Denderende dinsdag in Breskens
Poedel als symbool voor tuinieren
PZC
Van gedetailleerde portretten
naar gesuggereerde figuren
13
lezers schrijven
Kraamzorg
WCT II
VOC-schip naar Middelburg
Vogeltelpost
4
J
kunst cultuur
Expositie Gardening with Artists in Willem 3
woensdag 1 mei 2002
Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor reacties op in de PZC versche
nen redactionele berichten, artikelen of commentaren. De reactietijd
beloopt uiterlijk 7 dagen. Plaatsing van bijdragen betekent niet dat de
redactie de meningen en stellingen van de inzenders onderschrijft.
Open brieven, oproepen, gedichten en anonieme inzendingen worden
niet geplaatst. Bijdragen mogen niet langer zijn dan 250 woorden. De re
dactie behoudt zich het recht voor inzendingen te bekorten. Over ge
weigerde brieven wordt niet gecorrespondeerd.
Westerschelde Container Ter
minal. De campagne Welkom in
Zeeland wordt hierdoor eens te
meer duidelijk. Nog duidelijker
is dat Zeeuws Meisje in de (Brui
ne) ogen van de provincie heeft
afgedaan. Ik ben zünig, zünig op
rust en ruimte heeft afgedaan.
Schrijnend in deze is dat de Pro
vincie doet voorkomen, dat het
besluit voor de WCT reeds is ge
nomen. Terwijl bezwarenproce
dures op de aanvullingen van de
Milieu Effectrapportage en
streekplannen nog moeten ko
men. De burgers worden op deze
wijze op het verkeerde been ge
zet en ontmoedigd bezwaar te
maken. Een politiek spel met
weinig respect voor de burger.
Was het niet prof. Engelsdorp
Gastelaars, die zich afvroeg of
Zeeland wel zulke grootschali
ge projecten moet willen, omdat
de ervaring leert dat dergelijke
projecten overal in den lande tot
verdergaande industrialisatie
leiden. Een niet te stoppen ont
wikkeling, die tot gevolg heeft
dat de karakteristiek van onze
provincie verloren gaat. En Gert
de Kok (gedeputeerde van mi
lieu!) zei voor de radio dat de
grenzen van deze ontwikkeling
'voorlopig' vast staan, Jazeker
voorlopig! Ongeveer 3200 wo
ningen zullen van de WCT last
gaan ondervinden. En dat ter
wijl er in de Rotterdamse haven
weer 350 mensen uitmoeten,
gaat de promotie campagne van
Zeeland Seaport voor de WCT
door. Een welkom in Zeeland
met een wel heel zure smaak.
Nog geen tekort, maar op de toe
komst is directeur T. deJongvan
de Provinciale Kraamzorg
Entadministratie uit Goes min
der gerust (PZC, 26-4). Mijn
dochter Roxanne, nu bijna 18
jaar, wil al van jong meisje af
kraamverzorgster worden. Nu
is het zover, dat ze opgeleid kan
worden voor dit beroep, en wat
is het antwoord van de heer De
Jong? Sorry, nee daar beginnen
we niet aan, je bent ons ook te
duur: opleiding, boekengeld en
salaris! Volg eerst maar ergens
anders een zorgopleiding van 3
jaar, en als je dan je kraamaan-
tekening gehaald hebt zullen
wij je ontvangen met open ar
men (kastanjes uit het vuur la
ten halen door een ander). Mijn
kinderen zijn geleerd: waar een
wil is is een weg, maar deze weg
ligt vol met obstakels. Waarom
kan zijdie goed weet wat ze wil,
niet gericht deze opleiding vol
gen, maar moet dit via een om
weg? Misschien wil zij dan na 3
jaar zorgopleiding bijvoorbeeld
bij ouderen, wel geen kraamver
zorgster meer worden! Eigen
schuld, dikke bult, heer De
Jong!
Marijke Korsuize-Janse
De Graaffstraat 89
Goes
Naar aanleiding van het artikel
WCT krijgt kade van 2600 meter
(24-04). liet provinciebestuur
kiest voor het minst milieu
vriendelijke alternatief voor de
C. C. Steketee
Ovezandseweg 5
Oudelande
MIDDELBURG - De Duyfken,
de replica van het VOC-schip
dat afgelopen weekeinde in Ne
derland aankwam, komt vol
gende week naar Middelburg.
De Duyfken maakt deel uit van
een historische vloot die vanaf 8
mei aan de Loskade ligt.
De schepen zijn van 9 tot en met
11 mei te bezichtigen. Rond de
komst van de historische vloot
worden diverse activiteiten ge
organiseerd. Er zijn optredens,
er is een markt en ei* worden
sloepenraces gehouden.Verder
worden er oude ambachten ge
demonstreerd.
door Rinus Antonisse
Zo'n anderhalve kilometer weste
lijk van de veerhaven bij Breskens
staat nabij de vuurtoren een bijzonder
houten bouwsel. In 1991 daar neerge
zet door het waterschap Zeeuws-
Vlaanderen. Het gaat om de telpost
Breskens. Een voor Nederland unieke
plaats voor het waarnemen van de
voorjaarstrek van vogels. Tijdens dui
zenden uren systematisch tellen zijn
er in de periode 1980-2001 bijna 6,5
miljoen vogels geregistreerd. Meer
dan 260 vogelsoorten werden op de
telpost waargenomen. Het dagrecord
staat op 10 mei 2001, toen 143 soorten
zich vertoonden. Dat is op andere tel-
plaatsen in Nederland nog nooit ge
ëvenaard.
weersomstandigheden in februari
waren ronduit slecht en bijna de hele
maand maart werd overheerst door
een ongunstige zuidwesten wind.
Voorjaar 2001 daarentegen was heel
wat beter, met 325.600 getelde vogels
en 196 soorten. Al op 2 januari werd
een zeearend gezien. Deze eerste trek
kervan het jaar was tegelijk een nieu
we soort voor de telpost. De houtduif
was opvallend talrijk: ruim 13.000
werden er geteld. Wellicht doordat de
Franse jagers wat minder aan het
schieten zijn.
Hoe komt het dat uitgerekend dat
plekje bij Breskens, 20 minuten wan
delen vanaf de veerhaven, zo bijzon
der is? In het boekje Voorjaarstrek bij
Breskens (waarin de jaarverslagen
over 2000 en 2001 zijn opgenomen)
geven samenstellers Sander Lilipaly,
Peter Meininger en Pim Wolf uitleg.
Veel vogels volgen in het voorjaar de
kust. Die loopt tussen Noordwest-
Frankrijk en Breskens globaal zuid-
west-noordoost. Bij sommige weers
omstandigheden veroorzaakt dat
zogeheten gestuwde trek. Bij aanhou
dende oostelijke winden worden nog
meer (land)vogels naar die kustlijn
gedreven.
Bij Breskens buigt de kust naar het
oosten en hebben de vogels de keuze
de Westerscheldemond ing over te ste
ken naar Walcheren, of de kust te vol
gen en later de oversteek te maken.
Gestuwde trek komt daarom ook nog
voor langs de Westerschelde ten oos
ten van Breskens, maar is verder noor
delijk in de Delta nauwelijks merk
baar.
Ervaring heeft geleerd dat bij de tel
post Breskens verreweg de meeste
stuwing optreedt. Behalve landvogels
passeren er ook grote aantallen wa
tervogels (onder meer steltlopers),
vooral over zee maar vaak ook over
het binnenland. De voorjaarstrek
vindt plaats vanaf januari en duurt tot
in juni. Het hoogtepunt in aantallen
en soorten valt in april en mei.
Gezelschap
Ruim 30 jaar geleden beschreef J.
Wedts de S wart al voor het eerst de ge
stuwde trek van vogels bij Breskens.
Pas vanaf 1980 kreeg die meer aan
dacht. Aanvankelijk waren het vooral
Zeeuws-Vlaamse vogelaars die op de
dijk zaten, sinds 1984 kregen ze gezel
schap van Walcherse liefhebbers. Er
werd ook steeds eerder en later in het
seizoen geteld. Doortoenemende ken
nis van geluiden en andere speciale
kenmerken en ook door verbetering
van de kijkers, konden meer vogels
worden thuisgebracht. Sinds 2001
worden de resultaten van de tellingen
vrijwel dagelijks bijgewerkt op de
website van Vogelwerkgroep Walche
ren (www.birdingzeeland.nl).
Vroeger was zelfs tijdens de topmaan-
den april en mei maar een handjevol
tellers present. Mede door de bijzon
dere waarnemingen groeide onder vo
gelaars de faam van Breskens. De
laatste jaren zijn er in mei regelmatig
meer dan 100 mensen aanwezig (er
zijn dagen geweest met bijna 150 be
langstellenden). De filevorming op de
dijk maakt huisregels noodzakelijk
Niet praten, maar kijken. Veel vogels
worden alleen opgemerkt door de
roep en dat betekent stil zijn.
De tellers in de post bij Breskens zijn
bevlogen mensen. Ze willen op hun
manier nog wel eens uit de band sprin
gen. Vooral als sprake is van een top
dag, waarbij grote aantallen vogels
worden waargenomen. Dergelijke da
gen geven ze een koosnaam. Zo zijn er
een denderende dinsdag, een zotte za
terdag, een maffe maandag, een dolle
donderdag en ook nog een zinderende
zaterdag. En 10 mei 2001 is uitgeroe
pen tot 'big sit'.
Los van die ludieke zijsprongen, ne
men de vogelaars hun telwerk bloed
serieus. Het registreren van de voorbij
ijlende vogels gebeurt aan de hand
van nauw omschreven regels. Waar
nemingen moeten betrouwbaar zijn,
andei's heeft het tellen immers geen
zin. Er is zelfs een speciale commissie
voor ingesteld. Die Commissie
Dwaalgasten Nederlandse Avifauna
beslist over het al dan niet aanvaard
baar zijn van meldingen van met na
me bijzondere soorten.
Het leven van een vogelteller kent zij n
hoogte- en dieptepunten. Voorjaar
2000 leverde een totaal op van 144.658
vogels, verdeeld over 190 soorten. De
Vogelaars hebben in twintig jaar meer dan 260 vogelsoorten waargenomen vanaf de vogeltelpost aan de vuurtoren te Breskens.
foto Peter Nicolai.
In galerie Schotland in Veere hangen van Jopie Minnaard olieverf
schilderijen en aquarellen, waaronder het werk Zeeuwse polder.
foto Lex de Meester
deres van precies gelijkende overtuigd dat ze dit werk alleen
portretten en gedetailleerde kan maken dankzij de techniek
bloemschilderijen a la Marjo- die ze met het eerdere werk
lein Bastin. „Van de ene op de heeft aangeleerd. „Doormiddel
andere dag was ik dat zat. Ik be- van de houding van een figuur
gon steeds vrijer te werken." In uitbeelden wat hij doet of wil is
Veere zijn twee aquarellen te veel moeilijker dan een mens ge
zien van klaprozen waarbij de detailleerd naschilderen. Ik heb
rode kleur al niet meer gebon- vanuit de techniek een eigen
den is aan de vorm van de bloe- stijl weten te creëren. Als merr-
men. Het zijn stadia op wegnaar sen meteen zeggen: 'Dit is een
haar huidige werk. waarin vor- echte Jopie Minnaard', is dat het
men eenvoudig en suggestief grootste compliment dat ik kan
zijn. krijgen."
„Mensen zien er soms dingen in Expositie Jopie Minnaard, l/m 31
die ik er met in heb gelegd. Dat mei m galerie Schotland hl Veere
mag ook." Minaard is ervan open do t/mza van 13.30-17 uur.
Advertentie
NIEUWE WOORDENLIJST COMMUNICATIE
klantenbinding (de (v.)) 1 aangekweekte vaste relatie
tussen klant en organisatie 2 in huidige tijd opge
waardeerd tot 'loyaliteitsprogramma': klanten en han
delspartners worden supporters, ambassadeurs van de
organisatie 3 noodzaak voor het voortbestaan van orga
nisaties 4 economisch: een nieuwe klant werven is vier
maal duurder dan het behouden van een bestaande 5
middel voor het verkrijgen van feedback over het eigen
functioneren van de organisatie: zie ook: reclame.
Bvoor meer informatie, contact:
Molenwater 105 4331 SG Middelburg
Tel 0118 61 50 48 Fax 0118 61 65 30
E-mail kairos@kao.nl Internet www.kao.nl
een integrale aanpak voor een inspirerend bedrijfsresultaat
reclame marketing huisstijl - organisatie-advies communicatie internet
door Jan Dirk van Scheyen
VLISSINGEN - Tuinieren is in.
Elk stukje grond dat wij hier in
Nederland als tuin kunnen cul
tiveren. koesteren we als een
kleinood. Zelfs menig balkon
wordt veranderd in een somptu
euze tuin op schaal. Er bestaan
wachtlijsten voor volkstuin
complexen bij de grote steden.
De traditionele volkstuinder
verdwijnt weliswaar allengs,
maar hij wordt opgevolgd door
gezinnetjes uit de stad, acade
mici en zelfs kunstenaars die
met hun handen in de aarde wil
len wroeten en willen genieten
van het proces van groeien en
bloeien.
Tuincentra en media haken
handig op de tuiniertrend in. Er
is zelfs een tv-programma
waarin buren eikaars tuin op de
schop nemen.
Beeldend kunstenaar Mitsy
Groenendijk heeft met de tui
niermode iets artistieks gedaan.
Ze nodigde achttien collega
kunstenaars uit om een kunst
werk te maken dat, direct of
indirect, in verband staat met
tuinieren of de natuur. Het re
sultaat, de groepstentoonstel
ling Gardening with Artistsis
zondag geopend in de Willem 3
in Vlissingen.
Gardening with Artists is een
fleurige en speelse zomershow
geworden. Van het werk dat,
verspreid over twee zalen van cle
Willem 3, is tentoongesteld
spatten de kleuren soms af. Aan
droogrekjes hangen fris ruiken
de, zoj uist ingevlogen Thaise 0 f-
ferslingers (Elma van Imhoff en
Saskia van Santen Kolff), er
staat een feestelijk, met dahlia
servies gedekte tafel die is ver
sierd met dahliaknollen (Jan
Hevn van Melis), er is een hoekje
ingericht met planten en kabou
ters ECO-winkel van Jos van
der Meulen).
Niet al het geëxposeerde werk is
even uitbundig van kleur. Mi
chel Boekhoudt schilderde on
der de titel Strange Fruit in
zwart-wit het aan een boom op
gehangen lichaam van een ge
lynchte zwarte man in het zui
den van de VS.
Samenstelster Groenendijk -
zelf eigenaar van een volkstuin
in Amsterdam die haar als in
spiratiebron goede diensten be
wijst - heeft uit haar eigen werk
twee schilderijen opgehangen
van gecoiffeerde koningspoe
dels. .Poedels zie i k als een soort
I11 het kader van de expositie Gardening with Artists in Centrum Aktuele Kunst Willem 3 hangt aan de wand werk van Colicn Langevverf.
De gedekte tafel is van Jan Hcyn van Melis. foto Ruben Oreel
metafoor van hoe er in Neder
land tegen het tuinieren wordt
aangekeken", zegt ze. „Poedels
zijn eigenlijk van nature heel
spontane, kwijlende dieren die
graag in het water springen,
maar wij Nederlanders vinden
het leuk die dieren heel mooi op
te doffen, te scheren en te knip
pen en tot de verbeelding spre
kende koosnaampjes te geven
In Nederland doen we dat ook
met onze tuintjes. We houden
van keurig nette, aangeharkte
tuintjes. De controledrift viert
hoogtij. Het landschap in Ne
derland is nog wel natuur, maar
we willen die natuur wel graag
onder handen nemen en beheer
sen."
Wat dat betreft zijn de versre
gels van J.C. Bloem in het klas
sieke gedicht De Dapperstraat
nog altijd actueel: En dan: wat is
natuur nog in dit land? Een
stukje bosch, ter grootte van een
krant, een heuvel met wat villa
tjes ertegen.
Ongerepte landschappen tref je
in Nederland nog maar zelden
aan. Op het tweeluik Perfect
World van Anya Janssen zijn te
gen een dicht begroeide para
dijselijke achtergrond twee
vrouwen afgebeeld die, bijna
wantrouwend, naar iets kijken
wat ons als beschouwer ont
gaat. „Het lijkt wel of ze willen
zeggen: dit landschap achter
ons is zo rijk, hoe komt dat? We
vertrouwen het niet", geeft
Janssen als uitleg bij haar ver
pletterend kleurrijke werk.
Gardening loith Artists, tot en met
30 juni in Centrum Aktuele Kunst
Willem 3, Oranjestraat 4, Vlissin
gen. Open: donderdag tot en met
zondag 12.00-17.00 uur.
door Ernst Jan Rozendaal
VEERE - Iets wat simpel oogt, is
dikwijls moeilijk te maken. Op
de schilderijen en aquarellen
van Jopie Minnaard-Verheijke
uit Heinkenszand is het land
schap vereenvoudigd tot een ge
heel van vlakken en lijnen. Haar
mensfiguren zijn niet gedetail
leerd uitgewerkt, maar worden
vooral gesuggereerd. Toch is
daar een proces van vele jaren
schilderen aan vooraf gegaan.
Minnaard exposeert op het
ogenblik in galerie Schotland in
Veere. Ze toont aquarellen,
veelal in blauwe en groene tin
ten, en olieverfschilderijen die
feller van kleur zijn. Af en toe
mengt Minnaard verschillende
technieken en varieert ze de on
dergrond waarop ze werkt. Op
de expositie zijn schilderijen te
zien op doek en papier en voor
haar aquarellen gebruikt ze niet
altijd de meest voor de hand lig
gende papiersoorten.
Tussen de olieverfschilderijen
en de aquarellen zijn duidelijke
overeenkomsten aan te wijzen.
Bij beide draait het om een spel
van lijnen en vlakken. Een kleur
is nooit gelijkmatig opgebracht.
Op haar schilderijen mag Min
naard de verf met het paletmes
graag dik aanbrengen en op an
dere plaatsen weer afkrabben.
Op de aquarellen weet ze het
water in verschillende vlakken
zo te manipuleren, dat aan de
randen daarvan duidelijke lij
nen ontstaan en naar het mid
den toe het papier steeds duide
lijk door de verf schemert.
„Mensen vragen me vaak hoe ik
die duidelijke lijnen in mijn
aquarel aanbreng", vertelt Min
naard. „Ik teken ze niet. Ik zorg
dat de omgeving van een vlak
dat ik op het papier wil aan
brengen kurkdroog is. Daar
botst het water als het ware te
genaan en zo ontstaan die lij
nen. Het is een heel precies
werkje waar geen potlood aan te
pas komt."
Bij haar olieverfschilderijen op
papier brengt de schilderes met
een roller eerst enkele lagen
aan. Daarin tekent ze vervol
gens met haar paletmes. Ook de
schilderijen op doek tonen ver
schillende lagen. Soms gaat het
om een eerder schilderij waar ze
overheen heeft gewerkt. „Ik
vind het niet nodig alles onder te
smeren. Soms kan ik prachtig
gebruik maken van een kleur
die al op het doek stond."
Minnaard is begonnen als schil-
