De Grave en Pronk onder druk
PZC
Maxima mag straks koningin
en Prinses van Oranje heten
Vliegende controles op de trein
Onderzoek stuit op
geheime rekeningen
van ambtenaren
GroenLinks wil wetten
toetsen aan Grondwet
OPROEP BLOKKER
Nasleep rapport over val Srebrenica kan ministers schaden
Oudste sterren ontdekt
Vrouw knalt met brommer op stier
Campagne tegen verdrinking
Onderzoek naar kind Napoleon
Omgangshuizen voor kinderen
PvdA-voorzitter bevestigt
kandidatuur Netelenbos
CdK in Noord-Holland
Telefoontaps
blijken veilig
vrijdag 12 april 2002
Een met een VN-helm getooide demonstrant uit Sarajevo protesteert met Bosniërs in Den Haag tegen de conclusies van het NIOD over de val van Srebrenica.
foto Ed Oudenaarden/ANP
LEIDEN - Een internationaal team van astronomen onder
leiding van de Leidse hoogleraar George Miley heeft de oud
ste groep sterrenstelsels waargenomen die ooit zij n gezien. De
sterrenstelsels staan zo ver weg, dat hun licht er 13,5 miljard
jaar over doet om de aarde te bereiken. De astronomen kun
nen door het bestuderen van die sterrenstelsels terugkijken
naar de kraamkamer van het heelal.
De waarnemingen werpen mogelijk een nieuw licht op het
ontstaan van het heelal, zo'n 15 miljard jaar geleden. GPD
LEVEROY - Een vrouw uit het plaatsje Leveroy in Midden-
Limburg is gisterochtend in haar woonplaats gewond ge
raakt, toen zij met haar brommer tegen een stier botste.
De stier liep 's ochtends vroeg in de Klompenstraat in het
dorpje, op het moment dat de Limburgse de straat in kwam
brommen. De vrouw heeft aan de botsing een gebroken arm
overgehouden.
De stier was in de nacht van woensdag op donderdag op de
Sillenhoek losgebroken, toen hij een veewagen in moest. Het
dier was gisteren nog niet teruggevonden. ANP
AMSTERDAM - De stichting Consument en Veiligheidbegint
een campagne om het aantal verdrinkingsgevallen onder jon
ge kinderen terug te dringen. De campagne richt zich vooral
op de ouders.
Jaarlijks verdrinken in Nederland ongeveer honderd mensen.
In de leeftijdscategorie van één tot en met vier jaar is verdrin
king de belangrijkste doodsoorzaak, zo blijkt uit gegevens
van de Maatschappij tot Redding van Drenkelingen.
Het startschot voor de campagne, met de naam Watervlug,
wordt op 18 april wordt gegeven in zwembad Keerpunt in
Zoetermeer. Staatssecretaris Vliegenthart reikt daar het
nieuwe zwembadkeurmerk Veilig en Schoon uit. ANP
ASSEN - De gemeente Assen laat een historisch onderzoek
verrichten naar de afkomst van Louise van Valkenstijn. de
vermeende onwettige dochter van koning Lodewijk Napole
on Vorig jaar werd in Assen de graftombe geopend waarin de
ze vrouw en haarman liggen. Zij is in 1871 overleden.
De gemeente Assen heeft het onderzoek naar Louise van Val
kenstijn (meisjesnaam Aubry d'Arancy) vorig jaar uitgesteld.
Gisteren maakte het gemeentebestuur bekend alsnog onder
zoek te laten doen, door de neerlandicus en theoloog J. Petrie.
Inmiddels staat vast dat de moeder van Louise hofdame van
Lodewijk Napoleon in Nederland was. Pikant is dat Louis
Aubry d'Arancy geboren is in 1809, het jaar waarin Assen
stadsrechten kreeg. Lodewijk Napoleon was in die tijd regel
matig in Assen. ANP
HILVERSUM - Er moeten snel omgangshuizen komen waar
gescheiden ouders hun kinderen kunnen ontmoeten. Deze lo-
katies fungeren als neutraal terrein indien een omgangsrege
ling niet op een gewone wijze kan worden uitgevoerd
De plannen daarvoor bestaan al, maar staatssecretaris Kals-
beek van Justitie heeft vorig jaar zomer een proefproject
daarmee uitgesteld. De reden was dat er slechts geld was voor
drie omgangshuizen terwijl het de bedoeling was dat er tien
kwamen. De Stichting De Ombudsman vreest nu dat het ex
periment op de zeer lange baan wordt geschoven.
De stichting heeft Kalsbeek een brief gestuurd om snel met
een standpunt te komen. ANP
HnorPaul Koopman
I DEN HAAG - De ministers
Frank de Grave (Defensie) en
Jan Pronk (Milieu) zijn in poli-
j iiek zwaar weer terechtgeko
men in de nasleep van het
NIOD-rapport over de val van
Srebrenica. Pronk zal volgens
ingewijden vandaag tijdens het
I kabinetsberaad fors worden ge
kapitteld voor zijn 'voorbarige'
uitspraken over deze zaak. De
Grave beraadt zich op aftreden,
nu gebleken is dat op zijn depar
tement gevoelige informatie be
wust is achtergehouden.
De Grave zal vandaag in de mi
nisterraad de vraag op tafel leg
gen of hij nog wel het vertrou-
I wen van de Tweede Kamer kan
j vragen, gezien de harde conclu
sies die het Nederlands Insti
tuut voor Oorlogsdocumentatie
in zijn rapport trekt. Volgens het
NIOD heeft de landmachttop
opzettelijk informatie achter-
I gehouden 'die schadelijk zou
J zijn voor de reputatie van het ei-
I gen legeronderdeel. Onkunde
j is al erg, maar onwil is veel ern-
stiger, omdat een minister dan
zijn verantwoordelijkheid niet
kan waarmaken", aldus De
Grave.
Van Kemenade
De Grave meende meteen na
zijn aantreden in 1998 dat hij
I niet kon functioneren als be-
I langrijke informatie voor hem
werd verzwegen. Hij stelde de
commissie-Van Kemenade in,
die binnen enkele weken con-
cludeerde dat van een doofpot
geen sprake was. Het NIOD
neemt dit rapport-Van Keme
nade niet serieus. „Het stond
niet in het teken van waarheids
vinding", aldus het instituut.
I Een medewerker van de com
missie onthulde dat de belang
rijkste conclusie (geen doofpot)
al halverwege het onderzoek
door Van Kemenade zelf werd
I vastgesteld.
Behalve De Grave bevindt ook
I minister Pronk van Milieu zich
I in de gevarenzone, maar dan
I vooral door eigen toedoen. Tot
I grote woede en ergernis van mi
nister-president Kok verklaar-
j de Pronk eerder deze maand dat
hijzelf en 'de politiek' hadden
gefaald bij de val van de encla-
door Robert Bas
DEN HAAG - De Fiscale Inlich
tingen- en Opsporingsdienst
(FIOD) is gestuit op geheime
bankrekeningen in het buiten
land van ambtenaren. De parle
mentaire enquêtecommissie
gaat deze gegevens gebruiken in
haar onderzoek naar de bouw
fraude en mogelijke corruptie
van ambtenaren. De FIOD
houdt de namen van de betrok
ken ambtenaren echter geheim.
I Volgens een woordvoerder van
I de FIOD krijgt ook de enquête-
commissie bouwfraude de na-
I men niet. „We mogen geen
mededelingen doen over indivi-
duele belastingplichtigen, zo
staat het in dé wet", stelt de
zegsman.
I De commissie gaat onderzoeken
I of bouwbedrijven geld hebben
betaald aan ambtenaren om op-
I drachten te krijgen. Zij onder
zoekt ook of mogelijk corrupte
ambtenaren steekpenningen
naar buitenlandse rekeningen
hebben gesluisd.
Volgens een woordvoerder van
I de FIOD doet de fiscus al gerui
me tijd onderzoek naar rekenin-
gen bij buitenlandse banken. De
I dienst bekijkt of Nederlanders
ve. Aan luitenant-kolonel Kar-
remans, bevelhebber van
Dutchbat-3 in de enclave, zou
den onduidelijke instructies
zijn gegeven. In het NIOD-rap
port wordt de genocide onder
moslimmannen echter niet in
verband gebracht met falend
politiek optreden van de Neder
landse regering.
„Pronk had zijn opmerkingen
tegoeden in het buitenland aan
de Nederlandse fiscus hebben
opgegeven en er dus belasting
over betalen. Uit het onderzoek
blijkt dat een behoorlijk aantal
Nederlanders zijn vermogen op
buitenlandse rekeningen voor
de fiscus heeft verzwegen.
De FIOD maakt onder meer ge
bruik van gegevens die de Belgi
sche fiscus beschikbaar heeft
gesteld. Het gaat om microfi
ches met informatie van een
Luxemburgse bank die door een
bankmedewerker waren mee
genomen. De FIOD heeft ook in
formatie over geheime rekenin
gen uit Frankrijk, Duitsland en
Italië.
Het Openbaar Ministerie heeft
in het onderzoek naar de ver
meende bouwfraude en omko
ping van ambtenaren zeker drie
medewerkers van het ministerie
van Verkeer en Waterstaat op de
korrel.
De politie deed vorige maand
invallen in de woningen van de
drie en op hun werkplek.
Ex-directeur Bos van het bouw
bedrijf Koop Tjuchem had de
namen van de drie aan het OM
gegeven. Volgens hem zijn de
ambtenaren corrupt. Minister
Netelenbos heeft het trio voor
lopig geschorst. ANP
beter bewaard voor de minister
raad aanstaande vrijdag, en dat
zal ik hem ook zeggen", kondig
de De Grave aan.
Geschaad
Meerdere ministers vinden dat
Pronk het aanzien van de poli
tiek onnodig heeft geschaad. Of
Pronk, ten tijde van de val van
de enclave minister van Ont-
van onze redactie binnenland
DEN HAAG - „Het ligt naar de
huidige inzichten zonder meer
in de rede dat Móxima straks
koningin wordt genoemd." Dat
zei premier Kok gisteren in de
Tweede Kamer bij de behande
ling van de Regeling lidmaat
schap Koninklijk Huis. De pre
mier heeft er ook geen bezwaar
tegen dat Maxima de titel van
Prinses van Oranje voert. Dat
kan Maxima dus eigenlijk nu al
gaan doen, want ze is getrouwd
met de Prins van Oranje.
De woorden van de premier
werden met instemming be
groet door de Kamer. Kok was in
deze kwestie niet eerder zo dui
delijk. Hij wees er wel op dat ie
dere verwarring moet worden
uitgesloten: er is maar één
staatshoofd en die draagt de
functionele titel van koning, al
spreken we nu natuurlijk niet
van 'koning' Beatrix.
De titel van koningin is voor
wikkelingssamenwerking, daar
zelf consequenties aan verbindt
is onzeker. In zijn omgeving
wordt gezegd dat hij hecht aan
verantwoording voor de Twee
de Kamer, die over twee weken
over het NIOD-rapport debat
teert. Het kabinet komt volgen
de week met een reactie.
Daarop vooruitlopend erkende
premier Kok al dat de 'interna-
Méxima alleen een aanspreekti
tel, haar man is straks de echte
koning. Hetzelfde geldt voor het
gebruik van de titel van Prinses
van Oranje. Willem-Alexander
is als vermoedelijke erfgenaam
van de troon de functionele
Prins van Oranje, zijn vrouw
mag volgens maatschappelijk
gebruik de titel van haar man
voeren.
Vastleggen in de wet is volgens
Kok niet aan de orde: „De wet
gaat alleen over functionele ti
tels en niet over aanspreekti
tels." Méxima is sinds haar
huwelijk al Prinses der Neder
landen en Prinses van Oranje-
Nassau en dat zijn 'échte' titels.
Beperking
De zaak kwam in de Kamer aan
de orde bij de behandeling van
de beperking van het aantal le
den van het Koninklijk Huis.
Zoals verwacht ging de Kamer
akkoord met het voorstel van
het kabinet om het Koninklijk
Huis te verkleinen tot en met fa-
tionale gemeenschap en Neder
land' tekort zijn geschoten bij
de bescherming van de moslim
enclave Srebrenica in het voor
malig Joegoslavië. Tweede-Ka
merfracties houden in hun
eerste reacties nadrukkelijk de
mogelijkheid van een snelle en
korte parlementaire enquête
naar het drama open. De WD
houdt als enige nog een slag om
milie in de tweede graad van de
koning.
Dit houdt in dat dat het Huis
moet bestaan uit de koning (nu
dus koningin Beatrix), de afge
treden koning (nu prinses Juli
ana), de troonopvolg(st)er en
zijn of haar broers en zussen (nu
Alexander, Friso en Constantijn
en - tot een nieuwe troonsbe
stijging - al hun kinderen. Ook
de echtgenoten van al deze per
sonen horen bij het Koninklijk
Huis. Het kind van prins Con
stantijn en prinses Laurentien,
dat dit voorjaar wordt ver
wacht, is een kleinkind van ko
ningin Beatrix en dus familie in
tweede graad en lid Hij of zij
wordt 'derdegraads' als Willem-
Alexander is ingehuldigd en
valt dan af.
Voor prinses Margriet, Pieter
van Vollenhoven en hun kinde
ren is een overgangsregeling be
dacht. Margriet en Pieter be
houden hun lidmaatschap
totdat een kind van de toekom
stige koning Willem IV de troon
de arm. Er bestaat een gerede
kans dat de Eerste Kamer hier
mee wordt belast, omdat de
Tweede Kamer te veel betrok
ken was bij de uitzending van
Dutchbat. Bovendien is al een
enquête naar de bouwfraude
gaande.
Het is nog nooit eerder gebeurd
dat de Senaat een enquête ver
richtte. GPD
bestijgt. Volgens de nieuwe re
geling zouden ze anders al af
vallen als Willem-Alexander
koning wordt en dat hebben ze
volgens het kabinet met al hun
inzet niet verdiend. Voor de zo
nen van Margriet, die volgens de
nieuwe regeling nu al zouden
moeten afvallen als lid, blijft de
tot nu toe bestaande situatie ge
handhaafd: zij blijven lid totdat
Willem-Alexander koning is ge
worden. Troonopvolging door
de afvallers wordt niet uitgeslo
ten als de nood aan de man
komt.
Alleen
Hillen van het CDA leek hele
maal alleen te staan met zijn
amendement dat volgens Kok
'het hart uit het voorstel haalt'.
De christen-democraat wil dat
het Koninklijk Huis zich uit
strekt tot allen die de koning
kunnen opvolgen, familie tot in
de derde graad Hij neemt het
amendement 'mee terug in de
fractie'. ANP
van onze redactie binnenland
DEN HAAG - PvdA-voorzitter
Koole heeft impliciet bevestigd
dat zijn partijgenoot minister
Netelenbos van Verkeer en Wa
terstaat kandidaat is voor de
functie van Commissaris van de
Koningin in Noord-Holland.
Koole zei te hopen dat de benoe
mingsprocedure afgerond is
vóór de parlementsverkiezing
op 15 mei. Dan is nog vóór de
verkiezing duidelijk of Netelen
bos al dan niet beschikbaar is
voor de Kamer, aldus Koole.
Koole deed zijn uitspraak na af
loop van de zitting bij de Raad
van State over de kandidatuur
van Netelenbos (plaats zes op de
lijst) voor de Kamerverkiezin-
van onze redactie binnenland
DEN HAAG - GroenLinks wil
rechters de mogelijkheid geven
gewone wetten te negeren als
deze niet sporen met de Grond
wet. Om deze constitutionele
toetsing mogelijk te maken
heeft Tweede-Kamerlid Halse-
ma een initiatiefwetsvoorstel
ingediend. Volgens haar worden
steeds vaker wetten aangeno
men, waarin klassieke grond
rechten geweld wordt aange
daan.
Veel landen hebben een consti
tutioneel hof dat wetten aan de
Grondwet toetst.
Ondanks jarenlange discussie is
het in Nederland nooit zover ge
komen. Om politieke benoe
mingen te voorkomen wil Hal-
sema geen nieuw hof oprichten,
maar toetsing in handen van ge
wone rechters leggen.
Die toetsen wetten nu al aan
(Europese) verdragen.
Bij toetsing aan de Grondwet
kan een verdachte een beroep
doen op onder meer de vrijheid
van meningsuiting of het recht
op een persoonlijke levenssfeer.
Halsema geeft zelf het voor
beeld van het grondwettelijke
disciminatieverbod. De recente
noodwetgeving voor de bollet
jeslikkers is hiermee volgens
haar in strijd.
„Vanwege politieke prioriteiten
worden alle drugssmokkelaars
vastgezet in afwachting van
hun proces Verdachten die ge
vaarlijker of misdadiger zijn
gen. Volgens lijsttrekker Fred
Teeven van Leefbaar Nederland
moet de PvdA-kandidatenlijst
ongeldig verklaard worden,
omdat Netelenbos nog steeds op
deze lijst staat, terwijl zij gesol
liciteerd zou hebben naar de
functie van Commissaris van de
Koningin. Haar wilsverklaring
zou daarom niet geldig zijn.
De kiesraad en het hoofdstem
bureau van de gemeente Den
Haag voerden echter aan dat zij
op grond van de kieswet geen
mogelijkheden hebben om de
wilsverklaring te toetsen. Ook
Koole vond Teevens verzoek on
zinnig. „Een jurist als Teeven
zou moeten weten dat de kies
wet alleen maar een procedure-
wet is." De Raad van State doet
maandag uitspraak. GPD
worden niet in de cel gestopt,"
aldus Halsema.
Als zij steun voor haar wet
krij gtdan zou een bolletj esslik-
ker in haar ogen met een beroep
op de Grondwet vrij kunnen ko
men. ANP
AMSTERDAM - De Nederland
se politie kan de huidige
apparatuur waarmee zij tele
foonverkeer afluistert, blijven
gebruiken. Ook de bestaande
afluisterprocedures hoeven niet
te veranderen.
Dat is de uitkomst van een ana
lyse van de apparatuur in de 39
in Nederland aanwezige 'tapka
mers'. Aanleiding voor het on
derzoek waren berichten uit de
Verenigde Staten, waar een tv-
station gewag maakte van een
mogelijk spionageschandaal al
daar. De Israëlische geheime
dienst zou via door Israëlische
bedrijven geleverde afluister
apparatuur toegang hebben tot
geheime Amerikaanse informa
tie. Ook in Nederland wordt ap
paratuur uit Israël gebruikt.
Behalve de apparatuur werden
ook de wijze van onderhoud en
degenen die dat onderhoud ple
gen tegen het licht gehouden, in
opdracht van de ministeries van
Binnenlandse Zaken en Justitie
ANP
van onze redactie binnenland
UTRECHT - De Nederlandse Spoorwe
gen willen vliegende controles in de trein.
Door de installatie van toegangspoortjes
en meer controles bij de in- en uitgang op
de stations zou het mogelijk zijn minder of
zelfs helemaal geen conducteurs in de
trein te zetten. Dat blijkt uit plannen in
het NS-bedrijfsblad De Koppeling.
Conducteurs krijgen hierdoor meer tijd
voor toezicht en service op de stations,
wellicht in een andere functie. De plannen
worden de komende jaren, voor 2010, in
praktijk gebracht als het aan de NS ligt.
Tot die tijd zou er een werkgelegenheids-
garantie gelden.
Bestuurder A. van de Berg van FNV Bond
genoten is verheugd dat de NS-directie
eindelijk duidelijkheid schept'. „Maar ik
vrees enerzijds het uitkleden van de func
tie van conducteur en anderzijds toekom
stig banenverlies. Dit is allemaal het ge
volg van het feit dat minister Netelenbos
vasthoudt aan aanbesteding van een
kwart van het spoorwegnet. Welke partij
dat ook aankoopt, ze ontkomt niet aan be
zuinigingen. Ook als dat de NS is. Daarom
zijn we nog steeds woest op de minister."
Volgens Van de Berg is het aantal mede
werkers van het rijdend personeel dat bij
de veranderingen is betrokken 'schok
kend hoog'. „Je praat over eenderde van
alle mensen, zo'n 2000 mannen en vrou-
Het Centraal Station van Utrecht.
wen." Ook voor CNV Spoorwegen zijn de
toezeggingen van de NS-directie niet vol
doende. „De werkgelegenheidsgarantie
voor 8,5 jaar is een lovenswaardige zaak,
maar gaat ons niet ver genoeg. En waarom
wordt die garantie niet voor het niet-rij-
dend personeel afgegeven?", stelt CNV-
bestuurder W. Kusters.
foto GPD
Ook hier een sneer naar de politiek. „Tot
dusver heeft Den Haag zich vooral met het
treinenspul bemoeid en niet met de din
gen waarvoor de politiek echt verant
woordelijk is, namelijk de sociale veilig
heid. Dat moet niet langer op het bordje
van de NS worden geschoven, want het is
een maatschappelijk probleem." ANP
Advertentie)
BRENG GLAZEN THEEPOT
TERUG NAAR DE WINKEL
In onze folder die wij deze week in heel Nederland hebben
verspreid, biedt Blokker een glazen theepot aan met een grijze
kunststof greep. De prijs van deze theepot bedraagt 1.99.
Tot onze spijt is gebleken dat deze theepot niet voldoet
aan de hoge eisen die Blokker aan alle producten stelt.
Bij gebruik kan de greep mogelijk loslaten van de kan.
Wij roepen dan ook alle klanten op, die dit artikel bij ons
hebben gekocht, dit zo spoedig mogelijk naar de winkel
terug te brengen, ook als de aankoopbon inmiddels niet
meer in uw bezit is
Ons advies aan u is de theepot niet meer te gebruiken.
U krijgt van ons onmiddellijk de aankoopsom terug als u
de theepot inlevert in één van onze Blokkerwinkels.
Wij bieden u onze oprechte excuses aan voor dit ongemak.
Voor eventuele vragen kunt u bellen met Blokker klanten
service. Telefoonnummer: 020-5683426.
Directie Blokker.