Lijst Pim Fortuyn is
verweesd en verdeeld
Onderzoek beveiliging Fortuyn
Broer van Fortuyn
waarschuwt van Pim
geen heilige te maken
3
Journalist Wester krijgt klappen
Greenpeace en advocate uit elkaar
Kiezers overzee willen herkansing
Harry Mens krijgt extra bewaking
Steun Aids Fonds en zwerfjeugd
HEMA
WAARSCHUWING
Premier Kok kondigt onafhankelijke commissie aan
_1
HILVERSUM - De RTL Nieuws-verslaggever Frits Wester is
donderdagavond bij zijn huis in zijn woonplaats Voorburg
door een onbekende aangevallen. De politiek redacteur kreeg
enkele klappen op zijn nek, bevestigde een woordvoerster van
RTL4 gisteravond.
De dader kon ontkomen. Wester heeft aangifte gedaan bij de
politie. Volgens RTL4 gaat het weer goed met hem en kon hij
zijn werk hervatten.
Wester heeft geen idee wat het motief van de mishandeling
kan zijn geweest, aldus de woordvoerster. ANP
AMSTERDAM - Greenpeace en voorzitter B. Böhlergaan per
direct uit elkaar. Dat hebben ze in goed overleg besloten, al
dus een woordvoerster van de milieuorganisatieBöhler is een
van de advocaten die de verdachte van de moord op Pim For-
tuyn verdedigt. De 32-jarige verdachte was de afgelopen ja
ren actief als milieuactivist.
„Greenpeace wordt nu heel erg in verband gebracht met de
moord, waarvan we resoluut afstand hebben genomen", aldus
de woordvoerster. „Böhler vindt dat iedereen recht heeft op
rechtsbijstand en dat vindt Greenpeace ook. Maar we wilden
allebei niet dat mensen Greenpeace en de moord met elkaar in
verband gaan brengen."
Böhler zat sinds 1994 in het bestuur van Greenpeace, vanaf
2000 was ze voorzitter. ANP
DEN HAAG - De Wereldomroep en het stadhuis in Den Haag
hebben de afgelopen dagen tientallen telefoontjes gekregen
van Nederlanders in het buitenland die hun stem op Pim For-
tuyn willen intrekken. Nederlanders overzee kunnen nu al
per post stemmen voor de Tweede-Kamerverkiezingen. Hun
stemmen worden verzameld en geteld op het Haagse stadhuis
Volgens de laatste tellingen zijn er nu al ruim 20.000 uitge
brachte stemmen binnen. De bellers zeggen dat ze na zijn
dood niet op Fortuyn hadden gestemd als ze gewoon in Neder
land waren geweest. Volgens de gemeente Den Haag is er niets
meer aan te doen. GPD
NOORD WIJK - De tv-opnamen van het programma Business
Class van Harry Mens worden vandaag extra streng bewaakt
als gevolg van de aanslag op Pim Fortuyn. De vermoorde lijst
trekker was vaste gast in deze tv-show die wekelijks op zon
dagmorgen wordt uitgezonden door RTL5.
Volgens een RTL-woordvoerster past de maatregel in de serie
beveiligingsmaatregelen die ook rond de panden van de Hol
land Media Groep (HMG), waartoe RTL 5 behoort, in Hilver
sum zijn getroffen. Direct na de aanslag is daartoe overge
gaan.
Alle RTL- en Yorin-programma's met publiek worden extra
bewaakt. Dat geldt ook voor Barend en Van Dorp tijdens hun
programma in het Scheveningse Kurhaus. ANP
ROTTERDAM - De opbrengst van de collecte tijdens de uit
vaartmis voor Pim Fortuyn is deels bestemd voor het Aids
Fonds en deels voor de opvang van zwerfjongeren in Rotter
dam. Dat is in overleg met de familie van Fortuyn bepaald.
Het is gebruikelijk om aan het begin van de viering van de eu
charistie te collecteren. ANP
doorTon van Lierop
BRUSSEL - Pim Fortuyns broer
Marten waarschuwt voor te veel
mythevorming rond de ver
moorde politicus. „We moeten
van Pim geen heilige maken",
zegt hij in een interview met de
Vlaamse populaire krant Het
Laatste Nieuws.
Marten Fortuyn omschrijft zijn
broer in het gesprek als iemand
die 'verhitte gesprekken kon
voeren', maar ook een 'pestkop-
je' was. Zijn uitspraak dat de is
lam een achterlijke cultuur zou
zijn, vond Marten Fortuyn te ver
gaan. „Ik zei hem dat hij soms
zo'n gespierde taal sprak dat
zijn woorden verkeerd konden
overkomen."
De in het Belgische Loenhout
woonachtige broer van Fortuyn
waakt voor 'recuperatie' van
Pims gedachtengoed door het
extreemrechtse Vlaams Blok en
diens leider Filip Dewinter. „Op
de rug van mijn broer probeert
Dewinter zijn positie te mani
puleren, zodat hij en het Vlaams
Blok geaccepteerd zouden wor
den in België."
Marten Fortuyn herhaalt verder
de uitspraak om de Lijst Pim
Fortuyn (LPF) op te heffen. Hij
vreest chaos als mensen massaal
op LPF stemmen. Ook roept hij
op tot waardigheid en kalmte.
„Wij zijn als waardige mensen
opgevoed. Je zou allerlei dingen
kunnen roepen, maar je mag en
moet niet. We proberen geen uit
spraken te doen die de begrijpe
lijke woede van Nederland zou
den kunnen voeden."
Op de avond van de moord
noemde Fortuyns broer de aan
slag een 'godvergeten schan
daal, het resultaat van het
gedoogbeleid in Nederland
waarbij alles mag en kan'. Nu
stelt hij met 'dit drama in mijn
kist te gaan'.
,Als de man die nu is aangehou
den de dader is, dan hebben wij
veel medelijden met zijn omge
ving. Zijn kindje is voor het le
ven getekend."
Relatie
Pim Fortuyn leed volgens zijn
broer onder het feit dat hij nooit,
een vaste relatie had „Vader
heeft er lang over gedaan om
Pims geaardheid te plaatsen,
omdat die hem in conflict
bracht met de kerkelijke regels
Wij vonden Pims geaardheid
normaal. Al hebben we als
broers en zussen met hem te
doen gehad, omdat hij zijn grote
behoefte aan een bestendige re
latie niet kon waarmaken. Hij
was een familieman en hield erg
veel van kinderen. Hij had vader
van een groot gezin moeten
zijn." ANP
Advertentie
Tijdens kwaliteitscontrole van de
STANDAARD VOOR BABYBAD
(art.nr. 33.53.3005)
is gebleken dat enkele exemplaren, verkocht in de periode medio fe
bruari tot en met april 2002, mogelijk een constructiefout hebben,
waardoor deze spontaan kunnen inklappen. Dit kan gevaarlijke situ
aties veroorzaken! Om ongelukken te voorkomen verzoeken wij u drin
gend om de standaards niet meer te gebruiken en te laten controleren
in het dichtstbijzijnde Hema filiaal. Standaards met een constructiefout
zullen direct worden omgeruild voor een veilig exemplaar
Voor nadere informatie:
HEMA consumentenservice, tel. 020-3114800 (alleen tijdens kantoor
uren).
Onze excuses voor het ongemak.
Directie Hema
Fortuyn is begraven, maar de
Lijst Pim Fortuyn moet verder.
De vraag is alleen: hoe en met
wie? Kunnen de 49 kandidaat-
Kamerleden wel de eenheid be
waren of valt de nieuwe fractie
zonder de leider als los zand uit
een? De strijd om de opvolging is
alvast een potentiële bron van
conflict.
door Paul Koopman
en Koos van Wees
BEN HAAG - „Nu komt het op ons aan.
Niet meer achter de Grote Leider aan
huppelen. We moeten het nu zelf doen."
Peter Langendam, bestuurslid van de
ijst Pim Fortuyn (LPF) hield dinsdag,
■en dag na de moord op de lijsttrekker,
een emotionele 'peptalk in het Rotter
damse hoofdkwartier van de partij. Op
een schoolbord stond in wit krijt de
laatste oproep van Pim Fortuyn aan
zijn manschappen gekalkt: „Eenheid,
eenheid, eenheid."
Nu de lijsttrekker is begraven, klinken
de echo van Langendams speech en
Fortuyns oproep nog steeds na in 'de
Kubus', waar de kandidaat-Kamerle-
cien van de LPF sinds zijn verscheiden
verweesd zijn achtergebleven. Wat de
in totaal 49 kandidaten de komende
maanden 'zelf moeten gaan doen' - en
of zij daarbij wel enige eenheid kunnen
bewaren - is de grote vraag én uitda
ging.
Tot afgelopen maandag domineerde
Fortuyn met veel succes de mediacam
pagne. De andere kandidaten kwamen
er nauwelijks aan te pas. Maar nu hij is
weggevallen komen zij meer in de
schijnwerpers te staan. En meteen is
openlijk twijfel aan hun bestuurlijke
en politieke capaciteiten gerezen.
Prof. dr. Kees Brants, politicoloog aan
de Universiteit Leiden, wijst erop dat
vrijwel niemand ook maar iets weet
van de kandidaten.
„De Lijst Pim Fortuyn was een bewe
ging rond Pim Fortuyn. Hij was de man
van de ideeën, hij schermde de anderen
af, hij verwoordde wat de partij wilde.
Niemand heeft kennis van waar die an
deren op de lijst voor staan, van hun
kwaliteiten, hun geloofwaardigheid
Dat zegt overigens niets over de legiti
miteit van de partij. „Die is er gewoon,
zolang de mensen die er op staan door
willen gaan en er anderen op willen
stemmen. Ook als dat gebeurt, zoals
men nu zegt, als bij het tekenen van een
condoleanceregister. Stemmen gebeurt
altij d met emotie, het is nooit geheel ra
tioneel", aldus Brants.
Hany Mens, een vriend van Fortuyn,
velde direct na diens dood een hard
oordeel. „De lijst zonder Fortuyn is een
verzameling non-valeurs. Men zag
zichzelf al op de bagagedrager van Pim
naar Catshuis gaan. Het is gevaarlijk
als de massa daar nu op gaat stemmen.
Mens en Brants zijn niet de enigen die
kritische kanttekeningen plaatsen.
,De lijst onder Fortuyn is een gesticht"
zei PvdA-minister van Binnenlandse
Zaken Klaas de Vries in een interview
met HP/De Tij d dat gisteren verscheen,
maar kort vóór het overlijden van For
tuyn werd afgenomen. Ook Fortuyn
zélf keek met enig dédain op zijn apos
telen neer. In een tv-programma van
Ivo Niehe merkte hij op dat hij bij de
eerste twintig mensen op zijn lijst nie
mand ontwaarde van het kaliber van
een minister, of zelfs staatssecretaris.
Die wilde hij, na een eventuele mon
sterzege bij de verkiezingen, elders
vandaan toveren.
Eenheid
De eenheid op de Lijst Pim Fortuyn is
bij het wegvallen van de leider en op
richter fragiel te noemen. De beslissing
over wie hem moet opvolgen is uitge
steld tot na de verkiezingen op 15 mei.
Maar dat neemt niet weg dat de strijd
om de troon een potentiële bron van ri
valiteit en verdeeldheid is.
Er is geen gedoodverfde kandidaat
waar de hele fractie zich vanzelfspre
kend achter schaart. De nummer twee
op de lijst, de Kaapverdiaanse eco
noom Joao de Varela (27) acht zichzelf
naar verluidt te onervaren voor het
partijleiderschap Fortuyn zag zelf in
de nummer vier, landbouwdeskundige
Winny de Jong, een opvolger, maar zijn
woordvoerder Mat Herben (zesde op de
lijst) dingt nu ook naar het partijleider-
schap. „In feite heb ik sinds maandag
avond de leiding", stelt hij zelf vast.
Externe kandidaten dienen zich even
eens aan, zoals de gefortuneerde on
dernemer Joep van den Nieuwenhuy-
zen, voormalig Begemann-topman.
Binnen het bestuur van de Lijst Pim
Fortuyn zijn ook nog de ondernemers
Peter Langendam en Albert de Booij in
beeld, die dinsdagochtend met Herben
en De Jong op het Catshuis werden ont
vangen. De externe kandidaten De
Booij en Van den Nieuwenhuyzen
staan allemaal niet op de kieslijst,
maar zouden eventueel via een minis
terspost het leiderschap van de partij
naar zich toe kunnen trekken.
De afgelopen weken maakte de Lijst
Pim Fortuyn al geen solide indruk. Er
was een rel tussen twee mannelijke
kandidaten wegens seksuele intimida
tie jegens hun vrouwelijke collega's.
Opmerkelijk: een van de vrouwen
ruimde het veld en de ander zakte aan
zienlijk op de kandidatenlijst.
De nummer drie van de lijst, Janssen
van Raaij, moest weg bij het CDA we
gens verondersteld financieel gesjoe
mel en verregaand solistisch optreden.
Een ander, Eberhard, werd er eerder
van beschuldigd zijn plaats bij For
tuyns vorige partij, Leefbaar Neder
land, te hebben willen kopen. Nog net
kon worden voorkomen dat een van ge
weldpleging verdachte hoofdagent een
plaats op de lijst zou krijgen. Hij werpt
zich nu op als kandidaat voor een mi
nisterspost.
Dat het vertrouwen in elkaar laag is
bleek direct na de dood van Fortuyn.
Herben werd volgens een ooggetuige-
verslag woedend toen hij Eberhard op
tv zag in het programma Barend en Van
Dorp, samen overigens met Harry
Mens. „Haal die minkukel nü van die
tafel. En die lui van een Mens ook ja.
Dan komen wij zelf er nü aan", telefo
neerde hij naar een bevriende tv-pro-
ducer.
De giftige pijlen die Klaas de Vries en
Harry Mens op hen hebben afgeschoten
zorgden voor enige lotsverbondenheid
onder de kandidaten van de Lijst Pim
Fortuyn. Woedend zijn ze allemaal
over de infame aanvallen op hen per
soonlijk en hun collega's.
„Als we door Pim als besten zijn geko
zen uit vierhonderd kandidaten, dan
kunnen we niet helemaal slecht zijn",
mokte een van hen. Dit sentiment zorgt
voorlopig voor eenheid, maar voor hoe
lang? Na de verkiezingen zal de kritiek
op de lijst waarschijnlijk snel wegeb
ben.
Het hangt er ook vanaf hoe de nalaten
schap van Fortuyn wordt beheerd. Ook
dat kan conflicten opleveren. Politico
loog Brants: „Bij een andere partij stem
je in met het partijprogramma, maar
hier had je alleen een boek. Voor zover
ik weet is er nog niets afgestemd. De
Lijst Pim Fortuyn in de regering? Het is
een scenario waarbij ik me echt niets
voor kan stellen." GPD
Onder applaus wordt de krans met daarin de verkiezingsposter van Fortuyn na de mis de kathedraal De menigte die buiten de kathedraal wacht ti jdens de mis voor Pim Fortuyn heft spreekkoren aan.
uitgedragen. foto Jerry Lampen/RTR foto Sieko Kloosterhuis/GPD
zaterdag 11 mei 2002
doorLianne Sleutjes
gnJacovan Lambalgen
j pEN HAAG - Een onafhanke
lijke commissie gaat 'tot op de
bodem' uitzoeken hoe de bevei-
I liging van Fortuyn was gere
geld. Dat kondigde premier Kok
4 gisteren aan, na overleg met mi
nister Korthals (Justitie) en De
Vries (Binnenlandse Zaken).
ji wie er in de commissie komen,
wordt dit weekend geregeld.
pe commissie moet nagaan of er
aanwijzingen waren dat For
tuyn bedreigd werd, wie daar
van op de hoogte was en welke
maatregelen de overheid heeft
genomen. Kok wees er in het tv-
programma 2Vandaag op dat
minister De Vries maandag al
had gezegd dat er niets onbenut
is gelaten en dat de regering
adequaat gehandeld heeft. Hij
wil echter dat een onafhankelij
ke commissie dat 'in alle objec
tiviteit' onderzoekt. „De rege
ring is verantwoordelijk om
naar vermogen voor de veilig
heid van politici te zorgen, maar
tegen het allerbotste geweld is
niemand opgewassen", aldus de
premier.
Tweede-Kamerleden Rietkerk
(CDA) en Dittrich (D66) stellen
dat de politie Fortuyn desnoods
tegen zij n zin had kunnen be wa -
ken. Zij willen samen met de
PvdA opheldering van minister
De Vries over het niet beveiligen
vanFortuyn. Delijsttrekkervan
de Lijst Pim Fortuyn werd
maandag doodgeschoten op het
Mediapark in Hilversum.
„Stel dat iemand wordt be
dreigd, en daarmee wordt ook
de algemene veiligheid be
dreigd. Dan kan het initiatief
voor beveiliging van de politie
uitgaan, ook al wil of weet de
persoon zelf niets. Al is het beter
als een persoon het wel weet en
wenst", stelt Boris Dittrich,
D66-Kamerlid.
Bedreigingen
De Vries verklaarde maandag
na een extra ministerraad dat
tot op die dag geen aanwijzin
gen zijn geweest waaruit 'con
crete bedreiging' bleek aan het
adres van Fortuyn. Daarom is
niet geadviseerd maatregelen te
treffen, aldus De Vries. Fortuyn
heeft volgens hem in april ge
sproken met de politie Rotter
dam-Rijnmond en maakte toen
geen melding van bedreigingen.
Van de kant van de Lijst Pim
Fortuyn is echter afgelopen
week gesteld dat Fortuyn wel
bedreigd zou zijn. Door deze te
genstrijdige verklaringen eisen
Dittrich, Van Heemst (PvdA) en
Rietkerk (CDA) een grondige
reconstructie van De Vries.
Fortuyns advocaten hebben ge
zegd dat justitie en politie zijn
cliënt te weinig hebben be
schermd. Ze onderzoeken of
mensen strafrechtelijk zijn te
vervolgen voor het aanzetten tot
haat jegens de vermoorde poli
ticus. Zelf sprak Fortuyn in di
verse interviews over bedreigin
gen aan zijn adres. In Rotterdam
staakte hij in februari zijn
straatcampagnes voor de raads
verkiezingen, nadat hij verbaal
en fysiek was aangevallen op
straat.
Waarop het besluit om Fortuyn
niet te beveiligen was geba
seerd, wil Binnenlandse Zaken
niet zeggen. Normaal worden
bedreigingen van personen ge
analyseerd door hoge ambtena
ren van de ministeries van Bin
nenlandse Zaken en Justitie.
Aan de hand daarvan wordt be
sloten tot bewaking. GPD
foto Jerry Lampen/RTR
De motorkap van de lijkwagen is bedekt met bloemen die door de mensen langs de route op de auto zijn geworpen.