Paus veroordeelt misbruik
Mbeki is ineens
aids-deskundige
HANDSFREE BELLEN?
WMfMf.SI
I0PB0X.NL
Zes Serviërs kondigen gang
naar Haagse Tribunaal aan
EU opent aanval
op toenemende
computermisdaad
Ruim kwart tunnels
Europa nog onveilig
5
Duitse politie
arresteert elf
verdachten
van terrorisme
Chirac weigert
met Le Pen in
debat te gaan
Harde taal van kerkvorst blijft nog zonder consequenties
Vijfjarige drugskoerier gepakt
Vrouw onthoofd in Zimbabwe
Stoomwals valt op bus: 14 doden
Proces Kaprun begint 18 juni
Liberianen vluchten voor geweld
EU-delegatie
mag nu wel
naar Arafat
woensdag 24 april 2002
KARLSRUHE - De Duitse poli-
I (ieheeft gisteren elf mensen ge
arresteerd die lid zouden zijn
van de Palestijnse organisatie
Al Tawhid. Justitie onderzoekt
de relatie van deze groepering
met het terroristische netwerk
Al Qaeda van Osama bin Laden,
zo heeft de politie laten weten.
De groep zou aanslagen in
Duitsland hebben beraamd.
De arrestaties volgden op een
grote actie in heel Duitsland.
Daarbij heeft de politie in ver
schillende steden negentien wo
ningen doorzocht en onder meer
documenten in beslag genomen.
Een van de hoofdpersonen bin
nen Al Tawhid zou een 36-jarige
Palestijn uit de stad Essen zijn.
Het Duitse Openbaar Ministerie
heeft laten weten dat Al Tawhid
een 'religieuze, ideologische
groepering' is, gebaseerd op een
'agressief en militant moslim
fundamentalisme'. Het hoofd
kwartier van de beweging be
vindt zich volgens de Duitsers in
Groot-Brittannië. De Duitse cel
zou zich voornamelijk hebben
beziggehouden met het verval
sen van identiteitsdocumenten
en het doorsluizen van in Af
ghanistan opgeleide strijders
naar andere landen. DPA
HENNES - De Franse president
Chirac wil geen televisiedebat
met de extreemrechtse kandi
daat voor het presidentschap
Jean-Marie Le Pen. Chirac zei
dit gisteravond.
„Tegenover de intolerantie en
de haat is er geen uitwisseling,
geen compromis, geen debat
mogelijk", aldus Chirac tijdens
1 een verkiezingsbijeenkomst in
destadRennes.
Le Pen haalde afgelopen zondag
verrassend meer stemmen dan
de socialistische premier
Jospin, en staat in de tweede
ronde van de presidentsverkie
zingen tegenover de centrum-
I rechtse Chirac. De beslissende
stembusgang is op 5 mei. AFP
van onze redactie buitenland
VATICAANSTAD - De harde
taal van paus Johannes Paulus
H over seksueel misbruik van
minderjarigen door priesters is
vooralsnog zonder gevolgen ge
bleven. Het was gisteren in het
Vaticaan niet duidelijk of de
paus daarmee ook bedoelde dat
deze priesters uit het ambt moe
ten worden gezet.
In een toespraak tot Ameri
kaanse kardinalen noemde de
paus het foute gedrag van gees
telijken voor het eerst een mis
daad. In de Rooms-Katholieke
Kerk is geen plaats voor pries
ters die jongeren misbruiken,
zei de 81-jarige paus.
Tijdens een persconferentie gis
termiddag bleken de Ameri
kaanse kerkleiders verdeeld
over de uitleg van deze woor
den. Kardinaal Mahony, aarts
bisschop van Los Angeles, zag
er een pleidooi in voor 'zero tole
rance'. Een priester die in de
fout is gegaan, kan volgens hem
niet meer in het ambt terugke
ren. Maar anderen, zoals kardi
naal Bevilacqua, aartsbisschop
van Philadelphia, wilden de
woorden van de paus nog eens
goed bestuderen. Dit standpunt
werd gedeeld door kardinaal
George, aartsbisschop van Chi
cago, en de voorzitter van de
Amerikaanse bisschoppencon
ferentie, bisschop Gregory.
Tijdens de bijeenkomst achter
gesloten deuren was niet ge
sproken over de positie van kar
dinaal Law. „Hij begon er niet
over en niemand vroeg hem er
naar", zei kardinaal George. Er
wordt grote druk op Law uitge
oefend om af te treden. De aarts
bisschop van Boston heeft twee
priesters, van wie hij wist dat ze
zich aan minderjarigen vergre
pen, overgeplaatst naar andere
parochies zonder die te waar
schuwen. Een van hen is inmid
dels tot tien jaar cel veroor
deeld. Na terugkeer van een
geheim bezoek aan de paus zei
Law vorige week dat hij niet van
plan is af te treden.
Celibaat
Wel is er gesproken over het ver
plichte celibaat voor priesters.
Progressieve rooms-katholie-
ken hopen dat het seksschan
daal de Rooms-Katholieke
Kerk tot het inzicht zal brengen
dat de tijd van het celibaat voor
bij is. „Het celibaat werd niet ter
discussie gesteld. Integendeel,
het belang ei-van werd onder
streept", zei bisschop Gregory.
De paus had dit weekeinde in
een toespraak al duidelijk ge
maakt dat er niet aan het celi
baat mag worden getornd.
De kardinalen hopen dat ze
tijdens de tweedaagse bespre
kingen in het Vaticaan aanwij
zingen van de paus of van zijn
naaste medewerkers krijgen zo
dat ze op hun halfjaarlijkse ver
gadering in juni bindende
maatregelen kunnen uitvaardi
gen. Die hebben betrekking op
het uit het ambt zetten van
schuldig bevonden priesters,
aangifte van de daders bij justi
tie en een betere opleiding van
de priesters. „Onze prioriteit is
de bescherming van kinderen,
zodat we tegen de gelovigen
kunnen zeggen: jullie kunnen
vertrouwen in de kerk hebben",
zei kardinaal McCarrick, aarts
bisschop van Washington.
Daarmee verwees hij naar de
kern van het schandaal. „Dit is
een vertrouwenscrisis", zei kar
dinaal George gisteren. „Er
wordt getwijfeld aan de heilig
heid van de priesters en aan de
betrouwbaarheid van de bis
schoppen."
Namens een organisatie van
slachtoffers zei Joe Gallagher
dat de wonden pas kunnen ge
nezen als de kerkleiders die me
deschuldig zijn, aftreden. Niet
zalvende woorden, maar ingrij
pende maatregelen zullen vol
gens hem de kerk haar geloof
waardigheid teruggeven.
DPA/RTR/AFP
NEW YORK - De Amerikaanse douane heeft op het vliegveld
in New York een vijfjarig meisje gepakt met een kilo heroïne.
Het kind was vanuit BogotaColombiaal leen naar de VS ge
stuurd met het doel de verdovende middelen het land binnen
te smokkelen, zo meldt de douane.
„Het alleen sturen van een kleuter om heroïne te smokkelen is
een nieuw dieptepunt, zelfs voor drugssmokkelaars", aldus
een functionaris van de douane. „Deze zaak laat zien hoe diep
smokkelorganisaties zijn gezonken in him ijver om hun dode
lijke waar aan de man te brengen."
De autoriteiten hebben het kind, dat op 18 april in New York
arriveerde, overgedragen aan de kinderbescherming. RTR
HARARE - Aanhangers van de regerende Zanu-PF van de
Zimbabwaanse president Moegabe hebben zondag een 53-ja-
rige moeder van acht kinderen onthoofd. De vrouw behoorde
tot de oppositie.
De onafhankelijke Zimbabwaanse krant Daily News heeft
dit gisteren gemeld. De echtgenoot van het slachtoffer zei dat
twintig partijactivisten zijn woning binnendrongen en zijn
vrouw voor de ogen van hun twee dochters ombrachten.
De onrust en het geweld die Zimbabwe voor de verkiezingen
kenmerkten, zijn na de overwinning van Moegabe onvermin
derd voortgegaan. AP
MOSKOU - Een stoomwals is gisteren tijdens het vervoer in
Centraal-Rusland van een vrachtwagen gevallen en op een
bus terechtgekomen, waardoor zeker veertien inzittenden om
het leven zijn gekomen en één zwaar gewond is geraakt.
Het ongeluk gebeurde 120 kilometer ten noorden van Oefa, de
hoofdstad van de Oeral-regio Basjkortostan. De vrachtwa
gen was de bus aan het inhalen toen de stoomwals van de
laadbak rolde. AP
SALZBURG - In het Oostenrijkse Salzburg begint op 18 juni
het proces om de schuldvraag van de ramp met de skitrein in
Kaprun.
Dat maakte de president van de rechtbank in Salzburg giste
ren bekend. Bij het ongeluk in november 2000 kwamen 155
mensen om het leven, onder wie twee Nederlanders.
Justitie heeft zestien mensen aangeklaagd. Onder hen zijn
medewerkers van de exploitatiemaatschappij van de trein,
van het reparatiebedrijf en de beheerders van de skiliften.
Hen wordt nalatig optreden bij brand en nalatigheid bij het
handhaven van de openbare veiligheid ten laste gelegd. De
maximumstraf hiervoor is vijf jaar cel. ANP/DPA
NAIROBI - In het noorden van Liberia zijn ongeveer zesdui
zend mensen op de vlucht geslagen nadat gevechten uitbra
ken tussen rebellen en regeringstroepen.
Volgens hulporganisaties vluchtten de mensen in paniek uit
de opvangkampen rond de plaats Belefanai in de staat Bong.
Regeringssoldaten hebben daar in de buurt een offensief in
gezet tegen de guerrilla's
Sinds de burgeroorlog in het West-Afrikaanse land een jaar
geleden weer oplaaide, zijn zeker 60.000 burgers uit het noor
den gevlucht. In het al drie jaar durende conflict proberen de
opstandelingen president Taylor ten val te brengen. DPA
VALENCIA - Twee topdi
plomaten van de Europe
se Unie gaan op uitnodi
ging van Israël naar de
stad Ramallah op de Wes
telijke Jordaanoever. De
buitenlandcoördinator
van de EU, Solana, en de
speciale gezant voor het
Midden-Oosten, Morati-
nos, willen daar vandaag
met de Palestijnse leider
Arafat spreken.
De Israëlische minister
van Buitenlandse Zaken
Peres zei gisteren in Va
lencia op de tweedaagse
conferentie van de EU en
mediterrane landen dat
de Unie een afvaardiging
naar Israël en de Pales
tijnse gebieden mag
sturen en Arafat mag be
zoeken. Eerder werd dat
geweigerd. De EU riep Is
raël op het leger terug te
trekken uit alle Palestijn
se gebieden en beloofden
de Palestij nen steun bij de
wederopbouw.
Ook de leden van de Twee
de Kamer spraken giste
ren over het Midden-Oos
ten. PvdA en D66 riepen
in een motie minister Van
Aartsen op te pleiten voor
het terugtrekken van de
ambassadeurs van de EU-
landen uit Israël als dat
land zich niet direct te
rugtrekt. De motie haalde
het net niet.
Israëliërs en Palestijnen
voerden gisteren voor het
eerst gesprekken over de
belegering van de Ge
boortekerk in Bethele-
hem, waar zich tweehon
derd Palestijnen en dertig
geestelijken ophouden.
Ze beschikken nauwelijks
meer over eerste levens
behoeften. De gesprekken
worden vanmiddag voort
gezet.
Drie Palestijnen, ver
dacht van collaboratie
met Israël, zijn gisteren in
de stad Hebron gedood.
De mannen werden ver
moord bij het wrak van de
auto clie eerder onder vuur
was genomen door een Is
raëlische gevechtsheli
kopter. Bij die aanval
kwamen twee Palestijnen
om, onder wie de plaatse
lijke leider van de Al Aksa
Martelaren Brigades,
Marwan Zuloum.AJVP/E-
FE/AFP/AP
door Eelco van der Linden
PRETORIA - Zijn woordvoerders en ver
trouwelingen spreken van een 'betere
communicatie van bestaande ideeën en
standpunten'. Maar de natie is euforisch
en gelooft in een ommekeer, een revolu
tie, en verklaart gepassioneerd weer de
liefde voor haar president. Hoe aids Tha
bo Mbeki deed dwalen en nu zijn herver
kiezing en internationale prestige moet
veilig stellen.
De golf van loftuitingen en verbale om
helzingen verraden oprechte opluchting.
Illustratief was de reactie, gisteren, van
Nelson Mandela op het nieuws dat de
Zuid-Afrikaanse regering haar omstre
den standpunten over aids en aids-medi-
cijnen bijstelt. „Ik ben verrukt. Er was
geen president of premier voor hem die
het beter heeft gedaan. De mensen zullen
nu beginnen Mbeki écht te waarderen."
Mandela heeft de afgelopen maanden,
net als bisschop Desmond Tutu, zijn af
keer niet verborgen over de soms bizarre
ideeën (zoals: aids wordt niet veroor
zaakt door hiv) die binnen de regering en
regeringspartij ANC circuleren. Zoals
talloze anderen in binnen - en buiten
land, begrepen zij dat de hele kwestie be
zig was het presidentschap van Mbeki,
maar ook het ANC, te ruïneren. Er moest
eenvoudig wat gebeuren.
En een paar dagen geleden gebeurde het.
De regering liet weten, onder meer via
paginagrote advertenties in de krant, dat
aicls-bestrijding de eerste prioriteit
heeft.
De regering nam ook afstand van het zo
pijnlijk idee dat aidsmedicijnen giftig
zijn en alleen in experimentele vorm
kunnen worden toegediend. Slachtoffers
van verkrachting krijgen nu aidsrem-
mers. Nevripine, dat de kans op over
dracht van het aids-virus van moeder op
kind halveert, zal beschikbaar komen
voor alle seropositieve zwangere vrou
wen.
Obstakel
Aids ondergroef letterlijk Mbeki's 'new
deal' met de westerse wereld, dat als ba
sis heeft de belofte dat Afrika zal zorgen
voor goed politiek en economisch beleid.
Het plan, Nepad, zal deze zomer worden
voorgelegd aan de rijke landen van de
G8Toen de Canadese premier onlangs in
Zuid-Afrika was om de bijeenkomst
voor te bereiden, moet het Mbeki duide
lijk zijn geworden dat zijn eigen aids-be-
leid nu als een obstakel geldt voor het
nieuwe pact. Van zijn ambassadeurs
hoorde hij later soortgelijke geluiden.
De situatie in Mbeki's eigen partij is gro
tesk. Voormalige broeders bevechten via
actiegroepen en rechtszaken de ANC-re-
gering. Terwijl angstige critici niet weten
wat te doen met de enorme druk vanuit
de basis, verkondigen anderen met ex
treme overgave de dissidente ideeën, in
de hoop bij Mbeki te scoren. Eén van hen,
Peter Mokaba, verantwoordelijk voor de
verkiezingscampagne van het ANC, zei
onlangs: „Het verhaal dat hiv aids ver
oorzaakt, wordt de Afrikanen opgedron
gen met leugens, geweld en pseudo-we-
tenschap."
Het werd te gek en er is nu op de rem ge
trapt. De vraag blijft hoe ver het nieuwe
geloof gaat en of Mbeki zijn les echt heeft
geleerd. GPD
van onze redactie buitenland
BELGRADO - Zes Serviërs die
gezocht worden door het inter
nationale Joegoslavië-Tribu-
naal in Den Haag, zijn bereid
zich daar vrijwillig te vervoe
gen. Ze krijgen daarvoor vijf
tien dagen de tijd, meldde de
Joegoslavische staatsecretaris
van Justitie gisteren.
Het gaat om generaal Dragoljub
Ojdanic, de voormalig bevel
hebber van het Joegoslavische
leger; Milan Martic, de leider
van de Kroatische Serviërs ten
tijde van de Servische opstand
in Kroatië; de voormalige Joe
goslavische vice-premier Niko
la Sainovic; de oud-legerofficie
ren Vladimir Kovacevic en Mile
Mrksic en de Bosnisch-Servi-
sche kampbewaarder Momcilo
Gruban.
De premier van de deelstaat
Servië, Zoran Djindjic, voor
spelde gisteren tijdens een be
zoek aan Londen dat de meeste
van de 23 gezochte Serviërs bin
nen twee tot drie weken in Den
Haag kunnen zijn. Hij zette in
2001 de voormalige president
Milosevic op een toestel naar
Den Haag, ondanks het oordeel
van opperrechters die zijn uitle
vering hadden verboden.
De meestgezochte Serviërs op
dit moment zijn de voormalige
Bosnisch-Servische leider Ra
dovan Karadzic en generaal
Ratko Mladic, die Srebrenica
Advertentie
onder de voet liep. Karadzic het
via de woordvoerder van zijn
aanhangers weten dat hij alle
aanklachten tegen hem en an
dere Serviërs niet erkent en zich
nooit vrijwillig bij het tribunaal
zal melden. De Servische oud
legerleider zou sinds 1995 on
dergedoken zitten in het oosten
van Bosnië. Pogingen van de de
VN-troepenmacht SFOR om
hem gevangen te nemen zijn tot
nu toe mislukt.
Ultimatum
De Joegoslavische autoriteiten
hebben onder dreiging van met
name Amerikaanse sancties 23
verdachten een ultimatum ge
steld om zich over te geven. Dat
ultimatum rekten ze de afgelo
pen dagen een beetje op. Nu zou
er echter vaart zitten in de over
gave van personen die het tribu
naal beschuldigt van misdaden
in de afscheidingsoorlogen in
voormalig Joegoslavië (1991-
1995) en tijdens de oorlog in
Kosovo in 1999.
Het tribunaal is in Joegoslavië
ondanks hoge kijkcijfers niet
populair. Het wordt gezien als
een anti-Servische instelling,
die bijvoorbeeld weigeit de du
bieuze rol van de NAVO te on
derzoeken. AFP/ANP /AP
door Hetty van Rooij
BRUSSEL - Het moedwillig in
de soep laten lopen van een in-
ternet-chatsessie met prins Wil-
lem-Alexander en Maxima is
geen mislukte grap, maar een
serieuze misdaad. De Europese
Commissie vindt het hoog tijd
dat de EU-lidstaten ernst gaan
maken met de aanpak van de
'cybercrime', het inbreken in
netwerken en het toebrengen
van schade aan computer-in
formatiesystemen.
Daarvoor is het volgens 'Brus
sel' nodig dat alle landen hun
wetgeving aanpassen en op el
kaar afstemmen.
Volgens Europees Commissaris
Vitorino van Justitie is er bij de
lidstaten veel te weinig kennis
over de virtuele misdaad en is de
ervaring met de bestrijding ge
ring. Bovendien hanteren alle
landen verschillende strafma
ten en definities, wat het voor
cyber-criminelen heel makke
lijk maakt om door de mazen
van de wet te glippen. Sinds de
aanslagen op 11 september 2001
is de belangstelling voor de 'vir
tuele misdaad' sterk toegeno
men. In december vorig jaar zet
te de Europese Unie cybercrime
op de lijst misdrijven waarvoor
uitlevering tussen EU-landen
sterk is vereenvoudigd. Maar
dat betekent wel dat de lidsta
ten sluitende afspraken moeten
maken en nauwer moeten sa
menwerken. Gisteren diende
het dagelijks bestuur van de
Unie een voorstel in waarover
de ministers van Justitie het
voor eind volgend jaar eens
moeten worden.
Om de internationale uitwisse
ling van informatie over aan
vallen op computersystemen te
verbeteren, wi.1 Eurocommissa
ris Vitorino de lidstaten ver
plichten om 'contactpunten' in
het leven te roepen, die continu
bezet zijn. Voor ernstige geval
len van cybercrime moet in alle
lidstaten de maximum-gevan
genisstraf minstens vier jaar
zijn, zo vindt de Commissie. Dat
is bijvoorbeeld het geval als er
sprake is van een misdadige or
ganisatie of ernstige economi
sche gevolgen. GPD
Bosnische moslims kijken toe hoe in hun dorp Besici de lichamen
van zeven mensen worden opgegraven die tien jaar geleden zijn ge
dood in het begin van de oorlog in Bosnië. foto Amel Emric/AP
van onze redactie buitenland
BRUSSEL - Meer dan een
kwart van de tunnels in Europa
is nog niet veilig genoeg. Dit
blijkt uit een Europees onder
zoek naar de veiligheid van der
tig tunnels in elf landen.
Drie tunnels komen uit de test
als gebrekkig en vijf zelfs als
zeer gebrekkig. De twee onder
zochte Nederlandse tunnels, de
PietHeintunnel (in Amsterdam)
en de Wijkertunnel (bij Velsen),
zijn respectievelijk 'acceptabel'
en 'erg goed', zo staat in het on
derzoek. De overkoepelende
Europese organisatie AIT
FIA, waarbij de ANWB en zus
terorganisaties in Europa zijn
aangesloten, heeft de resultaten
gisteren bekendgemaakt.
Drie tunnels hebben het predi
kaat 'erg goed' gekregen. Het
gaat om de recent geopende
Cointetunnel in België, de Mont
Blanctunnel (Frankrijk en
Italië) en de eerdergenoemde
Wijkertunnel bij Velsen.
In de Mont Blanctunnel kwa
men door een ongeval in 1999
zeker 39 mensen om het leven.
D e verb in ding wordt d i t j aa r ge
leidelijk weer opengesteld voor
(vracht-)verkeer. Volgens de on
derzoekers, die de tunnel eind
2001 voor de openstelling in
specteerden, komen de Mont
Blanctunnel en de Cointetunnel
het dichtst bij hun ideaal van
tunnel veiligheid.
De drie onveiligste tunnels be
vinden zich volgens de onder
zoekers in Oostenrijk/Slovenië
en Groot-Brittannië. Het gaat
om de Loibltunnel op de grens
tussen Oostenrijk en Slovenië
en de Britse Blackwall Tunnel
North en Blackwall Tunnel
South. In de lijst komen geen
Italiaanse tunnels voor, omdat
tunnelautoriteiten weigerden
mee te werken aan de test. ANP
fotoArturoMari/AP
De paus leest zijn boodschap aan de Amerikaanse kardinalen voor in zijn bibliotheek in het Vaticaan.