Aluminium verovert tuin
M.
Eerst lezen en dan werken
Laat maar groeien
Gekleurde gifbessen
29
zaterdag 20 april 2002
Al uminium is in opmars. De collectie Santorini van Landgrave is gemaakt van gegoten aluminium. De taf el is verkrijgbaar vanaf 899 euro, de stoeltj es vanaf 399 euroDe zwe
vende parasol Ischia is van Borek (vanaf 899 euro).
Weg met de begonia's. Lang
leve de oorwurmen.
Steeds meer tuinliefhebbers
willen natuurlijk tuinieren. De
meeste tuinliefhebbers zullen
hun wenkbrauwen optrekken.
Natuurlijk tuinieren een trend?
Hoe vreemd het ook klinkt, de
dag komt er aan dat veel van die
tuinliefhebbers de petunia's en
begonia's de deur uit doen. Geen
gif korrels meer strooien in een
vergeefse poging om al die slak
ken om zeep te helpen. Maar
wel: een struik neerzetten om
vlinders te trekken. Afgezaagde
takken laten liggen, zodat de
muizen en de padden er kunnen
wonen. Vogels komen ook liever
in een natuurlijke tuin.
Een natuurlijke tuin is vooral
ook een woonplek voor dieren -
ook insecten- die net als mensen
een deel van de natuur zijn. Het
is er nooit brandschoon. De AV-
VN, landelijke organisatie voor
hobby tuinders, is een Vrienden
kring Natuurlijk Tuinieren ge
start voor iedereen die de natuur
en het tuinieren een warm hart
toe draagt. De AWN-webiste
maakt geïnteresseerden weg
wijs in 'natuurlijk tuinieren'. Er
kan onder meer een 'Handboek
Natuurlijk Tuinieren' worden
besteld, waarin een apart
hoofdstuk is gewijd aan de ei
gen, individuele tuin.
Geert van Poelgeest uit Delft,
een enthousiasteling van de
KVNNV, de vereniging voor
veldbiologie, geeft tekst en uit
leg. Van Poelgeest heeft zelf een
stadstuin, en vindt dat je ook
daar, heel individueel, naar
hartelust natuurlijk kunt tui
nieren. Hem lukt het aardig: na
een regenbuitje in mei zaten er
op zeker moment dertig padden
bij elkaar op zijn terras. „Toen
begreep ik even dat mensen iets
ook wel eens te veel kunnen vin
den", zegt hij. „Als je vindt dat
je te veel slakken hebt, dan zou
je eigenlijk de omgeving moeten
aanpassen. Slakken zitten waar
het vochtig is. Dus moet je zor
gen dat het droger wordt. En re
kening houden met de planten,
die je er neer zet.".
Belang
Voor Van Poelgeest zijn bij na
tuurlijk tuinieren twee aspecten
de belangrijkste. Je moet het al
gemene belang ervan inzien, en
je moet zelf de natuur meer kans
in je eigen tuin willen geven. Als
je daar niets in ziet, begin er dan
niet aan. Een gelikte tuin is zel
den een natuurlijke tuin. Maar
er zijn oneindig veel vormen om
je tuin in te richten. Altijd moet
je wel rekening houden met de
natuur ter plaatse.
Kenmerk van een natuurlijke
tuin is het dynamische karakter.
Hij is elk jaar anders. Planten
verdwijnen en verschijnen,
zaaien zich uit en komen ergens
anders op. Plant en dier kunnen
er zichzelf goed redden.
Els Kemper
Informatie op www.avvn.nl en
op www.knnv.nl
De afdeling Delft heeft ook een
zaadlijst voor natuurlijk tuinie
ren beschikbaar. Te bestellen
via postbus 133, 2600 AC Delft.
Een retourenvelop voorzien ei
gen adres en postzegel meestu-
Parallel aan de aandacht
voor de tuin, is de aan
dacht voor tuinmeubilair
toegenomen. In 2000 be
steedde de consument er
maar liefst 204 miljoen euro
aan. Teak verliest terrein.
Aluminium is dit seizoen
winnaar. „De mensen willen
wel eens wat anders."
Genieten van de tuin, dat be
tekent onderhoudsvrien-
delijk. En daaraan voldoen
kunststof tuinmeubelen. Een
klein regenbuitje en tafel en
stoelen spoelen schoon. Niet
voor niets is kunststof het popu
lairste materiaal voor tuinmeu
bilair. Veel mensen vinden
kunststof lelijk, maar het vliegt
nog steeds de deur uit.
In 2000 gaf de consument 120
miljoen euro uit aan kunststof
tuinmeubilair, een groei van 9
procent ten opzichte van 1997.
Dat blijkt uit onderzoek van de
Vereniging Belangenbeharti
ging Tuinbranche (VBTB). In
totaal besteedde de Nederlan
der in 2000 204 miljoen euro aan
tuinmeubilair, eveneens een
groei van 9 procent in vergelij
king met drie jaar eerder.
Wat de cijfers ook laten zien is
dat metalen (aluminium, roest
vrij staal) tuinmeubilair in op
mars is. Twee jaar geleden gaf
de consument er 15 miljoen euro
aan uit, een groei van maar liefst
28 procent.
Volgens Louise Cremers van
Val-Eur is die ontwikkeling wel
te verklaren. De consument
pi
De collecties tuinmeubilair worden steeds uitgebreider. Een ligbed in dezelfde lijn is standaard. Ligbed
Ethos van Gloster kost 965 euro.
zoekt naar alternatieven voor
het bewerkelijke teak. „Je moet
teak ieder jaar schoonmaken",
zegt ze. „Daardoor neemt de po
pulariteit ervan af." Eigentijdse
kunststoffen en aluminium ruk
ken daarentegen op. „Als het
maar buiten kan blijven staan.
Anders
Hout is met 39 miljoen euro nog
altijd goed voor 19 procent van
de totaalomzet. En daarin
schuilt volgens Frank Bogaers
van Gloster eveneens een ver
klaring voor een weliswaar
lichte afname van de populari-
teit. „Het aanbod is enorm",
verwijst hij naar de collecties
die onder andere te koop zijn bij
bouwmarkten en tuincentra.
,De mensen willen wel eens wat
anders."
Die ontwikkeling opent de deur
voor nieuwe collecties waarin
de nadruk ligt op een mix van
materialen: hout, kunststof,
metaal en het dit jaar populaire
aluminium. Vaak gecombineerd
met kunststoffen die gelijkenis
vertonen met textiel. Steek
woord is in dit geval design.
Volgens Bogaers doet de huidige
generatie tuinmeubilair niet
meer onder voor het meubilair
dat de consument voor de woon
kamer aanschaft. Sterker. Gere
geld krijgt het tuinmeubilair
een plaatsje binnenshuis. „We
verkopen nog steeds verstelbare
stoelen, maar wel een stuk min
der. Die zet je tenslotte niet zo
snel in de woonkamer." Daar
mee is de tuin definitief het cli
chématige verlengstuk van de
woonkamer.
Design betekent in de optiek
van Bogaers niet extreem. Glos
ter afficheert zich met de slogan
'made for life' - gemaakt voor
het leven. En dan moet je vol
gens Bogaers geen modellen op
de markt brengen die qua uiter
lijk de tand des tijds niet kunnen
doorstaan.
„Gloster probeert modellen te
ontwikkelen die over tien jaar
nog steeds meegaan", zegt hij
over de aanpak van het van oor
sprong Britse bedrijf met vesti
gingen in onder andere de Ver
enigde Staten en Rusland.
Dat de consument kiest voor
duurzaamheid blijkt uit de po
pulaire modellen van Gloster.
De vormgeving van de teakhou
ten stoeltjes Kingston en Cle-
verton is sober. Hetzelfde geldt
voor het eigentijdse ontwerp
Ethos, een aluminium tuinstoel
met teakhouten armleggers en
witte bekleding.
Ligbed
Een andere opvallende ontwik
keling is volgens Cremers van
Val-Eur dat de collecties steeds
meer worden uitgebreid. Naast
stoeltjes en tafels is tegenwoor
dig standaard een ligbed in de
zelfde lijn verkrijgbaar..„Een
ontwikkeling die samenhangt
met de populariteit van loun-
gen", vermoedt Cremers.
En met het gegeven dat de Ne
derlander meer tijd doorbrengt
in de tuin. Ook die ontwikkeling
stelt eisen aan het tuinmeubi
lair. Gloster investeert daarom
niet alleen in duurzaamheid,
maar ook in functionaliteit. „De
afgelopen jaren was de trend
dat de vormen steeds hoekiger
werden", zegt Bogaers. „Maar
hoekiger kan bijna niet meer. De
ontwerpen van Gloster zijn
steeds ergonomischer: met een
gevormde rugleuning en poten
die licht naar achter staan."
Paul Geerts
Informatie over de nieuwe col
lecties tuinmeubilair:
www.hartman.nl;
www.borek.nl; www.glos
ter.com; www.valeur.nl.
Tuinboeken zijn ruwweg in
twee groepen in te delen: de
prachtige uitgaven met foto's
om van te watertanden en de
praktische exemplaren waar
mee je gelijk aan de slag kunt. In
het voorjaar komen ze traditie
getrouw weer volop op de
markt.
David Austin is een wereldbe
roemde kweker van Engelse ro
zen. Zijn boek daarover is een
feest voor het oog. Wat een
prachtige foto's, om in te lijsten.
Wie dit boek uit heeft, weet bij
na alles wat er over rozen te we
ten is. Een stukje historie, de ou
de en nieuwe rozen, ideeën om
de Engelse rozen te verwerken
in borders en andere beplantin
gen, de 60 beste soorten, compo
sities voor in huis en de creatie
van nieuwe rozen. De foto's zul
len sommige tuinfanaten vast
bekend voorkomen, die sieren
ook de brochure van rozenkwe
kerij De Wilde uit Bussum die de
Austin-rozen over Nederlandse
kwekers verspreid. Plaatjes kij
ken, beetje lezen en vooral veel
watertanden.
DAVID AUSTIN: Engelse ro
zen. Uitgeverij Terra Lannoo.
Prijs €24,95.
Een nieuw leven in de Provence
beginnen en daar tuinen aan
leggen. Dat deed tuinarchitect
Alex Dingwall-Main en hij
schreef er het boek Tijm, truffels
en tuinen over. Zijn klanten kij
ken niet op een euro meer of
minder, zoveel is wel duidelijk.
Dingwall laat bijvoorbeeld me
tershoge beplanting overkomen
uit Italië en dubt met eigenaren
over de beste kleur voor een
zwembad. Het is geen tuinboek,
het is geen roman, het is een
beetje Peter Mayle maar dan
niet zo vlot opgeschreven. Ding
wall maakt een mix van tuin
tips, persoonlijke belevenissen
en beschrijvingen van de Pro
vence. Als tuinier kun je er wei
nig mee, als mens krijg je vooral
Een jaar in de tuin beschrijft per maand alle tuinklussen.
erg veel zin in vakantie.
ALEX DINGWALL-MAIN:
Tijm, truffels en tuinen. Uitge
verij Het Spectrum. Prijs
14,50.
Meteen de mouwen opstropen.
Die reactie roept Een jaar in de
Tuin op, want alle klussen in de
tuin worden er van maand tot
maand in behandeld. Wie erg te
gen werken opziet, doet er goed
aan niet meerdere maanden in
eens te bekijken, want dan ben
je al moe voor je bent begonnen.
Gewoon kijken naar de maand
waarin we leven en dan de aan
wijzingen volgen, dan kan er
weinig mis. De klussen zijn goed
geïllustreerd en variëren van
het snoeien van rozen tot het
timmeren van een obelisk voor
klimplanten. Achterin is een in
dex opgenomen van allerlei
tuinplanten met daarin infor
matie over favoriete stand
plaats, hoogte, bloeitijden en
dergelijke. Bij elke maand staat
ook een overzicht van bijzonde
re planten. De foto's zijn goed
gemaakt maar soms wel wat erg
dicht op elkaar geplaatst zodat
een hoofdpijnverwekkend ge
heel ontstaat. Verder een prima
tuinboek, waarin allerlei infor
matie praktisch is geordend. Als
je maar één tuinboek zou mogen
hebben, komt dit aardig in de
buurt.
IAN SPENCE: Een jaar in de
tuin. Uitgeverij Terra Lannoo.
Prijs €35.
Ook praktisch van aard en han
dig vormgegeven is de tuinorga-
niser van Rien Meijer. Het is een
combinatie van een agenda
waarin eigen tuinnotities kun
nen worden gezet en een over
zicht van tuininfo per maand.
Er wordt van alles en nog wat
aangestipt en dat is tegelijker
tijd de kracht en de zwakte. Van
burenruzie over bomen tot het
zaaien van spinazie, het komt
allemaal kort aan bod. Dat
Actaea rubra
maakt gevarieerd, maar sommi
ge klussen worden ook wel erg
bondig behandeld zodat de le
zer nog met allerlei praktische
vragen blijft zitten. Leuk om
ideeën op te doen en om tuin-
kriebels te krijgen, maar voor
echt grote klussen is toch nadere
informatie vereist.
RIEN MEIJER: Tuinorganiser.
Uitgeverij Kosmos-Z K,
Groenboekerij. Prijs €12,50.
Frederike Krommendijk
Bessen verwacht je aan bo
men, en meer nog aan strui
ken, maar niet aan een vaste
plant. Toch bestaan er vaste
planten die zowel om him
vruchten als om hun bloemen
worden gekweekt. Het loont de
moeite om naar dergelijke plan
ten te zoeken, want hier krijg je
twee keer lol voor één keer geld:
eerst de bloemen en daarna, la
ter in het seizoen, nog eens de
bessen.
Zo'n plant is het Christof-
felkruid, Actaea in het Latijn,
een vaste plant die van schaduw
houdt en die in de voorzomer
bloeit met pluizige crèmewitte
bloemtrossen. Het ontluikende
blad doet denken aan het blad
van vlier. De bloemen zijn niet
spectaculair, maar toch aardig.
De climax volgt in de tweede
helft van de zomer als de plant
getooid is met opvallende, glan
zende bessen. Christoffelkruid
komt in Nederland in het wild
voor, maar alleen in Zuid-Lim
burg.
Het is een echte bosplant, maar
zoals zoveel bosplanten komt
Christoffelkruid het meest voor
op open plekken en op plaatsen
waar regelmatig wordt gekapt.
Planten die graag in het donker
groeien, zijn er niet veel. Het in
heemse Christoffelkruid,
Actaea spicata, heeft zwarte
bessen die weliswaar glimmen
als een spiegel, maar die in de
schaduw toch niet echt opval
len. Daarom zou ik in de tuin
voor twee andere soorten kiezen
die van buiten onze landsgren
zen komen: Actaea alba en
Actaea rubra, met witte, respec
tievelijk rode bessen.
Actaea rubra wordt ongeveer
een halve meter hoog en heeft
een vrij losse tros met tien tot
twintig grote, karmijnrode bes
sen aan dunne vruchtsteeltjes.
Actaea alba, die eigenlijk
Actaea pachypoda zou moeten
worden genoemd, wordt wat
hoger, zo'n 80 cm, en heeft meer,
maar kleinere, bessen aan een
tros.
De plant is onmiddellijk te her
kennen aan de rode vruchtsteel
tjes die dik en opgezwollen zijn
waardoor ze een attractie op
zich vormenWit is een kleur die
in de schaduw meer opvalt dan
zwart of rood en daarom zou ik
dit Christoffelkruid als de meest
opvallende soort aanbevelen. Er
bestaat nog een tweede soort
met witte bessen, Actaea ery-
throcarpa 'Alba' en ook deze
plant is de moeite waard, al mist
hij de dikke rode vruchtsteel
tjes.
Schaduwtuinen zijn mooi in
april en mei, als er op andere
plaatsen in de tuin nog niet veel
te beleven valt, maar al vroeg in
de zomer zijn de meeste bos
planten uitgebloeid en wordt
het saai onder de bomen. Daar
om is het wel prettig dat er ook
planten zijn die in de zomer nog
voor wat kleur zorgen - niet met
door hun bloei, maar door hun
vruchten. Dikwijls als een plant
bessen geeft, dan zijn die ook in
een oogwenk weer verdwenen,
omdat vogels en muizen zich er
aan tegoed doen, maar de bes
sen van Christoffelkruid blijven
maandenlang aan de plant.
Uiteindelijk, in september, ver
drogen ze en vallen ze op de
grond. En ook daar blijven ze
dan onaangeroerd liggen. Geen
dier dat ze lust, lijkt het wel.
Misschien heeft dat iets te ma
ken met hun giftigheid -de in
heemse Actaea spicata werd
vroeger ook wel Zwarte gifbes
genoemd, hoewel ik nooit van
vergiftigingsgevallen heb ge
hoord. Wat de heilige Christof-
fel met het naar hem genoemde
kruid te maken heeft is mij een
raadsel.
Christoffelkruid is niet goed
koop; een plant kost al snel een
paar euro. Maar de plant is ge
makkelijk te zaaien. Maak de
bessen schoon, zaai de zaadjes
in de herfst en laat uw zaaisel
een winter buiten staan. En doe
bij het schoonmaken van de bes
sen voor alle zekerheid hand
schoenen aan.
Romke van de Kaa
Rozen om van de watertanden in het boek van David Austin.