Sharon tart VS met oproep
PZC
Russische auto verplicht
voor topambtenaren
Nederland hobbelt met euro
nu achter rest Europa aan
Zwitserland haalt
ambassadeur terug
na seksschandaal
7
Lage streek
voor hogere
BTW-winst
Israëlische premier bemoeilijkt missie minister Powell
Atlantis vast aan
ruimtestation
%m8Ëm
Illegalen stranden
Dominee Pandy veroordeeld
tot betalen schadevergoeding
Doden bij mijnongelukken China
Rebellen omgekomen in Congo
Iran en Libië weigeren olie-stop
Asielzoekers op Nauru breken uit
Kerk vergoedt rassenrellen
Dienstplicht niet
strijdig met
Duitse grondwet
Spanning in
Afghanistan
loopt weer op
donderdag 11 april 2002
SAO PAULO - Het Brazi
liaans stadje Dourados
heeft een even vindingrij
ke als achterbakse manier
bedacht om de gemeente
belasting op te peppen.
Om de dalende trend van
de belastinginkomsten te
keren, organiseerden lo
kale autoriteiten een
krasloterij. Voor elke te
overleggen kassabon kon
de consument een lot af
halen. Want het is in Bra
zilië gemeengoed dat win
keliers geen kassabon
verstrekken.
Op die wijze voorkomen
ze BTW-afdracht. En dat
stoort de belastingdienst,
want die heeft nu geen en
kel zicht op de feitelijk
door winkeliers af te dra
gen belastingen, waarvan
de gemeenten een percen
tage krijgen.
Door het invoeren van de
loterij, waarbij gratis lo
ten werden gekoppeld aan
het inleveren van een kas
sabon, meende het stadje
Dourados een geniale zet
te doen.
De hoofdprijzen logen er
niet om: een robuuste jeep
en een minivrachtwagen.
Het succes bleef niet uit.
Dourados wist de afgelo
pen maanden haar in
komsten uit de BTW met
vijftig procent te verho
gen.
Anticlimax
Deze week konden de
winnaars hun prijzen af
halen. Maar de jubelstem
ming sloeg om in een anti
climax bij het zien ervan.
De jeep en vrachtwagen
waren van speelgoed.
De 'gelukkigen' hebben
intussen een advocaat in
de hand genomen. Zij wil
len de gemeente voor de
rechter slepen omdat die
een onjuiste voorstelling
van zaken zou hebben ge
geven.
De verantwoordelijke
wethouder van Financiën
verdedigt zich dat nergens
staat geschreven dat prij
zen in een loterij gespeci
ficeerd moeten worden.
GPD
van onze redactie buitenland
JERUZALEM - De kans dat de
Amerikaanse minister Powell
nog een doorbraak kan bewerk
stelligen in de crisis in het Mid
den-Oosten, is gisteren nage
noeg verdwenen. De Israëlische
premier Sharon maakte eerder
al duidelijk geen boodschap te
hebben aan Amerikaanse en an
dere oproepen om zich terug te
trekken uit de Palestijnse ste
den. Gisteren deed hij er echter
nog een schepje bovenop door
bondgenoot VS expliciet te vra
gen niet langer druk uit te oefe
nen.
„Iedereen kan over vrede pra
ten, maar die is onbereikbaar
zolang de terreur bestaat. Ik
hoop dat onze grote vriend de
Verenigde Staten begrijpt dat
dit voor ons een oorlog is om te
overleven", aldus de premier.
Oud-premier Netanyahu, par
tijgenoot van Sharon, zei dat de
VS 'de militaire acties niet moe
ten hinderen'. De Amerikaanse
bewindsman voor Buitenlandse
Zaken Powell komt naar ver
wachting morgen in de joodse
staat aan.
De toestand in de bezette Pales
tijnse steden op de Westoever
wordt steeds ernstiger. In het
Palestijnse vluchtelingenkamp
in Jenin is de situatie drama
tisch. De Israëlische strijd
krachten hebben gedreigd het
kamp met F-16's te bombarde
ren als de bevolking zich niet
overgeeft. De Israëlische strijd
krachten zijn volgens de Pales-
tijnen in het kamp bezig met het
graven van massagraven om te
verhullen dat daar een bloed
bad is aangericht.
Volgens Israëlische militaire
bronnen hebben zo'n tweehon
derd Palestijnen zich overgege
ven. Maar in het kamp, met zo'n
15.000 inwoners, zijn nog haar
den van verzet. Meer dan 70 pro
cent van de woningen in het
kamp zou al verwoest zijn.
Palestijnse bronnen noemen de
situatie kritiek. In de straten
zouden tientallen lijken en vele
gewonden liggen. De VN reppen
van een 'catastrofe'.
De Palestijnse hoofdonderhan
delaar Erekat beschuldigt Isra
el ervan meer dan vijfhonderd
Palestijnen te hebben gedood
tijdens het offensief op de Wes
telijke Jordaanoever. Volgens
hem is de Israëlische premier
Sharon 'gek geworden'. Het Is
raëlische leger noemde eerder
een aantal van tweehonderd do
de Palestijnen. Het Europees
Parlement vindt dat het nu tijd
is voor maatregelen tegen Isra
el. Europa moet de economische
samenwerking met Israël on
middellijk opzeggen, zo stelt
een ruime meerderheid. Ook
dient er een wapenembargo te
komen. Verder zou de EU moe
ten meewerken aan een interna
tionale vredesmacht voor het
Midden-Oosten. De oproep van
het parlement is niet meer dan
een advies aan de lidstaten. Eu
roparlementariër Lagendijk
(GroenLinks) spreekt echter
yan een 'belangrijk politiek sig
naal'.
Huidig' EU-voorzitter Spanje
zinspeelt ook op opzeggen van
de associatieakkoorden met Is
raël. Die behelzen onder meer
afspraken over lage handelsta
rieven en voorrang op de Euro
pese markt voor Israëlische pro
ducten. Nederland, Duitsland
en Groot-Brittannie zijn tot nu
toe tegenstander van een on
middellijk opschorten van de
samenwerking. Maandag over
leggen de EU-bewindslieden
opnieuw in Luxemburg.
De VS, de VN, Rusland en de EU
hebben Israël gisteren in Ma
drid gezamenlijk opgeroepen
zich onmiddellijk terug te trek
ken uit de Palestijnse gebieden.
Powell, zijn Russische collega
Ivanov, premier Aznar van EU-
voorzitter Spanje, EU-buiten-
landcoördinator Solana en VN-
secretans-generaal Annan be
spraken in de Spaanse hoofd
stad de crisis.
Aanslag
Het nieuwe diplomatieke offen
sief kwam na berichten gister
ochtend dat Israëlische troepen
een Palestijns dorp ten zuiden
van Hebron hadden ingenomen.
Die actie volgde weer op een Pa
lestijnse zelfmoordaanslag eer
der op de ochtend in een bus bij
Haifa. Zeker negen mensen
kwamen daardoor om het leven.
De islamitische verzetsbewe
ging Harnas eiste de verant
woordelijkheid op. Israëlische
militairen hebben daarna een
leider van de gewapende tak
van Harnas gedood. ANP/R-
TR/AFP/DPA
CAPE CANAVERAL - Het
Amerikaanse ruimteveer At
lantis is gisteravond kort na zes
uur (Nederlandse tijd) aan het
internationale ruimtestation
ISS gekoppeld. De manoeuvre -
hoog boven Zuid-China - ver
liep gesmeerd, deelde de Ameri
kaanse ruimtevaartorganisatie
NASA mee.
|De Atlantis ging maandag na
1 ;een vertraging van vier dagen de
jruimte in. Het veer heeft een
laantal belangrijke onderdelen
laan boord voor de verdere uit-
bouw van het ISS. Aan boord
van het ruimteveer bevinden
zich zeven astronauten. Onder
hen is de 54-jarige Amerikaan
Jerry Ross, die voor de zevende
keer een ruimtereis maakt, een
nieuw record. Het is voor de eer
ste keer sinds haar aankomst in
december dat de bemanning
van het ISS bezoek krijgt. Twee
astronauten gaan vandaag al
aan het werk buiten het ISS.
Met de robotarm moeten ze
bouwmaterialen op de weten
schappelijke module Destiny
tillen. Daarna maken ze een be
gin met het vastschroeven van
250 mechanische en 110 elek
tronische verbindingen. In to
taal zijn vier 'ruimtewandelin
gen' voorzien. De Atlantis keert
19 april terug. RTR/DPA/AFP
Slachtoffers van de aanslag bij Haifa liggen op de weg naast de verwoeste bus.
foto Gili Nechushtan/EPA
door Mare Peeperkorn
BRUSSEL - Nederlanders wor
stelen met het uit elkaar houden
van de verschillende euromun
ten. Ruim de helft van de bevol
king vindt het 'moeilijk tot zeer
moeilijk' om de acht muntstuk
ken te onderscheiden, blijkt uit
gisteren gepresenteerd onder
zoek. Daarmee scoort ons land
samen met Ierland het slechtst
in Europa.
Nederland was vóór 1 januari
van dit jaar - en ook kort na de
introductie van de nieuwe
munteenheid in het betalings
verkeer - steevast een van de
koplopers in het enthousiasme
over de euro. Nederlanders
voelden zich het best geïnfor
meerd en konden in de aanloop
naar Nieuwjaarsdag nauwe
lijks wachten om de nieuwe
munt in handen te krijgen. De
eerste drie maanden heeft een
eind gemaakt aan deze 'eurofo-
rie'.
Het in Brussel gepresenteerde
onderzoek, verricht in opdracht
van de Europese Commissie,
toont aan dat Nederland nu een
van de hekkensluiters is als het
gaat om het soepel omgaan met
de euro.
Gemiddeld had 36 procent van
de burgers in de twaalf eurolan
den medio maart nog een pro
bleem met het herkennen van de
euromunten, 61 procent heeft
geen enkele moeite. In Neder
land daarentegen zijn de
verschillende muntjes voor 54
procent van de mensen een kop
zorg, terwijl slechts 41 procent
door Frank Hendrickx
MOSKOU - De paniek heeft
toegeslagen in de Russische bu
reaucratie. Om de vaderlandse
auto-industrie te steunen, wil
het Kremlin dat topambtenaren
alleen nog in Russische auto's
rijden. Gevolg: exit Mercedes,
entree Wolga.
Vladimir Kozjin maakte vorige
week het angstaanjagende
voornemen bekend. De machti
ge Kremlinmanager wil alleen
nog auto's van eigen bodem zien
binnen de hoge muren van het
Russische machtscentrum. In
2005 moet de omslag compleet
zijn. Het 3500 exemplaren tel
lende wagenpark van het Krem
lin moet dan voor 80 procent uit
Wolga's bestaan.
De topambtenaren mogen nog
in BMW's of Fords rijden, maar
die moeten wel uit Russische fa
brieken in Kaliningrad of Sint
Petersburg stammen. „De kwa
liteit van de Russische autoin
dustrie is op dit moment hoog
genoeg om deze maatregel in te
voeren", aldus Kozjin. De ma
nager hoopt andere ministeries
zijn actie navolgen.
Het is niet de eerste keer dat
Russische autoriteiten de leuze
'Koop Russische waar' in de
praktijk willen brengen. De
voormalige vice-premier Boris
Nemtsov werd in 1997 al be
roemd met zijn campagne voor
de Wolga, de onmin geraakte
auto van de sovjetelite. Nemts
ov wist zelfs Jeltsin zo ver te
krijgen zijn Mercedes aan de
kant te zetten en plaats te ne
men in een Russische auto. Van
harte ging het niet. „Ik vloekte
in mezelf", beaamde de ex-pre
sident in zijn autobiografie.
De actie werd een flop. De
Wolga's bleken toch minder be
trouwbaar dan verwacht. Diep
tepunt was toen de Wolga van
Nemtsov tijdens een hittegolf
oververhit langs de snelweg
stond. Claxonnerende automo
bilisten reden de vice-premier
juichend voorbij. Voor Jeltsin
was het aanleiding weer af
scheid te nemen van de Russi
sche waar. „Ik besloot mezelf
niet langer te kwellen en stapte
opgelucht weer over op een
Mercedes", aldus Jeltsin. Een
trits ambtenaren volgde dank
baar het voorbeeld.
Moskvitsj
Een actie van Joeri Loezjkov, de
nationalistische burgemeester
van Moskou, verging het al niet
beter. Ook hij hield het niet lang
vol in het Russische merk Mosk
vitsj. Loezjkov verplaatst zich
inmiddels weer in een Mercedes
en de fabriek van Moskvitsj is zo
goed als failliet. Of het initiatief
van de Kremlinmanager Kozjin
wel succes heeft, is nog de vraag.
De krant Leningradskaja Prav-
da meldt dat Kozjin zelf nog
steeds rondrijdt in een witte
Mercedes 500 S.
Ook president Poetin hoeft niet
gedwongen in een Wolga te rij
den. Kozjin heeft niets te zeggen
over de presidentiële auto's. De
geheime dienst FSB beheert de
Mercedessen van Poetin. GPD
fluitend zijn boodschappen af
rekent.
Alleen Ierland scoort nog slech
ter: 61 procent van de Ieren
heeft problemen met de mun
ten, 38 procent niet. Grieken en
Spanjaarden hanteren de nieu
we munt al bijna alsof ze nooit
anders gewend waren: maar 15
procent zegt de munten moeilijk
uit elkaar te kunnen houdenDe
zeven verschillende eurobrief
jes zijn wel voor vrijwel ieder
een (95 procent) in Europa goed
te onderscheiden.
Gulden
Nederlanders houden verder
stevig vast aan de gulden als re
keneenheid. Meer dan de helft
(56 procent) zegt bij de kassa de
prijs snel om te rekenen naar de
oude vertrouwde gulden, Alleen
Duitsland streeft ons land hier
in voorbij: 59 procent van de
Duitsers denkt nog in D-Mar-
ken.
In heel de eurozone rekent in
middels 17 procent van de bur-
gex-s in euro's, 49 procent scha
kelt in gedachten terug naar de
oude valuta om te weten hoe
duur iets is.
De negatievere houding in Ne
derland tegenover de euro weer
spiegelt zich ook in de vrees voor
inflatie.
In ons land verdenkt 82 procent
van de burgers de winkeliers er
van de prijzen naar boven te
hebben afgerond bij de omscha
keling naar de euro. Daarmee
zijn de Nederlanders het wan-
trouwendste volk in Europa.
Gemiddeld denkt 74 procent
van de mensen in de twaalf eu
rolanden dat winkels en bedrij
ven stiekem hun prijzen hebben
verhoogd.
Het onderzoek geeft geen enkele
verklaring voor de moeizame
ontvangst van de euro in ons
land.
Wel maakt het duidelijk dat
minder dan de helft (49 procent)
van de Nederlanders zich meer
Europeaan is gaan voelen door
de nieuwe munt. Dat is ruim on
der het Europese gemiddelde:
64 procent van de burgers in de
eurozone geeft aan dat ze zich
door de komst van de euro meer
Europeaan zijn gaan voelen.
GPD
SOVERATO - Het strand bij het dorpje Soverato in Zuid-Italië ligt
bezaaid met achtergelaten kleding en andere bezittingen van ille
gale immigranten. Ze waren aan boord van een daar gisteren aan de
grond gelopen vrachtschip. De Italiaanse politie wist meer dan 200
illegalen op te pakken. foto Antonino Condorelli/AP
BRUSSEL - De Hongaars-Bel
gische 'horrordominee' Andras
Pandy, die vorige maand in
Brussel tot levenslang werd ver
oordeeld wegens de moord op
zes gezinsleden, moet van de
rechter vier kinderen schade
vergoeding betalen.
Dochter Agnes, als medeplich
tige veroordeeld tot 21 jaar cel,
kreeg van het assisenhof in
Brussel gisteren ondanks haar
veroordeling als slachtoffer van
verkrachting en aanranding
10.000 euro schadevergoeding
toegewezen Haar zus Reka, die
met haar broers Andras junior
en Aron vanwege de dood van
haar moeder en stiefbroers en -
zusters een eis tot smartegeld
had ingediend, krijgt met
21.100 euro het hoogste bedrag.
Volgens advocaat Van Bellingen
van Agnes Pandy is overigens de
kans groot dat de kinderen nooit
geld van hun vader zullen zien,
temeer omdat die ook de toren
hoge gerechtskosten moet beta
len. Andras Pandy heeft beroep
aangetekend. ANP/Belga
PEKING - Bij gasontploffingen in twee mijnen in het noord
oosten van China zijn de afgelopen dagen zeker 31 mijnwer
kers om het leven gekomen. Dat heeft de regering gisteren be
kendgemaakt.
Dinsdag kwamen 24 mijnwerkers om het leven na een explo
sie en gisteren overleden er in een andere mijn in de stad Jixi
nog eens zeven.
De veiligheid in de Chinese staatsmijnen laat al jaren te wen
sen over. Vorig jaar kwamen er bij overstromingen, instortin
gen en ontploffingen 5670 mijnwerkers om het leven. AP
BRAZZAVILLE - Het leger van Congo-Brazzaville heeft de
afgelopen twee weken 35 rebellen gedood en veel meer rebel
len opgepakt. Dat heeft een regeringswoordvoerder gisteren
gezegd.
De afgelopen weken zijn er na een wapenstilstand van bijna
vier jaar weer gevechten uitgebroken in het zuiden van Con
go. Vorige week gijzelden de rebellen een generaal van het re
geringsleger en begonnen burgers het gebied waar de gevech
ten plaatsvonden te ontvluchten. Volgens de regering is de
situatie weer gekalmeerd en zijn de meeste vluchtelingen
naar huis teruggekeerd. AP
WENEN - Iran en Libië hebben het oliekartel OPEC verze
kerd dat zij de Irakese exportstop voor olie niet zullen volgen.
Een functionaris van de OPEC, de Organisatie van Olie-Ex
porterende Landen, verklaarde dit gisteren.
Op de oliemarkten bestond de vrees dat Iran en Libië wel wil
den meedoen aan de actie van Irak. De Irakese leider Saddam
Hoessein besloot maandag tot de exportstop, die minimaal
dertig dagen gaat duren, om te protesteren tegen de Israëli
sche oorlogshandelingen in de Palestijnse gebieden. De olie
prijs steeg daardoor scherp, maar inmiddels zijn de oliemark
ten alweer gekalmeerd1. AFP/RTR
CANBERRA - Ongeveer 250 Afghaanse asielzoekers zijn gis
teren enige tijd uitgebroken uit een Australisch asielzoekers
centrum op het eiland Nauru, nadat bekend was geworden
dat maar een zeer klein deel van de bijna 300 Afghanen in het
kamp asiel zal krijgen in Australië. Na de uitbraak ontstond
er een opstootje met de politie waarbij een asielzoeker en en
kele agenten licht gewond raakten.
Maandag maakte de VN-vluchtelingenorganisatie Unhcr be
kend dat slechts zeven van de 292 Afghanen op Nauru asiel
zal krijgen in Australië. Vrijwel alle Afghanen kunnen terug
keren naar hun vaderland, omdat het Taliban-bewind is ver
dreven, aldus de Unhcr. AP
TULSA - Een coalitie van religieuze groeperingen in de Ame
rikaanse staat Oklahoma heeft de 131 overlevenden van ern
stige rassenrellen in 1921 een schadevergoeding toegekend.
De rellen die Tulsa ruim tachtig jaar geleden in hun greep
hielden, kostten aan ten minste 3 8 mensen het levenmaar an
dere schattingen komen uit op een dodental van 300. Duizen
den zwarten raakten hun huizen kwijt.
Meteen na de onlusten stelden de autoriteiten in Tulsa de
slachtoffers schadevergoeding in het vooruitzicht, maar af
gezien van noodhulp hebben de overlevenden nooit meer iets
ontvangen. De kerken, die sinds begin dit jaar 28.000 dollar
hebben ingezameld voor de overlevenden, hopen dat de auto
riteiten nu ook met geld over de brug zullen komen. AP
door Wierd Puk
BERLIJN - De Zwitserse am
bassadeur in Berlijn, Thomas
Borer (44), die wegens een seks
schandaal in opspraak is ge
raakt, wordt door zijn regering
teruggetrokken. „Helaas is hij
niet meer te handhaven", ver
klaarde de Zwitserse minister
van Buitenlandse Zaken, Jo
seph Deiss, gisteren in Bern.
Borer, getrouwd met een flam
boyante voormalige Miss Dallas
County, zou in de ambassade
seks hebben gehad met een
Duits toplessmodel. Zwitserse
en Duitse boulevardbladen
pakten de afgelopen dagen
groot uit met intieme details
over de affaire. „Onder de gege
ven omstandigheden is het zeer
de vraag of Thomas Borer zijn
ambt nog met de benodigde
waardigheid en kalmte kan uit
oefenen", concludeerde minis
ter Deiss. Borer krijgt een func
tie op het ministerie.
Borer en zijn blonde Ameri
kaanse echtgenote, Shawne
KARLSRUHE - De militaire
dienstplicht in Duitsland is niet
in strijd met de grondwet. Dat
heeft het Constitutionele Hof in
Karlsruhe bepaald. Het hof
heeft de uitspraak gisteroch
tend op zijn website gepubli
ceerd.
Het Constitutionele Hof ver
werpt daarmee een eerdere uit
spraak van een rechtbank, dat
de dienstplicht door het einde
van de Koude Oorlog niet meer
strookt met de grondwet. Verde
diging van het eigen land is vol
gens de rechtbank in Potsdam
niet zo belangrijk meer. Om die
reden was in 1999 afgezien van
vervolging van een dienstwei
geraar, die ook geen vervangen
de diensplicht wilde doen.
Volgens het Constitutionele Hof
kennen de vrede en stabiliteit in
Europa tegenwoordig andere
bedreigingen, die de militaire
dienstplicht in Duitsland recht
vaardigen.
Het hof doet in zijn uitspraak
geen aanbevelingen over de toe
komst van de dienstplicht,
waarover Duitsland sterk ver
deeld is. DPA/RTR/AFP
Fielding (32), golden de afgelo
pen jaren als het meest bespro
ken en kleurrijkste diplomaten-
echtpaar in Berlijn. Hetpublici-
teitsbeluste stel was het perma
nente middelpunt van mondai
ne feestjes én onderwerp van
vele roddels.
Shawne Fielding, die zich graag
spiegelt aan Marilyn Monroe,
raakte enkele malen in op
spraak. Zo liet zij zich, schaars
gekleed als cowgirl in rode mi
nirok, fotograferen op het dak
van de nieuwe Zwitserse am
bassade, met op de achtergrond
de wapperende Zwitserse vlag.
Ook bij andere gelegenheden
wist Fielding de aandacht op
zich te vestigen met haar gla-
moureuze uitdossing en haar
nonconformistische optreden.
Thomas Borer ontkent dat hij de
ambassade zou hebben ge
bruikt voor buitenechtelijke
seks. Maar de publieke opinie in
Zwitserland, een land dat juist
een voorkeur kent voor stille di
plomatie, keerde zich tegen het
ambassadeurspaar. In ingezon
den brieven werd Borers ontslag
geëist.
De Zwitserse politiek reageert
verschillend. De Christendemo
cratische Volkspartij verwel
komde de beslissing. Maar criti
ci verwijten de regering dat zij
de oren laat hangen naar de
boulevardpers. GPD
ISLAMABAD - In het westen
van Afghanistan lopen de span
ningen tussen rivaliserende mi
lities zo hoog op dat het op elk
moment tot gevechten kan ko
men.
Dit meldde het Afghaanse pers
bureau AIP, dat in Pakistan is
gevestigd, gisteren
In het gebied bij de grens met
Iran betwisten de gouverneur
van de provincie Nimros en twee
krijgsheren uit Helmand en Fa-
rah elkaar de controle op de we
gen waarlangs goederen uit Iran
naar Afghanistan worden ge
smokkeld Van daaruit komen
veel van deze goederen terecht
op de zwarte markt in Pakistan.
Door de gespannen situatie kon
dinsdag de geplande terugkeer
van 400.000 Afghaanse vluchte
lingen uit Iran niet van start
gaan. DPA