E 1
E 11
Kok: Nederland schoot tekort
Broomchemie in grote problemen
Perry's actiepakker!
CAO-actie bonden:
gratis buskaartje
Schilderen
als een oude
meester
dm dj 4. 4. %j
NIOD laakt optreden politieke en militaire top in drama Srebrenica
Conny Vandenbos overleden
Ajax in finale Amstel Cup
LN wil kerncentrale sluiten
WÊÊÊÊÊWÊM
Neem nu een proefabonnement
Zes weken voor 15,-
Diesel Libra leather
tsssn
Vrij zonnig
Vanochtend vrij zonnig; vanmiddag meer
bewolking, maar droog. Meest matige
noordoostenwind en rond 12 graden
245e jaargang no. 86
donderdag 11 april 2002
los nummer 1,00
internet: www.pzc.nl
4JP
van onze redactie binnenland
DEN HAAG - Premier Kok
erkent dat de 'internationa
le gemeenschap en Neder
land' tekort zijn geschoten
bij de bescherming van de
moslimenclave Srebrenica
in Bosnië. Meer wilde hij
gisteren nog niet zeggen
over het onderzoek dat het
Nederlands Instituut voor
Oorlogsdocumentatie
(NIOD) gisteren presen
teerde naar de val van de en
clave.
Volgende week vrijdag komt
het kabinet met een standpunt
over het rapport. De week
daarop volgt hierover het de
bat met de Tweede Kamer.
De enclave moest een veilig
heenkomen bieden aan de mos
limbevolking. Nederlandse
blauwhelmen waren ingezet
om hen te beschermen. Op 11
juli 1995 veroverden Serviërs
echter de enclave en doodden
zo'n 7500 moslims.
Het NIOD concludeert in zijn
rapport dat Nederland zich
lichtzinnig en slecht voorbe
reid in de VN-vredesmissie
stortte. De Dutchbatters ver
keerden in een onmogelijke po
sitie. De landmachttop infor
meerde toenmalig minister
Voorhoeve van Defensie niet of
onvoldoende. Voorhoeve zelf
slaagde er nooit in grip op de
defensieorganisatie te krijgen,
aldus de onderzoekers.
Volgens het NIOD speelde
vooral de top van de landmacht
na de val van Srebrenica een
kwalijke rol. Toenmalig bevel
hebber Couzy gaf herhaalde
lijk informatie niet door aan
Voorhoeve omdat hij de land
macht wilde beschermen.
De inname van de enclave door
de Bosnische Serviërs kwam
als een totale verrassing, aldus
de onderzoekers. Door de om
standigheden in de enclave
waren er voor Dutchbat weinig
mogelijkheden een tegenaan
val in te zetten. De militairen
konden de massamoord niet
voorkomen, omdat die zich
grotendeels buiten hun ge
zichtsveld voltrok.
Tegenaanval
Een tegenaanval van Dutchbat
had er misschien voor kunnen
zorgen dat de troepen van ge
neraal Mladic de aanval had
den gestaakt. „Zijn beslissing
door te drukken werd voorna
melijk ingegeven door het ge
brek aan enig gewapend verzet
van betekenis", aldus het
NIOD.
Het rapport toont veel begrip
voor Dutchbat en de onmoge
lijke positie waarin de militai-
Ex-minister Van Mierlo (Buitenlandse Zaken), zijn huidige ambtgenoot Van Aartsen, minister van Defensie De Grave, premier Kok en minister van Onderwijs Hermans
(opdrachtgever voor het onderzoek) (vlnr) tijdens de presentatie van het rapport over de val van Srebrenica in Den Haag. foto GPD
ren zich bevonden. Zij waren
uitgeput door maandenlange
pesterijen van Bosnische Ser
viërs die voedselkonvooien te
genhielden. Bovendien reken
de Dutchbat er vast op dat de
Verenigde Naties bij een aan
val luchtsteun zouden bieden.
De verwachtingen die militai
ren en de Nederlandse regering
daarvan hadden waren veel te
hoog gespannen, aldus het
NIOD. „In deze chaotische en
stressvolle situatie die in menig
geval om improviserend han
delen vroeg, hebben de Dutch
batters overwegend gedaan
wat zij konden om de vluchte
lingen een helpende hand te
bieden." Het afvoeren van de
vluchtelingen had toppriori
teit zowel voor Dutchbat als
voor de moslims die zelf ook
weg wilden.
Met name de plaatsvervangen
de commandant van Dutchbat
Franken stond daarbij voor
moeilijke afwegingen, aldus
het NIOD. Hij koos voor het
voorkomen van een humani
taire ramp in de wetenschap
dat het dramatisch kon uitpak
ken voor de moslimmannen.
De massamoord heeft hij ech
ter niet voorzien.
In Den Haag kwam in deze zo
merdagen van 1995 het kabinet
meerdere keren bijeen. Op 10
juli, daags voor de inname,
stond bij Voorhoeve het veilig
vertrek van Dutchbat nog cen
traal. Na de val kreeg de be
scherming van de bevolking
prioriteit. Volgens het NIOD
kreeg Dutchbat-commandant
Karremans op 11 juli telefo
nisch de opdracht de vluchte
lingen maximale steun te ver
lenen. Dit zou Voorhoeve via
een Nederlandse VN-gene-
raal-majoor aan Karremans
hebben laten weten. De afgelo
pen dagen is er discussie ont
staan over de vraag of dit nu
wel of niet aan Karremans was
doorgegeven. Het NIOD stelt
wel dat bescherming van de
vluchtelingen na 13 juli niet
meer speelde: de moslims wa
ren toen al in bussen van de en
clave weggevoerd.
Aanwijzingen
Aanwijzingen dat de Serviërs
een volkerenmoord uitvoer
den, werden door Dutchbat
niet opgepikt. Militairen die
bijvoorbeeld een aantal geëxe
cuteerde moslims zagen, be
schouwden dat als incidenten.
Zij gaven hooguit vermoedens
door aan hun superieuren. De
communicatie was een totale
mislukking, aldus het NIOD.
Waarom Franken en Karre
mans na 11 juli geen onderzoek
in stelden naar de vermoedens
is ook henzelf een raadsel, al
dus het Instituut
Het lijkt waarschijnlijk dat er
een parlementaire enquête
komt naar de besluitvorming
over het uitzenden van Neder
landse militairen, de val van de
enclave en de nasleep van het
drama. CDA, D66, GroenLinks
en de SP menen dat de militaire
en politieke hoofdrolspelers
uit 1995 onder ede verant
woording moeten afleggen.
PvdA-leider Melkert en VVD-
voorman Dijkstal vinden dat
het te vroeg is om het zwaarste
parlementaire onderzoeksin
strument uit de kast te halen.
Ze willen eerst het debat over
het rapport op 25 april afwach
ten. Melkert: „Als er dan nog
vragen overblijven, behoort
een enquête tot de mogelijkhe
den." Premier Kok zei gisteren
een eventuele enquête niet te
vrezen. „Ik kan iedereen recht
in de ogen kijken. Ik sta voor
mijn verantwoordelijkheid en
voor wat ik en mijn voorgan
gers hebben gedaan. Niets
doen was toen geen optie", al
dus Kok.
Hij denkt niet dat de genocide
van moslimmannen te voorko
men was geweest. „Dutchbat
probeerde nog te redden wat er
te redden was. Een woord van
waardering is daarvoor op zijn
plaats", vindt Kok. GPD/ANP
pagina 2:
commentaar
straat Dutchbat schoongeveegd
laksheid grootste verwijt
pagina 3:
Dutchbatters opgelucht
Kok en Voorhoeve in beklaagden
bank
Couzy: landmacht altijd loyaal
Conny Vandenbos is giste
ren in besloten kring be
graven. De populaire zan
geres overleed zondag na
een kort ziekbed in een
ziekenhuis in Amsterdam.
Vandenbos, die furore
maakte met nummers als
'Roosje m'n Roosje' en
'Sjakie van de Hoek', leed
aan longkanker. Vorig
jaar (foto) zat ze veertig
jaar in het vak. Vanden-
bosch zou op 11 mei nog
optreden tijdens
het Alternatief A
Songfestival.
Ajax heeft gisteren de finale van de Amstel Cup bereikt. In de
Arena werd PSV met 3-0 verslagen. Op 12 mei treft
Ajax in de eindstrijd FC Utrecht, dat eerder al in de
halve finale Ajax 2 uitschakelde.
Lijsttrekker Teeven van Leefbaar Nederland is voor sluiting
van de kerncentrale in Borssele. Ook heeft hij grote twijfels
over het nut van de aanleg van de Westerscheldecon-
tainerterminal. Teeven bracht gisteren een werkbe- l*f O
zoek aan Zeeland.
Srebrenica: 2 en 3; varia: 4; binnenland: 5; buitenland: 7; radio
en televisie: 8; economie: 9 en 11; sport: 12,13 en 14; zeeland:
15,16,17,19 en 21; kunst en cultuur: 23,24,25 en 27
door John Wanders
DEN HAAG - Het CAO-overleg
tussen werkgevers en werkne
mers in het streekvervoer is gis
teravond stukgelopen. Vanaf
vanochtend vroeg kunnen reizi
gers in het hele land acties ver
wachten van buschauffeurs.
Die acties zijn in eerste aanleg
publieksvriendelijk: passagiers
mogen vandaag en morgen gra
tis met de streekbus mee. Gis
teravond bleek dat het verschil
van inzicht tussen de bonden en
de grote werkgevers Connex-
xion, Arriva, Hermes en BBA
onoverbrugbaar is. De bonden
eisen om te beginnen 4 procent
loonsverhoging. De werkgevers
verhoogden hun bod gisteren
naar 3,5 procent. GPD
Advertentie
Ontdek de thema's rust, licht en ruimte
in onze nieuwe collectie.
Tulp. De keuken van je leven.
Voor meer informatie of een afspraak belt u gratis
met 0800-2358857 of kijkt u op www.tulpkeukens.nl
(Advertentie)
naam:p: noteert u mij voor een
proefabonnement van
voorletters:m/v j weken voor 15,-
straat- nr 9ee* daarbij éénmalig
toestemming voor auto
matische incasso van onder-
postcode' staand rekeningnummer
(proef geldt eenmalig bin-
plaats nen zes maanden)
telefoon:noteert u mij voor een
abonnement. De eerste
e_maj|. twee weken ontvang ik de
krant gratis. Daarna wil ik
Voor automatische incasso stem ik toe in betalen-
afschrijving van mijn (post)bankrekening- r per maand met
nummer: J automatische incasso
(€19,25).
handtekening: 1 Pet k»artaal met
automatische incasso
52.-).
n per jaar met
PZC bv gaat zorgvuldig om met persoonsgege- <Sv? ,r£.'
vens. In de colofon treft u nadere informatie aan. (€398 6'
Stuur deze bon naar:
PZC, afdeling lezersservice
8 "713214"000002" ÏSX3ÏÏ%SZ
di wo da vr za (postzegel niet nodig)
Verkrijgbaar in diverse kleuren in dames- en herenmaten
www.perrysport.nl
van Milieubeheer in de kaart.
Pronk verbood begin maart al
de productie van FR-720 op ba
sis van de Wet milieugevaarlij ke
stoffen, hoewel de provincie en
het ministerie van Verkeer en
Waterstaat dus al vergunningen
hadden verleend.
Kort geding
Gisteren eiste Broomchemie in
kort geding de intrekking van
het besluit van Pronk. De beslis
sing loopt vooruit op nieuwe
wetgeving, volgens het bedrijf,
en is in strijd met Europese re
gelgeving. FR-720 hoopt zich
bovendien niet op in het milieu,
aldus het onderzoeksbureau
Notox in een studie voor
Broomchemie. Het Rijksinsti
tuut voor Volksgezondheid en
Milieu (RIVM) vond dat onder
zoek onvoldoende. Voor Broom
chemie leek het kort geding niet
zo slecht te verlopen. Pronk
heeft zijn verbod onderbouwd
met een verwijzing naar de ei
genschappen van een andere
broomhoudende vlamvertrager
dan FR-720, een stof die al wel
door Broomchemie wordt ge
produceerd. De Haagse rechter
R. Paris liet doorschemeren dat
vreemd te vinden.
Vrijdag 19 april doet de Haagse
rechtbank uitspraak. Hoe die
ook zal luiden, Broomchemie
mag dan nog niet met de pro
ductie beginnen. Het wachten is
op de Raad van
State.Broomchemie Terneuzen
heeft ongeveer 150 werknemers
en is een dochterbedrijf van het
Israëlische concern Dead Sea
Bromine Group.
Advertentie
van
Operator en OR-lid W. Hanegraaf voerde gisteren in Den Haag in
zijn eentje actie. foto Jos van Leeuwen
door Harmen van der Werf
DEN HAAG - Het Terneuzense
bedrijf Broomchemie zit klem.
De Raad van State heeft deze
week twee vergunningen voor
de productie van de broomhou
dende vlamvertrager FR-720
geschorst.
Technisch manager J. van der
Wal is diep teleurgesteld. „Wij
zitten in zwaar weer." De gevol
gen kan hij nog niet overzien.
De geschorste vergunningen
zijn afkomstig van de provincie
(voor de productie) en van het
ministerie van Verkeer en Wa
terstaat (voor het lozen van af
valwater). Greenpeace, de
Zeeuwse Milieufederatie (ZMF)
én de milieu-inspectie van het
ministerie van Vrom vochten de
vergunningen aan. Volgens de
bezwaarmakers zijn de gevol
gen van de productie van FR-
720 voor het milieu nog te on
duidelijk. De Raad van State
heeft dat overgenomen.
De besluiten van de Raad van
State zijn forse tegenvallers
voor Broomchemie. Het duurt
zeker een half jaar voordat de
Raad van State een definitief
oordeel velt. Zolang mag
Broomchemie in elk geval geen
FR-720 produceren.
De uitspraken van de Raad van
State spelen ook minister Pronk
