Haye
van der Heyden.
Midzomerstrandkomedie speelt zich af aan de Franse Rivièra.
Een gemêleerd gezelschap viert daar vakantie. Alles lijkt goed te
gaan, maar schijn bedriegt. De cast bestaat uit Eric Corton,
Hymke de Vries, Hans Breetveld en Frédérique Huydts.
De Maagd Bergen op Zoom, 20.15 uur
Jaszfestival Middelburg
Het driedaags festival, dat voor de 24ste keer wordt gehouden,
begint met een kroegentocht.
Het programma voor de vrijdagavond is als volgt: De Mug - Not
James Dean and Company (latin); Desaf inado - Jeroen Pek Band
(modern, bebop); De Geere - Storyville Jazzband (dixieland);
American - The Trailblazers (blues); De Herberg - Champagne
Charlie (blues).
Centrum Middelburg, 21.00-02.00 uur
The Kids are Allright
Beginnende bands kunnen ervaring opdoen.
De Piek Vlissingen, 21.30 uur
ZATERDAG
Klein Straattheater
Drie steltlopers, de Alien Voyagers, openen het straattheatersei
zoen in Terneuzen.
Centrum Terneuzen, hele dag
Robhetty
Professioneel poppentheater geeft een voorstelling voor kinde
ren van 4-10 jaar.
De voorstelling heeft als titel De avonturen van kabouter Wit-
baard. In het museum zijn verder activiteiten in het kader van
Annie M. G. Schmidtdag.
Fruitteeltmuseum Kapelle, 14.00 uur
Jaszfestival Middelburg
Streetparade en andere buitenoptredens.
's Middags lopen de volgende orkesten door de binnenstad: Hon
kers Brassband, Mardi Gras Jazzband, South-West Dutch Dixie
Jazzparaders, Original Zealand Streetparade Jazzband, Deaf
Quartle Jazzband, May Day Jazzband.
Concerten op podia: Podium Koorkerkhof: 14.00-15,30 uur:
Sprinkhuizen Fennis Didderen (jazz-pop); 16.00-16.30 uur:
Special Delivery (moderne jazz); 20.00-21.30 uur: Dick de Graaf
Quartet (bebop); 22.00-23.30 uur: Marejada (salsa).
Podium Markt: 14.00-15.30 uur: New Iberia Stompers (new Or
leans revival); 16.00-17.30 uur: PimToscani Allstars (dixieland,
mainstream); 21.30-23.00 uur: Monsieur Dubois (jazz, dance,
trance).
Podium Pottenmarkt: 14.00-18.00 uur; Caledonia Jazz Band
(dixieland); 19,30-23.30 uur: La Blusa (cajun).
Centrum Middelburg, 14.00-23.30 uur
Geen Paniek
Groep van tien meiden geeft een concert.
De leden van Geen Paniek zingen allemaal ook in andere koren
of kwartetten. Ze brengen close harmony, lichte muziek en hu
moristische liedjes. In het kader van Annie M. G. Schmidtdag
staan ook liedjes van de schrijfster, op muziek van Harrie Ban-
nink, op het programma.
De Drukkerij Middelburg, 14.30 uur
Orgelconcert
Willem Jan Cevaal bespeelt het kerkorgel.
Op het programma staan werken van onder meer Reger, Liszt en
Franck.
Nederlands hervormde kerk Wemeldinge, 20.00 uur
Drums for Nature
Percussiegroep van zo'n honderd djembespelers geeft benefiet
concert voor het Wereld Natuur Fonds.
Show vol Afrikaanse en Braziliaanse klanken en dans. Drums
for Nature staat onder leiding van Menno de Bruin.
Scheldetheater Terneuzen, 20.00 uur
Drie, voor en achter de mast
Muzikale voorstelling over het leven op een VOC-schip.
Zie vrijdag,
Stadsschouwburg Middelburg, 20.00 uur
De Zes Winden
Het saxofoonsextet geeft een concert.
Het internationaal ensemble De Zes Winden bestaat uit de
Zeeuw Dies le Due (sopraan)Mariette Rouppe van der Voort (so-
pranino), Andrew White (tenoi-), Ad Peijnenburg (bariton) en
Klaas Hekman (bas).
Grote Kerk Veere, 20.00 uur
Ladies' Night
Reineke Wieman, Odette Sorber, Ygdrassil en Kirsten treden op.
Bij de Ladies' Night zijn ook mannen welkom. De Zeeuwse Rei
neke Wieman treedt als eerste op. Zij wordt begeleid door Kaat
van der Weide. Vervolgens geeft Odette Sorber (15) uit Goes een
concert. Zij bracht in eigen beheer een cd uit en zegt geïnspireerd
te worden door Alanis Morissette en Sinead O'Connor. Het Frie
se duo Ygdrassil, bestaande uit Linde Nijland en Annemarieke
Coenders, treedt daarna op. Zij zingen tweestemmige liedjes, be
geleid door gitaar. De avond wordt afgesloten met een concert
van de Haarlemse singer-songwriter Kirsten en haarband,
't Beest Goes, 21.00 uur
Hans Dorrestijn
Voorstelling met Martin van Dijk
vanavond Middelburg
Kirsten
Zangeres zingt
tijdens Ladies' Night
zaterdag Goes
Star Wars II
Attack of the Clones
in Vlissingen, Hulst,
Bergen op Zoom
Drie, voor en achter de mast
Muzikale voorstelling
vrijdag en zaterdag Middelburg
Paula van den Elshout
Expositie
vanaf morgen Goes