Omroep houdt hand op de knip
Schuim, wind en reddingsboten
%L
PZC
Publiek deelt in hemels genot
Nederlandse kennis van tunneltechniek verdient meer eer
Persoonlijke vrijheid
is het belangrijkst
11
Bezuinigingen worden ondanks financiële injectie Rijk niet teruggedraaid
Visverbod
schelpdieren
Noordzeekust
opgeheven
Zeeuwse jeugdbrandweer blinkt uit
Vrouwen mishandeld
Drugsactie langs zuidgrens
Gewonde bij kettingbotsing
Eigenaar bedrijf betrapt inbreker
maandag 29 april 2002
door Edith Ramakers
ARNEMUIDEN - Met de Opel
Kadett onder de vliegtuigen wil
familie Bot uit Goes wel de lucht
in. De voorkeur voor de piloot
die hen Zeeland laat zien, staat
ook al vast. „Ik wil graag met u
naar de Pijlerdam vliegen", zegt
Arjan Bot tegen piloot Reint
Laan. De piloot straalt blijk
baar vertrouwen uit. Laan knikt
en start zijn Cessna 172.
Bij de Open Club Dag van de
Zeeuwse luchtvaartclubs
maakt zaterdag een aantal be
langstellenden een proefles mee
met één van de instructeurs of ze
verkiezen een kennismakings-
vlucht. Ook wordt verteld over
parachutespringen, zijn er
vliegsimulators en worden
workshops gegeven over zweef
vliegen en motorzweven.
In het begin van de middag
loopt het nog niet storm. Maar
het zal drukker worden, ver
wachten de organisatoren, Ae-
roclub Zeeland, Vliegclub Mid
den-Zeeland en Paracentrum
Zeeland. De voorspelling is dat
het weer in de namiddag op
klaart. De kenners weten dat
het niet goed vliegen is met een
harde, rukkerige wind. Het pa
rachutespringen kan zelfs niet
doorgaan door de stevige wind.
Piloot Laan maakt voor de fa
milie Bot zijn vliegtuig klaar.
Ongeveer tien jaar vliegt hij en
in totaal staan zo'n 550 vlieg
uren op zijn naam. „Ik krijg nog
telkens een kick van vliegen. Er
zit een bijzondere tegenstrijdig
heid in de sport die mij aan
spreekt. Er is geen sport die zo
gereglementeerd is als het vlie
gen. Daar moet je tegen kunnen
Voordat je opstijgt, moeten al
lerlei procedures worden door
lopen en moet van alles geregeld
zijn. Maar als je vliegt, krijg je er
een enorm gevoel van vrijheid
voor terug." Laan trekt de rie
men van zijn drie passagiers
lichtjes aan. Jordi vindt het
spannend. De kleuter kan met
een kinderzitje net naar buiten
te kijken. De kap wordt geslo
ten. De Cessna draait warm en
taxi et naar de startbaan. De
groene grasbaan ligt er glad bij.
De Cessna 172 met daarin de fa
milie Bot uit Goes, hoog boven
het Zeeuwse land.
foto Lex de Meester
door Ernst Jan Rozendaal
OOST-SOUBURG - Hoewel de
financiële nood van Omroep
Zeeland aanzienlijk is verlicht,
schrapt directeur/hoofdredac
teur Flip Feij geen van de voor
genomen bezuinigingen op de
radio. Donderdagavond laat
besloot de Tweede Kamer 7 mil
joen euro extra uit te trekken
voor regionale omroepen. Dat
levert Omroep Zeeland dit jaar
90.000 euro op.
Nadat het dagelijks provincie
bestuur de omroep dinsdag een
malig 20.000 euro had gegeven,
deed het daar gisteren in het ka
der van de voorjaarsnota nog
eens 20.000 euro (structureel)
bij. De maatregelen hebben te
maken met het nieuwe financie
ringsstelsel van regionale om
roepen. Het Rijk heeft dat gede
centraliseerd, zodat ze voortaan
vanuit het Provinciefonds wor
den betaald. Hierdoor kwam de
jaarlijkse bijstelling van het
voormalige omroeptientje in ge
vaar. Net als voorgaande jaren
heeft de Kamer besloten dat be
drag dit jaar te compenseren.
Omdat het Provinciefonds - an-
door Harmen van der Werf
YERSEKE - Het verbod op
schelpdiervisserij in de Noord
zeekustzone, de Waddenzee en
Eems wordt vandaag in de loop
van de dag zeer waarschijnlijk
opgeheven. De giftige algen die
bij het eten van besmette
schelpdieren korte termijn-ge
heugenverlies kunnen veroor
zaken, zijn nagenoeg verdwe
nen.
De vorige week ingestelde
maatregelen voor het Grevelin-
genmeer blijven wel van kracht.
In het Grevelingenmeer is vol
gens directeur A. Leerling van
het Productschap Vis sprake
van 'een vrij hardnekkige over
schrijding' van de normen voor
giftige algen. Het eten van
schelpdieren uit het Grevelin
genmeer kan bij mensen leiden
tot diarree. Veel stikstof en an
dere voedingstoffen in het water
én een sterke stijging van de wa
tertemperatuur kunnen algen
giftig maken.
Analyse
Afgelopen weekeinde zijn ook
de resultaten bekend geworden
van een analyse van drie partij
en van zo'n duizend kilo oesters
die nog niet zo lang geleden uit
het Grevelingenmeer waren ge
haald. Eén partij bleek besmet
met de giftige algen die diarree
kunnen veroorzaken. Die partij
is apart gezet, de andere zijn
vrijgegeven, evenals de oester
putten in Yerseke waarin ze la
gen.
De besmette oesters hoeven niet
vernietigd te worden. Als ze
lang genoeg op een zuivere plek
liggen en nieuw voedsel uit het
water filteren, verdwijnen de
giftige algen vanzelf.
ders dan het Rijk - bij de verde
ling van geld voor de regionale
omroepen geen rekening houdt
met dunbevolkte provincies,
dreigde Omroep Zeeland jaar
lijks 20.000 euro mis te lopen.
Het dagelijks provinciebestuur
heeft besloten dat negatieve ef
fect te compenseren.
Deze week is dus duidelijk ge
worden dat Omroep Zeeland dit
jaar 130.000 euro meer heeft te
besteden dan aanvankelijk ge
dacht. Desondanks blijven be
zuinigingen als het afstoten van
de hulpstudio in Zierikzee, de
ondertiteling van het weekover
zicht op televisie en het inper
ken van live-reportages in
sportprogramma's op zaterdag
en zondag gehandhaafd.
De twee keer 20.000 euro van de
provincie mag volgens Feij niet
als extra geld worden aange
duid, omdat met het uitblijven
daarvan het tekort bij de om
roep alleen maar zou zijn opge
lopen. Met de 90.000 euro van
het Rijk resteert nog steeds een
tekort van 133.000 euro bij de
radio-afdeling van Omroep
Zeeland. Feij geeft aan dat door
de meevaller misschien kan
worden afgezien van een aantal
bezuinigingen die hij nog van
plan was door te voeren.
Hij bestrijdt dat Omroep Zee
land slecht heeft begroot. „We
doen niks extra's. Alle ambities
die we hebben, zijn geschrapt.
De stijging van ons budget blijft
gewoon achter bij onze kosten
stijging. Hoewel we dus niets
extra's doen, is het gevolg niet
stilstand maar achteruitgang."
jiO KNRMO Ijj
«a
knrm
De open dag bij de reddingsboten en het boothuis van de KNRM bood prachtige maritieme tafereeltjes en trok ruim zeshonderd bezoekers.
Foto Pieter Honhoff
door Ali Pankow
en Wilma Valk
NEELTJE JANS - Kenmerkende op
bollende Zeeuwse luchten, veel wind en
schuimkoppen op de golven boden za
terdag de perfecte omlijsting voor de
open dag bij de reddingsboten en het
boothuis aan de Roompotsluis-binnen
op Neeltje Jans. Ruim zeshonderd men
sen kwamen erop af. Dat waren er heel
wat meer dan voorlichter Kees Groene-
veld van de Koninklijke Nederlandse
Redding Maatschappij (KNRM) had
verwacht.
„De weersverwachtingen waren aan
vankelijk vrij ongunstig en de locatie
was nieuw. Voorheen werd de open dag
altijd in de haven van Burghsluis ge
houden Dat zou dus invloed kunnen
hebben op het aantal bezoekers", zegt
Groeneveld. Hoewel het met 750 bezoe
kers vorig jaar in Burghsluis inderdaad
wat drukker was, is hij zeer te spreken
over het verloop van de open dag dit
keer.
De reden dat werd gekozen voor de lo
catie Roompotsluis-binnen was het
nieuwe boothuis dat de dag daarvoor
officieel in gebruik werd genomen. Het
bootshuis L. L. Bergsma, vernoemd
naar de weldoener die de bouw financi
eel mogelijk maakte, dient als onderko
men voor reddingsboot De Harder. Ver
der kunnen de bemanningsleden zich er
verkleden en weer op verhaal komen na
een reddingsactie. „Het is een mooie
aanwinst en we hebben vandaag dan
ook heel wat 'ah's' en 'oh's' te horen ge
kregen van de bezoekers", zegt Groene
veld.
Volgens de voorlichter bood de door de
schuimende golven klievende red
dingsboot zaterdag prachtige plaatjes.
Er werden dan ook talloze foto's ge
maakt. Met windkracht zes en soms ze
ven bleek het niet eenvoudig voor de
boten bij de reddingsdemonstraties
voortdurend op dezelfde positie te blij
ven.
„Dat geeft de toeschouwers wel enige
indruk van het feit dat de reddingswer
kers hun werk vaak onder ongunstige
omstandigheden moeten verrichten",
aldus Groeneveld. Vrijwel alle bezoe
kers maakten gebruik van de mogelijk
heid een tochtje met de reddingsboot te
maken. Aanvankelijk voer ook de snel
le en zeer flexibele De Harder met gas
ten aan boord uit. Die werden door het
opgestuwde water toch wel erg nat, zo
dat werd besloten alleen de grotere red
dingsboot 'De Koopmansdank' de ver
dere dag nog met de bezoekers te laten
varen.
Voorschrift
Volwassenen en kinderen hadden enige
tijd in de rij staan daar best voor over.
„Het is nou eenmaal voorschrift dat er
niemand zonder zwemvest aan boord
mag. We hebben 35 vesten beschikbaar
en die moeten dus eerst gewisseld wor
den voor de volgende groep weer aan
boord kan", zegt Groeneveld. Volgens
hem is er niemand zeeziek geworden
van de tochtjes met de reddingsboot.
„Ik heb alleen maar vrolijke mensen
weer van boord zien komen."
In Breskens, waar de KNMR ook activi
teiten ontplooide in het kader van de
open dag, verliep de open dag wat min
der vrolijk. Meevaren met een redding
boot, traditiegetrouw de grootste trek
ker van de KNRM-dagen, zat er in
Breskens voor veel mensen niet in.
Door het extreem hoge water - om
streeks drie uur 's middags bereikte het
zijn hoogste punt -, moest schipper
Harry de Lobel al om 1 uur in de middag
zijn vaarten staken. De laatste opva
renden werden door de opstappers van
de Zeemanshoop aan wal gedragen.
Het water stond tot aan het beman-
ningsverblijf.
Kon de Zeemanshoop andere jaren zo'n
veertig keer uitvaren, zaterdag bleef
het aantal tochtjes tot twaalf beperkt.
En dan nog met minder mensen aan
boord en, vanwege de veiligheid, langs
een aangepaste route. Door de sterke
wind liep de KNRM daarnaast nog de
extra inkomsten uit verkoop van pro
motieartikelen mis, want ook een
kraampje op de wal moest het tegen de
weergoden - c.q. de harde wind - afleg
gen.
door Ben Jansen
VLISSINGEN - De Nederland
se tunnelbouwers zijn te be
scheiden. Hun prestaties op het
gebied van tunneltechniek trek
ken internationaal veel aan
dacht, maar zelf beweren ze dat
ze nog altijd een achterstand op
het buitenland aan het inhalen
zijn.
Het enige waar Nederlandse
tunnelbouwers slecht in zijn is
hun eigen projecten in de etala
ge zetten. Dat is volgens pro
grammadirecteur H Admiraal
van het Centrum Ondergronds
Bouwen (COB) valse beschei
denheid.
In een column in het blad COB
Nieuws stelt Admiraal dat de
tunnelbouwers in Nederland de
oplossingen die ze hebben be
dacht steeds verstoppen achter
nieuwe problemen. Hij erkent
dat geen enkel tunnelboorpro-
ject zonder moeilijkheden ver
loopt. „Maar laten we nu eens de
nadruk leggen op de grensver
leggende antwoorden die we op
problemen hebben gegeven."
Admiraal wijst erop dat Japan
ners acht boormachines gebrui
ken om op grote diepte te kun
nen boren zonder de beitels te
hoeven inspecteren en vernieu
wen. „Bij de Westerscheldetun-
nel kunnen wij met twee machi
nes toe, omdat onze duikers op
zestig nieter diepte met 6,5 bar
druk wel in staat zijn de beitels
te ver-wisselen.
Hij concludeert dat Nederland
se tunnelspecialisten niet voor
niets worden uitgenodigd naar
Japan te komen. Dat is niet om
uit te leggen hoe groot hun ach
terstand in de tunneltechniek is
De Japanners zijn juist zeer be
nieuwd naar de manier waarop
in Nederland wordt omgegaan
met bijvoorbeeld aanbeste
dingsprocedures, kostenbe
heersing, integrale veiligheid en
brandwerende bekleding.
De COB-directeur merkt op dat
op het gebied van ontwerp, aan
leg, afbouw en beheer grensver
leggende ontwikkelingen in
Nederland plaatshebben. Die
kennispositie moet naar zijn
oordeel worden uitgebouwd en
uitgedragen.
Zo bestaat in het buitenland ook
belangstelling voor de bevrie
zingstechniek die bij de bouw
van de Westerscheldetunnel
wordt gebruikt om de dwars
verbindingen tussen de twee
tunnelbuizen te maken. Tussen
de wanden van beide buizen
worden vrieslansen in de bodem
geboord. Klei en zand kunnen
worden weggehakt nadat de bo
dem is bevroren. Het COB voert
een 1,3 miljoen euro kostend on
derzoek uit om meer inzicht te
krijgen in deze techniek.
VLISSINGEN - De juniorenploeg van de stadsgewestelijke
brandweer, locatie Vlissingen, is afgelopen weekeinde in Tiel
op de eerste plaats geëindigd bij de voorronde voor het lande
lijke titelstrijd. Op de tweede plaats eindigde de jeugdbrand
weer van Goes. De aspiranten van Vlissingen (van 15 tot en
met 18 jaar) werden zevende. Zij mogen niet door naar de vol
gende ronde.
De Vlissingse junioren (tussen 11 en 15 jaar) leverden ook de
beste bevelvoerder. De jury oordeelde dat Vlissingen daar
naast de beste aanvalsploeg had en de beste waterploeg. Ook
de pompbediende werd door niemand overtroffen.
Bij de aspiranten eindigde het team van Haaften op de eerste
plaats. Bij de junioren kwam na Vlissingen en Goes de ploeg
van CapeÜe aan den IJsselDeze drie teams gaan door naar de
halve finale. De Nederlandse Kampioenschappen worden op
28 september in Oldenzaal gehouden.
TERNEUZEN - Twee vrouwen, van 22 en 17 jaar, zijn zater
dagmorgen tussen drie en half vier mishandeld door twee Ter-
neuzenaren (22 en 20) in de Nieuwstraat in Terneuzen. De 22-
jarige vrouw liep een hoofdwond en diverse kneuzingen op,
haar 17-jarige vriendin werd met een bierfles in het gezicht
geslagen en hield daar verschillende zwellingen aan over. De
vrouwen kenden hun belagers. Ze werden even later door de
politie opgepakt. Het motief voor de mishandeling was de po
litie gisteren nog niet duidelijk.
TERNEUZEN - Bij een gezamenlijke actie tegen drugstoeris
ten van politiediensten in Nederland, België, Frankrijk en
Luxemburg zijn vrijdagavond laat aan de Nederlandse kant
van de grens vijftig mensen bekeurd voor het in bezit hebben
van softdrugs. Drie van hen werden in Terneuzen in de kraag
gevat. Net als dienders in Breda, Bergen op Zoom, Roosen
daal, Tilburg, Rotterdam, Weert en Maastricht gaven de Ter-
neuzense politiemensen tientallen kentekens van 'mogelijke
drugstoeristen' door aan hun Belgische en Franse collega's.
Bij grenscontroles kon zodoende een selectief aanhoudings-
beleid worden gevoerd. De acties, die enkele keren per jaar
worden gehouden, moeten niet alleen het drugsverkeer tus
sen de vier landen verminderen, maar tegelijkertijd de sa
menwerking tussen de politiediensten versterken.
STELLENDAM - Bij een kettingbotsing zaterdagmiddag
omstreeks 16.30 uur op rijksweg N57 bij Stellendam raakten
vier personenauto's betrokken. Een inzittende van één van de
auto's, een 61-jarige vrouw uit Melissant, raakte licht ge
wond. De aanrijding ontstond doordat het verkeer op de weg
afremde toen de slagbomen voor de sluis naar beneden gin
gen. Een auto botste tegen zijn voorganger, wat vervolgens
een kettingreactie tot gevolg had.
's-HEER ARENDSKERKE - De eigenaar van een bedrijf aan
de Nieuwe Rijksweg in 's-Heer Arendskerke heeft zaterdag
ochtend een inbreker betrapt. De dief sloeg op de vlucht toen
de eigenaar binnenkwam, maar kon later worden aangehou
den op de Zeelandbrug. Hij reed in een auto die donderdag
werd gestolen in Amsterdam. De dader is in verzekering ge
steld.
De Maand Van De Vrijheid
foto Anda van Riet
door Sheila van Doorsselaer
Til de Waal (66) uit Kloosterzan-
de is een druk bezette vrouw.
Haar hele leven heeft ze gewijd
aan het welzijn van de mede
mens en dan vooral de twee ui
tersten, kinderen en ouderen. Ze
staat ze bij in nood en doceert.
Vooral het ontwikkelen van een
eigen persoonlijkheid en daar
mee vrijheid in de ruimste zin
van het woord, staat hoog in
haar vaandel.
De lijst van werkgroepen en
commissies waarin De Waal zit
ting heeft, is bijna te lang om op
te noemen. Werkzaamheden
voor de Heilige Martinusparo-
chie in Kloosterzande slokken
de meeste tijd op. Zo is ze begon
nen als lectrice en zo kwam ze in
de lezers-, bezoekers-, vormsel-
communie- en distributie
werkgroep terecht. Daarnaast
verzorgt ze avondwakes, de
maandelijkse koffieochtenden,
is ze beschikbaar als acoliet en
helpt ze rouwenden hun leven
weer op de rails te krijgen door
haar deelname aan het project
Samen Weer Op Weg. Daarin
Waar mensen samenleven bestaat vrijheid alleen als mensen die met
elkaar delen. Daarvoor is een actieve betrokkenheid nodig. In de
aanloop naar bevrijdingsdag een portrettenreeks over die mensen,
uit elke Zeeuwse gemeente één. De serie is te volgen op www.pzc.nl
bezoekt ze een jaar lang
rouwenden thuis. De Waal is
veertig jaar lerares geweest aan
diverse basisscholen in Zeeuws-
Vlaanderen. Daarnaast was ze
veertig jaar akela van de welpen
bij de Canisiusgroep, de scou-
tingvereniging van Klooster
zande.
De Waal: „Je moet vroeg begin
nen met het bijbrengen van vrij
heid. Je moet bij de jeugd begin
nen. Ze moeten opkomen voor
hun eigen vrijheid, de kans krij
gen een eigen persoonlijkheid te
ontwikkelen en zich niet te laten
meeslepen en verdringen door
een groep. Je ziet wel eens dat
kinderen kliekjes vormen en ie
mand buitensluiten. Dat vind ik
verschrikkelijk en daar lette ik
dan altijd heel erg op. In zekere
zin was ik streng ja." Ook oude
ren kunnen soms wel wat steun
en leiding gebruiken. Dat gaat
vooral op voor rouwenden.
„Rouwenden bijstaan. Ik wist
toen helemaal niet of ik dat voor
elkaar kon krijgen. Het is een
zware opgave, maar het lukt.
Vijf jaar geleden werd ze gerid
derd. „Waarom ik? Er zijn er nog
zoveel als ik."
