Dalmatische stad Split in last
PZC
Tom Poes en de Erfpachter
Casper Hobbes
Kroatische invasie brengt wapens, drugs en misdaad met zich mee
het weer
recept
Maaltijdsoep met
asperges en kervel
puzzel
donderdag 18 april 2002
Zeeland: Meer zon
Geen stad in Dalmatië heeft een ge
schiedenis als Split. De Romeinen
bouwden er een magistraal paleis, dat
ruim 1500 jaar later nog steeds toeris
ten trekt. De Avaren plunderden de
stad, en de Hunnen, Hongaren, Venetia-
nen en Habsburgers veroverden haar.
De laatste invasie vond het afgelopen
decennium plaats toen etnische Kroa-
ten uit Herzegowina de stad overspoel
den.
door Cees van Zweeden
Op de deur van Hotel Bellevue hangt een
handgeschreven notitie: 'Gesloten tot
nader bericht'. Het Bellevue is het tophotel in
Split, een architecturale gehaktmolen waar
de bouwstijlen van bijna twee millennia
doorheen zijn gegaan. Het hotel ziet uit over
zowel een middeleeuws plein als de oude ha
ven. Maar sinds twee weken is het dicht; het
management kon de elektriciteitsrekening
niet meer betalen.
Split is een hallucinerende stad. Toen de Brit
se schrijfster Rebecca West zestig jaar gele
den de havenkade op stapte, waande ze zich
in Napels. Voor apderen roept Split herinne
ringen op aan Rome, wat de stad dankt aan
het immense paleis dat de Romeinse keizer
Diocletianus erin 305 liet oprijzen. De Lonely
Planet, de gezaghebbende reisgids, noemt
Split 'een der meest fascinerende steden van
Europa'.
Dragana Arapovic, een sociaal werkster, zou
Split voor geen geld willen verlaten. Voor
haar is er maar één stad op de wereld. Maar ze
observeert: „Sinds de oorlog is Split veran
derd. De Serviërs, die hier altijd woonden,
zijn vertrokken. Kroaten van het platteland
zijn gekomen, en met hen een hoop proble
men. Er zijn meer wapens, meer misdaden,
meer drugs. En er is meer intolerantie."
Vorige zomer stroomden 100.000 mensen een
broeierige binnenstad in om hun steun te be
tuigen aan generaal Mirko Norac, gezocht
wegens misdaden tegen de Serviërs. „Split
heeft altijd veel patriotten gehad", zegt
Arapovic spijtig. „Maar sinds de oorlog zijn
alle remmen los. Er wordt nauwelijks nog te
gengas gegeven."
Kamp
Wie hardnekkig op de rem blijft trappen, is
hoofdredacteur Victor Ivanic van het lokale
weekblad Feral Tribune. Hij zag zijn opinie
weekblad als pornografisch gekwalificeerd,
wat hem verplichtte tot een wurgende 'por
no-belasting' van zesduizend euro per num
mer. Hij werd een maand naar een militair
kamp gestuurd, nadat hij een fotomontage
had afgedrukt van Franjo Tudjman (wijlen de
Kroatische leider) en Slobodan Milosevic sa-
De maaltijdsoep wordt gebon
den met een klassieke roux van
boteren bloem en vervolmaakt met
een liaison van eierdooiers en
room. Indien u de soep wat minder
opvallend gebonden wenst dan
kunt u de roux laten vervallen en de
soep uitsluitend binden met eier
dooiers en room. Het is het overwe
gen waard om in dat geval 1 eier
dooier en 3 eetlepels slagroom
extra te nemen.
Maaltijdsoep voor 4 personen:
1 kg verse asperges, geschild; 1 3/4
liter kippenbouillon, eventueel van
tabletten; 45 gram boter; 40 gram
bloem, gezeefd; ca. 300 gram gaar
kippenvlees, in stukjes gesneden; 2
eierdooiers; 1,25 dl slagroom; 11/2
eetl. fijngesneden kervel; 2 toma
ten, ontveld, vruchtvlees in blokjes
gesneden.
Snijd aan de onderzijde van elke as
perge een stukje (ca. 3 cm.) af. Leg
de asperges hierna een kwartiertje
(langer mag ook) in ruim koud wa
ter.
Breng intussen de bouillon aan de
kook. Snijd de asperges in schuine
stukjes van ca. 3 cm. Laat ze 7 - 9 mi
nuten in de bouillon koken. Zeef de
bouillondaarnaen houddegekook-
men in bed. En hij werd zestig keer wegens
smaad veroordeeld.
Wat Ivanic echter verbaast, is hoe weinig er
sinds de oorlog is verbeterd. Vorige maand
moest hij zijn journalisten hun salaris schul
dig blijven, nadat hij opnieuw een smaadzaak
had verloren. De winnaar was Zeljko Olujic,
die had verklaard dat de joden hun onheil in
de Tweede Wereldoorlog over zichzelf had
den afgeroepen. Ivanic had hem in zijn ko
lommen een antisemiet genoemd.
Veel van de problemen in Split, dat vijftigdui
zend werklozen telt, worden op het conto
geschreven van de - etnisch Kroatische - im
migranten. Naar schatting eenvijfde van de
bijna tweehonderdduizend inwoners is im
migrant. Velen kwamen tijdens de oorlog uit
Herzegovina, een barre streek waar volgens
een oud spreekwoord slechts 'stenen, slangen
en fascisten' groeien.
„Split was zoals Casablanca tijdens de Twee
de Wereldoorlog", zegt Ivanic. „Er werd hier
niet gevochten, maar er werd wel veel gesto
len en gehandeld, vooral in drugs. De slecht
ste sentimenten kwamen bovendrijven. Ze
ker tienduizend Servische gezinnen werden
verdreven uit hun flats, die nu illegaal door de
nieuwkomers zijn bezet."
Op het stadhuis heeft burgemeester Slobodan
Beros geen moeite de troeven van zijn stad op
te sommen: de oude binnenstad, de hoog op
geleide bevolking, de haven, het vliegveld, de
boot naar de paradijselijke eilanden voor de
kust.
„Maar voor de toeristen is er maar één hotel
geschikt; de andere zijn dicht of verwaar
loosd", geeft Beros toe. „En de 160.000 dollar
die Unesco heeft toegezegd voor de restaura
tie van de binnenstad, is een lachertje."
Beros hoopt dat over twee jaar de autoweg
naar Zagreb klaar is, wat Split uit zijn isole
ment zou verlossen. Tegen die tijd moet ook
een begin zijn gemaakt met een ambitieus
plan om nieuwe hotels te bouwen aan weers
zijden van de oude haven. En de scheepswer
ven, na de oorlog gereduceerd tot een mieze
rig hoopje schroot, bieden inmiddels weer
werk aan drieduizend mensen.
Intolerantie
Maar voor de meeste van de vijftigduizend
werklozen, onder wie veel academici, blijft de
toekomst somber. „Wij zijn een nijver volk",
zegt hulpverleenster Dragana Arapovic. „Als
je nijvere mensen tot werkloosheid veroor
deelt, dan kweek je intolerantie."
Voor sommige inwoners duurt het wachten op
een economische opleving te lang. Tussen de
gebruikelijke fascistische graffiti werd on
langs een nieuw opschrift gesignaleerd:
„Geef ons onze Serviërs terug. De Kroaten uit
Herzegowina hoeven we niet meer.GPD
De mooie stad Split gaat teloor aan intoleran
tie en criminaliteit. foto GPD
Vooruitzichten
weer
max.
min.
wind
12°
7°
NW 4
15°
6°
NO 3
18°
7°
N 4
Zon
donderdag
O onder 20.45
vrijdag
op 6.41
Maan
donderdag
onder2.00
vrijdag
op 10.28
1
Nautisch bericht
Hans Belterman
Bij een matige zuidwestelijke wind, kracht 3 tot 4 Beaufort, blijven
de zichten goed. De temperatuur van het zeewater is circa 9 gra
den.
Toonder Studio's Waterstanden
te aspergestukjes apart. Laat de
bouillon afkoelen.
Laat de boter in een reeds verhitte
pan met dikke bodem smelten.
Wacht tot het schuim op de boter
begint weg te trekken. Roer de ge
zeefde bloem er in een keer door.
Blijf roeren tot een volkomen glad
de massa is verkregen. Schenk de
bouillon er bij en blijf zolang roeren
tot een volkomen gladde licht ge
bonden soep is verkregen. Laat de
soep enkele minuten zachtjes ko
ken.
Klop in een kom eierdooiers en
room los. Roer er 6 eetlepels hete
soep door. Schenk het mengsel bij
de soep en roer er tegelijk de ge
kookte asperges, het kippenvlees
en de kervel door. Blijf zo lang roe
ren tot de soep opnieuw aan de
kook komt. Schakel onmiddellijk
daarna de warmtebron uit. Blijf nog
1 minuut in de soep roeren. Voeg
eventueel zout en/of peper aan de
soep toe.
Presentatie: dien de soep op in een
voorverwarmde terrine. Strooi de
tomatenblokjes erover. Geef er
apart in repen gesneden sneetjes
licht geroosterd wittebrood of
knapperige, zelf afgebakken, witte
bolletjes of pistolets bij.
Chauffeur Prikgaren nam vaardig de bocht om de voet van de heu
vel, waarop het slot gebouwd was. „Rijd niet zo hard; het zal hier
wel glad zijn!" riep de burgemeester door het verbindingsruitje.
„Eh... waarom rein je, Prikgaren?" „Er beweegt iets voor me op de
weg", zei de chauffeur. „Een landbouwwerktuig of zo. Ze zijn hier
aan het ploegen..." Hij hield zijn vaart nog meer in, want bij het na
deren ontdekte hij, dat hier geen verlate boer doende was. „H-het is
een g-groot b-beest", stamelde hij verblekend. „Het is bezig d-de
weg schoon te krabben..." Hij vergiste zich echter; de weg werd niet
gereinigd, maar er werd een bovenmaatse sneeuwbal gekneed van
uit een gat in de heuvel. En op het moment dat de magistraat dicht
genoeg genaderd was, werd die met grote kracht op zijn voertuig ge
worpen. De motor sloeg af en een diepe duisternis daalde over het
inwendige, waar nu nog slechts het joelen van de wind gehoord
werd. „Een lawine!" prevelde de heer Dickerdack. „We zijn bedol
ven." Met deze gedachte draaide hij het portierraampje open en
wrong zich naar buiten. Dit ging gemakkelijker dan hij gedacht
had, en al spoedig zag hij het daglicht weer. „De sneeuwlaag is maar
dun!riep hij boven de storm uit. „Kom er maar uit, Prikgaren. Het
was een kleine verschuiving." „Ik ben er al!" riep de chauffeur, die
zich naar boven had gewerkt. „Maar het was geen lawine. Hier is
iets anders aan de hand!"
DONDERDAG
Hoog water
Laag water
18 APRIL
uur
cm uur
cm
uur
cm uur
cm
Vlissingen
06.07
222 18.27
203
00.06
19312.30
192
Terneuzen
06.26
248 18.47
229
00.36
201 12.58
201
Cadzand
05.41
215 18.06
195
12.06
185 -----
Roompot Buiten
06.07
169 18.30
153
12.20
145
Roompot Binnen
07.25
129 19.46
117
01.04
129 13.25
130
Zierikzee
07.35
152 19.55
139
01.15
147 13.40
149
Krammersl. West
07.15
166 19.39
153
01.15
151 13.40
153
Hansweert
06.57
256 19.18
237
01.01
21813.26
216
Stavenisse/Yers.
07.36
158 19.56
145
01.26
14813.35
149
VRIJDAG
Hoog water
Laag water
19 APRIL
uur
cm uur
cm
uur
cm uur
cm
Vlissingen
06.45
209 19.15
179
00.47
190 13.16
179
Terneuzen
07.09
235 19.36
204
01.16
19913.41
189
Cadzand
06.23
201 18.47
171
00.26
182 12.50
171
Roompot Buiten
06.50
160 19.15
133
00.40
146 13.05
136
Roompot Binnen
07.54
126 20.26
109
01.35
13314.05
126
Zierikzee
08.15
148 20.35
128
01.50
150 14.20
143
Krammersl. West
08.05
161 20.24
140
01.56
155 14.26
148
Hansweert
07.38
244 20.02
215
01.38
217 14.06
205
Stavenisse/Yers.
08.16
154 20.40
135
01.56
152 14.14
144
L Lagedrukgebied
H Hogedrukgebied
o
lichte sneeuw
matige sneeuw
-*• zware sneeuw
lichte regen
matige regen
zware regen
door Bill Watterson Europa: Verbetering
hoe haken
ilelijke beesten
zoaLs octo
pussen en
harige bee5tje5
kinderen?
vinden ze
elkaar echt
.aantrekkelijk?
net is 3 WR
snacnts'
ga
slapeff'
nu ik erover
nadenk, vraag
ik he af hoe
elkaar
aantrekkelijk
kunnen vinden.,
HORIZONTAAL:
1. Hondenras; 5. vaatwerk; 6. kunsttaal; 8. verdieping; 11.
streep; 13. reuzenvogel; 15. reeds; 16. onheilsgodin; 18.
Nederduits; 19. oude lengtemaat; 20. dierengeluid; 21. voorzet
sel; 23. stad in Duitsland; 25. chroom; 26. snel; 28. deel van een
fuik; 29. aamborstigheid; 32. gevangenis; 33. Iers Republikeins
Leger; 34. treffen.
VERTICAAL:
1. Plaats in Frankrijk; 2. voorvoegsel; 3. tweewielige disselwa
gen; 4. evenzo; 7. deel van het bestek; 9. wilde haver; 10. dich
terbij; 12. vluchtig; 14. voorvoegsel; 16. Engels bier; 17. vorde
ring; 22. familielid; 24. schaakterm; 25. koper (scheik.symb.); 27.
edelman (Fr.); 28. boterton; 30. muzieksoort; 31. Chinese deeg
waar.
Op elke regel twee woorden invullen. Twee of meer eind
letters van het eerste woord zijn meteen de beginletters
van het tweede woord.
Horizontaal:
5. De beste mensen (aan de wal) (8);
Pelsdier (4);
6. Waterbed (4);
Bot kledingstuk (8);
7. Houterig in actie komen (6);
Alleen aan het been (5);
8. Echtgenoten die niet grof zijn (7);
Geld aanpakken om te verstrekken (5). s
Verticaal:
1. Gewenste vesting (7);
Gevoelig voor een schadelijke stof (4);
2. Taal voor Jet (5);
Twee dieren in een beker (6);
3. Ze maken een vent van je! (6);
De kippen hollen erin (6);
•4. Alarmerende schoonheid (6);
Ook omgekeerd zijn het familieleden (5).
Oplossingen van gisteren:
Citaat:
Kramp, stork, vlaag, slank,
stoom, kloek, fabel, koor, front,
flank, schop, pover, kalot, baron.
Het citaat is van Publilius Syrus:
"Wie met een dronken man
twist, beledigt een afwezige".
Cryptogram:
Horizontaal: 4. Nataal; 5. rug
pand; 7. rijpad; 9. matje; 10.
konijnen.
Verticaal: 1. Onjuist; 2. stop
trein; 3. haan; 6. gemak; 8.
plan.
VERWACHTING VOOR DONDERDAGMIDDAG 18 APRIL 2002
De noordelijke helft van Europa heeft nog te maken met nachtvorst,
maar overdag ligt de temperatuur overal boven het vriespunt.
De warmte in het zuiden van Europa breidt zich donderdag uit naar
Roemenië en Oekraïne. Dat betekent middagwaarden van tenminste
20 graden. In het Spaanse Andalusië komt de zomertemperatuur van
25 graden in zicht. De stabiliteit van de atmosfeer laat echter in enke
le landen nog te wensen over. Zo vallen donderdag een paar buien
met kans op onweer in het noorden en midden van Spanje, op de
Balkan en in Turkije. Griekenland is overwegend zonnig en datzelfde
geldt voor Portugal en de meeste Spaanse (vakantie)stranden. Het
noordwesten van Europa houdt enigszins wisselvallig weer. Blijft het
in ZufQ-Duitsland droog en zijn hier enkele perioden met zon, verder
naar het noorden en westen regent het af en toe. Noord-Frankrijk en
de Benelux houden het (dus) ook niet droog. Engeland maakt in de
loop van de dag kans op een regen- of onweersbui. Maar voor het
overige schijnt de zon er vaak. Schotland en Ierland zien meer wol
ken en wat meer buien. De temperaturen liggen tussen 10 en 14 gra
den. In Duitsland en het Noord-Frankrijk wordt het vrijwel netzo
zacht.
Met winden uit overwegend westelij- Door: Rijk van Egdom
ke richtingen wordt vochtige lucht
aangevoerd. Hierdoor overheerst bewolking en is er kans op een
bui. Vanaf zaterdag draait de wind naar noord tot noordoosten
komt drogere lucht naar onze contreien. De zon weet dan weer een
grotere rol voor zich op te eisen. Bovendien loopt ook de tempera
tuur dan in de middag op tot voorbij 15 graden. Vandaag wordt het
niet warmer dan 12 graden op de Zeeuwse eilanden. Oorzaak van
deze lagere temperatuur is het gebrek aan zonnestralen. De regen
die vanochtend valt, trekt langzaam in oostelijke richting weg. In de
loop van de middag wordt het overwegend droog en kan er een
voorzichtig opklarinkje voorkomen. Daarbij waait een matige zuid
westelijke wind, windkracht 3 tot 4 dichter bij zee. Komende nacht
zijn erflinke opklaringen en blijft het overwegend droog. Het kwik
daalt tot 7 graden aan de kust. Dieper landinwaarts wordt het met
circa 4 graden iets frisser. Morgen zal het hemelse blauw ten dele
bedekt zijn met het wit van de
wolken. Hoewel er perioden
met zon zijn kan er vooral in
de ochtend nog een enkel
buitje vallen. Bij een noord
westelijke wind komen de
maxima weer rond 12 graden
te liggen. In het komende
weekeinde nemen de zonne-
kansen alsmaartoe.
In combinatie met drogere
lucht stijgt de temperatuur
op zaterdag naar gemiddeld
14 graden. Zondag komt daar
nog een graadje bij, en op
maandag ligt het maximum
in de buurt van 18 graden.
Het heeft er dus alle schijn
van dat vanaf het weekeinde
het aangename weer van be
gin april terug keert.
