Roer moet om bij krijgsmacht
Kabinet wil 400 militairen
naar Macedonië sturen
PZC
Stammenstrijd
bij Mileudefensie
Stalkers van sterren meestal alleenstaand
Eerste arrestaties
in zaak bouwfraude
Advies om medicijnen
tegen simpele kwalen
uit fonds te schrappen
'3
Minister De Grave volgt conclusies van commissie Franssen
Groeten uit Marnehuizen
Lintjesregen valt dit jaar eerder
Man van 28 miljoen veroordeeld
Eerste stripboekenweek in mei
Verloskundige kan master worden
Vogelconcert voor behoud oerbos
KLM weigert
136 passagiers
Akkoord over
bescherming
van bossen
Ridder Mutumbajoy
zaterdag 20 april 2002
van onze redactie binnenland
LEIDEN - Stalkers van beken
de Nederlanders lijden vaak
aan psychische stoornissen,
eenzaamheid of gebroken rela
ties. Tachtig procent van de
stalkers leeft alleen. Eenderde
van de stalkers is eerder onder
psychiatrische behandeling
geweest. Dat blijkt uit een on
derzoek van het Nederlands
Studiecentrum Criminaliteit
en Rechtshandhaving (NSCR).
Enkele tientallen bekende Ne
derlanders werkten hieraan
mee. Het onderzoek wijst uit
dat stalking vaak jaren duurt.
Het NSCR onderscheidt twee
groepen slachtoffers: politici
en andere bekende personen
als acteurs, muzikanten en
schrijvers. Stalkers die politici
lastig vallen doen dit vaak uit
onvrede met hun beleid of be
slissingen, hardnekkige vol
gers van de andere groep zijn
vaak verliefd of denken dat het
slachtoffer verliefd is op hem of
haar. Stalkers van schrijvers,
acteurs en popsterren benade
ren hun slachtoffer het meest.
Daar staat tegenover dat poli
tici weer vaker worden be
dreigd. Volgens politici helpt
het om met de stalker te praten.
Popsterren, schrijvers en ac
teurs ervaren het tegenoverge
stelde.
De belagers blijken bijzonder
hardnekkig te zijn. Sommige
bekende Nederlanders worden
dag en nacht gebeld, tot 150
keer per etmaal aan toe. Ande
ren hebben last van stalkers die
voortdurend voor de deur
staan, bij alle voorstellingen op
de eerste rij zitten of hun fami
lie en vrienden lastig vallen.
Het oppakken van de stalkers
betekent niet altijd dat er een
einde komt aan hun hinderlijk
gedrag. Sommige belagers val
len hun slachtoffer vanuit het
psychiatrisch ziekenhuis of het
huis van bewaring nog telefo
nisch lastig.
Overigens blijkt uit onderzoek
ook dat de meeste bekende Ne
derlanders niet snel naar de
politie stappen uit angst voor
ongewenste publiciteit. Dege
nen die wel hulp bij de politie
zochten, beklaagden zich over
de behandeling door de sterke
arm. Die zou niets aan de zaak
doen of de melder van het kast
je naar de muur sturen. ANP
door Jaco van Lambalgen
DEN HAAG - Defensieminister
De Grave is voor een grondige
aanpassing van de krijgsmacht,
j Hij steunt in grote lijnen het ad
vies van de commissie Franssen,
I dat daar gisteren voor pleitte.
„Het rapport spreekt mij zeer
'aan. De kern is immers dat De-
Ijensie eraan toe is een stap te
Izetten naar verdere integratie,"
zo zegt De Grave in een reactie.
Tegelijk onderschrijft hij de
conclusie van Franssen dat er
bij defensie en de verschillende
krijgsmachtdelen sprake is van
forten en eilanden'. ,,Dat is een
feitelijke constatering, iedereen
bij defensie weet dat," aldus de
minister. Het CDA noemde het
rapport op basis hiervan 'ver
nietigend' voor de minister, om
dat hij er niet in geslaagd is de
cultuur binnen de krijgsmacht
te veranderen.
„Verkiezingsonzin," wuifde De
Grave de kritiek van het CDA
„De cultuurverschillen
tussen landmacht, luchtmacht
en marine zijn het gevolg van
eeuwenoude tradities. Dat zijn
werelden apart. Je gaat niet bij
defensie werken, maar bij de
marine, of de landmacht. En
dan maakt het ook nog heel veel
uit of je aanmonstert op een fre
gat, of werkt bij de cavalerie."
Meer grip
Juist die afstand tussen de
krijgsmachtdelen leidt ertoe dat
zij geregeld volledig langs el
kaar heen werken en dat ze sa
men optrekken in vredesopera
ties soms zelfs als bedreigend
ervaren, constateert Franssen.
De commissie pleit er daarom
voor dat de chef-defensiestaf,
de hoogste militair, veel meer
grip op de organisatie krijgt. Zo
moet hij verantwoordelijk wor
den voor de centrale planning
van militaire operaties en de
aankoop van materieel.
De Grave wil het plan eerst nog
eens goed besturen, voor hij op
alle afzonderlijke voorstellen
reageert. Hij rekent erop dat de
veranderingen die Franssen
voorstaat jaren zullen vergen.
„De volgende minister van De
fensie is al heel succesvol als hij
een sfeer creëert dat de krijgs
machtdelen en defensie geza
menlijk optrekken, en er een
nieuwe cultuur bij de defensie
organisatie ontstaat." Hij wil
voor zijn opvolger een analyse
achterlaten hoe de grondige
verbouwing bij defensie en de
krijgsmacht aangepakt kan
worden. „Dan is het dossier in
ieder geval klaar. Ik kan me ook
voorstellen dat hierover in het
nieuwe regeerakkoord afspra
ken gemaakt worden, zoals
PvdA-fractievoorzitter Melkert
voorstelt," verklaarde De Gra
ve. In de tussentijd moet Neder
land op het huidige niveau mee
blijven doen aan vredesopera
ties. „Tijdens de verbouwing
gaat de verkoop gewoon door."
Om daar waarschuwend aan
toe te voegen: „Dit soort reorga
nisaties gaat geleidelijk. Er
werken hier 73.000 mensen.
Franssen zegt dat er bereidheid
in de organisatie is om mee te
werken Die moeten we niet ver
spelen." GPD
DEN HAAG - De jaarlijkse lintjesregen valt dit jaar eerder
dan in andere jaren. Burgemeesters in heel het land spelden de
uitverkozenen al volgende week vrijdag de koninklijke on
derscheidingen op; vier dagen voor Koninginnedag.
Koningin Beatrix heeft hiervoor volgens een woordvoerder
van het ministerie van Binnenlandse Zaken toestemming ge
geven, omdat veel mensen maandag 29 april een vrije dag
hebben. Normaal gesproken heeft de uitreiking van de lintjes
de dag voor Koninginnedag plaats.
De Staatscourant publiceert op 26 april ook de lijst met per
sonen die dit jaar een koninklijke onderscheiding kri jgen. Vo
rig jaar werden 2600 mensen onderscheiden. ANP
ROTTERDAM - De rechtbank in Rotterdam heeft een voor
malig medewerker van diervoederproducent Provimi giste
ren veroordeeld tot 2,5 jaar gevangenisstraf wegens verduis
tering. Tegen 'de man van 28 miljoen' was drie jaar cel geëist.
De 55-jarige man uit 's-Gravendeel verdonkeremaande tus
sen 1996 en 2001 ongeveer 28 miljoen euro. Dat geld belegde
hij in aandelen om de winst zelf te kunnen houdenHij wilde,
naar eigen zeggen, dat geld weer teruggeven. Daar kwam het
niet van, omdat hij een aantal keren slecht belegde en hij bo
vendien zelf slachtoffer werd van oplichting. ANP
DEN HAAG - Striplezend Nederland heeft er even op moeten
wachten, maar behalve de Boekenweek en de Kinderboeken
week komt er nu ook een Stripboekenweek.
De organisatie deelde gisteren mee dat het evenement op 22
mei begint en eindigt tijdens de Haarlemse Stripdagen op 1 en
2 juni. Stripspeciaalzaken, AKO-winkels en andere boek
winkels doen er aan mee. Wie in de bewuste periode strips
koopt ter waarde van minstens 15 euro, ontvangt het strip
boekgeschenk. Dat heet Felle Flitsen en is een bloemlezing uit
het werk van Franka-tekenaar Henk Kuijpers. ANP
AMSTERDAM - Verloskundigen kunnen vanaf september
een wetenschappelijke opleiding op hun vakgebied volgen.
Het Academische Medische Centrum (AMC) en de Universi-
teit van Amsterdam (UvA) beginnen dan met een masterop-
leiding als vervolg op de huidige hbo-opleiding verloskunde.
Het is de bedoeling dat de nieuwe studie bijdraagt aan het
wetenschappelijk inzicht en kennis omtrent verloskunde. De
opleiding duurt twee jaar en is in deeltijd. Afgestudeerden
kunnen daarna verder in het wetenschappelijk onderzoek,
management en beleidsvoering of in het onderwijs.
De studie tot verloskundige valt als enige nog onder het mi
nisterie van Volksgezondheid. Het departement draagt per
jaar 450.000 euro bij aan de masteropleiding. ANP
NIJMEGEN - Drie improviserende musici, die samen het Kc-
telwald Trio vormen, geven de komende weekeinden in de
bossen tussen Nijmegen en het Duitse Kleve vogelconcerten.
Het trio speelt composities, waarin telkens een andere zang
vogel uit het gebied centraal staat.
De Nederlands-Duitse initiatiefgroep wil van de bossen op de
stuwwal, tussen Nijmegen en de Duitse grensregio, een inter
nationaal natuurpark maken. Het Duitse Reichswald is ge
deeltelijk nog een ongerept oerbos. De actievoerders willen
het hele grensoverschrijdende natuurgebied in de oorspron
kelijke staat herstellen. Met de concertserie wordt aandacht
gevraagd voor deze actie. ANP
WILLEMSTAD - De KLM heeft
de afgelopen week 136 passa
giers geweigerd op vluchten van
Curasao naar Schiphol.
In totaal zijn door de aangekon
digde preventieve weigering om
potentiële bolletjesslikkers te
vervoeren, 307 passagiers niet
opkomen dagen. Eén passsagier
heeft een schadeclaim inge
diend. De KLM is begonnen met
de zogenoemde pre-flight-con-
trole. Die maakt deel uit van de
maatregelen van minister Kort
hals om de drugssmokkel via
Schiphol in te dammen. ANP
door Alex Boqers
DEN HAAG - Justitie heeft deze
week drie mensen aangehouden
in verband met de bouwfraude.
Om wie het gaat en op basis van
welke concrete verdenkingen de
aanhoudingen zijn verricht wil
de woordvoerder van het Open
haar Ministerie niet zeggen.
is wanneer de drie
vrijkomen. Het zijn de eerste ar
restaties sinds de bouwfraude
ifgelopen november aan het
licht kwam.
De woordvoerder geeft ook geen
nformatie over de achtergrond
van de verdachten: niet over de
regio waar ze vandaan komen,
rf ze ambtenaar zijn danwel
werkzaam in de bouw. Wel zegt
woordvoerder dat de aan
zijn verricht op basis
de informatie die justitie
verzameld sinds novem
jongstleden.
kan zich daarbij onder
baseren op een zogenaam-
schaduwboekhouding die ze
gekregen van ex-directeur
Bos van het Groningse bouw
bedrijf Koop Tjuchem. In deze
boekhouding staan allerlei ille-
?ale afspraken opgetekend die
bouwbedrijven onderling ma
ren bij aanbestedingsprocedu-
'es, Daaruit blijkt dat de bou
wers bij een aanbesteding van
spoor)wegen, bruggen en tun-
hels vooraf afspreken wie de op-
kacht krijgt, welk bedrag de
daarvoor moet
en welk bedrag de ande-
m inschrijvers krijgen als ver
voor het indienen van
offerte.
Invallen
aanleiding van deze boek
en latere verklaringen
Bos over omkoping van
heeft justitie een
maand geleden invallen gedaan
bij 44 kantoren van bouwbe
drijven, zes overheidsgebouwen
en op acht privé-adressen, on
der meer van drie ambtenaren
van Verkeer en Waterstaat.
GPD
DEN HAAG - Vertegenwoordi
gers uit 166 landen hebben af
spraken gemaakt over een bete
re bescherming van de bossen.
Staatssecretaris van Natuur
Geke Faber maakte dat gisteren
bekend op de laatste dag van de
conferentie over biodiversiteit
in Den Haag.
Faber noemde de twee weken
durende conferentie een succes.
„Deze conferentie betekent een
keerpunt. Hier is de stap gezet
van beleid maken naar beleid
uitvoeren. De dialoog wordt
vervangen door actie." Green
peace is dat niet met haar eens.
Volgens deze organisatie zijn de
resultaten 'mager en te vrijblij
vend'.
De bescherming van de bossen,
waaronder tropische regen
wouden, ligt gevoelig. Sommige
ontwikkelingslanden zijn voor
hun inkomsten deels afhanke
lijk van het hout uit de bossen.
Zij willen dus niet te veel beper
kingen.
Op de conferentie is afgespro
ken dat de nadruk moet lig
gen op duurzaam gebruik, dus
geen kaalslag maar het ver
standig kappen van de bomen.
Ook komt er meer onderzoek
naar de ecosystemen in de
bossen. GPD
door Hans van Soest
DEN HAAG - Het kabinet is be
reid vierhonderd Nederlandse
militairen te leveren aan de vre
desmacht van de Navo in Mace
donië. Volgens premier Kok is
het 'niet denkbeeldig' dat ons
land binnenkort door de Navo
en de Macedonische regering
wordt gevraagd de leiding van
de vredesmacht tijdelijk op zich
te nemen.
De militairen zouden voor een
periode van vier maanden wor
den uitgezonden. Die periode
kan met twee maanden worden
verlengd. Minister Van Aartsen
van Buitenlandse Zaken heeft
de verschillende partijen in de
Tweede Kamer de afgelopen
weken al gepolst naar hun me
ning. Kok zei te verwachten dat
de Kamer in zal stemmen met de
missie. Er ligt nog geen officieel
verzoek van de Macedonische
regering, maar het kabinet wil
de Kamer die over een week met
reces gaat niet midden in ver-
SOESTDIJK - Prins Bernard riddert Luciano
Mutumbajoy uit Colombia in de Orde van de
Gouden Ark. De prins heeft deze versierselen
gisteren tijdens een bijeenkomst op Paleis
Soestdijk aan zeven personen uitgereikt
De orde werd in 1971 door de prins in het leven
geroepen om een blijk van waardering te kun
nen geven voor bijzondere verdiensten op het
gebied van internationale natuurbescher
ming. foto Robert Vos/GPD
kiezingstijd overvallen. „Die
heeft tijd nodig om te bezien of
deelname aan alle eisen vol
doet", aldus Kok. „Om de Ka
mer niet in tijdnood te brengen,
kan die beter volgende week al
ja of nee zeggen tegen een even
tuele uitzending van militai
ren.
Als Nederland wordt gevraagd,
zullen de militairen 27 juni met
hun taak beginnen. De Navo-
missie (Amber Fox geheten)
helpt de waarnemers van de
Europese Unie en de OVSE (Or
ganisatie voor Veiligheid en Sa
menwerking in Europa) in Ma
cedonië bij de uitvoering van
hun taak. De waarnemers zien
er op toe dat de Macedoniërs en
de Albanese rebellen in het ge
bied elkaar niet weer in de haren
vliegen.
De operatie is een vervolg op de
Navo-actie Essential Harvest
van afgelopen najaar. Daar de
den ook al Nederlandse militai
ren aan mee. De Navo-troepen
moesten toen de wapens in ont
vangst nemen die de rebellen
vrijwillig mochten inleveren.
De operatie oogstte veel kritiek,
vooral door het schamele aantal
wapens dat werd ingeleverd.
Geen Bosnië
Drie dagen nadat het kabinet is
afgetreden om de mislukte deel
name aan de vredesmacht in
Bosnië, üjkt het voornemen om
nu weer mee te doen aan een an
dere vredesmacht op de Balkan
opmerkelijk. Het kabinet vindt
beide operaties echter niet met
elkaar te vergelijken. Belang
rijkste verschil is dat het in
Macedonië niet gaat om een vre
desmacht onder bevel van de
Verenigde Naties, maar onder
die van de Navo, GPD
door Gitte Brugman
DEN HAAG - De Vereniging
Milieudefensie is van een actie
groep een bedrijf geworden dat
zich schuldig maakt aan mani
pulatie, bedrog en smaad. De
betaalde krachten maken de
dienst uit en het bestuur maakt
het critici onmogelijk hun be
zwaren naar voren te brengen.
Dat zegt een groep kritische le
den onder leiding van Harry
Kerkhof uit Heerenveen. Deze
Koersgroep wil de 'misstanden'
aan de kaak stellen tij dens de al
gemene ledenvergadering op 25
mei.
Vandaag houdt de vereniging
samen met Novib en de Stich
ting Natuur en Milieu in Am
sterdam een grote manifestatie
voor meer invloed op het regeer
akkoord. Intussen woedt intern
echter een stammenstrijd. De
Koersgroep, die met enkele
tientallen een minderheid van
de actieve leden vertegenwoor
digt, werd twee jaar geleden op
gericht uit onvrede met het be
leid. Milieudefensie moet weer
terug naar de netwerkorganisa
tie die zij was, waarin de vrij
willigers bepalen wat er ge
beurt, vindt Kerkhof. Kerkhof
wil op de komende algemene le
denvergadering met zes moties
de praktijken van het bestuur
bij de 63.000 leden en donateurs
aan de kaak stellen. Het bestuur
maakt zich schuldig aan 'mani
pulatie en bedrog', zegt hij„Wij
krijgen geen kans dingen naar
buiten te brengen. We kunnen
van tevoren niemand bereiken,
omdat we geen toegang krijgen
tot de ledenlijst. Onze stukken
in het verenigingsblad worden
ingekort of gecensureerd. Op
een ledenvergadering zijn
meestal meer dan honderd be
taalde medewerkers aanwezig.
Zij zijn ook lid en kunnen daar
door anderen overstemmen."
Voorzitter Smitskamp van Mi
lieudefensie vindt de actie ver
spilde energie. „Het gaat om een
strijd tussen realo's en fundi's.
Er was inderdaad te weinig
invloed van leden. Dat vond ik
ook, daarom zat ik zelf in de
Koersgroep. Maar wat zij wil
de, is nu bereikt." Smitskamp
meent dat de medewerkers
nooit een stempel op de koers
kunnen drukken tegenover
63.000 leden en donateurs. GPD
door Yvonne Hamar
AMSTELVEEN - Geneesmid
delen tegen eenvoudige aandoe
ningen kunnen wat betreft het
College voor Zorgverzekerin
gen (CVZ) uit het ziekenfonds
pakket. Mensen moeten die me
dicijnen dan zelf gaan betalen.
Het gaat in totaal om 28 kwalen
met een 'minimale ziektelast',
zoals schimmelinfecties, hooi
koorts, eczemen en aambeien.
Dat stelt het CVZ in een advies
rapport dat het college volgende
week donderdag aan minister
Borst van Volksgezondheid
aanbiedt. De bewindsvrouw wil
weten of en hoe een beperking
van het geneesmiddelenpakket
mogelijk is.
Vooruitlopend op dat nieuwe
systeem noemt het CVZ vijf
aandoeningen waarvan de be
handelingen nu al uit het pakket
kunnen. Het gaat om een gewo
ne verkoudheid, een simpele
ontsteking aan de amandelen of
aan de luchtwegen, en een
schimmel infectie aan de nagels
of aan de voet.
Verwijdering daarvan uit het
ziekenfonds zal 15,6 miljoen eu
ro opleveren. „Die opbrengst is
weliswaar gering, maar het past
in het ingezette beleid van de
minister en kan nu al gereali
seerd worden", stelt het college.
Mogelijk kunnen besparingen
van de 28 kwalen uiteindelijk
oplopen tot 130 miljoen euro.
In het nieuwe beoordelingssys
teem vormt niet meer het ge
neesmiddel het uitgangspunt,
maar de aandoening en de ziek
telast daarvan. Volgens het CVZ
is het bij een paar van de aan
doeningen moeilijker de ziekte-
last te bepalen. Het gaat om
kwalen die kort duren, de klach
ten niet goed zijn te omschrijven
en om patiënten die mogelijk
een grotere kans hebben op
complicaties. Over deze situa
ties moet een panel zich buigen,
waarin artsen, patiënten en -
zorgverzekeraars zitten. ANP
ZOUTKAMP - Een militair komt omhoog vanuit een riool in het oefendorp Marne- met onder meer tientallen huizen, winkels, een bank, een school en een rioolstelsel,
huizen. Met deze actie werd het oefenterrein van de Koninklijke Landmacht gisteren Het dorp is bedoeld om militairen op te leiden voor vredesmissies in verstedelijkte cri-
in Groningen officieel geopend. Het oefendorp is zo realistisch mogelijk nagebouwd sisgebieden. foto Olaf Kraak/ANP