Kleine kern baart zorgen
PZC
Het verhaal achter de leegte
Proef met galerieroute Zierikzee
Daling aantal auto's
raadsel voor PSD
Showband mag nog
eens naar Disney
10
Philips in
Roosendaal
schrapt 40
banen
Snuffelmarkt
Leefbaarheid
kunst cultuur
Grootkoor Zeeland
maakt begin met
ambitieus project
dinsdag 9 april 2002
TERNEUZEN - Bij Philips
Lighting in Roosendaal ver
dwijnen op korte termijn veer
tig banen: vijftien bij de pro
ductie van tl-buizen en spaar
lampen en 25 van de 143 op de
afdeling ITM/Bedrijfsmechani-
satie.
De vestiging in Terneuzen blijft
buiten schot bij de reorganisatie
van Philips Lighting, die lande
lijk 430 arbeidsplaatsen gaat
kosten. Door concurrentie en
prijsdruk gaat Philips in Roo
sendaal investeren om de pro
ductie van spaarlampen effici
ënter te laten verlopen. Dat kost
vijftien mensen hun baan, maar
Philips-voorlichter G. van
Doorn verwacht dat zij via op
leidingen elders in de fabriek
weer aan de slag kunnen.
De 25 ontslagen bij ITM/Be-
drijfsmechanisatie betreffen
volgens voorzitter M. Verzijl
van de ondernemingsraad bij
Philips Roosendaal vooral
hts'ers en andere hoogopgelei
den. „Met name monteurs en
werkvoorbereiders." Juist van
wege hun opleiding verwachten
Verzijl en Van Doorn dat zij wei
nig problemen zullen ondervin
den om ander werk te vinden.
„In Roosendaal, bij andere Phi-
lips-vestigingen, of buiten het
bedrijf. Daarnaast treedt een
aantal mensen vervroegd uit",
stelt Verzijl. „Volgens de plan
ning vertrekken nog voor de zo
mer tien mensen, de overige
dertig kort na de zomer.Het be
trokken personeel is gisteroch
tend gezamenlijk ingelicht.
Daarna is begonnen aan indivi
duele gesprekken met 'de
slachtoffers'. Verzijl spreekt van
een 'gelaten, maar ongemakke
lijke sfeer'. „We wisten dat er
werd gestudeerd op een reorga
nisatie. We zijn dus niet echt
verrast, maar wel ongerust."
HULST - Op het parkeerterrein
van winkelcentrum Stations
plein wordt zaterdag 13 april
van 8.00 tot 16.00 uur een snuf
felmarkt gehouden.
Verkopers stallen hun tweede
hands goed bruikbare spulletjes
in kraampjes uit. Ook is er een
bloemenmarkt.
door Emile Calon
Zonder ingrijpen van de overheid
worden de kleine Zeeuwse kernen
de exclusieve woonplaatsen voor mo
biele, niet al te oude mensen. Door het
verdwijnen van de voorzieningen
wordt het voor ouderen steeds moeilij
ker om zich in die kleine kernen te
handhaven. Gedeputeerde L. Coppool-
se (welzijn) ziet die ontwikkelingen be
zorgd aan. Ingrijpen door de overheid is
volgens hem echter alleen mogelijk als
de bevolking zelf met initiatieven
komt.
Steeds meer voorzieningen verdwijnen
uit de kleine kernen. Door schaalver
groting zijn middenstanders gedwon
gen veel economischer te handelen. Er
wordt volgens de gedeputeerde nauwe
lijks nog 'doorgerommeld'. Als blijkt
dat een winkel economisch niet renda
bel is te runnen, volgt onherroepelijk
sluiting.
Geen effect
Die uitstroom van voorzieningen heeft
echter geen enkel effect op de aantrek
kingskracht van die dorpjes op potenti
ële huizenkopers. Vooral tweeverdie
ners zijn op zoek naar rust, ruimte,
openheid en kleinschaligheid. Al die
zaken vinden ze in de kleine kernen.
Leegstand is een vrijwel onbekend fe
nomeen in dorpen als Heikant, Waarde,
Kats, Kerkwerve, Biggekerke en Re-
tranchement. De huizen aldaar gaan,
als ze sporadisch vrijkomen, dan ook
grif van de hand tegen prijzen die een
paar jaar geleden nog als volstrekt be
lachelijk werden beschouwd.
Coppoolse merkt dat die kleine kernen
niet alleen worden getroffen door het
wegvallen van allerlei voorzieningen.
Door de instroom van nieuwe bewoners
verandert ook het informele circuit. De
gezinsverdunning draagt daar toe bij.
Bovendien hebben steeds minder men
sen tijd voor vrijwilligerswerk. Zo re
kent hij voor dat in 19 8 0 drie van de tien
vrouwen een betaalde baan hadden.
Tegenwoordig heeft al meer dan de
helft van de vrouwen zo'n baan en dat
percentage stijgt nog steeds. Die ont
wikkeling heeft een geweldig effect op
het vrijwilligerswerk. Denk alleen
maar aan de mantelzorg, aldus de gede
puteerde. Ouderen en zieken worden
steeds minder bijgestaan door dorpsbe
woners.
Sportverenigingen merken ook dat
sportieve dorpsbewoners niet meer au
tomatisch lid worden. Door de toegeno
men mobiliteit is elke vereniging in de
regio bereikbaar, zodat dorpsvereni
gingen veel potentiële leden zien ver-
De rust, ruimte en kleinschaligheid maken kleine kernen als Waarde aantrekkelijk voor tweeverdieners, maar ouderen lijden
onder het steeds nijpender tekort aan voorzieningen. foto Willem M ieras
dwijnen naar clubs in bijvoorbeeld de
stad.
Daarnaast heeft iedereen het tegen
woordig druk, druk, druk. Er is dus veel
minder tijd voor vrijwilligerswerk. Ve
len vergaderen zich overdag al suf, die
willen 's avonds niet nog eens vergade
ren. Die willen in de tuin zitten, thuis
een klusje doen, hun toch al spaarzame
tijd bij de familie doorbrengen of een
partijtje tennissen. Het sociale netwerk
van een dorp wordt volgens de gedepu
teerde minder fijnmazig.
Ouderen en mensen met een laag inko
men zijn de dupe van deze veranderin
gen. Coppoolse geeft aan dat nog steeds
heel wat ouderen rond moeten komen
van de AOW en een klein pensioentje.
Hij heeft zich wel eens laten voorreke
nen dat zo'n veertig procent van de ou
deren zeer voorzichtig moet doen met
alle uitgaven. Voor die groep is het dus
al problematisch als de bus niet meer
door het dorp rijdt en er gebruik moet
worden gemaakt van het duurdere al
ternatieve vervoer.
De gedeputeerde vindt dat de overheid
zich moet inzetten om voor alle bewo
ners de dorpen leefbaar te houden. Net
als zijn collega G. van Zwieten (ruimte
lijke ordening) denkt hij dat het opzet
ten van servicepunten in de dorpen een
mogelijkheid is om zoiets te bereiken.
Wel geeft hij aan dat ook binnen de pro
vincie nog niemand precies weet hoe
zo'n servicepunt er uit moet zien. Welke
voorzieningen moeten aanwezig zijn?
Wie gaat de zaak runnen? Voor wie zet
ten we zoiets op? Welke mogelijkheden
zijn er om het bedrijfsleven bij zo'n ser
vicepunt te betrekken? Allemaal vra
gen waarop hij de antwoorden nog niet
weet. Een onderzoek moet dan ook uit
komst bieden.
Maatwerk
Coppoolse weet wel dat per dorp maat
werk nodig is. Verder geeft hij aan dat
vrijwilligers een belangrijke rol zullen
spelen bij het beheer. Want als er alleen
maar betaalde krachten worden inge
zet, wordt het opzetten van zulke voor
zieningen veel te duur. En, het allerbe
langrijkste volgens de gedeputeerde:
het initiatief moet van ondei-af komen.
Dus uit de dorpssamenleving. Hij weet
nu al dat het niet lukt zo'n centrum van
de grond te krijgen als het van bovenaf
wordt geregeld.
Coppoolse en Van Zwieten nemen zaterdag
13 april deel aan een forum tijdens de leden
vergadering van de Landelijke Vereniging
voor Kleine Kernen. Die bijeenkomst begint
om 10.00 uur in De Zaete in Yerseke. De
beide gedeputeerden gaan om 11.00 uur in
debat met enkele landelijke politici over de
gevolgen van het landelijk beleid voor de
kleine kernen.
van onze verslaggever
VLISSINGEN - De provinciale
bootdienst (PSD) heeft in het
eerste kwartaal op de lijn Krui-
ningen-Perkpolder een kleine
36.000 auto's minder overgezet
dan in de eerste drie maanden
van 2001.
Dat is een daling met bijna 8,5
procent. Vooral maart leverde
met een achteruitgang van ruim
elf procent een stevige bijdrage
aan de slechte cijfers. Hoewel
zich met name in de stille maan
den van het jaar wel vaker
schommelingen voordoen in het
verkeersaanbod, kijkt ook
PSD-directeur H. Thomaes op
van de daling. Een sluitende
verklaring heeft hij er niet voor.
Het enige vaststaande feit is dat
maart dit jaar vijf weekends tel
de en dat is van invloed op de cij
fers; in een weekend is het min
der druk op de boot.
Voor het overige moet Thomaes
een beetje speculeren. In de len
te van 2001 leidde de mkz-crisis
tot extra aanbod op de veren en
dat is nu weggevallen. Verder
zijn de wegwerkzaamheden aan
de Antwerpse ring grotendeels
klaar, wat de route via België
voor heel wat automobilisten
weer aantrekkelijker maakt.
Sinds de opening van de Lief-
kenshoektunnel heeft de ver
keerssituatie in die omgeving de
PSD-cijfers wel vaker beïn
vloed.
Maar ook dan is de teruggang
nog niet volledig verklaard. De
PSD scoorde voor het laatst zo
slecht in 1998. Bladerend door
het 'grote boek' van de boot-
dienst komt Thomaes ook geen
bijzondere weersomstandighe
den als mist of storm tegen die
de PSD hebben gehinderd.
De verbinding Vlissingen-Bres-
kens liet met een stijging van en
kele procenten juist een heel
normaal beeld zien.
De daling verontrust de toe
komstige exploitanten van
de Westerscheldetunnel niet.
Woordvoerder I. de Moor. „De
tunnel is een heel ander pro
duct." Op de eigen wetmatighe
den van die verbinding is de
prognose gebaseerd dat straks
12.000 auto's per dag door de
tunnel zullen rijden, een kleine
vierduizend meer dan er nu op
beide veren oversteken.
De Moor wijst erop dat de tun
nelbouwers een tamelijke voor
zichtige raming aanhouden.
„We hebben ons beslist niet rijk
gerekend." Maar helemaal on
beroerd laten de PSD-cijfers
hem toch niet. „Als deze trend
doorzet, moeten we ons wel een
beetje zorgen maken."
door Harold de Puysseleijr
SAS VAN GENT - Showband
Sas van Gent is volgend jaar
weer welkom voor een optreden
in Disneyland Parijs. Een mooi
er compliment van de parkdi
rectie konden de leden van de
showband zich niet wensen na
afloop van het optreden dat de
band afgelopen zaterdag in
Disneyland gaf.
Showband Sas kreeg na lang
onderhandelen de kans om mee
te lopen tij dens de pre-parade in
het wereldberoemde pretpark.
De band dankte het optreden
onder meer aan de nieuwste
show, die bekende tekenfilm-
melodieëen als thema heeft.
„De zenuwen gierden door de
keel bij de leden", zegt be
stuurslid Anton Cullens. „Soms
was het nog spannender dan een
wedstrijd. Je wist dat je hier
mocht komen op basis van de
prestaties en de voorinformatie.
Nu kregen we één kans om te be
wijzen dat alles klopte."
„Voor velen was dit meer dan
kippevel", vindt penningmees
ter Olaf Vermeerseh. „De poor
ten gaan open en je kijkt naar de
massa publiek die daar staat te
wachten. Je begint te spelen en
je merkt al gelijk de reacties bij
het publiek. Dit maak je zelden
zo mee." Het optreden van de
Showband duurde vijfentwin
tig minuten. „Dit was een erva- j
ring die we zelden meer zullen
meemaken", aldus voorzitter
Carlo de Groff
door Ali Pankow
ZIERIKZEE - De Zeeuwse
Volksuniversiteit (ZVU) wil be
zien of er belangstelling is
voor galerieroutes in diverse
regio's in Zeeland. Een eerste
proef daarmee wordt gedaan
op donderdagmiddag 18 april
in Zierikzee. Dan kunnen
kunstliefhebbers zich verzame
len in galerie Kos in de Verre
Nieuwstraat om van daaruit
nog vier andere galeries in het
Zierikzeese kunstkwartier te
bezoeken.
Naast galerie Kos van Chris en
Els Grinwis zijn dat galerie
Beddeweeg van Robert Cöhrs,
galerie Art d'Eco van Eric Odi-
not, galerie Alexandra van
Alexandra Stapff en galerie
Baptist Amandis van Hans en
Anneke van Tilburg.
We beginnen in Zierikzee en bij
voldoende belangstelling zullen
we vaker zo'n galerieroute orga
niseren. Zeeuws-Vlaanderen
zou er ook voor in aanmerking
komen", zegt Annette Elling
van de ZVU. Volgens haar ligt
zo'n stimulans op Walcheren
vanuit de ZVU niet direct voor
de hand. „Daar gebeurt al meer
op dit gebied, zoals de kunst
route elke eerste zondag van de
maand in Middelburg.Elling is
ervan overtuigd dat een route in
groepsverband het bezoek aan
galeries zal stimuleren. Wellicht
stappen de deelnemers daarna
individueel ook makkelijker
binnen.
Chris Grinwis juicht het initia
tief van de ZVU toe. Hij zal de
deelnemers graag ontvangen en
vertellen over zijn eigen galerie,
die hij samen met zijn vrouw Els
stapje voor stapje heeft opgezet.
Bij Kos is op dit moment werkte
zien van de kunstenaars Juul
Kortekaas, Harry van der
Woerd, Klaar Wolff en Mart
Bechtold. Verder is de tuin van
deze galerie het bekijken waard.
Daar prijkt sinds kort een beeld
van de kunstenaar Reinhard
Schregardus. Bovendien tieren
hier de tulpen nog steeds welig
als gevolg van een kunstproject
dat Grinwis vorig jaar aan deze
bloemsoort wijdde.
In galerie Beddeweeg krijgen de
deelnemers werk te zien van Ro-
ry McLeod. Deze Schot raakte
al op jonge leeftijd in de ban van
Vincent van Gogh. Niet alleen
van diens werk, maar vooral
van diens filosofie en de intense
wijze waarop Van Gogh de
schilderkunst bedreef.
Katten
In galerie Art d'Eco krijgt het
gezelschap een indruk van het
verrassende werk waarin Eric
Odinot zijn bekwaamheid als
landschapsarchitect en beel
dend kunstenaar combineert.
Bij Alexandra Stapff staan als
vanouds 'katten in de hoofdrol'
Zelf toont Stapff hier haar kwa
liteiten als tapijtweefster. Daar-
naast nodigt zij met regelmatig I
een wisselende groep kunste-i
naars uit die in hun werk katten j
in alle soorten en maten uitbeel
den.
Bergenaar
Tenslotte brengt de groep een
bezoekje aan de nieuwste vesti
ging in het Zierikzeese kunst
kwartier, galerie Baptist Aman
dis. Hier geeft beeldhouwer
Hans van Tilburg uit Bergen op
Zoom het publiek onder meer
een indruk van zijn interpreta
tie van 'De Bergenaar'.
Belangstellenden voor deze
ZVU-galerieroute kunnen zich i
aanmelden bij Annette Elling,
telefoon: 0118-634800.
De prefab huisjes en caravans symboliseren voor Matthieu Lobelle dat de mens, filosofisch
gezien, een vluchteling is. foto Dirk-Jan Gjeltema
TERNEUZEN - Het Grootkoor Zeeland be
gint volgende week met een ambitieus
nieuw project. Onder leiding van de diri
genten Etty van der Mei en Nan van Groe
ningen wordt een concert voorbereid met de
solisten Miranda van Kralingen en Kamahl
en het Poolse orkest The Young Krakow
Philharmonic.
De uitvoering vindt plaats op woensdag 18
september in het Scheldetheater in Terneu
zen. Het Grootkoor Zeeland telt bij zijn uit
voeringen ruim 250 zangers. Twee keer per
jaar wordt een zangavond voorbereid,
waaraan bekende zangers of musici hun
medewerking verlenen. Per project kunnen
Zeeuwse zangers zich voor het Grootkoor
aanmelden. De eerste repetitie voor het pro
ject met Van Kralingen en de Australische
zanger Kamahl vindt donderdag 18 april
plaats in de Hoeksteen in Middelburg. De
overige repetitiedata zijn 23 mei, 13 juni, 27
juni en 5 september.
Informatie: iotow.grootkoor.nl
De ZVU-galerieroute voert onder meer door de tuin van Chris en Els Grinwis van galerie Kos.
beurtenis en Lobelle heeft geprobeerd die
ervaring te verbeelden in zijn kunst, bij
voorbeeld door het schilderen van egaal
witte vlakken die het gevoel moesten uit
drukken dat toen bezit van hem nam: een
gevoel van rust.
De kunstenaar - zoon van een conservator in
het Brugse Memling-museum - benadrukt
overigens dat er geen direct verband is tus
sen zijn bijna-doodervaring en zijn kunst.
Maar dat het hem een wat relativerende kijk
op de dingen heeft gegeven, is wel bijna ze
ker. „Als ik een keertje gezellig met een
groepje samen heb gegeten - ik hou van lek
ker eten en ik kook graag - filosofeer ik na
afloop wel eens wat nu eigenlijk de beteke
nis was van dat gezellig samenzijn..." En
om deze bespiegeling een breder wijsgerig
kader te geven, vervolgt Lobelle: „De ge
schiedenis is een voortdurende evolutie.
Steeds botsen mensen tegen een muur, soms
zelfs tegen de muur van de dood, maar altijd
staan er weer anderen op die zich met en
thousiasme op de verwezenlijking van idea
len werpen, ook al zijn die idealen een uto
pie."
Belichting
De tentoonstelling van Matthieu Lobelle
kan het beste 's avonds worden bekeken.
Dan komen de afbeeldingen van de cara
vans door hun zachte belichting het beste
tot hun recht. Wie het leven als een muziek
stuk ziet, moet dan maar even een Caesuur
inlassen als hij toevallig in de Lange Noord-
straat moet zijn.
Tentoonstelling MPRC in presentalieruimte Cae
suur, Lange Noordstraat 67, Middelburg. Tot 28
april. In dezelfde periode exposeert bij wijze van
uitwisseling tussen Zeeland en West-Vlaanderen
de Middelburger Rinus Roepman in het Koets
huis van de Groep Planning in de Sint-Jakobs-
straat 70 in Brugge.
foto Marijke Folkertsma
Lobelle: MPRC, wat staat voor: Mobile Pre
fab Refugee Camp.
De gefotografeerde caravans, allemaal met
dichte gordijntjes, belichamen gesloten
heid. „Ik heb die caravans gefotografeerd
op de camping van mijn schoonbroer. Voor
al in de winter, wanneer de camping verla
ten is, gaat er van die caravans een grote
leegte uit", mijmert Lobelle. „Die leegte
fascineerde mijIk was op zoek naar het ver
haal achter die leegte. Maar die zoektocht
eindigt vaak in de constatering dat funda
mentele dingen niet te ontrafelen zijn in dit
leven. De levens die zich voltrekken achter
de gordijntjes in die caravans blijven ver
borgen..."
Bijna dood
Matthieu Lobelle heeft ooit eenbijna-dood-
ervaring gehad toen hij zijn nek brak en
daarbij bijna verdronk. Die piekervaring
heeft zijn leven duurzaam veranderd. Het
was een ingrijpende en overweldigende ge-
door Jan Dirk van Scheyen
MIDDELBURG - Waar je ook naartoe gaat,
je neemt altijd een geschiedenis mee. Maar
voor de anderen blijft die geschiedenis dik
wijls een mysterie. Die filosofische bespie
geling klinkt door in het werk van beeldend
kunstenaar Matthieu Lobelle uit Oostende.
Lobelle (Brugge, 1966) exposeert op dit mo
ment in de Middelburgse presentatieruimte
Caesuur. Hij heeft daar op de vloer een kof
fer gedeponeerd, gevuld met enkele op
schaal 'nagebouwde witte prefab-huisjes.
Tegen de wand hangen zes lichtbakken met
foto's van caravans. De koffer staat volgens
Lobelle symbool voor de vluchtelingensta
tus die de mens, in filosofisch opzicht, heeft.
Je verleden, de geschiedenis, de evolutie van
de mens in het algemeen, blijft altijd onder
deel van je bestaan, hoe ver je ook reist en
waar je je ook vestigt. Dat verklaart ook een
beetje de titel van de tentoonstelling van
